Cách Điều Trị Viêm Cổ Tử Cung

Viêm cổ tử cung gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng tới sinh hoạt và sức khỏe sinh sản. Hiện nay, y học cung cấp nhiều phương pháp điều trị khác nhau nhằm kiểm soát tình trạng viêm nhiễm, loại bỏ tổn thương và ngăn ngừa tái phát.

Điều trị nội khoa viêm cổ tử cung

Sử dụng thuốc là phương pháp trọng tâm trong việc điều trị viêm cổ tử cung. Các loại thuốc cụ thể được sử dụng phụ thuộc vào nguyên nhân gây viêm cùng mức độ nghiêm trọng, bao gồm:

Thuốc kháng sinh

Viêm cổ tử cung do vi khuẩn:

• Trường hợp không xác định cụ thể tác nhân: Kháng sinh phổ rộng như Doxycycline, Azithromycin, nhóm Cephalosporin,…
• Nhiễm Chlamydia: Azithromycin, Doxycycline.
• Nhiễm lậu cầu: Ceftriaxone (tiêm bắp) kết hợp Azithromycin.
• Viêm âm đạo do vi khuẩn: Metronidazole, Clindamycin.

Lưu ý:

• Chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định từ bác sĩ.
• Tự ý dùng thuốc không đúng liều, đúng phác đồ có thể dẫn đến kháng kháng sinh, gây khó khăn cho điều trị sau này.

Thuốc kháng viêm

• Nhóm Corticoid: Prednisolone, Methylprednisolone… được chỉ định ngắn ngày khi tình trạng viêm cấp tính, tổn thương lan rộng.
• Thuốc giúp nhanh chóng kiểm soát phản ứng viêm, giảm sưng đau tuy nhiên nhiều tác dụng phụ cần cân nhắc. Phụ nữ mang thai, có bệnh lý nền cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng.

Thuốc kháng virus

• Đối với virus Herpes (HSV): Acyclovir, Valacyclovir, Famciclovir…giúp ngăn virus nhân lên, giảm thời gian lành vết loét do virus gây ra, đồng thời giảm nguy cơ lây truyền sang đối tác.
• Đối với virus gây u nhú (HPV): Hiện chưa có thuốc trị triệt để, tập trung điều trị tổn thương và tăng sức đề kháng.

Thuốc điều chỉnh môi trường âm đạo

• Nhóm đặt âm đạo chứa acid lactic, vi khuẩn có lợi Lactobacillus… giúp phục hồi hệ vi sinh tự nhiên, cân bằng pH.
• Thường dùng trong viêm cổ tử cung không do nhiễm trùng hoặc hỗ trợ điều trị sau khi đã hoàn thành phác đồ kháng sinh.
• Các loại thuốc điển hình: Polygynax, Mycogynax.

Các thuốc khác (nếu cần thiết)

• Thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAID): Giúp giảm tức thì các triệu chứng đau bụng dưới, đau khi quan hệ (nếu có). Thường nhóm ibuprofen, naproxen được chỉ định.
• Thuốc kháng viêm corticoid: Được cân nhắc trong các trường hợp viêm nặng, nhằm hạn chế phản ứng viêm quá mức, giúp nhanh chóng làm lành tổn thương, giảm sưng và dịch tiết.
• Estrogen dạng kem hoặc đặt âm đạo: Hỗ trợ phục hồi biểu mô cổ tử cung, tăng cường độ dày và đàn hồi của niêm mạc, được chỉ định trong một số trường hợp.

Ưu điểm:

• An toàn và ít xâm lấn: Đây là phương pháp điều trị không cần can thiệp phẫu thuật, do đó ít gây ra biến chứng và giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng.
• Hiệu quả trong điều trị các trường hợp viêm nhẹ: Đối với các trường hợp viêm cổ tử cung nhẹ, điều trị nội khoa bằng thuốc có thể giúp loại bỏ vi khuẩn, giảm viêm nhiễm và cải thiện triệu chứng hiệu quả.
• Tiện lợi và dễ thực hiện: Bệnh nhân có thể thực hiện điều trị nội khoa tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Chi phí thấp: So với các phương pháp điều trị khác như đốt điện, laser,… điều trị nội khoa thường có chi phí thấp hơn.

