Cách Bảo Quản Nấm Lim Xanh Lâu, Giữ Nguyên Chất Lượng

Nấm lim xanh rừng tự nhiên không sử dụng chất bảo quản, giữ được những tinh chất quý giá nên vô cùng tốt đối với sức khỏe, đồng thời an toàn tuyệt đối khi dùng làm thuốc. Tuy nhiên lại rất khó có thể bảo quản chúng trong lâu dài mà không làm mất đi lượng dược chất. Vậy cách bảo quản nấm lim xanh như thế nào để vẫn giữ nguyên chất lượng, hàm lượng dinh dưỡng trong thời gian dài nhất?

Cách bảo quản nấm lim xanh được lâu nhất

Chính vì không dùng hóa chất nên nấm lim xanh tự nhiên khó có thể thể bảo quản được trong thời gian dài (thông thường chỉ để được 1 – 2 tháng). Trường hợp để lâu, nấm dễ bị ẩm mốc, mối mọt gặm nhấm hết khiến phần ruột bị rỗng. Do đó, bạn có thể áp dụng một số cách bảo quản nấm lim xanh sau đây để đảm bảo chất lượng cho dược liệu.

Bảo quản trong tủ lạnh

Ngăn mát của tủ lạnh được xem là nơi có điều kiện lý tưởng nhất để bảo quản nấm lim xanh. Nếu với điều kiện bình thường, chúng ta có thể giữ nấm trong vòng 1 tháng thì với ngăn mát tủ lạnh, thời gian này có thể kéo dài từ 5 – 6 tháng. Bạn hoàn toàn không lo dược liệu bị nấm mốc hay mối mọt.

Tuy nhiên, tủ lạnh thường là nơi dự trữ thức ăn, thậm chí là đồ ăn dư, chính vì vậy để tránh gây ám mùi lên nấm, chúng ta nên cho nấm vào hộp kín, tránh để chung với các đồ có mùi. Đồng thời chỉ nên để ở ngăn mát, không nên cho nấm lên ngăn đông lạnh, khiến chất lượng nấm giảm sút.

Hấp chín nấm để tránh mối mọt

Thông thường, khi mua nấm rừng của bà con đồng bào miền núi hoặc những người chuyên thu hái nấm, nấm chỉ mới được phơi khô chứ chưa qua bất cứ biện pháp bảo quản nào để kéo dài thời gian sử dụng. Khi mua loại nấm này, bạn có thể tự hấp chín nấm để chống mối mọt, tránh ẩm mốc mà không cần dùng đến hóa chất.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị 1 nồi nước sạch, nấm đem đi sơ chế sạch, loại bỏ chân nấm phần liền với thân gỗ lim.
• Cho nấm vào nồi đun cách thủy trong khoảng 30 phút.
• Đem nấm ra phơi hoặc sấy thật khô thì đóng trong túi bóng kín, hộp có nắp kín để bảo quản dùng dần.

Với cách này, bạn không cần để nấm trong tủ lạnh mà vẫn có thể bảo quản được trong 6 – 8 tháng, không sợ ẩm mốc hay mối mọt gặm nhấm.

Cách bảo quản nấm lim xanh vừa hái xong

Nấm lim xanh tươi, vừa được thu hái xong không được khuyên sử dụng nhiều, nguyên nhân là do lúc này nấm chưa được sợ chế nên dễ bị sót lại độc tố, dẫn đến ngộ độc khi sử dụng. Do đó, cách bảo quản nấm tươi này thường chỉ được dùng cho những người sơn tràng (thợ hái nấm).

Nấm lim xanh tươi nếu không biết cách thu hái thì chỉ sau 1 – 2 tiếng đồng hồ là trên thân nấm đã xuất hiện các vết nấm mốc. Để sau một tuần thì mối mọt sẽ ăn hỏng, thậm chí là loại mối mọt này còn có thể đục rỗng một thân cây nấm lớn.

