Cách Massage Trị Đau Thần Kinh Toạ

Cơ chế hoạt động của mát-xa trị đau thần kinh tọa

Mát-xa trị đau thần kinh tọa tác động lên cơ thể theo hai cơ chế chính:

• Thư giãn cơ bắp: Căng cơ ở vùng thắt lưng và mông là một trong những nguyên nhân gây chèn ép dây thần kinh tọa, dẫn đến đau nhức. Các kỹ thuật xoa bóp, day ấn trong quá trình massage giúp giải phóng các điểm căng cứng, cải thiện lưu thông máu đến các cơ, qua đó giảm áp lực lên dây thần kinh và giảm đau hiệu quả.
• Kích thích giải phóng endorphin: Endorphin là một chất giảm đau tự nhiên được sản xuất bởi cơ thể. Các động tác massage kích thích các thụ thể thần kinh, dẫn đến tăng sản xuất endorphin. Điều này giúp nâng cao ngưỡng chịu đau của cơ thể, đồng thời mang lại cảm giác thư giãn, thoải mái cho người bệnh.

Massage trị đau thần kinh tọa có lợi ích gì?

Giảm đau và cứng cơ

Đây là lợi ích nổi bật nhất của massage trị liệu. Các kỹ thuật xoa bóp, day ấn tác động sâu vào các mô cơ, giúp giải phóng các điểm căng cứng, cải thiện lưu thông máu, từ đó làm giảm đáng kể cơn đau và cảm giác khó chịu do chèn ép dây thần kinh tọa gây ra.

Cải thiện lưu thông máu

Massage giúp tăng lưu thông máu đến các mô cơ ở lưng và chân, mang theo oxy và các chất dinh dưỡng cần thiết để nuôi dưỡng tế bào cơ. Đồng thời, quá trình này cũng giúp loại bỏ các chất thải độc hại tích tụ trong cơ bắp, góp phần đẩy nhanh quá trình phục hồi và giảm đau.

Tăng khả năng vận động

Đau và cứng cơ do chèn ép dây thần kinh tọa thường dẫn đến hạn chế khả năng vận động. Massage giúp cải thiện tình trạng này bằng cách làm giảm đau và tăng tính linh hoạt của các khớp. Điều này cho phép người bệnh cử động dễ dàng hơn, cải thiện khả năng đi lại và thực hiện các hoạt động thường ngày.

Ngăn ngừa tái phát

Liệu trình massage trị liệu thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa các cơn đau thần kinh tọa tái phát. Bằng cách duy trì sự linh hoạt của cơ bắp và cải thiện lưu thông máu, massage giúp giảm thiểu nguy cơ co cứng cơ và chèn ép dây thần kinh tọa trong tương lai.

Giảm căng thẳng và lo âu

Đau mạn tính do thần kinh tọa không chỉ gây đau đớn về thể chất mà còn ảnh hưởng đến tinh thần. Massage có tác dụng thư giãn sâu, giúp giải phóng căng thẳng, mệt mỏi và cải thiện giấc ngủ. Điều này góp phần giảm lo âu và cải thiện chất lượng cuộc sống tổng thể cho người bệnh.

Các loại hình massage phổ biến

Massage mô sâu

Mát-xa mô sâu là kỹ thuật tác động trực tiếp vào các lớp cơ sâu hơn, nhắm đến các điểm căng cứng (còn gọi là trigger points) – những nút thắt gây đau nhức lan tỏa. Các nhà trị liệu sử dụng lực ấn mạnh hơn so với các kiểu massage khác để giải phóng các điểm căng này, cải thiện lưu thông máu và giảm đau hiệu quả.

