Trào ngược dạ dày gây mệt mỏi: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

Quản trị viên Phan Dũng

Cập nhật: 04/06/2025

Trào ngược dạ dày gây mệt mỏi là tình trạng khá phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tình trạng này xảy ra khi dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác khó chịu, ợ chua và đôi khi là mệt mỏi kéo dài. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể giúp người bệnh cải thiện tình trạng sức khỏe nhanh chóng. Vietmec hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý hiệu quả tình trạng này.

Trào ngược dạ dày gây mệt mỏi: Nguyên nhân và cách nhận diện chính xác

Trào ngược dạ dày gây mệt mỏi là một tình trạng phổ biến mà nhiều người gặp phải nhưng ít khi được chẩn đoán đúng. Cảm giác mệt mỏi này có thể kéo dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, khiến người bệnh cảm thấy kiệt sức và thiếu năng lượng. Việc hiểu rõ về các triệu chứng và nguyên nhân của bệnh sẽ giúp bạn có biện pháp xử lý kịp thời. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện chính xác và tìm ra cách giải quyết tình trạng này.

Trào ngược dạ dày là gì?

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng khi dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác khó chịu và các triệu chứng như ợ chua, đau rát ngực và thậm chí là ho. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trào ngược dạ dày là một bệnh lý mãn tính có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được điều trị đúng cách. Mặc dù trào ngược dạ dày chủ yếu gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, nhưng các triệu chứng của nó còn có thể gây mệt mỏi, làm giảm năng suất và chất lượng sống của người bệnh.

Các triệu chứng phổ biến của trào ngược dạ dày bao gồm:

Ợ chua: Cảm giác nóng rát ở ngực hoặc họng.
Đau ngực: Cảm giác nặng nề, đau đớn ở vùng ngực.
Khó nuốt: Do thực quản bị viêm.
Ho hoặc khàn giọng: Do dịch dạ dày trào ngược lên cuống họng.
Mệt mỏi: Là một triệu chứng ít được nhận ra nhưng lại khá phổ biến, gây khó chịu cho người bệnh, kéo dài trong thời gian dài.

Các mức độ của trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày có thể được phân thành các mức độ khác nhau tùy thuộc vào sự nghiêm trọng của triệu chứng:

Mức độ nhẹ: Các triệu chứng xuất hiện không thường xuyên và có thể tự khỏi mà không cần điều trị đặc biệt.
Mức độ trung bình: Các triệu chứng xảy ra thường xuyên hơn và có thể gây khó chịu cho người bệnh trong các hoạt động hàng ngày.
Mức độ nặng: Các triệu chứng nghiêm trọng và kéo dài, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống, đòi hỏi điều trị y tế chuyên sâu.

Việc phân loại mức độ bệnh sẽ giúp người bệnh và bác sĩ dễ dàng lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Nguyên nhân do bệnh lý

Trào ngược dạ dày gây mệt mỏi có thể là triệu chứng của một số bệnh lý khác. Sau đây là một số bệnh lý gây ra tình trạng này:

– Loét dạ dày: Khi có vết loét trên niêm mạc dạ dày, dịch dạ dày có thể trào ngược vào thực quản, gây ra cảm giác khó chịu và mệt mỏi.

– Hội chứng dạ dày tiết axit cao: Nếu dạ dày tiết ra quá nhiều axit, nó có thể dẫn đến tình trạng trào ngược, làm tăng mức độ mệt mỏi.

– Viêm thực quản: Viêm nhiễm trong thực quản do axit dạ dày trào ngược có thể dẫn đến các triệu chứng đau đớn và mệt mỏi.

– Bệnh hen suyễn: Những người mắc bệnh hen suyễn có nguy cơ cao mắc trào ngược dạ dày và có thể cảm thấy mệt mỏi do tác động của cả hai bệnh lý này.

Nguyên nhân không do bệnh lý

Ngoài các bệnh lý, có một số yếu tố không phải do bệnh lý cũng có thể dẫn đến trào ngược dạ dày và gây mệt mỏi:

– Chế độ ăn uống không lành mạnh: Thực phẩm cay, chua, hay các loại đồ uống có cồn có thể kích thích dạ dày và gây ra hiện tượng trào ngược.

– Thừa cân hoặc béo phì: Các nghiên cứu chỉ ra rằng thừa cân làm tăng áp lực lên dạ dày, dễ dẫn đến trào ngược.

– Lối sống ít vận động: Ít vận động có thể làm giảm chức năng tiêu hóa, khiến dịch dạ dày trào ngược lên thực quản.

– Stress và căng thẳng: Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, góp phần vào sự xuất hiện của trào ngược dạ dày.

– Thuốc men: Một số loại thuốc có thể làm giảm khả năng làm việc của cơ vòng thực quản, dẫn đến trào ngược dạ dày.

Các yếu tố này tuy không phải bệnh lý nhưng vẫn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày và gây mệt mỏi cho người bệnh.