Theo kinh nghiệm của các chuyên gia hái nấm lâu năm, khi thu hái nên để nguyên cả phần rễ dính vào gỗ lim và lớp màng bào tử bọc xung quanh mũ nấm là tốt nhất. Phương pháp này sẽ giúp bảo quản nấm được một tuần trước khi mang về sơ chế.

Cách bảo quản nấm tươi

Hiện nay, rất nhiều người chọn mua nấm tươi từ những người dân đi rừng để yên tâm về chất lượng, tránh bị làm giả. Tuy nhiên, điều này lại ẩn chứa nhiều rủi ro trong quá trình sử dụng. Bởi nấm lim xanh mọc tự nhiên còn chứa bụi bẩn, tạp chất, đặc biệt là phần chân nấm tiếp xúc với gỗ lim có chứa các độc tố có hại cho sức khỏe. Nếu không biết cách sơ chế thì khi dùng rất dễ bị ngộ độc, đồng thời nấm cũng nhanh bị mốc hỏng, mối mọt.

Để có thể dùng nấm lim xanh tươi an toàn và trong thời gian dài, chúng ta cần chú ý tới phương pháp sơ chế và bảo quản như sau:

• Cắt bỏ đi khoảng ¾  chân nấm lim xanh tiếp xúc với phần gỗ lim bị mục.
• Đem nấm đi rửa nhẹ nhàng bằng nước sạch, hoặc lấy khăn ẩm lau kỹ qua toàn bộ nấm.
• Đem đi phơi khô và đảm bảo độ ẩm dưới 5%.
• Nấm sau khi phơi khô hoàn toàn, có thể thái thành lát hoặc nghiền thành bột mịn để bảo quản.
• Bỏ nấm vào lọ thủy tinh, lọ nhựa có nắp đậy kín để tránh ẩm mốc, đem cất nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp.

Cách bảo quản nấm đã được chế biến

Nấm lim xanh sau khi chế biến nếu được bảo quản đúng cách sẽ giúp kéo dài thời gian sử dụng, ít bị hỏng, ôi thiu. Ngược lại, nếu không biết cách cất giữ rất dễ làm giảm tác dụng, thậm chí là gây hại, ảnh hưởng tới sức khỏe.

Hiện nay, có hai phương pháp chế biến nấm lim xanh được ưa chuộng nhất là sắc nước uống và ngâm rượu. Nếu muốn thành phẩm dùng được trong thời gian lâu dài mọi người có thể tham khảo các phương pháp sau đây.

• Đối với nước sắc nấm lim xanh: Nước thuốc thu được có thể đem cất trong tủ lạnh để tránh hỏng nhanh. Tuy nhiên, ngăn mát tủ lạnh chỉ giữ nước được trong 24 giờ sau khi nấu, không nên để quá lâu làm ảnh hưởng đến tác dụng của nước thuốc.
• Đối với rượu ngâm nấm lim xanh: Nên ngâm và cất trong bình thủy tinh kín, có nắp đậy, nên có vòi chiết càng tốt để mỗi lần lấy rượu không cần mở nắp và tránh làm ảnh hưởng tới rượu. Để bình rượu ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh cho rượu tiếp xúc với ánh nắng của mặt trời.

Nhìn chung, các cách bảo quản nấm lim xanh tươi hoặc khô đều không quá khó. Tuy nhiên, nếu không thực hiện đúng cách rất dễ bị ngộ độc, làm mất dược chất quý trong nấm và đặc biệt là nhanh bị ẩm mốc, mối mọt. Tốt nhất, chúng ta nên chọn mua nấm lim xanh đã được làm sạch và chế biến sẵn ở những địa chỉ uy tín. Điều này không chỉ đảm bảo an toàn mà còn vô cùng tiện lợi cho việc sử dụng, bảo quản.

Nấm lim xanh khi bị hỏng, nấm mốc phải xử lý thế nào, có dùng được không?

