Hội Chứng Trầm Cảm Cười

Theo bác sĩ chuyên khoa, hội chứng trầm cảm cười được dùng để nói về tình trạng bị trầm cảm nhưng luôn cố gắng tìm cách che dấu. Thậm chí, người bệnh thường xuyên tỏ ra lạc quan, vui vẻ, yêu đời ở mọi tình huống. Theo các nhà khoa học, đây là một hội chứng xảy ra phổ biến ở những người đã mắc chứng rối loạn trầm cảm trong thời gian dài.

Bệnh nhân trầm cảm thông thường sẽ có biểu hiện đặc trưng là tình trạng chán nản, ủ rũ, khí sắc trầm buồn, cơ thể thiếu sức sống, thường xuyên mệt mỏi. Người bệnh mất dần hứng thú với những hoạt động xung quanh, ít giao tiếp với người xung quanh.

Riêng với những người mắc bệnh trầm cảm cười, tình trạng che giấu cảm xúc chán nản đang diễn ra bằng nụ cười và biểu hiện lạc quan sẽ khiến việc nắm bắt và phát hiện căn bệnh trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Thậm chí, nếu chỉ đánh giá thông qua hành động, biểu cảm của người mắc thì hầu như không phát hiện được điểm thay đổi, bất thường ở người mắc. Đây chính là lý do khiến việc nhận biết và điều trị bệnh lý trở nên khó khăn. Khi bệnh nhân luôn muốn giấu đi cảm xúc thật của mình thì bệnh tình sẽ ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.

Giải đáp câu hỏi bệnh trầm cảm cười là gì, chuyên gia cho biết đây là một bệnh tâm lý nặng, nguy hiểm hơn so với các dạng trầm cảm thông thường. Thậm chí, nếu như không được phát hiện, điều trị sớm, bệnh nhân sẽ rơi vào trạng thái tuyệt vọng, nảy sinh ý định tự sát.

Vì thế, ngoài việc gây ảnh hưởng tới thể trạng, sức khỏe của người mắc, hội chứng trầm cảm cười còn khiến bệnh nhân trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Muốn phát hiện và điều trị sớm hội chứng này bắt buộc bạn phải có kiến thức để nhận biết được dấu hiệu bệnh trầm cảm cười. Một người mắc hội chứng trầm cảm cười sẽ tỏ ra vui vẻ, lạc quan, mãn nguyện với người khác. Tuy nhiên, bên trong họ đang phải trải qua triệu chứng của bệnh trầm cảm như:

• Mệt mỏi, kiệt quệ.
• Người mắc bệnh trầm cảm thường thay đổi thói quen ăn uống, ngủ nghỉ.
• Mất hứng thú khi làm những công việc mình từng thích.

Người bị trầm cảm cười có thể gặp toàn bộ biểu hiện của bệnh trầm cảm trên đây. Tuy nhiên ở bên ngoài họ sẽ cố gắng thể hiện mình đang có năng lượng dồi dào, mọi thứ đều ổn định, lạc quan, hạnh phúc, vui vẻ. Họ cố gắng tỏ ra mình vẫn đang giữ được mức năng lượng bình thường tuy nhiên khi ở một mình thì họ sẽ thay đổi.

Theo chuyên gia, hội chứng trầm cảm cười cùng với các dạng rối loạn cảm xúc có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Hiện nay, theo những tài liệu được công bố, vẫn chưa tìm ra nguồn gốc của chứng trầm cảm cười. Tuy nhiên, căn cứ vào thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới - WHO thì tỷ lệ người mắc căn bệnh này đang có xu hướng gia tăng.

Nhóm bệnh trầm cảm đang được xếp vào danh sách các bệnh lý đáng lưu ý và lo ngại, theo WHO. Mặc dù chưa xác định nguyên nhân cụ thể gây ra hội chứng nhưng một số yếu tố nguy cơ liên quan cũng đã được các nhà khoa học chỉ ra.

