Bệnh Phong Ngứa
Bệnh phong ngứa là tình trạng da liễu rất dễ nhầm lẫn với các bệnh khác. Hiện nay cũng có nhiều người chưa thật sự hiểu rõ về bệnh lý này. Để có thể chữa trị thật hiệu quả, bệnh nhân cần hiểu rõ về các biểu hiện, nguyên nhân cũng như những phương pháp trị bệnh có thể áp dụng. Mời bạn tham khảo chi tiết các thông tin trong bài viết này của Vietmec.
Định nghĩa
Phong ngứa là bệnh lý dị ứng da gây ra tình trạng ngứa và mẩn đỏ rất thường gặp hiện nay. Theo đó, mọi đối tượng đều có thể bị mắc bệnh, bao gồm cả trẻ nhỏ và người lớn, đặc biệt là các chị em trước và sau sinh.
Y học đã nghiên cứu và phân chia bệnh thành 2 giai đoạn đó là cấp tính và mãn tính.
- Cấp tính: Bệnh nhân xuất hiện những cơn ngứa và mẩn đỏ trên da trong khoảng thời gian từ nửa tháng tới 3 tuần. Bệnh sau đó có thể tự biến mất.
- Mãn tính: Khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn mãn tính, bệnh phong ngứa sẽ thường kéo dài hơn nửa năm. Khi chúng ta không có những biện pháp để chữa trị hiệu quả sẽ khiến bệnh liên tục tái phát, việc chữa bệnh về sau sẽ rất gian nan.
Vậy bệnh có nguy hiểm không? Trả lời cho câu hỏi này, các bác sĩ cho biết, bệnh phong ngứa không phải bệnh đe dọa tới tính mạng nhưng lại gây không ít ảnh hưởng tới thẩm mỹ làn da, khiến cho bệnh nhân gặp nhiều cản trở trong đời sống và công việc. Đặc biệt, khi các biểu hiện chuyển nặng, sang giai đoạn mãn tính sẽ phát tán rộng khắp cơ thể, người bệnh ngoài ngứa rát kéo dài còn xuất hiện thêm một số tình trạng gồm:
- Bệnh nhân gặp phải các tổn thương nặng nề trên da, hình thành các vết loét và để lại sẹo.
- Người bệnh còn thường hay bị mất ngủ, ngủ khó vào giấc, chập chờn, cơ thể từ đó dễ dàng suy nhược và yếu đi rõ rệt.
- Nặng nhất chính là nguy cơ sốc phản vệ, bệnh nhân có thể bị đe dọa tính mạng khi gặp phải trường hợp này.
Vì vậy, để đảm bảo không xảy ra những tình trạng trên, bệnh nhân cần sớm tới bệnh viện thăm khám khi nhận thấy các biểu hiện bệnh lý trên da dù chỉ ở mức độ nhẹ.
Hình ảnh
Triệu chứng
Có một điều chúng ta không thể phủ nhận rằng, bệnh phong ngứa gây ra không ít nhầm lẫn với các chứng bệnh về da liễu thường gặp khác. Cũng vì điều này nên không ít người dùng sai thuốc, làm bệnh tiến triển nặng hơn và sức khỏe của bị ảnh hưởng nhiều. Vì vậy, tốt nhất khi thấy làn da có những triệu chứng khác thường, chúng ta nên nhanh chóng tới bệnh viện để tiến hành thăm khám, kiểm tra, xác định đúng loại bệnh cũng như có phác đồ chữa trị tốt nhất.
Theo đó, chúng ta có những triệu chứng điển hình để nhận biết bệnh gồm:
- Biểu hiện đầu tiên ở người bị bệnh phong ngứa đó chính là làn da xuất hiện mẩn đỏ, chúng sẽ có màu trắng hoặc hồng nhạt và kem với đó là cảm giác ngứa rất rõ rệt. Càng về sau, mẩn ngứa sẽ lan đi khắp cơ thể giống như bị mề đay, dị ứng.
- Cơn ngứa xuất hiện khá đột ngột và không theo quy luật, người bệnh có thể bị ngứa vào bất cứ thời điểm nào trong ngày, nhưng sẽ nặng nhất là vào buổi sáng và nửa đêm. Đồng thời, tùy từng người sẽ có thời gian ngứa ngáy diễn ra dài ngắn khác nhau.
- Bệnh nhân sẽ bị ngứa ngáy gây khó chịu, bức bối muốn đưa tay lên gãi, nhưng càng gãi lại càng làm cơn ngứa bùng lên dữ dội hơn.
