Chữa Nấm Candida

Nguyên tắc điều trị dứt điểm nấm candida

Nhiễm nấm candida là tình trạng phổ biến, có thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, việc điều trị phụ thuộc vào loại nhiễm trùng và mức độ nghiêm trọng của nó. Nguyên tắc điều trị bao gồm:

• Xác định chính xác nguyên nhân: Bác sĩ sẽ xác định chủng nấm candida cụ thể và loại trừ khả năng nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
• Phác đồ phù hợp: Việc lựa chọn thuốc và chế độ điều trị được cá nhân hóa, cân nhắc mức độ nặng nhẹ của nhiễm trùng, sức khỏe tổng thể, và khả năng mang thai của bệnh nhân.
• Điều trị bệnh nền (nếu có): Các bệnh lý như tiểu đường không được kiểm soát có thể làm tăng nguy cơ nhiễm nấm tái phát. Bác sĩ sẽ điều trị tích cực các bệnh nền này.

Chữa nấm candida bằng phương pháp Tây y

Tây y tiếp cận điều trị nhiễm nấm candida tập trung vào việc tiêu diệt nấm và hạn chế sự phát triển của chúng.

Sự lựa chọn phương thức điều trị tối ưu cho bệnh nhân nhiễm nấm candida phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm vị trí nhiễm trùng, mức độ nghiêm trọng, và tình trạng sức khỏe tổng thể.

Điều trị nấm candida tại chỗ

• Thuốc kháng nấm dạng kem, thuốc mỡ, hoặc viên đặt âm đạo: Thích hợp cho các trường hợp nhiễm nấm âm đạo mức độ nhẹ đến trung bình. Các dược chất thường dùng bao gồm clotrimazole, miconazole, tioconazole, butoconazole, terconazole,…
• Chu kỳ điều trị: Ngắn ngày (1-3 ngày), trung bình (7 ngày), hoặc dài ngày (14 ngày).

Điều trị toàn thân

• Thuốc kháng nấm dạng uống: Được chỉ định cho các trường hợp nhiễm nấm âm đạo nặng, tái phát, hoặc nhiễm nấm lan rộng ở các bộ phận khác. Một số loại thuốc thông dụng như fluconazole, itraconazole, hoặc voriconazole.
• Các loại thuốc kháng nấm khác: Dành cho tình huống nhiễm nấm kháng thuốc azole. Bao gồm amphotericin B, flucytosine, và echinocandin.

Phương pháp hỗ trợ điều trị

• Thuốc corticosteroid: Có thể được sử dụng ngắn hạn để giảm ngứa và viêm nghiêm trọng do nhiễm nấm.
• Liệu pháp thay thế hormone (HRT): Cân nhắc cho phụ nữ mãn kinh bị nhiễm nấm âm đạo tái phát, thường do sự suy giảm nồng độ estrogen.
• Liệu pháp axit boric: Có hiệu quả với các chủng candida đã kháng thuốc azole, đặc biệt là C. glabrata. Cần lưu ý về nguy cơ nhiễm độc nếu sử dụng quá liều.

Thời gian điều trị

• Nhiễm nấm không biến chứng: Các thuốc thông dụng thường được điều trị ngắn ngày, đơn liều hoặc kéo dài 1-3 tuần tùy loại thuốc và khu vực nhiễm nấm.
• Nhiễm nấm tái phát, có biến chứng: Cần điều trị bằng phác đồ dài ngày (uống và/hoặc đặt) phối hợp nhiều nhóm thuốc. Bệnh nhân tiểu đường, suy giảm miễn dịch có thể cần điều trị duy trì.

Ưu điểm:

• Hiệu quả nhanh chóng: Thuốc Tây y có tác dụng tiêu diệt nấm candida nhanh chóng và hiệu quả, đặc biệt trong các trường hợp nhiễm nấm nặng hoặc tái phát nhiều lần.
• Tiện lợi: Thuốc Tây y dễ dàng sử dụng dưới dạng viên uống, thuốc bôi hoặc thuốc đặt, giúp bệnh nhân tiết kiệm thời gian và công sức điều trị.
• Có nhiều lựa chọn: Có nhiều loại thuốc Tây y khác nhau được sử dụng để điều trị nấm candida, cho phép bác sĩ lựa chọn loại thuốc phù hợp nhất với tình trạng bệnh nhân.
• Có thể điều trị tại nhà: Một số loại thuốc Tây y có thể được mua tự do và sử dụng tại nhà để điều trị các trường hợp nấm candida nhẹ.

