LYM Là Gì? Ý Nghĩa Của Chỉ Số Trong Khám Và Điều Trị Bệnh

LYM là gì? Vai trò của LYM

LYM là ký hiệu viết tắt của từ Lymphocytes, có nghĩa là tế bào bạch huyết bào. Trong y học, người ta còn gọi thành phần này của máu là tế bào Lympho. Lympho tồn tại với lượng nhất định trong cơ thể, nó đóng vai trò nâng cao hệ miễn dịch, giúp bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân từ môi trường xâm nhập và gây bệnh.

Để hiểu rõ hơn về LYM bạn cần tìm hiểu rõ cấu tạo của chúng. Cụ thể, LYM gồm 2 loại tế bào là:

• Lympho hạt lớn (làm nhiệm vụ sát thương tự nhiên)
• Tế bào Lympho hạt nhỏ (điều khiển hệ miễn dịch)

Đây đều là các tế bào có chức năng miễn dịch tự nhiên qua trung gian. Bên cạnh đó còn có tế bào B và tế bào T (cũng là tế bào miễn dịch, nhưng hoạt động theo hình thức khác).

Đặc tính của tế bào bạch huyết bào là có khả năng ghi nhớ các tác nhân gây bệnh mà trước đó nó đã từng tiếp xúc và tiêu diệt. Do vậy, ở lần tiếp xúc sau, LYM sẽ dễ dàng ức chế tác nhân gây bệnh nhanh hơn lần đầu.

Trong các nghiệm pháp tổng phân tích tế bào máu, người ta thường đo chỉ số này. Xét nghiệm LYM là một trong những xét nghiệm máu quan trọng, giúp chúng ta phát hiện kịp thời các vấn đề sức khỏe thông qua sự tăng giảm của chỉ số.

Ý nghĩa của chỉ số LYM trong xét nghiệm máu

Tương tự như các chỉ số xét nghiệm máu khác, LYM mang ý nghĩa quan trọng. Chỉ số LYM ở người bình thường chiếm khoảng 17 – 48% tổng lượng tế bào máu. Nó tương đương với 0.6 – 3.4g bạch cầu Lympho trong một thể tích máu (g/l). LYM tăng cao hay giảm bất thường đều báo hiệu sự thay đổi của sức khỏe.

Chỉ số LYM tăng báo hiệu điều gì?

Khi tìm hiểu chỉ số LYM, bạn sẽ được biết các vấn đề về sức khỏe có thể xảy đến khi số lượng bạch huyết bào tăng. Cụ thể:

• Nhiễm khuẩn: LYM cao là gì? Nó cho biết cơ thể bạn đang chịu sự tấn công của một số loại virus hoặc vi khuẩn. Lúc này, hệ miễn dịch đã xác định là tác nhân lạ, đang hoạt động để chống lại chúng, khiến cho số tế bào Lympho tăng lên.
• Suy tuyến thượng thận, giáp: Sự suy giảm chức năng của các tuyến bài tiết hormon như tuyến giáp hay tuyến thượng thận đều ảnh hưởng đến chỉ số LYM trong xét nghiệm máu. Cụ thể, nó làm tăng số lượng bạch huyết bào.
• Bệnh bạch cầu: Một trong những bất thường của cơ thể được xác định khi tế bào LYM tăng đó là bạn đang có nguy cơ bị các bệnh lý về bạch cầu. Chẳng hạn như bệnh bạch cầu dòng Lympho, bạch cầu đơn nhân cấp hoặc mãn tính.

Ngoài ra, LYM tăng cao còn liên quan đến các bệnh nguy hiểm khác như lao, ung thư máu, giang mai, viêm gan A, B hoặc C, bệnh ho gà, Hodgkin hay CLL… Bạn có thể tiến hành xét nghiệm giang mai và một số kỹ thuật khác để phát hiện bệnh.

Tuy nhiên, để chẩn đoán chính xác cơ thể bị bệnh nào, bác sĩ không thể chỉ dựa vào chỉ số LYM. Bệnh nhân cần được thực hiện các kỹ thuật khác, kết hợp với khám lâm sàng, tìm hiểu tiền sử bệnh án và thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng khác để kết luận rõ ràng.

Chỉ số LYM giảm báo hiệu điều gì?

Chỉ số LYM ở mức dưới 17% cho biết đang có tác nhân gây bệnh mạnh đã tiêu diệt một lượng lớn tế bào Lympho. Hệ miễn dịch chưa thể sản sinh đủ để bù vào, dẫn đến thiếu hụt. Hệ quả của tình trạng LYM thấp là gì? Đây là một vấn đề nghiêm trọng vì nó khiến hoạt động của hệ miễn dịch kém đi, khả năng tiêu diệt, chống lại tác nhân gây bệnh giảm hẳn. Khi đó, sức khỏe của bạn dễ bị đe dọa bởi các vấn đề như:

• Lao phế quản, Miliary lao.
• Thương hàn thể nặng.
• Sốt rét.
• Nhiễm HIV/AIDS.
• Thiếu hụt tế bào máu trong tủy xương khi phơi nhiễm bức xạ ion hóa cường độ cao…

Ngoài ra, việc sử dụng thuốc chứa Glucocorticoid trong thời gian dài cũng có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, làm giảm chỉ số LYM trong máu.

