Nổi Mụn Thịt Trong Miệng
Nổi mụn thịt trong miệng có thể chỉ là do nhiệt miệng bình thường nhưng cũng có thể liên quan đến nhiều bệnh lý nguy hiểm khác mà bạn tuyệt đối không nên chủ quan. Tùy tình trạng và hình thái mụn thịt mà bạn nên sớm đến các bệnh viện thăm khám để tìm chính xác nguyên nhân và có cách điều trị hiệu quả nhất. Tham khảo chi tiết hơn tại đây.
Nguyên nhân
Thông thường mụn thịt thường xuất hiện bên ngoài bề mặt da ở các vị trí như quanh mắt, nách hay trên cổ và thường là các u lành tính. Nguyên nhân gây ra mụn thịt trên da thường là do quá trình tổng hợp và chuyển hóa collagen gặp vấn đề nên bị dư thừa. Mụn thịt thường không tự hết, có dấu hiệu lây lan ra nhưng nhìn chung đều có thể điều trị nên không quá nguy hiểm.
Tuy nhiên nếu là nổi mụn thịt trong miệng thì bạn không nên chủ quan. Các nốt mụn thịt thịt ở đây có thể là dấu hiệu viêm nhiễm vi khuẩn, virus và có liên quan đến tuyến nước bọt. Nổi mụn thịt bên trong khoang miệng không ảnh hưởng đến thẩm mỹ nhưng làm giảm cảm giác ăn ngon và liên quan trực tiếp đến sức khỏe mỗi người nên cần hiểu rõ nguyên nhân để có hướng điều trị càng sớm càng tốt.
Bệnh Epstein Pearls ở trẻ em
Nếu tình trạng nổi mụn thịt trong miệng gặp ở trẻ nhỏ thì rất có thể có liên quan đến chứng Epstein Pearls. Bệnh này còn được gọi là hạt kê bẩm sinh, có thể xuất hiện ở 40- 50% trẻ nhỏ, đặc biệt những bé được sinh ra bởi bà mẹ lớn tuổi. Các tổn thương này thường mọc ở nửa trên cơ thể, đặc biệt có thể có cả trong miệng hay vòm họng và thường không gây đau đớn hay khó chịu cho bé.
Nguyên nhân gây Epstein Pearls có thể do vùng da miệng gặp vấn đề trong quá trình phát triển. Những vùng da này mang đầy keratin và làm hình thành các nốt mụn thịt. Quá trình này có thể đã được diễn ra từ trong giai đoạn mang thai và không có cách nào biết trước hay phát hiện được.
May mắn là Epstein Pearls khá lành tính, hầu như không ảnh hưởng đến sức khỏe. Trong quá trình bú mẹ hoặc bú bình có thể vô tình cọ xát làm vỡ các mụn thịt này. Tuy nhiên để an toàn hơn phụ huynh nên thăm khám bác sĩ để làm xẹp mụn một cách an toàn, tránh trường hợp chảy máu hay nhiễm trùng do các nốt mụn này thường liên kết trực tiếp với nướu răng.
U xơ kích ứng làm nổi mụn thịt trong khoang miệng
U xơ kích ứng là các cụm mô nhỏ có thể xuất hiện ở nhiều nơi trong cơ thể, bao gồm cả khoang miệng, thường có kích thước nhỏ, có thể đậm hoặc nhạt hơn so với màu lưỡi. Nguyên nhân hình thành các u xơ kích ứng này thường do việc vô tình nhai hoặc cắn vào các mô trong miệng. Bên cạnh đó việc ăn các thức ăn quá cứng, quá thô ráp làm tiếp xúc với lưỡi, miệng cũng có thể làm tổn thương và hình thành các u xơ này.
Hầu hết u xơ này đều không phải ung thư và cũng không gây ra đau nhức mà chỉ hơi khó chịu một chút, có thể tự hết sau một thời gian. Tuy nhiên nếu cảm thấy có dấu hiệu đau nhức hay quá khó chịu thì cũng nên đến bệnh viện kiểm tra để có hướng điều trị an toàn hơn.
U nang bạch huyết
Các hạch bạch huyết có rất nhiều trong cơ thể và thường xuất hiện để chống lại các tác nhân tấn công vào cơ thể. U nang bạch huyết cũng có thể xuất hiện trong miệng với kích thước khoảng 1cm, có màu vàng hoặc trắng. Hạch bạch huyết có thể xuất hiện khi cơ thể có sức đề kháng yếu và sẽ biến mất khi cơ thể khỏe lại.