- Bệnh nhân thường sẽ bị ngứa ở những nơi khá nhạy cảm như khu vực sinh dục, quanh vùng môi, vùng da quanh mắt. Ngoài ra, làn da còn có thể bị nổi mụn nước sần sùi, mụn tập trung thành từng cụm như ghẻ nước.
Nếu bệnh nhân thấy bệnh tiến triển nặng hơn, bệnh mãi không thuyên giảm, thời gian phát bệnh đã hơn 1,5 tháng thì tức là phong ngứa đã chuyển thành mãn tính. Khi đó, bệnh nhân sẽ tốn thêm rất nhiều công sức, chi phí và thời gian để chữa trị, công việc và các hoạt động sinh hoạt hàng ngày đều chịu không ít ảnh hưởng.
Nguyên Nhân
Phong ngứa sẽ được chữa trị hiệu quả nhất khi chúng ta xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh. Cụ thể, y học đang phân chia các yếu tố tác động tới cơ thể khiến bệnh phong ngứa hình thành như sau;
- Mắc bệnh nhiễm khuẩn: Những bệnh nhân bị nhiễm khuẩn, cụ thể là người mắc bệnh về tai mũi họng, bệnh nhân bị viêm gan B, viêm gan C đều là các đối tượng được đánh giá có nguy cơ nổi phong ngứa rất cao.
- Chức năng gan bị suy giảm: Có thể bạn chưa biết, gan chính là bộ phận rất quan trọng trong cơ thể, giúp chúng ta loại bỏ hết các độc tố ra khỏi cơ thể. Nhưng khi gan hoạt động quá mức, bị suy giảm chức năng sẽ là điều kiện thuận lợi để các độc tố tụ lại trong cơ thể. Lúc này, chúng sẽ nhanh chóng phát tác trực tiếp lên da, dễ nhận thấy nhất chính là gương mặt nổi nhiều mụn và làn da bị phong ngứa.
- Di truyền trong gia đình: Nguyên nhân tiếp theo phải kể tới chính là bệnh phong ngứa có khả năng lây truyền từ cha mẹ sang con cái. Bên cạnh đó, ngay cả trong quá trình phụ nữ có thai, nếu cơ thể nạp vào lượng đạm quá lớn cũng là yếu tố kích thích phong ngứa hình thành ở trẻ.
- Sử dụng thực phẩm dị ứng: Bệnh phong ngứa cũng có thể xuất hiện khi chúng ta ăn phải những thực phẩm gây dị ứng, sử dụng nhiều đồ ăn chứa chất bảo quản và gia vị cay nóng.
- Bị dị ứng thuốc: Một số loại thuốc khi dùng trong thời gian dài sẽ gây ra mẩn ngứa, phát ban, làn da nổi phong ngứa rất thường gặp. Những thuốc đó có thể là thuốc trị bệnh huyết áp, thuốc về xương khớp hoặc thuốc ngủ.
Ngoài ra, với những người có cơ địa dễ mẫn cảm, dị ứng cũng có thể bị tác động bởi các loại nước hoa, phấn hoa, lông động vật, thời tiết thay đổi thất thường hay một số chất tẩy rửa.
Phòng ngừa
Để quá trình điều trị bệnh phong ngứa diễn ra thuận lợi nhất, bệnh nhân nên lưu ý những điều dưới đây:
- Phải vệ sinh cơ thể sạch sẽ hàng ngày, tránh để mồ hôi và bụi bẩn tích tụ trên da khiến làn da càng yếu hơn.
- Sử dụng thực phẩm hợp lý, khoa học, không lạm dụng các thức ăn có lợi với mục đích nạp thật nhiều dưỡng chất cho cơ thể.
- Cần tránh tiếp xúc với những dị nguyên gây ra phản ứng dị ứng trên cơ thể.
- Tạo không gian sống sạch sẽ, thoáng đãng, lau dọn vệ sinh thường xuyên. Đặc biệt cần giặt sạch chăn gối, màn, rèm định kỳ để không làm vi khuẩn, nấm mốc tích tụ gây bệnh về da liễu cũng như bệnh liên quan tới đường hô hấp.
- Thực hiện đúng những phác đồ chữa trị bệnh, uống thuốc đúng loại và đúng liều. Bệnh nhân không tự thay đổi đơn thuốc hoặc ngừng uống thuốc khi bệnh chưa khỏi hẳn. Nếu cơ thể có những biểu hiện của tác dụng phụ, cần thông báo ngay với các bác sĩ.