Trên thực tế, giá thành của 1kg nấm lim xanh rừng không hề rẻ, nó giao động trong khoảng 4 – 6 triệu đồng. Do vậy mà nhiều người khi thấy nấm có vấn đề, bị ẩm mốc, mối mọt thường tiếc rẻ, mang đi phơi khô để sử dụng tiếp. Tuy nhiên, theo nhận định và đánh giá của các nhà khoa học thì nấm lim xanh khi đã bị ẩm mốc, mối mọt thì không nên sử dụng nữa.

Nguyên nhân là do khi này trong nấm đã hình thành nên chất aflatoxin – một loại độc tố có khả năng gây hại khắp cơ thể, đặc biệt là gan. Khi ăn phải chất này, nó sẽ làm suy giảm chức năng gan, dẫn tới một số bệnh lý như xơ gan, gan nhiễm mỡ thậm chí là ung thư gan.

Chính vì vậy mà khi nấm lim xanh bị nấm mốc chúng ta không nên sử dụng tiếp. Trong trường hợp phát hiện nấm mốc nhẹ, chỉ bị ở một vùng nhỏ của nấm và vẫn muốn sử dụng tiếp, bạn nên mang tới các cơ sở bán dược liệu để các dược sĩ kiểm tra, xem xét có thể dùng tiếp được hay không.

Như vậy, trước khi dùng nấm để sắc nước uống, ngâm rượu hay chế biết theo bất cứ phương pháp nào, chúng ta cũng cần kiểm tra thật kỹ chất lượng của dược liệu, nhằm tìm ra cách xử lý kịp thời. Nếu thấy chỉ mới xuất hiện 1 – 2 cây/lát nấm bị hỏng thì có thể loại bỏ chúng ra. Sau đó kiểm tra kỹ phần nấm còn lại rồi đem đi phơi khô, bảo quản trong hộp hoặc túi kín và sử dụng tiếp.

Một số lưu ý trong cách bảo quản nấm lim xanh

Để có thể bảo quản nấm lim xanh được lâu nhất, không làm ảnh hưởng đến dược tính và an toàn trong quá trình sử dụng, chúng ta cần lưu ý một số vấn đề sau đây:

• Không nên mua quá nhiều nấm lim xanh trong cùng một lần, tốt nhất là chỉ nên mua với lượng vừa phải, đủ dùng trong khoảng 1 – 2 tháng. Bởi dù có bảo quản tốt cơ nào đi chăng nữa thì nếu để trên 3 tháng, nấm rất dễ bị mối mọt xâm nhập, làm ảnh hưởng đến chất lượng.
• Không dùng nấm lim xanh đã bị hỏng, ẩm mốc, mối mọt, bởi khi đó thành phần dược chất đã bị biến đổi, có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, rối loạn tiêu hoá, ngộ độc…
• Nấm lim xanh sau khi đã được sơ chế thì không nên rửa lại, khi nấu nước uống thì nên dùng nồi gốm, nồi đất để nấu.
• Mỗi lần lấy nấm để sử dụng thì nên đeo găng tay hoặc dùng thìa, đũa để lấy, không nên dùng tay không. Bởi độ ẩm, mồ hôi ở tay có thể khiến nấm nhanh bị hư hỏng hơn. Sau khi lấy xong thì nhanh chóng đậy kín nắp, tránh để nấm tiếp xúc với không khí quá lâu.
• Khi mua nấm lim xanh, nên chọn các cơ sở, nhà cung cấp uy tín để đảm bảo chất lượng của nấm và bảo quản được lâu hơn mà không bị hư hại.

Nấm lim xanh là loại dược liệu quý, có nhiều lợi ích cho sức khỏe, chính vì vậy mà bạn cần thận trọng trong cách bảo quản nấm lim xanh. Mong rằng thông tin trong bài viết có thể chia sẻ cho bạn thêm nhiều phương pháp hiệu quả, nhằm kéo dài thời gian sử dụng nấm mà không làm ảnh hưởng đến chất lượng.