Viêm họng ho có đờm: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Quản trị viên Phan Dũng

Cập nhật: 03/06/2025

Viêm họng ho có đờm là một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt trong các mùa chuyển mùa, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Triệu chứng điển hình của bệnh là cơn ho kéo dài, có đờm, đau rát cổ họng và có thể kèm theo sốt. Mặc dù tình trạng này thường không quá nghiêm trọng, nhưng việc điều trị kịp thời là cần thiết để tránh các biến chứng. Vietmec hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh lý này, các nguyên nhân gây ra và cách chữa trị hiệu quả, từ đó hỗ trợ bạn trong việc duy trì sức khỏe lâu dài.

Viêm họng ho có đờm là gì? Hiểu đúng để chăm sóc sức khỏe hiệu quả

Viêm họng ho có đờm là tình trạng viêm nhiễm ở họng, đặc trưng bởi các cơn ho kéo dài và có đờm. Đây là triệu chứng thường gặp trong các bệnh lý về đường hô hấp, như cảm cúm, viêm phổi hay viêm họng cấp. Viêm họng có thể do vi khuẩn hoặc virus gây ra, khiến niêm mạc họng bị sưng, tấy đỏ, gây khó chịu và cản trở hô hấp. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), viêm họng ho có đờm có thể được phân loại thành các dạng cấp tính và mãn tính, với mức độ triệu chứng thay đổi tùy thuộc vào cơ địa và mức độ nhiễm khuẩn của từng người.

Các triệu chứng đi kèm của viêm họng ho có đờm

Viêm họng ho có đờm thường đi kèm với một số triệu chứng điển hình như:

Ho có đờm: Cơn ho xuất hiện liên tục, kèm theo đờm có màu trắng, vàng hoặc xanh tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng.
Đau rát họng: Cảm giác đau, ngứa, và rát ở vùng họng khiến người bệnh khó nuốt hoặc nói chuyện.
Sốt nhẹ hoặc sốt cao: Do viêm nhiễm, cơ thể có thể phản ứng bằng cách tăng thân nhiệt.
Mệt mỏi, khó chịu: Cảm giác cơ thể yếu ớt, mệt mỏi, đôi khi là mất sức.

Bệnh có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, tùy vào mức độ nhiễm khuẩn hoặc vi khuẩn gây bệnh. Trong những trường hợp viêm họng ho có đờm mãn tính, các triệu chứng có thể tái phát nhiều lần và kéo dài.

Phân loại viêm họng ho có đờm

Viêm họng ho có đờm được phân loại theo mức độ và nguyên nhân gây bệnh, có thể chia thành:

Viêm họng cấp tính: Thường xuất hiện do virus hoặc vi khuẩn, với các triệu chứng rõ rệt như ho có đờm, đau họng, và sốt nhẹ.
Viêm họng mãn tính: Xảy ra khi viêm họng kéo dài do nhiễm khuẩn hoặc tác nhân gây viêm mãn tính, có thể là viêm họng do hút thuốc, ô nhiễm không khí hoặc viêm xoang mạn tính.

Việc nhận diện đúng triệu chứng và phân loại viêm họng ho có đờm rất quan trọng, giúp xác định phương pháp điều trị chính xác, tránh các biến chứng không mong muốn.

Nguyên nhân do bệnh lý gây viêm họng ho có đờm

Viêm họng ho có đờm có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý về hô hấp. Sau đây là những nguyên nhân do bệnh lý thường gặp:

Các nguyên nhân bệnh lý

Cảm cúm: Một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm họng ho có đờm, đặc biệt vào mùa lạnh. Cảm cúm do virus cúm gây ra, kèm theo triệu chứng ho, sốt và đau họng.
Viêm phổi: Viêm nhiễm phổi có thể gây ho có đờm, đau ngực và khó thở. Đây là tình trạng nghiêm trọng cần điều trị kịp thời.
Viêm xoang mạn tính: Sự nhiễm trùng kéo dài ở các xoang có thể dẫn đến đờm chảy xuống họng, gây ho và cảm giác vướng víu trong cổ họng.
Bệnh viêm amidan: Viêm amidan cũng có thể là nguyên nhân gây viêm họng kèm ho có đờm, đặc biệt khi amidan bị sưng tấy hoặc có mủ.
Nhiễm khuẩn liên cầu khuẩn: Vi khuẩn này có thể gây viêm họng nặng, kèm theo ho có đờm và đau họng dữ dội.

Các nguyên nhân không do bệnh lý

Không phải tất cả các trường hợp ho có đờm đều do bệnh lý nghiêm trọng. Dưới đây là những nguyên nhân không bệnh lý có thể gây ra tình trạng này:

Các nguyên nhân không do bệnh lý

Ô nhiễm không khí: Khói bụi, hóa chất, hoặc môi trường ô nhiễm có thể gây kích ứng họng và dẫn đến ho có đờm.
Hút thuốc lá: Thói quen này là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ viêm họng ho có đờm do khói thuốc gây kích thích niêm mạc họng.
Thói quen uống nước lạnh: Một số người dễ bị viêm họng sau khi uống nước lạnh hoặc đồ uống có nhiệt độ thấp, đặc biệt là trong thời tiết lạnh.
Dị ứng: Viêm mũi dị ứng có thể gây ra tình trạng chảy nước mũi, dẫn đến đờm chảy xuống họng, gây ho có đờm.