Các xét nghiệm bổ trợ kết hợp với xét nghiệm LYM

Dù xét nghiệm máu cho biết ý nghĩa của chỉ số LYM thì khi có bất thường, bác sĩ vẫn cần kiểm tra nhiều thông số khác để đánh giá tình trạng bệnh. Chẳng hạn như:

• Chỉ số WBC: WBC là tổng số lượng bạch cầu trong một thể tích máu, nó bao gồm cả chỉ số LYM. Việc xác định chỉ số WBC trong xét nghiệm có ý nghĩa quan trọng, giúp đánh giá tỷ lệ bạch cầu nói chung và bạch huyết bào nói riêng.
• Chỉ số MONO: Cùng với LYM, MONO cũng là một trong số 5 loại bạch cầu. Nó có giá trị từ 4 – 8%. Xét nghiệm LYM kết hợp với MONO sẽ giúp bác sĩ kết luận chính xác hơn về tình trạng bệnh bạch cầu đơn nhân do nhiễm virus hoặc bệnh rối loạn sinh tủy…
• Chỉ số NET: Đây là chỉ số bạch cầu trung tính, phản ánh nhiều vấn đề nguy hiểm của sức khỏe khi nó tăng hay giảm.
• Thông số BASO: Chỉ số này phản ánh tỷ lệ bạch cầu đa múi ưa kiềm, nó được kết hợp với xét nghiệm LYM để đánh giá bệnh dòng bạch cầu hạt Lơ-xê-mi-kinh.
• Thông số EOS: EOS là bạch cầu đa múi ưa axit, chỉ số này được xác định cùng với chỉ số LYM khi nghi ngờ bệnh nhân nhiễm ký sinh trùng hoặc bị dị ứng.
• Chỉ số LUC: Đây là chỉ số về tế bào Lympho lớn, nó được xác định cùng với xét nghiệm LYM nhằm đánh giá bệnh bạch cầu, sốt rét.

Việc xác định chỉ số LYM và các xét nghiệm bạch cầu khác có thể không giúp chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh. Bởi lẽ, hầu hết các bệnh lý còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như chế độ ăn, thuốc uống, chất kích thích… Do đó, trước khi làm xét nghiệm, bệnh nhân cần được hướng dẫn cụ thể về một số lưu ý nhằm hạn chế sai số.

Lưu ý khi xét nghiệm LYM

Để tăng cường tính chính xác trong các xét nghiệm máu nói chung và xét nghiệm bạch huyết bào nói riêng, người lấy mẫu máu cần lưu ý:

• Thứ nhất, có nhiều loại thuốc tân dược đang sử dụng sẽ ảnh hưởng đến chỉ số bạch huyết bào. Vì vậy, nếu đang dùng thuốc điều trị bệnh, bạn cần thông báo chi tiết về các loại dược phẩm đó với bác sĩ để phối hợp xử lý. Một số trường hợp, bác sĩ sẽ yêu cầu dừng tạm thời việc sử dụng thuốc trong một thời gian cho đến khi lấy máu xét nghiệm xong.
• Thứ hai, thời điểm ăn uống có thể tác động làm thay đổi chỉ số LYM. Vì vậy, thông thường, đối với các xét nghiệm bạch cầu, các bác sĩ sẽ không yêu cầu bệnh nhân phải nhịn ăn trước khi lấy mẫu xét nghiệm. Tuy nhiên, nếu kết hợp một số nghiệm pháp khác như xác định chỉ số đường huyết hay mỡ máu, thì cần nhịn ăn ít nhất 8 tiếng để đảm bảo kết quả.
• Thứ ba, các chất kích thích cũng ảnh hưởng đến chỉ số LYM. Vậy nên, trước khi làm xét nghiệm này, nhân viên y tế sẽ yêu cầu người bệnh tuyệt đối không được sử dụng rượu bia, cà phê, thuốc lá hay bất cứ sản phẩm nào chứa chất kích thích.

Như vậy LYM chính là số lượng bạch huyết bào trong một thể tích máu. Nó cho biết khả năng đề kháng của cơ thể đang tốt hay không. Ý nghĩa chỉ số LYM trong xét nghiệm máu là rất quan trọng đối với sức khỏe. Khi biết rõ thành phần này tăng hay giảm, bác sĩ sẽ có thêm cơ sở để chẩn đoán và điều trị bệnh. Để kiểm soát khả năng miễn dịch, bạn nên thăm khám thường xuyên để kiểm soát tỷ lệ bạch huyết cầu.