Bạch cầu lymphocytic cấp tính

Bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính (ALL) là một loại ung thư máu và tủy xương xảy ra phổ biến ở trẻ em và việc điều trị mang lại cơ hội tốt để chữa khỏi bệnh. Bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính cũng có thể xảy ra ở người lớn, mặc dù cơ hội chữa khỏi bệnh sẽ là không cao.

Từ "cấp tính" trong bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính xuất phát từ việc bệnh tiến triển nhanh chóng và tạo ra các tế bào máu chưa trưởng thành chứ không phải là tế bào trưởng thành. Từ "tế bào lympho" trong bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính dùng để chỉ các tế bào bạch cầu được gọi là tế bào lympho.

Các dấu hiệu của bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính có thể bao gồm:

• Chảy máu từ nướu răng.
• Đau xương.
• Sốt.
• Nhiễm trùng.
• Chảy máu cam thường xuyên.
• Các khối u do sưng hạch bạch huyết trong và xung quanh cổ, nách, bụng hoặc háng.
• Da nhợt nhạt.
• Hụt hơi.
• Suy nhược, mệt mỏi.

Bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính xảy ra khi tế bào tủy xương phát triển những thay đổi trong vật liệu di truyền hoặc DNA của nó. DNA của tế bào sẽ "hướng dẫn" cho tế bào biết phải làm gì. Thông thường, DNA sẽ ra lệnh cho tế bào phát triển với tốc độ cố định và chết đi vào một thời điểm nhất định. Trong bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính, các đột biến yêu cầu tế bào tủy xương tiếp tục phát triển và phân chia.

Khi điều này xảy ra, việc sản xuất tế bào máu sẽ trở nên mất kiểm soát. Tủy xương tạo ra các tế bào chưa trưởng thành phát triển thành các tế bào bạch cầu gọi là lymphoblasts. Những tế bào mang bệnh này không thể hoạt động bình thường, chúng có thể tích tụ và lấn át các tế bào khỏe mạnh.

Hiện chưa rõ nguyên nhân gây đột biến DNA có thể dẫn đến bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính.

Các xét nghiệm và thủ tục được sử dụng để chẩn đoán bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính bao gồm:

• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể cho thấy lượng bạch cầu quá nhiều hoặc quá ít, không đủ hồng cầu và không đủ tiểu cầu. Xét nghiệm máu cũng có thể cho thấy sự hiện diện của tế bào đạo ôn - tế bào chưa trưởng thành thường được tìm thấy trong tủy xương.
• Xét nghiệm tủy xương: Bác sĩ dùng một cây kim để chọc hút và sinh thiết tủy xương ra khỏi xương hông hoặc xương ức. Mẫu được gửi đến phòng thí nghiệm để xét nghiệm tìm tế bào ung thư bạch cầu. Các bác sĩ sẽ phân loại tế bào máu thành các loại cụ thể dựa trên kích thước, hình dạng và các đặc điểm di truyền hoặc phân tử khác của chúng. Họ cũng tìm kiếm những thay đổi trong tế bào ung thư và xác định xem tế bào ung thư bạch cầu bắt đầu từ tế bào lympho B hay tế bào lympho T. Thông tin này giúp bác sĩ lập kế hoạch điều trị chi tiết hơn.
• Kiểm tra hình ảnh: Các xét nghiệm hình ảnh bao gồm chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc siêu âm có thể giúp xác định xem ung thư có lan đến não và tủy sống hoặc các bộ phận khác của cơ thể.
• Xét nghiệm dịch tủy sống: Xét nghiệm chọc dò tủy sống có thể được sử dụng để thu thập mẫu dịch tủy sống - chất lỏng bao quanh não và tủy sống. Mẫu này được kiểm tra xem liệu tế bào ung thư có lan đến dịch tủy sống hay không.

Nói chung, điều trị bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính rơi vào các giai đoạn riêng biệt:

• Liệu pháp cảm ứng: Mục đích của giai đoạn điều trị đầu tiên là tiêu diệt hầu hết các tế bào ung thư bạch cầu trong máu và tủy xương , đồng thời khôi phục việc sản xuất tế bào máu bình thường.
• Liệu pháp củng cố: Giai đoạn điều trị này nhằm mục đích tiêu diệt mọi tế bào bạch cầu mang bệnh còn sót lại trong cơ thể.
• Liệu pháp duy trì: Giai đoạn này ngăn ngừa các tế bào ung thư bạch cầu tái phát triển. Các phương pháp điều trị được sử dụng với liều lượng thấp và trong thời gian dài, thường là nhiều năm.
• Điều trị dự phòng tủy sống: Trong mỗi giai đoạn điều trị, những người mắc bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính có thể được điều trị bổ sung để tiêu diệt các tế bào ung thư bạch cầu nằm trong hệ thần kinh trung ương. Trong phương pháp điều trị này, thuốc hóa trị sẽ được tiêm trực tiếp vào chất lỏng bao phủ tủy sống.

Tùy thuộc vào tình trạng của bạn, các giai đoạn điều trị bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính có thể kéo dài từ hai đến ba năm.

Phương pháp điều trị có thể bao gồm:

• Hóa trị: Hóa trị sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư, thường được sử dụng như một liệu pháp cảm ứng cho người mắc bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính. Thuốc hóa trị cũng có thể được sử dụng trong giai đoạn củng cố và duy trì.
• Liệu pháp nhắm mục tiêu: Phương pháp điều trị bằng thuốc tập trung tiêu diệt những tế bào ung thư. Liệu pháp nhắm mục tiêu có thể được sử dụng một mình hoặc kết hợp với hóa trị liệu để điều trị cảm ứng, điều trị củng cố hoặc điều trị duy trì.
• Xạ trị: Xạ trị sử dụng chùm tia năng lượng cao, chẳng hạn như tia X hoặc proton nhằm để tiêu diệt tế bào ung thư. Nếu các tế bào ung thư đã lan đến hệ thống thần kinh trung ương, bác sĩ có thể tiến hành xạ trị.
• Cấy ghép tủy xương: Ghép tủy xương hay còn gọi là ghép tế bào gốc. Thủ tục này cho phép người bệnh sử dụng tủy xương từ một người khỏe mạnh để thay thế tủy xương đang mắc bệnh của mình. Việc cấy ghép tủy xương bắt đầu bằng hóa trị hoặc xạ trị liều cao nhằm tiêu diệt bất kỳ tủy xương nào tạo ra bệnh bạch cầu. 
• Kỹ thuật tế bào miễn dịch nhằm chống lại bệnh bạch cầu: Một phương pháp điều trị chuyên biệt gọi là liệu pháp tế bào T thụ thể kháng nguyên chimeric (CAR)-T,  lấy các tế bào T chống vi trùng của cơ thể bạn, thiết kế chúng để chống lại ung thư và truyền chúng trở lại cơ thể bạn. Liệu pháp tế bào CAR -T có thể là một lựa chọn cho trẻ em và thanh thiếu niên. Nó có thể được áp dụng để điều trị củng cố hoặc điều trị tái phát.
• Các thử nghiệm lâm sàng: Thử nghiệm lâm sàng là các thử nghiệm để kiểm tra các phương pháp điều trị ung thư mới và các cách thức mới để sử dụng các phương pháp điều trị hiện có. Mặc dù các thử nghiệm lâm sàng mang lại cho người bệnh cơ hội thử phương pháp điều trị ung thư mới nhất nhưng lợi ích và rủi ro của việc điều trị có thể không chắc chắn.