Việc phân biệt giữa nguyên nhân do bệnh lý và không do bệnh lý giúp việc điều trị chính xác và hiệu quả hơn, đồng thời tránh những lo lắng không cần thiết.

Biến chứng nguy hiểm của viêm họng ho có đờm – Những điều bạn không nên bỏ qua

Viêm họng ho có đờm nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là các biến chứng bạn cần lưu ý để bảo vệ sức khỏe của mình.

Các biến chứng nguy hiểm

Viêm phổi: Khi viêm họng không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách, viêm nhiễm có thể lan rộng xuống phổi, gây viêm phổi. Biến chứng này có thể gây khó thở, đau ngực và sốt cao.
Nhiễm trùng máu: Đây là một biến chứng nghiêm trọng khi vi khuẩn từ họng xâm nhập vào máu, có thể gây sốc nhiễm trùng và đe dọa tính mạng.
Viêm thanh quản: Viêm họng kéo dài có thể chuyển sang viêm thanh quản, gây khàn tiếng, mất tiếng và khó khăn trong việc giao tiếp.
Viêm tai giữa: Khi viêm họng kéo dài, vi khuẩn có thể xâm nhập vào tai giữa, gây viêm tai và có thể dẫn đến mất thính lực nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm xoang: Viêm họng mạn tính có thể kéo theo viêm xoang, dẫn đến tình trạng chảy dịch mũi, đau đầu và tắc nghẽn đường thở.
Tạo mủ trong amidan: Viêm họng nặng có thể gây mưng mủ ở amidan, làm tăng cơn đau và gây ra sự khó khăn khi nuốt thức ăn hoặc nước.

Khi nào cần gặp bác sĩ nếu bị viêm họng ho có đờm?

Mặc dù viêm họng ho có đờm thường không nguy hiểm, nhưng trong một số trường hợp, bạn cần gặp bác sĩ để tránh các biến chứng nguy hiểm.

Dấu hiệu cần gặp bác sĩ ngay

Ho kéo dài hơn 2 tuần: Nếu cơn ho không giảm sau thời gian dài và đờm vẫn tiếp tục xuất hiện, đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng.
Đờm có máu: Nếu bạn thấy có máu trong đờm, đây là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm và cần phải đi khám ngay lập tức.
Khó thở: Khi viêm họng ho có đờm kèm theo khó thở hoặc thở khò khè, bạn cần đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Đau ngực: Cơn đau ngực khi ho có thể là dấu hiệu của viêm phổi hoặc các vấn đề về tim mạch, cần kiểm tra ngay.
Sốt cao không giảm: Nếu bạn bị sốt cao trên 39°C kéo dài mà không hạ xuống dù đã dùng thuốc, bạn nên gặp bác sĩ để kiểm tra.
Mệt mỏi, buồn nôn, chóng mặt: Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, buồn nôn hoặc chóng mặt nghiêm trọng cùng với các triệu chứng viêm họng, đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng cần can thiệp y tế.

Phương pháp điều trị viêm họng ho có đờm – Hướng dẫn chi tiết và hiệu quả

Viêm họng ho có đờm có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau. Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ bệnh, bạn có thể lựa chọn thuốc Tây, mẹo dân gian hoặc Đông y để hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh. Dưới đây, Vietmec sẽ cùng bạn tìm hiểu các phương pháp điều trị phổ biến này.

Điều trị viêm họng ho có đờm bằng thuốc Tây – Cách nhanh chóng và hiệu quả

Việc điều trị viêm họng ho có đờm bằng thuốc Tây giúp làm giảm nhanh các triệu chứng, giảm đau và ngăn ngừa các biến chứng. Tuy nhiên, bạn cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt: Paracetamol, Ibuprofen. Lưu ý: Chỉ dùng khi cần thiết để giảm sốt, tránh dùng quá liều.
Thuốc kháng sinh: Amoxicillin, Azithromycin. Lưu ý: Chỉ sử dụng khi có chỉ định từ bác sĩ, vì kháng sinh chỉ hiệu quả với viêm họng do vi khuẩn.
Thuốc long đờm: Bromhexine, Acetylcysteine. Lưu ý: Thường được sử dụng để làm loãng đờm, giúp dễ dàng tống đờm ra ngoài.
Thuốc xịt họng: Strepsils, Betadine. Lưu ý: Giúp làm dịu cổ họng, giảm viêm và đau rát.

Ưu điểm của thuốc Tây là giúp giảm nhanh các triệu chứng, tuy nhiên, cần lưu ý đến các tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng thuốc lâu dài hoặc không đúng cách.

Sử dụng mẹo dân gian chữa viêm họng ho có đờm – Tận dụng nguyên liệu tự nhiên

Các mẹo dân gian là phương pháp phổ biến giúp giảm nhẹ triệu chứng viêm họng ho có đờm mà không cần dùng thuốc. Dưới đây là một số mẹo dân gian bạn có thể thử áp dụng.