Nhược điểm:

• Có thể gây ra tác dụng phụ: Một số loại thuốc Tây y có thể gây ra tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng, nhức đầu, ngứa ngáy, phát ban.
• Có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc: Việc sử dụng thuốc Tây y quá thường xuyên hoặc không đúng cách có thể dẫn đến tình trạng nấm candida kháng thuốc, khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn hơn.
• Không giải quyết được nguyên nhân gốc rễ: Phương pháp điều trị bằng Tây y chỉ tập trung vào việc tiêu diệt nấm candida chứ không giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của bệnh, do đó có thể dẫn đến tình trạng tái phát sau khi ngừng điều trị.
• Có thể tương tác với các loại thuốc khác: Một số loại thuốc Tây y có thể tương tác với các loại thuốc khác mà bệnh nhân đang sử dụng, dẫn đến những tác dụng phụ nguy hiểm.

Mẹo dân gian từ thảo dược chữa nấm âm đạo

Một số thảo dược được cho là có đặc tính kháng nấm, được sử dụng lâu đời trong dân gian nhằm hỗ trợ quá trình chữa nhiễm nấm candida. Mặc dù chưa có đủ bằng chứng khoa học vững chắc chứng minh hiệu quả điều trị triệt để, các phương pháp tự nhiên này có thể mang lại tác dụng làm dịu triệu chứng với một số đối tượng.

Một số mẹo dân gian từ nguyên liệu “vườn nhà” thường được dùng bao gồm:

Tỏi

• Công dụng: Tỏi tươi chứa allicin, một hợp chất cho thấy khả năng kháng nấm trong các nghiên cứu ống nghiệm.
• Thực hiện: Bóc vỏ tỏi và nghiền nát. Dùng vải sạch để bọc tỏi lại và đắp nhẹ nhàng bên ngoài vùng sinh dục để giảm ngứa hoặc rát (tránh tiếp xúc trực tiếp). Ngoài ra, có thể ăn tỏi sống hoặc thêm vào các món ăn.

Lá trầu không

• Công dụng: Loại lá này phổ biến trong y học cổ truyền, được ghi nhận có hoạt tính kháng khuẩn và kháng nấm.
• Thực hiện: Rửa sạch một nắm lá trầu không, vò nhẹ, đun sôi trong nồi với lượng nước vừa đủ. Để nước nguội bớt bạn có thể dùng để vệ sinh vùng kín. Không thụt rửa quá sâu.

Dầu dừa

• Công dụng: Dầu dừa tinh khiết có chứa các acid béo có lợi, trong đó acid lauric cho thấy tác dụng kháng nấm trong một số nghiên cứu.
• Thực hiện: Lấy một lượng nhỏ dầu dừa, làm ấm rồi bôi nhẹ nhàng lên vùng da bị kích ứng xung quanh vùng kín.

Nha đam (Lô hội)

• Công dụng: Gel lô hội với tính chất làm dịu, mát có thể giảm tạm thời cảm giác nóng, rát ở vùng bị nhiễm nấm.
• Thực hiện: Rửa sạch lá nha đam, loại bỏ phần gai ngoài, tách lấy phần gel trong suốt và bôi trực tiếp.

Ưu điểm:

• Dễ kiếm và ít tốn kém: Nhiều nguyên liệu sử dụng trong các mẹo dân gian để điều trị nấm candida có thể dễ dàng tìm thấy trong nhà bếp hoặc mua ở các cửa hàng tạp hóa với giá rẻ.
• An toàn và ít tác dụng phụ: Hầu hết các mẹo dân gian được cho là an toàn và ít tác dụng phụ hơn so với các loại thuốc điều trị nấm candida theo toa.
• Có thể hỗ trợ điều trị: Một số mẹo dân gian có thể giúp giảm các triệu chứng của nấm candida, chẳng hạn như ngứa, rát và sưng tấy.

Nhược điểm:

• Thiếu bằng chứng khoa học: Hầu hết các mẹo dân gian để điều trị nấm candida chưa được nghiên cứu khoa học đầy đủ để xác nhận hiệu quả và an toàn của chúng.
• Có thể tương tác với thuốc: Một số mẹo dân gian có thể tương tác với các loại thuốc khác mà bạn đang dùng, dẫn đến các tác dụng phụ nguy hiểm.
• Có thể không hiệu quả: Một số mẹo dân gian có thể không hiệu quả trong việc điều trị nấm candida, đặc biệt là các trường hợp nặng hoặc tái phát.

Thay đổi chế độ ăn uống cải thiện viêm nhiễm âm đạo

Nấm candida albicans phát triển mạnh nhờ nguồn dinh dưỡng chủ yếu là đường. Do đó, việc điều chỉnh chế độ ăn uống có thể góp phần hạn chế sự phát triển quá mức của nấm và giảm nguy cơ nhiễm trùng tái phát.