Biện pháp chẩn đoán
Thông qua những biểu hiện chúng tôi vừa liệt kê bên trên, bệnh nhân có thể bước đầu phán đoán bản thân đã mắc phong ngứa. Tuy nhiên, để chắc chắn hơn và có giải pháp chữa trị khoa học, người bệnh cần tới cơ sở y tế để được chẩn đoán, làm các xét nghiệm kiểm tra như sau:
- Thực hiện xét nghiệm Panel: Đây là dạng xét nghiệm dị ứng được thực hiện bằng việc lấy mẫu máu của bệnh nhân để mang đi kiểm tra. Chúng ta sẽ cùng lúc thực hiện các test khoảng 107 dị nguyên gây ra bệnh thường gặp, qua đó có thể xác định được người bệnh có bị kích ứng bởi chất nào hay không.
- Thử thách thuốc: Bệnh nhân được đưa một lượng thuốc với liều lượng từ ít tới nhiều vào cơ thể. Đây là cách để nhận định có phải bệnh xuất phát từ việc dị ứng thuốc hay không.
- Test lẩy da: Phương pháp chẩn đoán tiếp theo được thực hiện khá phổ biến hiện nay đó chính là lẩy da. Cách làm này sẽ tiến hành bằng việc để da tiếp xúc với một số dị nguyên, từ đó thu được kết quả là độ tương đồng đối với các triệu chứng đang thể hiện trên da.
- Test huyết thanh: Với các bệnh nhân đã có dấu hiệu bệnh chuyển mãn tính, test huyết thanh là phương pháp được chỉ định thực hiện. Bệnh nhân được lấy huyết thanh và tiêm lại vào da để cho ra kết quả xét nghiệm.
Sau khi đã thực hiện xong hết các xét nghiệm, có đủ cơ sở để kết luận về bệnh phong ngứa, mức độ bệnh, các bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh phương pháp điều trị hiệu quả, giúp đẩy lùi bệnh nhanh chóng và phục hồi lại làn da.
Biện pháp điều trị
Bệnh phong ngứa ngay khi được xác định nguyên nhân, mức độ tổn thương trên da sẽ cần nhanh chóng áp dụng các biện pháp điều trị. Trước tiên, để đảm bảo cho quá trình trị bệnh diễn ra an toàn, có hiệu quả, bệnh nhân cần phải loại bỏ các tác nhân gây dị ứng cho cơ thể. Tiếp đó sẽ áp dụng phương pháp chữa bệnh theo đúng liệu trình.
Hiện nay, chúng ta có các cách chữa từ dân gian, thuốc chữa mẩn ngứa Tây y và Đông y cụ thể như dưới đây:
Tây y chữa trị bệnh phong ngứa
Tây y có các phương thuốc điều trị phong ngứa khá hiệu quả, cho tác dụng nhanh chóng, giúp bệnh nhân giảm rõ rệt các cơn ngứa ngáy khó chịu trên cơ thể. Lúc này, các loại thuốc bệnh nhân có thể dùng gồm:
- Thuốc chống dị ứng: Được bào chế với dạng nhỏ mũi, dạng xịt và uống. Khi sử dụng, người bệnh sẽ nhanh chóng đẩy lùi tình trạng ngứa ngáy, nổi mề đay, hạn chế sản sinh ra thêm các histamin gây ra dị ứng trong cơ thể. Bên cạnh đó, nhóm thuốc này cũng có thể dùng kết hợp với một số thuốc khác để tăng cường hiệu quả trị bệnh.
- Nhóm thuốc Corticoid: Là loại thuốc được dùng rất phổ biến khi điều trị các bệnh về da liễu như mề đay, tổ đỉa, á sừng. Thuốc giúp giảm triệu chứng ngứa ngáy, dùng theo dạng uống, bôi, tiêm,... tùy thuộc vào chỉ định của các bác sĩ.
- Thuốc ngừa mẫn cảm: Khi bệnh nhân dễ bị tác động bởi các yếu tố gây ra dị ứng, các thuốc ngừa mẫn cảm đều được bác sĩ chỉ định sử dụng. Có một số loại thường dùng là kháng Thromboxane A2, kháng IgE.
Về cơ bản, thuốc Tây cho hiệu quả rất nhanh chóng, giảm thiểu rõ rệt những biểu hiện khó chịu do bệnh gây ra. Nhưng đồng thời thuốc cũng tiềm ẩn các nguy cơ gây ra tác dụng phụ, làm ảnh hưởng tới sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Đặc biệt, khi lạm dụng thuốc, chức năng gan, thận và hệ tiêu hóa đều sẽ chịu những tác động tiêu cực.
Chữa bệnh phong ngứa tại nhà
Các mẹo dân gian trị phong ngứa tại nhà được khá nhiều bệnh nhân tìm hiểu và sử dụng. Theo đó, các cách chữa được lưu truyền đều ứng dụng những nguyên liệu tự nhiên lành tính, cho công dụng tốt và cách thực hiện cũng không quá phức tạp. Bệnh nhân bị bệnh phong ngứa có thể tham khảo một số mẹo dưới đây:
- Lá tía tô: Tía tô là nguyên liệu quen thuộc trong các bài thuốc trị bệnh da liễu, được lưu truyền từ xa xưa, cho hiệu quả giảm viêm ngứa rất tốt. Chúng ta sẽ sử dụng vị thuốc này bằng cách rửa sạch tía tô rồi nấu nước để tắm rửa. Ngoài ra có thể giã nát tía tô và chắt lấy nước cốt uống mỗi ngày.
- Lá khế: Từ lâu lá khế đã được sử dụng nhiều để nấu nước tắm giảm mẩn ngứa, phát ban. Đối với bệnh phong ngứa, các bạn cũng có thể dùng loại lá này để nấu nước cùng một ít muối trắng. Phần nước thu được sẽ dùng để tắm rửa vùng da đang bị bệnh.
- Lá bạc hà: Bạc hà giúp sát khuẩn mạnh, đồng thời còn giải nhiệt cho cơ thể rất tốt. Bệnh nhân dùng bạc hà bằng cách rửa sạch một nắm nguyên liệu, sau đó giã nát cùng một ít muối hạt và đắp hỗn hợp lên da. Sau 10 phút sẽ rửa lại với nước sạch.
Những mẹo chữa trên đều có thể dùng cho trẻ nhỏ vì đây đều là những dược liệu an toàn, phù hợp sử dụng cho mọi đối tượng. Tuy nhiên, các cách làm đó sẽ cần nhiều thời gian hơn để giúp bệnh nhân làm thuyên giảm các triệu chứng, cơ địa của mỗi người khác nhau nên mức độ hiệu quả đạt được cũng sẽ khác nhau. Do vậy, chúng ta vẫn cần áp dụng các cách điều trị bệnh phong ngứa tích cực khác.
Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà
Phong ngứa sẽ giảm thiểu tốt khi chúng ta sử dụng đúng các thực phẩm có lợi, ngược lại ăn uống thiếu khoa học càng là yếu tố kích thích bệnh phát triển mạnh hơn. Cụ thể, người bệnh nên chú ý tới vấn đề bổ sung dinh dưỡng như sau:
Các thực phẩm có lợi:
- Nhóm thực phẩm chứa hàm lượng Omega 3 cao như hạt óc chó, hạt lanh, hạt chia, cải bó xôi, súp lơ, đậu hà lan,...
- Những nhóm rau củ quả chứa nhiều vitamin A, E, C.
- Nước lọc và các loại nước ép từ rau củ, hoa quả đều có lợi cho bệnh nhân.
Các thực phẩm, đồ uống cần kiêng:
- Những thực phẩm chứa lượng đạm lớn và dễ gây dị ứng như: Cua, tôm, thịt đỏ,...
- Món ăn được chế biến sẵn, đồ đóng hộp, thực phẩm nhiều dầu mỡ và gia vị cay, muối, đường,...
- Các thức uống chứa ga, đồ uống chứa cồn và chất kích thích.
Bệnh phong ngứa có biểu hiện như nào, làm sao để điều trị đều đã được giải đáp một cách chi tiết trong bài viết này. Bệnh nhân và người thân trong gia đình cần tìm hiểu chi tiết thông tin, thăm khám đầy đủ để có thể lựa chọn được giải pháp đẩy lùi bệnh tốt nhất. Kết hợp lối sống lành mạnh, khoa học, chăm sóc cơ thể đúng cách, thực hiện đúng chỉ dẫn của bác sĩ sẽ giúp chúng ta nhanh chóng chấm dứt các biểu hiện khó chịu của bệnh.
- Chuyên gia
- Cơ sở