Tuy nhiên trong một vài trường hợp nó có thể là dấu hiệu của ung thư. Để chính xác hơn nếu các u nang này xuất hiện lâu ngày bạn nên đến bệnh viện để tiến hành sinh thiết chính xác hơn.
Nổi mụn thịt trong miệng do nhiễm virus
Virus gây nổi mụn thịt trong miệng chính là virus HPV - nếu liên quan đến các tác nhân này sẽ tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm. Virus HPV nếu xuất hiện trong miệng thường liên quan đến việc quan hệ tình dục bằng miệng hoặc cũng có thể dùng chung các vật dụng cá nhân chẳng hạn như bàn chải đánh răng. Các u nhú xuất hiện trong khoảng miệng có hình dáng và kích thước như mụn thịt nên đôi khi có thể gây nhầm lẫn.
Các nốt mụn thịt nếu liên quan đến virus HPV thường có màu đỏ hồng, trắng đục ban đầu thường có kích thước nhỏ liti. Qua thời gian các nốt mụn này có thể lây lan, mọc thành cụm, có phần đầu nhìn như mào gà. Do đó các u nhú này thường được gọi là sùi mào gà. Các nốt mụn này có thể xuất hiện trên lưỡi, mặt trong của miệng dần dần lan ra bờ môi sẽ rất khó chịu. Ngoài ra nếu nó bị vỡ sẽ có mùi hôi rất khó chịu, có thể gây lở loét.
Sùi mào gà trong khoang miệng sẽ khá khó chịu, ảnh hưởng đến việc ăn uống đồng thời còn làm tăng nguy cơ ung thư cùng rất nhiều hệ lụy nguy hiểm khác cho sức khỏe. Người bệnh cần tiến hàng điều trị càng sớm càng tốt để phòng tránh được các biến chứng này có thể xuất hiện.
Ung thư khoang miệng
Đừng nên coi thường những nốt mụn xuất hiện thường xuyên trong khoang miệng vì rất có thể đây là dấu hiệu cảnh báo ung thư khoang miệng. Thường nếu do tác nhân này các nốt mụn sẽ có tăng dần kích thước, thường xuyên tái đi tái lại nhiều lần trên nhiều vị trí. Việc ăn uống có cảm giác bị vướng nghẹn và khó chịu đồng thời khoang miệng cũng xuất hiện những mảng trắng, đỏ bất thường.
Tuy nhiên cũng rất khó để có thể phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư khoang miệng vì rất mơ hồ. Do đó khi thấy các dấu hiệu bất thường trong khoang miệng thường xuyên diễn ra bạn nên sớm đến bệnh viện thăm khám để có hướng điều trị càng sớm càng tốt.
Một số tác nhân khác
Một vài tác nhân khác cũng có thể làm nguyên nhân xuất hiện các nốt mụn trong khoang miệng mà bạn có thể tham khảo như
- Nhiệt miệng: đây cũng là nguyên nhân thường gặp do bạn thường xuyên ăn các đồ ăn cay nóng, thiếu nước, đồ ăn có nhiều độc tố, thiếu rau xanh và làm nóng trong người. Nhiệt miệng có thể làm xuất hiện các nốt mụn thịt nhỏ hay mụn nước ở vòm miệng. Các nốt mụn này có thể vỡ ra gây đau xót và khó chịu. Tuy nhiên nếu ăn uống và điều trị đúng cách thì mụn có thể lặn đi sau vào ngày.
- Do viêm họng hạt: đây cũng là tình trạng gặp ở nhiều người do nhiễm khuẩn trong miệng. Các hạt xuất hiện thường kèm theo mùi hôi khó chịu và làm cổ họng ngứa ngáy, sưng đỏ.
- Tổn thương miệng: do cắn vào miệng, do xỏ khuyên, hay chăm sóc răng miệng không đúng cách cũng có thể là nguyên nhân làm hình thành các nốt mụn thịt trong miệng.
Chăm sóc tại nhà
Do nổi mụn thịt trong miệng có liên quan đến rất nhiều nguyên nhân nên hướng điều trị mỗi nguyên nhân cũng có hướng khác nhau. Bài viết này sẽ đề cập đến những biện pháp giúp các u lành tính nhanh lành hơn , hạn chế viêm nhiễm hay lây lan sang các vùng xung quanh. Với các phương pháp đặc trị bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám và hỗ trợ điều trị chi tiết hơn.