• Do gặp sang chấn tâm lý: Tình trạng xúc động mạnh khi gặp phải các sự kiện có sự ảnh hưởng lớn tới cuộc sống như: Mâu thuẫn gia đình, ly hôn, mất người thân, phá sản, mắc bệnh nan y,... Khi ấy, người bị trầm cảm cười thường thể hiện sự tích cực để ngăn sự dò xét của người xung quanh.
• Sự kỳ vọng quá mức từ người thân: Sự kỳ vọng lớn có thể gây ra áp lực về mặt tâm lý cho người được nhận. Người được nhận sự quan tâm và kỳ vọng quá mức sẽ cố tỏ ra lạc quan, vui vẻ trong hoàn cảnh khác nhau.
• Do ảnh hưởng từ văn hóa: Ở một vài quốc gia, các chứng bệnh liên quan tới rối loạn tâm thần, trong đó có hội chứng trầm cảm cười chưa được quan tâm đúng mức. Khi một người mắc bệnh có thể gặp phải sự kỳ thị, dè bỉu khiến họ có tâm lý muốn che dấu bằng các biểu hiện vui vẻ.
• Nguyên nhân khác: Cũng giống như bệnh lý trầm cảm thông thường, hội chứng có thể xảy ra bởi sự thất thường của chất truyền dẫn bên trong bộ não.

Ngoài ra, trầm cảm cười ở học sinh có thể xảy ra từ sự kỳ vọng quá lớn của cha mẹ, áp lực và ánh mắt kì thị của bạn bè. Đây là bệnh lý khá nguy hiểm bởi phát hiện bệnh khó và nếu không được điều trị sớm có thể để lại hậu quả nghiêm trọng.

Theo chuyên gia, chứng trầm cảm cười có mức độ nguy hiểm hơn rất nhiều so với trầm cảm thông thường. Lý do là bởi người bệnh luôn luôn cố gắng để che dấu cảm xúc thật dẫn tới việc phát hiện bệnh gặp nhiều khó khăn. Đa số người bệnh đều phải tự mình đối mặt với mâu thuẫn giằng xé từ nội tâm.

Nếu không được phát hiện kịp thời, can thiệp đúng cách, bệnh lý phát triển trầm trọng hơn, nguy cơ để lại hậu quả nghiêm trọng, đó có thể là những tác động tiêu cực đến tinh thần và thể chất của người bệnh. Ngoài ra, do phải che giấu cảm xúc ở trong thời gian dài nên nguy cơ dẫn tới tự sát sẽ ngày càng gia tăng.

Chuyên gia cảnh báo hội chứng trầm cảm có thể gây ra một số ảnh hưởng như sau:

• Gây ra tình trạng suy nhược cơ thể, xanh xao, kiệt sức.
• Làm gia tăng sự nghiêm trọng của các bệnh mãn tính như tiểu đường, cao huyết áp, các bệnh lý về gan, thận.
• Làm suy giảm chất lượng cuộc sống, đồng thời gia tăng gánh nặng cho gia đình và xã hội.
• Bệnh nhân mắc hội chứng trầm cảm cười dễ rơi vào tình trạng mất ngủ liên tục, gây ảnh hưởng tới sức khỏe.
• Mắc bệnh lý làm tiềm ẩn nguy cơ tự sát hoặc xuất hiện nhiều hành vi gây tổn thương cho những người xung quanh.

Hội chứng trầm cảm cười thường khó có thể nhận biết do các biểu hiện khác so với những dạng rối loạn thần kinh khác. Để có thể xác định chính xác bệnh lý, chuyên gia cần phải tiến hành những bước sau:

• Quan sát, theo dõi cảm xúc, biểu hiện và hành vi của người nghi mắc.
• Tìm hiểu và khai thác bệnh sử của người bệnh, người thân liên quan.
• Đưa ra các câu hỏi liên quan tới sự việc từng diễn ra với người bệnh.
• Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh thực hiện điện tâm đồ, điện tim, xét nghiệm máu, kiểm tra chức năng có liên quan.

Thông qua việc thăm khám tổng quát và thực hiện các chỉ định xét nghiệm nói trên, chuyên gia, bác sĩ sẽ có đủ thông tin để xác định bạn có đang mắc hội chứng trầm cảm cười hay không.

Hội chứng trầm cảm cười được xác định là một dạng rối loạn tâm thần với mức độ nghiêm trọng. Nếu không điều trị kịp thời, đúng phác đồ, người bệnh có thể xuất hiện những suy nghĩ về cái chết, thậm chí hình thành ý định tự sát.

Sau khi được thăm khám, chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân phác đồ điều trị với những phương pháp sau:

Dùng thuốc điều trị trầm cảm

Tùy từng trường hợp, nếu thấy cần thiết bác sĩ chuyên khoa có thể cân nhắc việc sử dụng thuốc để điều trị. Phương pháp này sẽ giúp phần nào kiểm soát các biểu hiện của chứng trầm cảm cười. Tuy nhiên, hiệu quả của thuốc thường chỉ có tác dụng tạm thời, việc sử dụng lâu dài có thể làm gia tăng nguy cơ tác dụng phụ.

