Đông Y Chữa Tràn Dịch Khớp Gối

Nguyên lý của Đông y trong điều trị tràn dịch khớp gối

Theo Đông y, tràn dịch khớp gối là do sự mất cân bằng âm dương, khí huyết trong cơ thể, dẫn đến ứ trệ khí huyết, thấp tà, tổn thương kinh lạc ở khu vực khớp gối. 

Khác với Tây y tập trung loại bỏ dịch khớp, Đông y điều trị tràn dịch khớp gối theo nguyên tắc chữa gốc, phục hồi chức năng bằng cách:

• Thông kinh hoạt lạc: Đả thông kinh mạch, giúp khí huyết lưu thông, giảm tình trạng ứ trệ tại khớp gối.
• Giảm đau, tiêu viêm: Sử dụng các bài thuốc có tác dụng giảm đau, kháng viêm, giảm sưng tấy tại khớp.
• Bổ khí huyết: Bổ sung khí huyết nuôi dưỡng can cơ, (gân), cốt (xương), giúp khớp gối chắc khỏe.
• Tăng cường chức năng cơ xương khớp: Bài tập vật lý trị liệu kết hợp với châm cứu giúp cải thiện độ linh hoạt của khớp gối.

Các phương pháp điều trị Đông y thường dùng

Bài thuốc uống

Bài 1:

Thành phần: Tần giao, ngọc thụ, phòng phong, xuyên quy, ma hoàng, sơn đồ (mỗi vị 12g)

Cách dùng: 

• Sắc các vị thuốc trên với 1 lít nước, cô cạn còn 1/4. 
• Chia thuốc đã sắc thành 2 lần uống sáng và tối sau ăn.

Công dụng: Giảm sưng đau, tê mỏi, yếu khớp gối. Thông kinh mạch, tăng lưu thông máu, mạnh gân cốt. 

Bài 2:

Thành phần: 

• Đào nhân, hồng hoa, thục địa (mỗi vị 12g). 
• Cao lộc hương, xích cương, câu kỷ tử, cao quy bản, mã hàm cung, xích thược, táo bì, sơn dược, hoài ngưu tất (mỗi vị 4g)

Cách dùng:

• Tán các vị thuốc thành bột mịn, trộn với mật ong làm viên bằng hạt ngô sau đó phơi khô rồi bảo quản trong hũ kín. 
• Uống 4-6 viên/lần, ngày 2 lần sáng tối trước ăn 30 phút (liều trình 20 ngày).

Công dụng: Bổ máu, ích can, tiêu độc, mạnh gân cốt, bồi bổ cơ thể, hỗ trợ điều trị tràn dịch khớp gối hiệu quả.

Bài 3:

Thành phần:

• Thục địa (800g)
• Cao lộc hương, địa cốt tử, cao quy bản, chính hoài, sơn thù (mỗi vị 400g)
• Đào nhân, cỏ xước (mỗi vị 30g)
• Xuyên khung, xích thược (mỗi vị 10g)

Cách dùng:

• Tán các vị thuốc thành bột mịn, trộn mật ong làm viên bằng hạt ngô.
• Uống 8g/lần, ngày 2 lần sáng tối sau ăn 30 phút (uống với nước ấm hoặc nước muối pha loãng).

Công dụng:

• Kích thích lưu thông máu, giảm sưng đau, tăng sức mạnh cho đôi chân.
• Sử dụng trong 20 ngày hoặc hơn tùy mức độ bệnh.

Bài 4:

Thành phần:

• Ma hoàng, nhục quế, phòng phong, sơn đồ, tần giao, đương quy (mỗi vị 12g)
• Xích thược, bảo kế, thương hoạt, dã liêu, ý dĩ nhân, tang chi, mao đương quy (mỗi vị 8g)
• Uy linh tiên, thạch thiềm thừ, ngưu tất (mỗi vị 3g)

Cách dùng:

• Sắc các vị thuốc với 1 lít nước, cô cạn còn 1 chén.
• Uống 2 lần sáng tối trước ăn 30 phút (liều trình 20 ngày).

Công dụng:

• Mạnh gân cốt, tiêu diệt vi khuẩn, giảm viêm khớp gối do nhiễm trùng.
• Giảm đau nhức, giải nhiệt, ích thần, khu phong, trừ thấp.

Các bài thuốc chỉ mang tính chất tham khảo, cần được tư vấn bởi bác sĩ Đông y trước khi sử dụng. Cần kiên trì sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn để đạt hiệu quả tốt nhất.

Bài thuốc đắp

Lá lốt

Lá lốt từ lâu đã được biết đến với đặc tính kháng viêm, giảm đau. Theo Đông y, lá lốt có tính ấm, hơi cay, giúp hoạt huyết, thông kinh lạc. Khi sử dụng ngoài da, hoạt chất trong lá lốt hỗ trợ giảm sưng tấy, phù nề hiệu quả.

Cách dùng:

• Rửa sạch lá lốt, giã nát hoặc xay nhuyễn.
• Chườm hỗn hợp lên vùng khớp gối bị đau.
• Dùng vải mỏng cố định, đắp trong khoảng 20-30 phút, thực hiện khoảng 2-3 lần mỗi ngày

Dây đau xương

Dây đau xương là một loại dây leo thường mọc hoang, được sử dụng trong nhiều bài thuốc dân gian. Dây đau xương có tính ấm, giúp giảm đau, kháng viêm. Ngoài ra, hoạt chất trong dây đau xương còn hỗ trợ kích thích lưu thông máu, giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục của các tổn thương.