Súc miệng với nước muối
Dù là với với tình trạng nào thì bạn cũng nên súc miệng với nước muối để hạn chế tình trạng viêm nhiễm, bảo vệ răng miệng tốt hơn đồng thời có thể hạn chế vi khuẩn tấn công vào các vùng bị mụn. Thường nếu tình trạng không quá nghiêm trọng thì súc miệng với nước muối vài ngày là mụn sẽ dần lặn đi nên bạn không cần quá lo lắng.
Chú ý nên dùng nước muối ấm, nước muối sinh lý có bán tại các hiệu thuốc, tránh dùng các loại nước súc miệng có cồn như bình thường. Bạn có thể cảm thấy hơi xót nếu mụn bị vỡ ra nhưng đồng thời sẽ làm giảm được mùi hôi miệng khó chịu.
Ngoài ra bình thường mỗi người cũng nên tập thói quen súc miệng với nước muối hằng ngày cũng mang đến rất nhiều tác dụng tốt trong việc bảo vệ răng miệng, hạn chế xuất hiện mụn thịt trong miệng.
Thay đổi chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt
Các nốt mụn thường không gây đau nhức nhưng lại có thể khiến bạn khó chịu khi ăn uống. Đồng thời chế độ ăn uống cũng có thể làm các nốt mụn bị tác động, sưng viêm lên hay bị vỡ ra nên cũng cần điều chỉnh lại chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt để cải thiện tình trạng này hiệu quả hơn.
Một số lưu ý trong chế độ ăn uống và sinh hoạt để tránh làm tổn thương khoang miệng như
- Ưu tiên ăn các món ăn mềm lỏng như cháo súp, đồ hầm; tránh ăn các đồ khô cứng có thể ma sát vào các nốt mụn gây đau nhức
- Tránh ăn các đồ ăn cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ hay các món ăn quá chua, món ăn có tính acid
- Nếu liên quan đến nhiệt miệng nên sử dụng các loại đồ ăn, thức uống có tính mát như rau má, mồng tơi, nước cam sẽ nhanh chóng hết mụn
- Không nên uống rượu bia
- Không quan hệ bằng miệng dù liên quan đến bất cứ tác nhân nào
- Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, nâng cao sức đề kháng thông qua việc ăn uống, nghỉ ngơi đầy đủ
- Sử dụng một số thực phẩm có tính kháng viêm kháng khuẩn cao như diếp cá, bạc hà hay gừng cũng rất tốt cho khoang miệng lúc này
Câu hỏi thường gặp
Nổi mụn thịt trong miệng có nguy hiểm không?
Hầu hết các tình trạng nổi mụn thịt trong miệng đều là các trường hợp lành tính, tuy nhiên không vì vậy mà bạn chủ quan. Nếu liên quan đến virus HPV hay ung thư khoang miệng sẽ cực kỳ nguy hiểm. Nếu chỉ xem xét thông qua mắt thường rất khó để bạn có thể nhận biết chính xác liệu tình trạng đó có nguy hiểm hay không. Tuy nhiên mọi người thường co rằng mụn thịt thường chính là do lở loét miệng và gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn.
Tốt nhất để đảm bảo an toàn cho chính bản thân, bạn nên đi gặp bác sĩ trong các trường hợp sau
- Xuất hiện các nốt mụn trong thời gian dài, có xu hướng phát triển kích thước và lây lan qua ra nhiều vị trí
- Mụn thịt tái đi tái lại thường xuyên
- Hình dạng mụn thịt bất thường
- Xuất hiện quanh lưỡi quá nhiều
- Xuất hiện những tổn thương trong khoang miệng mà không rõ nguyên nhân
- Cảm thấy đau họng, khó nhai, khó nuốt, miệng có mùi hôi
- Giọng nói có sự thay đổi
Chẩn đoán bệnh
Để xác định chính xác nguyên nhân làm xuất hiện mụn trong khoang miệng là gì, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện một vài kiểm tra y tế. Bao gồm
- Siêu âm: bác sĩ sẽ xem xét kỹ các u nhú trong khoang miệng thông qua việc siêu âm qua sóng thanh
- Sinh thiết: đây là phương pháp giúp xác định được tính chất của các nốt mụn thịt, kiểm tra xem có chứa các tế bào ung thư hay có liên quan đến các nguyên nhân khác. Bác sĩ sẽ lấy một mẫu tế bào nhỏ từ các nốt mụn thịt và đưa vào các máy móc chuyên dụng để kiểm tra.
