Hội chứng Guillain Barre

Hội chứng Guillain-Barre là một chứng rối loạn hiếm gặp, trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ tấn công các dây thần kinh của bạn. Yếu và ngứa ran ở tay và chân thường là triệu chứng đầu tiên của căn bệnh này.

Những cảm giác này có thể nhanh chóng lan rộng, cuối cùng làm tê liệt toàn bộ cơ thể. Khi bệnh nghiêm trọng người bệnh cần phải được cấp cứu y tế và nằm viện trong thời gian dài để được điều trị.

Nguyên nhân chính xác của hội chứng Guillain-Barre vẫn chưa xác định được. Nhưng 2/3 số bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng nhiễm trùng trong 6 tuần trước đó. Chúng bao gồm COVID-19 , nhiễm trùng đường hô hấp hoặc đường tiêu hóa hoặc vi-rútZika.

Không có cách chữa trị hội chứng Guillain-Barre, nhưng một số phương pháp điều trị có thể làm giảm các triệu chứng và giảm thời gian mắc bệnh. Mặc dù hầu hết mọi người đều hồi phục hoàn toàn sau điều tri tuy nhiên một số trường hợp nặng có thể gây tử vong. 

Mặc dù quá trình hồi phục có thể mất đến vài năm nhưng hầu hết mọi người đều có thể đi lại được sau 6 tháng kể từ khi các triệu chứng bắt đầu xuất hiện. Một số người có thể bị ảnh hưởng lâu dài chẳng hạn như suy nhược, tê hoặc mệt mỏi.

Hội chứng Guillain-Barre thường bắt đầu bằng cảm giác ngứa ran và yếu ở bàn chân, cẳng chân rồi sau đó lan sang phần trên cơ thể và cánh tay. Một số người nhận thấy các triệu chứng đầu tiên ở cánh tay hoặc mặt. Khi hội chứng Guillain-Barre tiến triển, tình trạng yếu cơ có thể chuyển thành tê liệt.

Các dấu hiệu của hội chứng Guillain-Barre bao gồm:

• Cảm giác như kim châm ở ngón tay, ngón chân, mắt cá chân hoặc cổ tay.
• Điểm yếu ở chân lan sang phần thân trên của bạn.
• Đi bộ không vững hoặc không thể đi bộ, leo cầu thang.
• Khó khăn với các cử động trên khuôn mặt, bao gồm nói, nhai, nuốt.
• Nhìn đôi hoặc không thể di chuyển mắt.
• Cơn đau dữ dội có thể cảm thấy đau nhức hoặc giống như chuột rút, các dấu hiệu này sẽ tệ hơn vào ban đêm.
• Khó kiểm soát bàng quang hoặc chức năng ruột.
• Nhịp tim nhanh.
• Huyết áp thấp hoặc cao.
• Khó thở.

Những người mắc hội chứng Guillain-Barre thường cảm thấy yếu sức nhất trong vòng 2 tuần sau khi các triệu chứng bắt đầu.

Nguyên nhân chính dẫn đến hội chứng Guillain-Barre hiện vẫn chưa được biết rõ. Rối loạn này thường xuất hiện vài ngày hoặc vài tuần sau khi bị nhiễm trùng đường hô hấp hoặc đường tiêu hóa. 

Đôi khi bệnh xuất hiện sau khi bạn thực hiện một cuộc phẫu thuật hoặc tiêm chủng. Đã có trường hợp được báo cáo sau khi nhiễm vi-rút zika. Hội chứng Guillain-Barre có thể xảy ra sau khi nhiễm vi rút COVID-19. Đây cũng là một phản ứng hiếm gặp ở những người được tiêm vắc xin COVID-19.

Trong hội chứng Guillain-Barre, hệ thống miễn dịch của bạn bắt đầu tấn công các dây thần kinh. Trong AIDP , lớp vỏ bảo vệ dây thần kinh (vỏ myelin) bị tổn thương. Tổn thương ngăn cản dây thần kinh truyền tín hiệu đến não, gây yếu, tê hoặc tê liệt.

Hội chứng Guillain-Barre có thể khó chẩn đoán ở giai đoạn đầu. Các dấu hiệu và triệu chứng của nó tương tự như các rối loạn thần kinh khác và có thể khác nhau ở từng người.

Bác sĩ của bạn có thể bắt đầu với bệnh sử và khám thực thể kỹ lưỡng. Việc chẩn đoán bệnh bao gồm: 

• Chọc dò thắt lưng: Một lượng nhỏ chất lỏng được rút ra từ ống sống ở lưng dưới của bạn nhằm đo những thay đổi xảy ra ở những người mắc hội chứng Guillain-Barre.
• Điện cơ đồ: Điện cực kim mỏng được đưa vào các cơ mà bác sĩ muốn nghiên cứu. Các điện cực này sẽ đo hoạt động thần kinh trong cơ.
• Nghiên cứu dẫn truyền thần kinh: Các điện cực được dán vào vùng da phía trên dây thần kinh của bạn. Một cú sốc nhỏ được truyền qua dây thần kinh để đo tốc độ truyền tín hiệu thần kinh.

Không có cách điều trị hội chứng Guillain-Barre. Nhưng có hai loại phương pháp có thể tăng tốc độ hồi phục và giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh:

• Trao đổi huyết tương (plasmapheresis): Phần chất lỏng của một phần máu (huyết tương) được lấy và tách ra khỏi tế bào máu của bạn. Sau đó, các tế bào máu sẽ được đưa trở lại cơ thể bạn, nơi tạo ra nhiều huyết tương hơn để bù đắp lại cho những gì đã bị loại bỏ. Plasmapheresis hoạt động bằng cách loại bỏ huyết tương của một số kháng thể góp phần vào cuộc tấn công của hệ thống miễn dịch vào các dây thần kinh ngoại biên.
• Liệu pháp globulin miễn dịch: Globulin miễn dịch chứa kháng thể khỏe mạnh từ người hiến máu được truyền qua tĩnh mạch (tiêm tĩnh mạch). Globulin miễn dịch liều cao có thể ngăn chặn các kháng thể gây ra hội chứng Guillain-Barre.

Bạn cũng có thể được dùng một số loại thuốc để:

• Giảm đau trong những trường hợp đau nghiêm trọng.
• Ngăn ngừa cục máu đông.

Những người mắc hội chứng Guillain-Barre cần được trị liệu trước và trong quá trình hồi phục. Sự chăm sóc của bạn có thể bao gồm:

• Chăm sóc, vận động tay chân trước khi hồi phục, giúp cơ bắp linh hoạt và khỏe mạnh.
• Vật lý trị liệu trong quá trình hồi phục để giúp bạn đối phó với sự mệt mỏi và lấy lại sức lực cũng như vận động thích hợp.
• Hướng dẫn bạn sử dụng xe lăn hoặc nẹp, để giúp bạn kỹ năng di chuyển và tự chăm sóc.