Do đó, bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Trong thời gian sử dụng thuốc nếu xuất hiện biểu hiện bất thường nên thông báo tới bác sĩ để có được hướng dẫn xử trí phù hợp.

Một số loại thuốc được chỉ định trong việc điều trị chứng trầm cảm cười bao gồm: Thuốc TCA, chống trầm cảm 3 vòng, chất ức chế tái hấp thu Norepinephrine và Serotonin, thuốc ức chế sự tái hấp thu Serotonin. Ngoài ra, bệnh nhân có thể được kê thêm một số loại thuốc bổ thần kinh, thuốc tăng cường tuần hoàn não.

Phương pháp tâm lý trị liệu

Trị liệu tâm lý là phương pháp được ứng dụng nhiều trong việc cải thiện chứng rối loạn cảm xúc, rối loạn tâm thần, đặc biệt là hội chứng trầm cảm cười. Biện pháp được đánh giá cao về độ an toàn và tính hiệu quả, hạn chế tối đa tác dụng phụ, biến chứng sau quá trình điều trị.

Phương pháp chủ yếu được thực hiện bằng ngôn ngữ tư duy, bệnh nhân sẽ chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc của mình với chuyên gia tâm lý. Thông qua đó, chuyên gia sẽ nhận biết và chỉ ra sự sai lệch trong hành vi và suy nghĩ của người bệnh, đưa ra hướng giải quyết phù hợp nhất. Sau quá trình trị liệu tâm lý, người bệnh sẽ biết cách kiểm soát, cân bằng cảm xúc của bản thân, biết cách đối mặt, xử lý những vấn đề xảy ra trong cuộc sống.

Nếu mắc chứng trầm cảm cười ở giai đoạn nhẹ, việc thay đổi lối sống cũng rất hiệu quả trong việc kiểm soát triệu chứng bệnh lý. Một vài nghiên cứu đã chỉ ra, lối sống lành mạnh sẽ giúp bệnh nhân trầm cảm cân bằng trạng thái tâm lý, hòa nhập với xã hội. Người bệnh nên thay đổi để có được lối sống tích cực, lành mạnh bằng các cách sau:

• Tập luyện, vận động thường xuyên để giải phóng hormon endorphin, mang đến cảm giác thoải mái, vui vẻ hơn. Nghiên cứu đã chỉ ra việc vận động hàng ngày cũng giúp giải tỏa áp lực và căng thẳng.
• Xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, giúp tăng sức đề kháng cho người bệnh. Trong đó, rau xanh, thực phẩm dinh dưỡng, ngũ cốc nguyên hạt và hoa quả là thành phần nên được bổ sung.
• Ngoài ra, người bệnh cũng cần tránh các đồ ăn có chứa nhiều dầu mỡ, nước uống có gas, chất kích thích, bia, rượu, món ăn có chứa caffeine,... Sử dụng quá nhiều loại thực phẩm này sẽ khiến bệnh tình trở nên nghiêm trọng.
• Tăng cường sức khỏe bằng các bài tập yoga, thiền để cân bằng lại cảm xúc, xoa dịu tâm suy, đồng thời hạn chế tình trạng tiêu cực, bi quan. Mỗi ngày người bệnh nên dành ra khoảng 20 phút để tập luyện các bài yoga đơn giản.
• Mỗi ngày, người mắc hội chứng trầm cảm nên dành đủ 8 tiếng để ngủ. Chuyên gia cho biết giấc ngủ và căn bệnh trầm cảm có môi tương quan tới nhau. Vì thế, một giấc ngủ ngon, sâu, chất lượng sẽ giúp thuyên giảm các biểu hiện của trầm cảm cười.
• Người mắc hội chứng trầm cảm cười nên dành thời gian để thư giãn, nghỉ ngơi nhằm hạn chế căng thẳng và áp lực. Những lúc rảnh rỗi, người bệnh nên đọc sách, nghe nhạc, xem phim hoặc tham gia nhảy múa, ca hát, thêu thùa,...
• Chia sẻ, tâm sự và nhờ sự giúp đỡ của người thân, bạn bè để vượt qua căng thẳng và những biến cố trong cuộc sống.