Bài thuốc đắp từ dây đau xương kết hợp với các vị thuốc khác như cây tầm gửi, khế, hồi hương, lá bưởi, lá mua, gừng tươi, lá canh thâu, thầu dầu tía, nhựa xương rồng bà, đinh hương và hạt máu chó có hiệu quả cao trong việc giảm sưng đau, tiêu viêm và làm tan dịch khớp gối.

Cách sử dụng:

• Chuẩn bị mỗi loại 10g các vị thuốc trên, rửa sạch, để ráo nước
• Nghiền nhuyễn hỗn hợp thuốc trên rồi đem sao nóng.
• Bọc hỗn hợp thuốc trong khăn vải và chườm lên vùng khớp gối bị sưng đau.

Lá ngải cứu

Lá ngải cứu là một thảo dược quen thuộc, thường được sử dụng trong châm cứu. Lá ngải cứu có tính ấm, tác dụng ôn kinh tán hàn – làm ấm kinh mạch, khu trục hàn khí), giúp giảm đau, cải thiện lưu thông máu. Khi đắp ngoài da, lá ngải cứu hỗ trợ giảm đau nhức, cải thiện khả năng vận động khớp gối.

Cách dùng:

• Rửa sạch lá ngải cứu tươi, loại bỏ lông tơ.
• Đun nóng hoặc sao vàng lá ngải cứu.
• Chườm lá ngải cứu ấm lên vùng khớp gối bị đau trong khoảng 15-20 phút, thực hiện mỗi ngày khoảng 2-3 lần.

Lá tía tô

Lá tía tô là loại thảo dược dễ tìm, thường được sử dụng trong ẩm thực và y học dân gian. Lá tía tô có tính ấm, vị cay nhẹ, giúp giải cảm, giảm đau, kháng viêm. Khi sử dụng ngoài da, lá tía tô hỗ trợ giảm sưng tấy, giảm đau nhức hiệu quả.

Cách dùng:

• Rửa sạch lá tía tô rồi giã nhuyễn 
• Trộn hỗn hợp lá tía tô với muối hạt hoặc giấm gạo.
• Chườm hỗn hợp lên vùng khớp gối bị đau.
• Dùng vải mỏng cố định, đắp trong khoảng 20-30 phút, mỗi ngày khoảng 2-3 lần.

Cây trinh nữ

Cây trinh nữ còn được gọi là cây xấu hổ, là loại cây nhỏ mọc hoang phổ biến. Theo y học cổ truyền, cây trinh nữ có tính mát, vị hơi đắng, giúp thanh nhiệt, giải độc, giảm sưng, giảm đau. Khi sử dụng ngoài da, cây trinh nữ hỗ trợ giảm sưng tấy, phù nề, giảm đau nhức hiệu quả.

Nguyên liệu: Cây trinh nữ, lá lốt mỗi vị 50g, long não 20g, quế chi 15g, tía tô, hoắc hương, ngải cứu, hy thiêm, đơn tướng quên mỗi vị 30g.

Cách thực hiện:

• Cho tất cả nguyên liệu vào nồi, thêm nước ngang mặt dược liệu.
• Đun sôi cho đến khi tỏa hương thơm.
• Dùng vải mỏng phủ kín nồi nước và khớp gối bị tổn thương.
• Xông hơi trong 15 phút hoặc cho đến khi nồi nước nguội.

Châm cứu

Trong trường hợp tràn dịch khớp gối, châm cứu tác động theo 2 hướng chính:

• Giảm đau: Kích thích huyệt đạo giúp giải phóng các endorphin – chất giảm đau tự nhiên của cơ thể. Endorphin có tác dụng tương tự morphine nhưng không gây nghiện.
• Giảm viêm: Châm cứu điều hòa khí huyết, giúp giảm sự hình thành các chất gây viêm tại khớp gối, từ đó giảm sưng tấy và đau nhức.

Vị trí châm: Tùy vào tình trạng bệnh lý, các huyệt đạo thường được sử dụng bao gồm:

• Huyệt Độc Tỵ: nằm ở mặt ngoài đùi, dưới đầu dưới rót xương bánh chè.
• Huyệt Âm Lăng Tuyền: nằm ở mặt trong ống quyển, dưới đầu dưới rót xương bánh chè.
• Huyệt Dương Lăng Tuyền: nằm ở mặt trước ống quyển, dưới đầu dưới rót xương bánh chè.

Thời gian điều trị: Mỗi buổi châm cứu thường kéo dài khoảng 15-20 phút. Liệu trình điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, thường kéo dài từ 7-10 buổi, có thể nhiều hơn tùy theo tình trạng.

Xoa bóp, bấm huyệt

Xoa bóp và bấm huyệt là những liệu pháp thuộc nền y học cổ truyền, thường được kết hợp để hỗ trợ điều trị tràn dịch khớp gối.

• Xoa bóp: Tăng cường lưu thông máu, đẩy nhanh quá trình hồi phục và giảm co cứng cơ hiệu quả.
• Bấm huyệt: Tác động vào các huyệt đạo quan trọng liên quan đến khớp gối, kích thích lưu thông khí huyết, giảm đau, giảm viêm.

Các huyệt đạo thường được sử dụng bao gồm:

• Huyệt Huyết Hải: nằm ở mặt trong ống quyển, cách bờ trên bánh chè khoảng 4-5cm.
• Huyệt Túc Tam Lý: nằm ở mặt ngoài cẳng chân

Liệu trình: Mỗi buổi điều trị thường kéo dài khoảng 30 phút, thực hiện từ 2-3 lần/tuần. Liệu trình điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, thường kéo dài từ 5-10 buổi.

Tuy nhiên, hiệu quả của xoa bóp, bấm huyệt phụ thuộc nhiều vào tay nghề của người thực hiện. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị, người bệnh nên lựa chọn các cơ sở y tế uy tín có đội ngũ y bác sĩ chuyên môn.