Biến chứng nguy hiểm khi trào ngược dạ dày gây mệt mỏi: Đừng bỏ qua

Trào ngược dạ dày không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Dưới đây là những biến chứng mà bạn không nên chủ quan:

Viêm thực quản: Khi axit dạ dày trào ngược lâu dài, nó có thể gây viêm nhiễm ở thực quản, làm tổn thương mô và gây đau đớn.
Loét thực quản: Việc viêm thực quản kéo dài có thể dẫn đến sự hình thành các vết loét, khiến quá trình tiêu hóa gặp khó khăn và dẫn đến mệt mỏi.
Hẹp thực quản: Các vết loét hoặc viêm nhiễm có thể làm hẹp thực quản, gây khó khăn trong việc nuốt thức ăn và làm giảm chất lượng cuộc sống.
Chảy máu trong thực quản: Khi các vết loét nặng hơn, có thể gây chảy máu, dẫn đến tình trạng thiếu máu và mệt mỏi nghiêm trọng.
Bệnh hen suyễn và ho mãn tính: Trào ngược dạ dày có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn và gây ho kéo dài, làm giảm khả năng hấp thụ oxy và gây mệt mỏi.
Thay đổi trong giọng nói: Do axit dạ dày trào ngược lên cuống họng, có thể làm viêm thanh quản và thay đổi giọng nói, gây khó khăn khi giao tiếp.
Ung thư thực quản: Mặc dù hiếm gặp, nhưng tình trạng trào ngược dạ dày kéo dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.

Các biến chứng này cho thấy rằng trào ngược dạ dày không phải chỉ là một bệnh lý thông thường mà có thể ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài nếu không được xử lý đúng cách.

Khi nào cần gặp bác sĩ ngay khi trào ngược dạ dày gây mệt mỏi?

Trào ngược dạ dày gây mệt mỏi đôi khi là dấu hiệu của những vấn đề nghiêm trọng hơn. Nếu bạn gặp phải những triệu chứng dưới đây, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ y tế ngay lập tức:

Cảm giác đau ngực kéo dài: Nếu bạn cảm thấy đau ngực, đặc biệt là đau dữ dội và kéo dài, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng như đau tim hoặc biến chứng từ trào ngược dạ dày.
Khó thở hoặc ho kéo dài: Khi trào ngược dạ dày gây ra ho kéo dài hoặc khó thở, đặc biệt khi kèm theo các triệu chứng khác như ợ chua hay khàn giọng, bạn cần gặp bác sĩ để kiểm tra.
Nuốt khó hoặc đau khi nuốt: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc nuốt thức ăn hoặc cảm thấy đau khi nuốt, đó có thể là dấu hiệu của viêm hoặc loét thực quản.
Nôn ra máu hoặc có máu trong phân: Đây là dấu hiệu cảnh báo các vết loét hoặc tổn thương nghiêm trọng trong dạ dày hoặc thực quản, cần được điều trị kịp thời.
Giảm cân không rõ lý do và mệt mỏi kéo dài: Nếu bạn giảm cân nhanh chóng và cảm thấy mệt mỏi liên tục, điều này có thể liên quan đến các biến chứng từ trào ngược dạ dày, đặc biệt là khi kèm theo các triệu chứng tiêu hóa không bình thường.
Khàn giọng và ho kéo dài: Nếu tình trạng khàn giọng và ho kéo dài mà không cải thiện, bạn nên đi khám để xác định nguyên nhân do trào ngược dạ dày hay một vấn đề khác.

Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu cho thấy bệnh lý đang tiến triển và cần được bác sĩ can thiệp để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Phương pháp điều trị trào ngược dạ dày gây mệt mỏi: Tìm giải pháp hiệu quả

Trào ngược dạ dày gây mệt mỏi không phải là bệnh dễ chịu, nhưng may mắn là có nhiều phương pháp điều trị giúp cải thiện tình trạng này. Dưới đây là những cách điều trị phổ biến và hiệu quả mà bạn có thể tham khảo.

Điều trị bằng thuốc tây: Những giải pháp từ y học hiện đại

Điều trị trào ngược dạ dày bằng thuốc tây thường giúp giảm nhanh triệu chứng và kiểm soát tình trạng bệnh. Dưới đây là các nhóm thuốc chính được sử dụng:

Thuốc kháng axit: Là loại thuốc phổ biến giúp trung hòa axit dạ dày, giảm các triệu chứng ợ chua và đau rát. Lưu ý: Cần dùng đúng liều lượng, tránh lạm dụng vì có thể ảnh hưởng đến hấp thu dinh dưỡng.
Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Giúp giảm tiết axit dạ dày, từ đó giảm trào ngược. Thuốc này thường được chỉ định cho các trường hợp trào ngược nặng. Lưu ý: Nên sử dụng theo chỉ định của bác sĩ vì có thể gây tác dụng phụ dài hạn như loãng xương hoặc thiếu hụt vitamin B12.
Thuốc đối kháng H2: Giúp giảm sản xuất axit dạ dày, giảm tình trạng trào ngược. Thuốc này ít gây tác dụng phụ hơn PPI nhưng tác dụng chậm hơn.