Nên ăn

• Rau củ quả ít đường: Các loại rau họ cải (bông cải, súp lơ…), rau lá xanh đậm, đậu, bí xanh, cà chua, hành tây. Những thực phẩm này chứa lượng lớn chất xơ, vitamin và khoáng chất cần thiết để cơ thể luôn khỏe mạnh.
• Protein nạc: Thịt gà, cá, trứng, các loại đậu. Là nguồn protein lành mạnh phục hồi mô và tăng cường sức đề kháng.
• Chất béo tốt: Dầu ô liu, dầu dừa, các loại hạt, quả bơ. Cung cấp năng lượng và giảm nhu cầu về đường của cơ thể.
• Sữa chua không đường: Giàu probiotic, lợi khuẩn duy trì cân bằng hệ vi sinh đường ruột, ức chế sự tăng sinh của nấm candida.
• Thực phẩm giàu kẽm và vitamin C: Gan, thịt bò, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây họ cam quýt. Công dụng chính là củng cố hệ miễn dịch, nâng cao khả năng chống lại nhiễm trùng.
• Nước lọc: Duy trì đủ nước giúp thanh lọc cơ thể, đào thải độc tố. Theo đó chị em nên uống ít nhất 2 lít nước/ngày.

Nên kiêng

• Đồ ngọt, tinh bột tinh chế: Bánh kẹo, nước ngọt, gạo trắng, bánh mì trắng…. Làm tăng lượng đường trong máu đột ngột, là “thức ăn” ưa thích của nấm.
• Thực phẩm chế biến sẵn: Giàu đường ẩn, chất béo không lành mạnh, chất bảo quản. Gây mất cân bằng hệ vi sinh và ức chế miễn dịch.
• Rượu bia và chất kích thích: Gây rối loạn đường tiêu hóa, suy giảm khả năng phòng vệ của cơ thể.
• Thực phẩm lên men (trong một số trường hợp): Dưa muối, cà muối, sữa chua có đường. Mặc dù một số loại thực phẩm lên men có lợi, tốt nhất là tránh giai đoạn đầu điều trị. Nếu dùng, chọn loại ít muối, ít đường.

Điều chỉnh lối sống hỗ trợ và ngăn ngừa nấm

Việc thiết lập các thói quen lành mạnh giúp củng cố hệ miễn dịch, tạo môi trường không thuận lợi cho sự phát triển của nấm candida, giảm nguy cơ tái nhiễm. Những thói quen bạn nên điều chỉnh gồm:

Vệ sinh vùng kín đúng cách:

• Sử dụng dung dịch vệ sinh có độ pH phù hợp, dịu nhẹ, không chứa hương liệu, chất tạo màu gây kích ứng.
• Rửa nhẹ nhàng từ trước ra sau nhằm hạn chế vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập âm đạo.
• Thấm khô vùng kín hoàn toàn sau khi tắm. Tránh môi trường ẩm ướt tạo điều kiện cho nấm phát triển.

Ưu tiên trang phục rộng rãi, thông thoáng:

• Chất liệu cotton thấm hút tốt, hạn chế tích tụ mồ hôi.
• Tránh mặc quần bó, đồ lót chật, đặc biệt là trong thời gian dài.
• Thay quần áo (bao gồm cả đồ lót) ngay sau khi tập thể dục hoặc có dấu hiệu ẩm ướt.

Tránh các sản phẩm kích ứng vùng kín:

• Xà phòng có tính tẩy rửa mạnh, các sản phẩm tạo mùi thơm.
• Tắm bồn với hóa chất tạo bọt, tinh dầu…
• Thụt rửa âm đạo thường xuyên làm mất cân bằng hệ sinh thái âm đạo vốn đã có vai trò tự bảo vệ.

Quản lý stress: Căng thẳng kéo dài gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch. Các phương thức thư giãn, tập thể dục, ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi và tăng sức đề kháng.

Xây dựng thói quen ngủ lành mạnh: Thiếu ngủ ảnh hưởng đến sự cân bằng nội tiết tố cùng hoạt động của hệ miễn dịch, khiến bạn dễ mắc các bệnh nhiễm trùng hơn, bao gồm nhiễm nấm.

Kiểm soát lượng đường trong máu (đối với người bệnh tiểu đường): Nồng độ đường máu tăng cao trở thành nguồn dinh dưỡng cho nấm candida, tăng nguy cơ nhiễm trùng nói chung.

Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng bao cao su giúp giảm nguy cơ lây truyền nấm và các bệnh lây qua đường tình dục khác.

Nấm candida tuy phổ biến nhưng có thể gây ra nhiều phiền toái và ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Áp dụng các biện pháp chữa nấm candida hiệu quả, kết hợp điều chỉnh lối sống phù hợp sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh thành công.