Gừng tươi: Gừng giúp làm ấm cổ họng, giảm ho và làm loãng đờm. Cách thực hiện: Nước gừng pha mật ong uống 2-3 lần mỗi ngày.
Chanh mật ong: Mật ong có tác dụng kháng khuẩn, chanh chứa vitamin C giúp tăng sức đề kháng. Cách thực hiện: Hòa chanh và mật ong vào nước ấm uống hàng ngày.
Nước muối: Nước muối ấm giúp làm dịu cổ họng và giảm viêm. Cách thực hiện: Súc miệng bằng nước muối pha loãng 2-3 lần/ngày.
Lá húng quế: Húng quế giúp giảm ho và long đờm. Cách thực hiện: Nhai lá húng quế tươi hoặc pha nước húng quế uống hàng ngày.

Ưu điểm của mẹo dân gian là nguyên liệu dễ tìm, an toàn và tiết kiệm. Tuy nhiên, hiệu quả có thể không nhanh chóng như thuốc Tây và chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh nhẹ.

Điều trị viêm họng ho có đờm bằng Đông y – Chữa bệnh từ gốc

Trong Đông y, viêm họng ho có đờm được xem là biểu hiện của sự mất cân bằng trong cơ thể, thường do “phế hư” hoặc “phong nhiệt”. Điều trị bệnh bằng Đông y chủ yếu nhằm mục tiêu điều hòa khí huyết, cân bằng âm dương và loại bỏ nguyên nhân gây bệnh từ bên trong cơ thể.

Các vị thuốc Đông y thường dùng để điều trị viêm họng ho có đờm bao gồm:

Cát cánh: Có tác dụng làm long đờm, giảm ho.
Kinh giới: Giúp tán phong, giải cảm và giảm ho hiệu quả.
Xuyên bối mẫu: Được sử dụng để thanh nhiệt, giảm viêm, long đờm.
Cam thảo: Làm dịu cổ họng, giảm viêm và ho.

Đông y không chỉ điều trị triệu chứng mà còn điều trị nguyên nhân gốc rễ của bệnh. Cơ chế điều trị của Đông y giúp khôi phục sự cân bằng của cơ thể, làm giảm ho có đờm từ từ và bền vững hơn, tuy nhiên, thời gian điều trị thường kéo dài hơn và cần có sự kiên nhẫn từ người bệnh.

Lưu ý quan trọng khi điều trị viêm họng ho có đờm – Đảm bảo sức khỏe của bạn

Khi điều trị viêm họng ho có đờm, việc tuân thủ đúng các chỉ định từ bác sĩ và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng để đạt được kết quả tốt nhất và ngăn ngừa bệnh tái phát.

Lưu ý khi thăm khám và điều trị

Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Đảm bảo bạn sử dụng đúng thuốc và theo đúng liều lượng mà bác sĩ chỉ định để đạt hiệu quả điều trị tối ưu.
Không tự ý ngừng thuốc: Dù cảm thấy triệu chứng giảm bớt, bạn vẫn cần hoàn thành đủ liệu trình điều trị để đảm bảo vi khuẩn hoặc virus không còn tồn tại trong cơ thể.
Tái khám đúng hẹn: Nếu bác sĩ yêu cầu tái khám, bạn cần tuân thủ lịch để kiểm tra sự tiến triển và điều chỉnh phác đồ điều trị nếu cần.
Chú ý đến tác dụng phụ: Nếu có dấu hiệu bất thường khi dùng thuốc, như phát ban, chóng mặt hay buồn nôn, hãy thông báo ngay cho bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời.
Duy trì vệ sinh họng miệng: Hãy giữ gìn vệ sinh khoang miệng, thường xuyên súc miệng với nước muối ấm để giảm viêm và hỗ trợ điều trị.

Phòng ngừa viêm họng ho có đờm

Vệ sinh cá nhân sạch sẽ: Rửa tay thường xuyên, tránh chạm tay vào mặt để giảm nguy cơ lây nhiễm các loại virus và vi khuẩn.
Tránh tiếp xúc với người bệnh: Nếu trong gia đình có người bị viêm họng ho có đờm, bạn nên giữ khoảng cách để tránh lây lan.
Tăng cường sức đề kháng: Bổ sung vitamin C và các thực phẩm giàu dinh dưỡng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc bệnh.
Sử dụng khẩu trang khi ra ngoài: Khẩu trang giúp ngăn ngừa vi khuẩn, virus từ môi trường bên ngoài xâm nhập vào cơ thể.
Giữ ấm cơ thể: Đặc biệt trong mùa lạnh, hãy giữ ấm cổ họng và cơ thể để tránh các bệnh viêm nhiễm.

Hy vọng những thông tin mà Vietmec cung cấp trên đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cách điều trị và phòng ngừa viêm họng ho có đờm. Việc tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ cùng với những biện pháp phòng ngừa đúng cách sẽ giúp bạn hồi phục nhanh chóng và bảo vệ sức khỏe tốt hơn.