Nhược điểm:

• Hiệu quả không cao trong điều trị các trường hợp viêm nặng: Đối với các trường hợp viêm cổ tử cung nặng, điều trị nội khoa bằng thuốc có thể không mang lại hiệu quả cao và bệnh nhân có thể cần phải áp dụng các phương pháp điều trị khác.
• Có thể gây ra tác dụng phụ: Một số loại thuốc sử dụng để điều trị nội khoa viêm cổ tử cung có thể gây ra tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy, dị ứng,…
• Yêu cầu thời gian điều trị lâu: Bệnh nhân cần phải kiên trì điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ trong một thời gian nhất định để đạt được hiệu quả tốt nhất.
• Có thể tái phát: Sau khi điều trị nội khoa, bệnh nhân vẫn có nguy cơ bị tái phát viêm cổ tử cung nếu không chăm sóc sức khỏe sinh sản properly.

Điều trị ngoại khoa

Các can thiệp ngoại khoa được đặt ra khi tình trạng viêm cổ tử cung không đáp ứng điều trị thuốc, tổn thương lan rộng, nghi ngờ nguy cơ ác tính, hoặc khi người bệnh có kế hoạch mang thai trong tương lai. Bác sĩ sẽ cân nhắc kỹ lưỡng trước khi chỉ định, dưới đây là các kỹ thuật phổ biến:

Thủ thuật xâm lấn

Các thủ thuật nhằm loại bỏ vùng tế bào viêm nhiễm và lộ tuyến, tạo điều kiện cho cổ tử cung lành lại. Tuy nhiên, cổ tử cung vẫn có nguy cơ hình thành lộ tuyến mới trong tương lai.

Đốt điện:

• Sử dụng dòng điện một chiều, nhiệt do đầu đốt sinh ra sẽ phá hủy tế bào lộ tuyến.
• Thường tạo lớp vảy, âm đạo tiết dịch một thời gian sau thủ thuật, tránh quan hệ tình dục trong giai đoạn này.

Áp lạnh (đốt lạnh):

• Dùng khí nitrous oxide (N2O) hoặc carbon dioxide (CO2) ở nhiệt độ rất thấp để phá hủy mô
• Ít gây chảy máu hơn đốt điện, lành thương tương đối nhanh.

Đốt laser:

• Sử dụng tia laser (khí CO2) đốt các mô bất thường.
• Độ sâu và phạm vi đốt được kiểm soát chính xác, nguy cơ chảy máu thấp, phù hợp với tổn thương nhỏ, hạn chế sẹo.

Phẫu thuật

Cắt khoanh vùng cổ tử cung dạng nón (LEEP):

• Chỉ định khi tổn thương nghiêm trọng, nghi ngờ tế bào tiền ung thư.
• Lấy bỏ một vùng hình nón ở cổ tử cung, bao gồm cả phần lộ tuyến và phần ống cổ tử cung phía trên có thể chứa tế bào bất thường
• Mẫu cắt thường được gửi xét nghiệm sinh thiết để xác định chẩn đoán và loại trừ ung thư.

Cắt bỏ cổ tử cung:

• Can thiệp lớn, áp dụng khi viêm nhiễm nặng, lan sâu, không kiểm soát được bằng các phương pháp trên, hoặc khi có các tổn thương tiền ung thư, ung thư cổ tử cung giai đoạn rất sớm.
• Có thể gây ra những ảnh hưởng nhất định đến khả năng sinh sản.

Ưu điểm:

• Hiệu quả: Điều trị ngoại khoa thường có hiệu quả trong việc loại bỏ các tế bào bị ảnh hưởng ở cổ tử cung và điều trị viêm nhiễm.
• Nhanh chóng: Hầu hết các thủ thuật ngoại khoa đều có thể được thực hiện trong vòng 30 phút hoặc ít hơn.
• Ít xâm lấn: Hầu hết các thủ thuật ngoại khoa đều có thể được thực hiện ngoại trú, có nghĩa là bạn có thể về nhà ngay trong ngày.
• An toàn: Điều trị ngoại khoa thường được coi là an toàn và có tỷ lệ biến chứng thấp.

Nhược điểm:

• Đau: Bạn có thể bị đau sau khi thực hiện thủ thuật.
• Chảy máu: Bạn có thể bị chảy máu âm đạo trong vài ngày sau khi thực hiện thủ thuật.
• Nhiễm trùng: Có một nguy cơ nhỏ bị nhiễm trùng sau khi thực hiện thủ thuật.
• Sẹo: Một số thủ thuật có thể để lại sẹo trên cổ tử cung.
• Giảm khả năng sinh sản: Một số thủ thuật có thể làm giảm khả năng sinh sản.