Ưu điểm:

• Giảm đau đáng kể cho các cơn đau do chèn ép dây thần kinh tọa
• Hỗ trợ cải thiện sự linh hoạt của cơ bắp, hạn chế tình trạng đau thần kinh tọa

Nhược điểm:

• Có thể gây đau nhẹ trong hoặc sau buổi điều trị
• Massage mô sâu không phù hợp với người có cơ địa nhạy cảm

Massage thần kinh cơ

Mát-xa thần kinh cơ tập trung vào mối liên hệ giữa hệ thần kinh và hệ cơ. Bằng các kỹ thuật xoa bóp, day ấn và bấm huyệt đặc biệt, liệu pháp này giúp giải phóng các điểm căng cơ gây chèn ép lên dây thần kinh, cải thiện lưu thông máu và giảm đau.

Ưu điểm:

• Giảm đau và cải thiện chức năng thần kinh cơ
• Massage thần kinh cơ giúp hỗ trợ thúc đẩy quá trình phục hồi sau chấn thương thần kinh tọa

Nhược điểm:

• Yêu cầu kỹ thuật viên massage có chuyên môn cao
• Có thể gây khó chịu nhẹ trong quá trình massage

Massage Thụy Điển

Mát-xa Thụy Điển là một trong những kiểu massage phổ biến nhất, sử dụng các động tác nhẹ nhàng như vuốt, day, ấn để thư giãn cơ bắp và cải thiện lưu thông máu. Mặc dù tác động không sâu bằng massage mô sâu, massage Thụy Điển vẫn có thể mang lại hiệu quả giảm đau và căng cứng cơ nhẹ, hỗ trợ điều trị đau thần kinh tọa.

Ưu điểm:

• Giúp người bệnh thư giãn, giảm cảm giác mệt mỏi và hỗ trợ cải thiện lưu thông máu hiệu quả
• Phù hợp với người mới bắt đầu hoặc cơ địa nhạy cảm

Nhược điểm:

• Không tác động sâu đến các mô cơ, hiệu quả giảm đau có thể hạn chế

Kỹ thuật mát xa MFR (Myofascial Release)

Kỹ thuật MFR (Myofascial Release) là một phương pháp giải phóng cơ  mạc (fascia) – lớp mô liên kết bao bọc cơ bắp. Bằng cách áp lực nhẹ nhàng kéo dài lên các vùng cơ bị co cứng, kỹ thuật này giúp giải phóng các hạn chế về cử động do căng cơ mạc gây ra, cải thiện khả năng vận động và giảm đau.

Ưu điểm:

• Kỹ thuật MFR hỗ trợ cải thiện tính linh hoạt của các khớp và cơ
• Giảm đau và hạn chế cử động do co cứng cơ mạc

Nhược điểm:

• Yêu cầu kỹ thuật viên massage có chuyên môn về MFR
• Hiệu quả cải thiện đau cần nhiều buổi điều trị

Xoa bóp đá nóng

Xoa bóp đá nóng là liệu pháp sử dụng những viên đá bazan mịn được làm nóng kết hợp với các kỹ thuật massage Thụy Điển. Nhiệt lượng từ đá giúp giãn nở mạch máu, cải thiện lưu thông máu và thư giãn cơ bắp sâu hơn. Phương pháp này có thể hỗ trợ giảm đau và cứng cơ, tuy nhiên hiệu quả chính yếu của nó vẫn là thư giãn và giảm căng thẳng.

Ưu điểm:

• Thư giãn sâu, giảm căng cơ và mệt mỏi
• Cải thiện lưu thông máu cục bộ

Nhược điểm:

• Không tác động trực tiếp đến các điểm căng cứng như massage mô sâu
• Không nên thực hiện với người có bệnh lý về da hoặc đang sốt

Các kỹ thuật massage thường dùng

Xoa bóp

Xoa bóp là kỹ thuật cơ bản nhất trong massage, sử dụng bàn tay của kỹ thuật viên để xoa, ấn, vuốt nhẹ nhàng lên các vùng cơ. Động tác này giúp làm nóng các mô, tăng lưu thông máu và tạo cảm giác thư giãn.

Cách thực hiện:

• Dùng lực từ gốc gan bàn tay và các đầu ngón tay xoa nhẹ nhàng theo hình tròn, chiều kim đồng hồ.
• Di chuyển bàn tay theo đường dọc từ thắt lưng xuống mông, đùi và chân.
• Lặp lại động tác 2-3 phút.
• Có thể sử dụng tinh dầu như bạc hà, gừng, tràm để tăng hiệu quả.

Day ấn

Day ấn là kỹ thuật sử dụng ngón tay cái hoặc các đầu ngón tay khác để ấn trực tiếp vào các mô cơ. Áp lực của day ấn có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng và khả năng chịu đựng của người bệnh. Day ấn giúp giải phóng các điểm căng cứng (trigger points), cải thiện lưu thông máu và giảm đau nhức.

Cách thực hiện:

• Dùng ngón tay cái và ngón trỏ ấn nhẹ vào da, sau đó di chuyển theo hình xoắn ốc nhẹ và chậm.
• Tăng dần lực ấn và tốc độ di chuyển.
• Miết từ vùng lưng dưới đến mông và chi.
• Lặp lại động tác 2-3 phút.

Giãn cơ

Giãn cơ là các động tác kéo dãn nhẹ nhàng nhằm tăng tính linh hoạt của cơ bắp và khớp. Các động tác giãn cơ được thực hiện xen kẽ với các kỹ thuật massage khác để cải thiện khả năng vận động của người bệnh.

Cách thực hiện:

• Nằm ngửa trên sàn, co một gối và kéo chân về phía ngực cho đến khi cảm thấy căng nhẹ ở vùng thắt lưng và mông. Giữ tư thế giãn cơ này trong 10-15 giây.
• Tiếp theo thực hiện động tác tương tự với chân còn lại
• Lặp lại động tác  giãn cơ này 2-3 lần cho mỗi bên.
• Chỉ thực hiện các động tác kéo dãn nhẹ nhàng và không nên gắng sức quá mức.

Bóp nắn

Bóp nắn là một kỹ thuật trị liệu sử dụng lực tác động trực tiếp lên cơ bắp, gân, dây chằng và mạch máu để giảm đau, cải thiện chức năng vận động và tăng cường sức khỏe. 

Cách thực hiện:

• Dùng ngón tay cái và ngón trỏ giữ chặt và kéo da lên, lặp lại ở các khu vực bị đau, đặc biệt là vùng lưng.
• Dùng lực vừa đủ từ bàn tay và ngón tay bóp vào da và cơ, kéo lên.
• Bóp nắn từ vùng thắt lưng xuống chi.
• Lặp lại động tác 2-3 phút.

Bấm huyệt

Bấm huyệt là kỹ thuật ấn vào các huyệt đạo trên cơ thể theo y học cổ truyền Trung Quốc. Bấm huyệt được cho là có tác dụng điều hòa khí huyết, giảm đau và cải thiện chức năng của các cơ quan. Trong điều trị đau thần kinh tọa, bấm huyệt có thể được kết hợp với các kỹ thuật massage khác để tăng cường hiệu quả giảm đau.

Cách thực hiện: Bấm huyệt là một kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi kiến thức chuyên môn về y học cổ truyền.  Không nên thực hiện bấm huyệt tại nhà nếu bạn không được đào tạo bài bản.

Lăn

Lăn là kỹ thuật sử dụng các dụng cụ chuyên biệt như con lăn tròn hoặc bóng để di chuyển qua lại trên các vùng cơ bị đau.  Động tác lăn giúp giải phóng các mô dính, cải thiện lưu thông máu và giảm đau nhức.

Cách thực hiện: Kỹ thuật này thường được thực hiện bởi nhà trị liệu, sử dụng con lăn tròn hoặc bóng massage di chuyển qua lại trên các vùng cơ bị đau.

Kết hợp các kỹ thuật massage với nhau và lặp lại thường xuyên theo phác đồ điều trị của chuyên gia sẽ mang lại hiệu quả tối ưu.