- Chụp cắt lớp vi tính (chụp CT): cũng là phương pháp được sử dụng nhiều để đem đến những hình ảnh chi tiết hơn về các nốt mụn thịt.
Tùy theo kết quả kiểm tra bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị cho từng người. Nếu không quá nguy hiểm bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân cách chăm sóc tại nhà hoặc dùng thuốc để làm lặn mụn nhanh. Trong trường hợp bị sùi mào gà hay ung thư bác sĩ sẽ đưa ra các phác đồ điều trị để ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm khác có thể xuất hiện.
Thực tế trong dân gian có một số biện pháp để loại bỏ mụn thịt đơn giản như dùng tinh dầu tràm chanh, giấm táo.. Tuy nhiên do vị trí mụn thịt là trong miệng đồng thời chưa xác định rõ nguyên nhân gây bệnh nên việc sử dụng các phương pháp này thường không mang đến hiệu quả như mong đợi.
Tùy tình trạng bác sĩ có thể chỉ định một vài loại thuốc để làm xẹp mụn nhanh, tránh viêm nhiễm trong miệng. Nếu liên quan đến nhiệt miệng thì rất dễ điều trị vì chỉ cần một vài loại thuốc giúp thanh nhiệt giải thì cũng sẽ loại bỏ được mụn ngay sau đó.
Trong trường hợp nổi mụn thịt liên quan đến virus HPV thì bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các thủ thuật cần thiết để loại bỏ, tránh nguy cơ lây lan ra khắp miệng. Một số trường hợp u nhú có kích thước to, xuất hiện đã lâu ngày không hết thì bác sĩ cũng có thể thực hiện các biện pháp này.
Một số phương pháp mà bác sĩ có thể thực hiện như phẫu thuật, dùng tia laser, ALA – DTL... Các phương pháp này có thể làm loại bỏ mụn thịt nhanh chóng chỉ sau 1- 2 liệu trình tuy nhiên có thể gây đau rát trong khoang miệng và có thể làm tổn thương miệng nếu không thực hiện đúng cách. Bạn nên đến bệnh viện uy tín để được thăm khám và điều trị chính xác nhất, tránh các tổn thương có thể xuất hiện.
Phòng ngừa
Mụn thịt trong miệng có thể hình thành do rất nhiều nguyên nhân, tuy nhiên thực tế không quá khó để ngăn ngừa nó. Dù liên quan đến nguyên nào thì việc xuất hiện các nốt mụn trong miệng cũng khiến bạn vô cùng khó chịu, ăn uống mất ngon, gây hội và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống rất nhiều. Vì vậy mỗi người nên có hướng phòng tránh càng sớm càng tốt.
Để không bị nổi mụn thịt trong miệng, bạn cần chú ý đến những điều sau đây
- Vệ sinh răng miệng ít nhất 2 ngày/ lần
- Súc miệng với nước muối sinh lý hoặc các loại nước súc miệng chuyên dụng hằng ngày
- Không nên quan hệ bằng miệng hoặc có biện pháp bảo vệ an toàn, nên đánh răng và súc miệng sạch ngay sau khi quan hệ
- Đảm bảo uống đủ 2- 2,5 lít nước mỗi ngày
- Bổ sung rau xanh và trái cây hằng ngày
- Hạn chế ăn các thực phẩm làm nóng trong như đồ ăn nhanh, đồ ăn cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ hay đồ ăn có chứa các độc tố tích tụ vào trong cơ thể
- Thay đổi thói quen hút thuốc hay sử dụng các chất kích thích
- Hạn chế sử dụng rượu bia hay các loại đồ uống có cồn
- Hạn chế ăn đồ ăn vặt hay các thực phẩm có thể làm tổn thương răng và nướu răng
- Tiêm phòng virus HPV để hạn chế tối đa những bệnh lý có liên quan
- Hạn chế ăn các món ăn quá cứng, các đồ ăn có cạnh sắc nhọn có thể làm tổn thương khoang miệng
- Khám răng miệng thường xuyên ít nhất 1 năm/ 1 lần để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường