Viêm Gan B Nên Ăn Gì, Kiêng Gì?
- Người bị viêm gan B nên ăn những loại thực phẩm chứa nhiều protein, các loại ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh và trái cây, chất béo không bão hòa
- Hạn chế ăn thực phẩm quá nhiều đạm, nội tạng động vật, đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, nhiều muối.
- Nên chia nhỏ các bữa ăn và cung cấp đầy đủ các nhóm chất
Người bị viêm gan B nên ăn gì?
Các loại thực phẩm tốt cho người bị viêm gan B bao gồm:
1. Thực phẩm chứa lượng đạm vừa phải
Khi bị viêm gan B, gan có thể gặp khó khăn trong quá trình chuyển hóa protein có trong các loại thịt đỏ. Vì vậy trong thời gian điều trị, bạn nên bổ sung các loại thực phẩm có hàm lượng đạm vừa phải và dễ chuyển hóa như thịt gà, cá, sữa, trứng, nấm, súp lơ, hạt lanh, hạt chia,…
Cung cấp đủ protein giúp cơ thể duy trì sức khỏe, giảm mệt mỏi và cải thiện khả năng miễn dịch. Ngoài ra, đạm còn hỗ trợ quá trình tái tạo, phục hồi tế bào gan hư tổn và tăng hoạt tính của các tế bào miễn dịch tại gan. Tế bào miễn dịch khỏe mạnh có thể tăng khả năng bảo vệ gan, ức chế và kiểm soát hoạt động của Hepatitis B virus.
Tuy nhiên để tránh làm tăng áp lực lên gan, chỉ nên sử dụng đạm từ động vật (gà, cá) 3 bữa/ tuần. Thay vào đó, có thể bổ sung đạm có nguồn gốc từ thực vật như đậu nành, mè, hạnh nhân, hạt chia,… hằng ngày để cải thiện sức khỏe và hỗ trợ quá trình điều trị viêm gan B.
2. Trái cây tươi
Trái cây tươi là nhóm thực phẩm lành mạnh, giàu vitamin, khoáng chất và đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe – đặc biệt là đối với người bị viêm gan B và một số bệnh viêm gan siêu vi khác.
Các vitamin, khoáng chất, hợp chất thực vật và chất xơ trong nhóm thực phẩm này có khả năng thúc đẩy quá trình trao đổi chất, thanh lọc độc tố, chất cặn bã, hỗ trợ chuyển hóa chất béo và ngăn ngừa tình trạng tích trữ mỡ tại gan.
Ngoài ra, một số loại trái cây như cam, quýt, bưởi còn có tác dụng kích thích enzyme tiêu hóa nhằm hỗ trợ chức năng chuyển hóa thức ăn của gan, ngăn ngừa tình trạng dư thừa đạm, chất béo và đường trong cơ thể. Bên cạnh đó, vitamin C trong các loại trái cây còn giúp tăng cường miễn dịch và hỗ trợ kiểm soát hoạt động của Hepatitis B virus.
Một số nghiên cứu khoa học cho thấy, bệnh nhân có các vấn đề về gan bổ sung trái cây vào bữa ăn hằng ngày nhận thấy các thay đổi khả quan như giảm mệt mỏi, ngủ ngon, cải thiện tình trạng chán ăn, đầy hơi và chướng bụng rõ rệt. Bên cạnh đó, một số loại trái cây như bơ, đu đủ, lê, chanh, bưởi, táo,… còn giúp làm mát gan, thanh nhiệt và giải độc cơ thể.
3. Bổ sung rau xanh hằng ngày
Rau xanh là nhóm thực phẩm không thể thiếu trong thực đơn ăn uống của người bị viêm gan B và các vấn đề về gan khác. Chất xơ và khoáng chất trong các loại rau xanh có tác dụng giải độc, loại bỏ chất cặn bã ra khỏi cơ thể, làm sạch mạch máu, hỗ trợ giảm mỡ thừa tích tụ ở mô gan và kích thích hoạt động tiêu hóa.
Các nghiên cứu khoa học được thực hiện đều nhận thấy, rau xanh có khả năng kiểm soát đường huyết, huyết áp, cân bằng điện giải và tăng cường hệ miễn dịch. Chính vì vậy, bổ sung rau xanh vào chế độ ăn hằng ngày có thể làm giảm áp lực lên gan, điều hòa nhu động ruột và cải thiện chức năng ngũ tạng.
Bên cạnh đó, một số hợp chất chống oxy hóa trong rau xanh như vitamin C, vitamin E, flavonoid, quercetin,… có khả năng chống viêm, bảo vệ tế bào, tiêu trừ các gốc tự do, phục hồi mô gan hư tổn và làm chậm tiến trình xơ hóa gan. Tương tự trái cây tươi, rau xanh cũng có thể làm giảm chứng chán ăn, buồn nôn, nôn mửa, đầy hơi và chướng bụng do Hepatitis B virus gây ra.
4. Các loại củ giàu chất chống oxy hóa
Ngoài rau xanh và trái cây tươi, người bị viêm gan B cấp và mãn tính nên bổ sung các loại củ giàu chất chống oxy hóa vào chế độ ăn hằng ngày. Các loại củ không chỉ cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất cho cơ thể mà còn đem lại nguồn năng lượng dồi dào và dễ chuyển hóa. Bổ sung các loại củ vào thực đơn ăn uống có thể kiểm soát cân nặng và giảm lượng mỡ trong máu đáng kể.
Hoạt chất betanin và vulgaxanthin trong củ cải đỏ có tác dụng chống viêm, giải độc và kiểm soát tình trạng loạn sản tế bào gan (tiền ung thư). Trong khi đó, acid alpha lipoic trong củ dền có khả năng chống oxy hóa mạnh, giảm viêm và ngăn ngừa hoại tử gan.
Bên cạnh đó, các hợp chất thực vật có trong hầu hết các loại củ như quercetin, anthocyanin, beta-carotene, vitamin E và vitamin C có khả năng thúc đẩy tốc độ phục hồi gan, giảm viêm và cải thiện chức năng miễn dịch. Vì vậy để hỗ trợ điều trị, bạn nên bổ sung một số loại củ giàu chất chống oxy hóa như củ dền, khoai lang, cà rốt, củ cải đỏ,… vào chế độ ăn hằng ngày.
5. Cà phê
Rất nhiều người lầm tưởng cà phê gây hại cho gan và là nguyên nhân gây nóng gan. Tuy nhiên trên thực tế, loại thức uống này đem lại nhiều lợi ích đối với chức năng gan và hoạt động của não bộ.
Các nhà khoa học cho biết, dùng 1 tách cà phê nhỏ vào sáng sớm trong thời gian dài có thể ngăn chặn sự tích tụ collagen và chất béo ở gan. Đồng thời chống viêm và tăng nồng độ chất chống oxy hóa glutathione trong cơ thể. Thực tế cho thấy, dùng cà phê vào sáng sớm trong khoảng 30 ngày có thể hạ men gan và kiểm soát quá trình xơ hóa, thoái hóa tế bào gan rõ rệt.
Mặc dù đem lại nhiều lợi ích cho gan nhưng caffeine trong cà phê có thể làm tăng áp lực lên và dạ dày. Vì vậy, bạn chỉ nên uống 1 tách cà phê nhỏ và sáng sớm để cải thiện chức năng gan, tăng mức độ tập trung khi làm việc và học tập. Uống cà phê vào chiều muộn hoặc buổi tối có thể gây mất ngủ và làm tăng huyết áp.
Bị viêm gan B nên kiêng ăn gì?
Để phục hồi chức năng gan và phòng ngừa xơ gan, ung thư gan, cần hạn chế các loại thực phẩm và thức uống sau:
1. Rượu bia
Rượu bia là nguyên nhân hàng đầu gây viêm gan do rượu, xơ gan và ung thư gan. Đối với các bệnh viêm gan do siêu vi, rượu bia có thể đẩy nhanh quá trình xơ hóa gan và làm suy giảm chức năng của cơ quan này chỉ trong một thời gian ngắn.
Khi dung nạp vào cơ thể, hơn 90% ethanol (cồn) được gan chuyển hóa và xử lý. Lúc này, các tế bào của gan phải tiến hành khử độc và đào thải cồn ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên nếu sử dụng rượu bia thường xuyên, gan có thể rơi vào trạng thái quá tải và dẫn đến tích tụ acetaldehyde (chất chuyển hóa từ cồn).
Đây là chất cực độc đối với gan và các cơ quan khác trong cơ thể. Lượng độc tố tích tụ theo thời gian có thể khiến tế bào gan bị hư hại, tổn thương, xơ hóa và giảm chức năng hoạt động.
Ngoài ra, uống nhiều rượu bia còn khiến quá trình trao đổi chất và chuyển hóa trong cơ thể bị rối loạn. Thực tế cho thấy, người có thói quen sử dụng rượu bia trong thời gian dài có nguy cơ bị xơ gan, cao huyết áp, tiểu đường, gan nhiễm mỡ và mắc các bệnh chuyển hóa khác như gout.
2. Thực phẩm chứa nhiều gia vị và dầu mỡ
Người mắc các vấn đề về gan nói chung và viêm gan B nói riêng nên hạn chế sử dụng các loại thực phẩm chứa nhiều gia vị và dầu mỡ. Dầu mỡ làm tăng lượng cholesterol trong máu, dẫn đến dư thừa mỡ và gây tích trữ chất béo ở mô gan.
Ngoài ra, thức ăn chứa nhiều dầu mỡ còn gây thừa cân, béo phì và tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa.Trong khi đó, các loại thực phẩm chứa nhiều gia vị gây nóng gan, làm tăng huyết áp và đường huyết.
Thường xuyên dung nạp các loại thực phẩm này có thể khiến gan phải hoạt động liên tục, dẫn đến giảm khả năng chuyển hóa, dễ tổn thương và xơ hóa – đặc biệt là đối với những người đã có bệnh về gan từ trước.
Vì vậy trong thời gian điều trị viêm gan B, cần tránh dùng các loại thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ và gia vị như thức ăn nhanh, đồ nướng, chiên xào, thực phẩm đóng hộp và chế biến sẵn. Thay vào đó, nên chế biến món ăn từ thực phẩm tươi sống, giảm lượng muối đường, bột ngọt, hạt nêm và dầu mỡ khi nêm nếm.
3. Các loại thịt đỏ
Thịt đỏ là nhóm thực phẩm giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên đối với người bị cao huyết và mắc các vấn đề về gan, thịt đỏ có thể gây ảnh hưởng xấu đến tình trạng bệnh lý và khiến bệnh có xu hướng chuyển biến nghiêm trọng hơn.
Thông thường, gan sản xuất enzyme chuyển hóa và phân giải protein có trong thịt đỏ giúp cơ thể hấp thu dinh dưỡng, chuyển hóa thành năng lượng và hình thành cơ bắp. Tuy nhiên khi chức năng gan có vấn đề, cơ quan này có thể phải hoạt động liên tục để phân giải protein. Chính vì vậy, bổ sung thịt đỏ trong thời gian điều trị viêm gan B có thể khiến mô gan không có thời gian để tái tạo và phục hồi.
4. Nội tạng động vật
Nội tạng động vật chứa nhiều chất béo và có thể làm tăng cholesterol trong máu. Ngoài ra, protein trong nhóm thực phẩm khó chuyển hóa và phân giải. Tiêu thụ nội tạng động vật trong thời gian điều trị viêm gan B có thể khiến gan suy yếu, giảm khả năng thải độc và chuyển hóa. Chính vì vậy để hỗ trợ quá trình điều trị và tăng tốc độ phục hồi gan, nên hạn chế sử dụng thịt đỏ và nội tạng của các loài động vật.
Hy vọng qua bài viết, bạn có thể xây dựng thực đơn ăn uống khoa học nhằm hỗ trợ quá trình điều trị, phục hồi chức năng gan, cải thiện sức khỏe và nâng cao thể trạng.