Mẹo dân gian khắc phục triệu chứng bệnh

Trong dân gian, một số thảo dược được xem là phương pháp giúp giảm nhẹ triệu chứng viêm cổ tử cung. Dưới đây là các lựa chọn phổ biến và lưu ý khi sử dụng:

• Lá trầu không: Nghiên cứu cho thấy hoạt chất trong lá trầu không có khả năng kháng một số loại vi khuẩn và nấm. Dùng nước đun kỹ với lá trầu không và một ít muối để nguội, có thể sử dụng xông hơi vùng kín hoặc vệ sinh nhẹ nhàng bên ngoài.
• Lá trà xanh: Chứa chất chống oxy hóa và hợp chất polyphenol giúp hạn chế viêm nhiễm. Tương tự như lá trầu không, có thể dùng nước trà xanh nguội để vệ sinh vùng kín.
• Ngải cứu: Vị đắng, tính ấm, có tác dụng kháng khuẩn, giảm viêm. Có thể giã nát với ít muối,  đắp ngoài vùng kín (không đặt sâu vào trong) hoặc dùng nước nấu xông hơi.
• Nghệ tươi: Hoạt chất curcumin có khả năng lành vết thương, kháng khuẩn nhẹ. Tuy nhiên, cần thận trọng với phụ nữ mang thai vì nghệ có thể ảnh hưởng tới co bóp tử cung.
• Các loại thảo dược khác: Tỏi, lô hội (nha đam), sài đất… cũng được nhắc đến trong điều trị viêm nhiễm phụ khoa.

Ưu điểm:

• Dễ kiếm và tiết kiệm chi phí: Các nguyên liệu sử dụng cho các mẹo dân gian thường dễ kiếm và rẻ tiền, có thể tìm thấy ngay trong nhà bếp hoặc vườn nhà.
• An toàn và ít tác dụng phụ: Các mẹo dân gian thường được sử dụng từ lâu đời và được cho là an toàn, ít tác dụng phụ hơn so với các phương pháp điều trị y tế hiện đại.
• Có thể hỗ trợ giảm triệu chứng: Một số mẹo dân gian có thể giúp giảm bớt các triệu chứng của viêm cổ tử cung như ngứa, rát, ra nhiều khí hư, v.v.

Nhược điểm:

• Hiệu quả chưa được kiểm chứng: Hiệu quả của các mẹo dân gian trong điều trị viêm cổ tử cung chưa được kiểm chứng khoa học.
• Có thể không  phù hợp với tất cả mọi người: Một số mẹo dân gian có thể không an toàn cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người có thai, cho con bú hoặc có các bệnh lý khác.
• Có thể tương tác với các loại thuốc khác: Một số mẹo dân gian có thể tương tác với các loại thuốc khác mà bạn đang dùng, dẫn đến các tác dụng phụ nguy hiểm.

Biện pháp hỗ trợ điều trị – phòng ngừa bệnh tái phát

Viêm cổ tử cung tái đi tái lại gây khó khăn trong điều trị và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Các biện pháp sau đây đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế tái phát, tăng hiệu quả điều trị và bảo vệ sức khỏe sinh sản:

• Tiêm phòng vắc-xin HPV: Các chủng HPV (Human Papilloma Virus) có thể gây ung thư cổ tử cung và một số bệnh khác. Tiêm phòng ngừa HPV có ý nghĩa tích cực trong việc giảm nguy cơ mắc cũng như tái phát các bệnh liên quan.
• Khám phụ khoa định kỳ: Phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý nền như viêm âm đạo, viêm vùng chậu, sa tử cung… góp phần giảm thiểu nguy cơ viêm cổ tử cung tái đi tái lại. Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ nên đi khám phụ khoa ít nhất mỗi năm một lần, phối hợp làm các xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung theo lịch hẹn.
• Quan hệ tình dục lành mạnh: Sử dụng bao cao su hợp lý, chung thủy với một bạn tình. Hạn chế các hành vi tình dục có nguy cơ cao (quan hệ với nhiều bạn tình, không sử dụng biện pháp bảo vệ…).
• Xây dựng lối sống tích cực, tăng cường hệ miễn dịch: Thiết lập chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, hạn chế đường, chất kích thích. Tập thể dục đều đặn, nghỉ ngơi hợp lý, kiểm soát căng thẳng. Tránh xa các thói quen xấu như hút thuốc lá, thức khuya.
• Giữ vệ sinh vùng kín đúng cách: Sử dụng dung dịch vệ sinh có độ pH phù hợp (3.8–4.5), tránh thụt rửa sâu.

Viêm cổ tử cung tuy phổ biến nhưng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị hiệu quả và phòng ngừa tái phát. Hiểu rõ các phương pháp điều trị, áp dụng các biện pháp hỗ trợ và xây dựng lối sống lành mạnh là chìa khóa giúp bạn kiểm soát tốt tình trạng bệnh, bảo vệ sức khỏe sinh sản và nâng cao chất lượng cuộc sống.