Ưu điểm: Điều trị nhanh chóng, giảm ngay triệu chứng.
Nhược điểm: Cần tuân thủ đúng chỉ định để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Mẹo dân gian: Hỗ trợ điều trị trào ngược dạ dày tại nhà

Ngoài thuốc tây, các mẹo dân gian cũng là một lựa chọn hỗ trợ hiệu quả trong việc điều trị trào ngược dạ dày gây mệt mỏi. Dưới đây là những mẹo dân gian phổ biến:

Trà gừng: Gừng có khả năng làm dịu dạ dày, giúp giảm cảm giác buồn nôn và ợ chua.
Nước ép nha đam: Nha đam có tính mát, giúp giảm viêm và làm dịu niêm mạc dạ dày.
Trà cam thảo: Cam thảo có tác dụng chống viêm, giúp làm giảm cơn trào ngược.

Ưu điểm: Thực hiện dễ dàng tại nhà, an toàn, ít tác dụng phụ.
Nhược điểm: Hiệu quả có thể chậm và chỉ phù hợp với các trường hợp nhẹ.

Điều trị bằng Đông y: Quan điểm và phương pháp chữa trị

Trong Đông y, trào ngược dạ dày gây mệt mỏi thường được xem là do sự mất cân bằng giữa tỳ, vị và can. Cơ chế điều trị chủ yếu tập trung vào việc điều hòa khí huyết, tăng cường chức năng tiêu hóa và giảm tác động của yếu tố ngoại lai như nhiệt và phong. Các bài thuốc Đông y thường sử dụng các vị thuốc có tính mát, giúp thanh nhiệt và làm dịu dạ dày.

Một số vị thuốc thường được dùng bao gồm:

Bạch linh: Giúp kiện tỳ, điều hòa khí huyết, cải thiện chức năng tiêu hóa.
Cam thảo: Có tác dụng thanh nhiệt, giảm viêm, giúp giảm cảm giác nóng rát trong dạ dày.
Mật ong: Được biết đến với khả năng làm dịu niêm mạc dạ dày và giảm cơn đau do viêm thực quản.

Ưu điểm: Điều trị từ căn nguyên, giúp cải thiện sức khỏe toàn diện.
Nhược điểm: Cần thời gian dài để thấy rõ hiệu quả, yêu cầu sử dụng lâu dài và kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý.

Những lưu ý quan trọng khi điều trị trào ngược dạ dày gây mệt mỏi

Khi điều trị trào ngược dạ dày gây mệt mỏi, bạn cần tuân thủ các hướng dẫn và lưu ý sau để đạt được kết quả tốt nhất. Dưới đây là những điểm cần chú ý:

Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Việc tuân thủ đúng liệu trình thuốc và các chỉ dẫn của bác sĩ là rất quan trọng để tránh tác dụng phụ và giúp bệnh thuyên giảm nhanh chóng.
Không tự ý ngừng thuốc: Ngừng thuốc đột ngột có thể làm tình trạng bệnh tái phát và nghiêm trọng hơn.
Kiểm soát chế độ ăn uống: Hạn chế các thực phẩm gây kích thích dạ dày như thức ăn cay, chua, cà phê, hoặc thực phẩm có cồn.
Thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng: Các bài tập nhẹ giúp giảm căng thẳng và hỗ trợ tiêu hóa, nhưng không nên tập luyện quá sức.
Không nằm ngay sau khi ăn: Để tránh trào ngược, bạn nên chờ ít nhất 30 phút sau khi ăn mới nằm hoặc nghỉ ngơi.
Kiểm tra định kỳ: Định kỳ thăm khám để theo dõi tiến triển và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết.

Cách phòng ngừa trào ngược dạ dày gây mệt mỏi

Phòng ngừa bệnh trào ngược dạ dày là một bước quan trọng trong việc duy trì sức khỏe lâu dài. Sau đây là những biện pháp phòng ngừa bạn có thể thực hiện:

Ăn uống điều độ: Nên chia nhỏ bữa ăn trong ngày và tránh ăn quá no.
Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân là một yếu tố làm tăng nguy cơ trào ngược, vì vậy duy trì cân nặng lý tưởng là cần thiết.
Tránh căng thẳng: Căng thẳng kéo dài có thể làm tăng sản xuất axit dạ dày, vì vậy hãy tìm cách thư giãn và giảm stress.
Không hút thuốc và hạn chế rượu bia: Những thói quen này làm tăng nguy cơ trào ngược và ảnh hưởng đến sức khỏe dạ dày.
Tạo thói quen ngủ lành mạnh: Nên ngủ với đầu giường nâng cao để hạn chế tình trạng axit dạ dày trào ngược trong khi ngủ.

Hy vọng những thông tin mà Vietmec cung cấp trên đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cách điều trị và phòng ngừa trào ngược dạ dày gây mệt mỏi. Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng của bệnh, đừng ngần ngại đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.