Dâm Dương Hoắc: Công Dụng Và Cách Dùng Hiệu Quả Nhất

Dâm dương hoắc từ lâu đã được biết đến là vị thuốc bổ dành riêng cho nam giới, giúp phái mạnh lấy lại bản lĩnh đàn ông, làm chủ “cuộc yêu”. Không những thế, đây còn là vị dược liệu mang đến nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe, điều trị nhiều loại bệnh lý như thận yếu, đau lưng, suy nhược cơ thể… Vậy dâm dương hoắc có đặc điểm gì, công dụng ra sao và cách dùng như thế nào, Vietmec sẽ cùng bạn tìm hiểu nhanh qua bài viết sau đây.

Dâm dương hoắc là gì, những đặc điểm nổi bật nhất

Dâm dương hoắc là vị dược liệu xuất hiện khá phổ biến trong nhiều bài thuốc Đông y, được ông cha ta biết đến và sử dụng từ xa xưa.

Dâm dương hoắc là gì?

Dâm dương hoắc hay còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như: Cương tiền, tiên linh tỷ, phỏng trượng thảo, thiên lưỡng kim, can kê cân, hoàng liên tổ, đình thảo, ngưu giác hoa, tam thoa cốt, quế ngư phong, kê trảo liên… Tên khoa học là Epimedium macranthun Mooren et Decne, thuộc họ Hoàn liên gai, được dùng làm thuốc bổ, hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh lý của cơ thể.

Dược liệu dâm dương hoắc dùng trong Đông y thực chất là lá phơi hoặc sấy khô của nhiều loại nằm trong chi Epimedium như dâm dương hoắc lá to, dâm dương hoắc lá mác, dâm dương hoắc lá hình tim, dâm dương hoắc có lông mềm…. Tên gọi của nó được bắt nguồn từ việc dân gian thường lấy lá này làm thức ăn cho dê, đồng thời có khả năng làm tăng ham muốn tình dục.

Đặc điểm nổi bật

Dâm dương hoắc có nhiều loại khác nhau, do đó bạn có thể phân biệt chúng qua các đặc điểm đặc trưng sau đây.

Đặc điểm thực vật

Dâm dương hoắc là cây thân thảo, có chiều cao chỉ khoảng 0,5 – 0,8m, hoa màu trắng, cuống lá dài. Cây có nhiều loại khác nhau và mỗi loại lại có các đặc điểm thực vật riêng biệt. Cụ thể là:

• Loại lá to: Có tên khoa học là Epimedium macranthum Morr et Decne, thân nhỏ, cao khoảng 40cm. Mỗi cây sẽ có 3 cành và mỗi cành có 3 lá, lá mọc ở ngọn, có hình trứng hoặc tim, mép có răng cưa nhỏ, nhọn như gai, dài khoảng 12cm, rộng 10cm. Phía dưới lá có màu xanh xám, mặt trên vàng nhẵn, gân chính và gân phụ nổi hằn trên lá. Về mùi vị, khi nhai lá có vị đắng và mùi hơi tanh.
• Loại lá mác: Có tên khoa học là Epimedium sagittum, lá có hình dạng mũi tên, chiều dài khoảng 14cm và rộng 5cm. Phần đầu lá hơi nhọn, gốc lá hình tên, ở mép có răng cưa nhỏ nhọn như gai.
• Loại lá hình tim: Tên khoa học của nó là Epimedium brevicornu Maxim. Lá cây có hình tròn, rộng khoảng 6cm và dài 5cm, phần còn lại tương tự như loại dâm dương hoắc lá to.

Khu vực phân bố

Dâm dương hoắc là loại cây phân bố chủ yếu tại Trung Quốc, ở Việt Nam nó cũng được tìm thấy nhiều ở các vùng núi cao như Sapa, Hòa Bình… hay các khu vực biên giới Việt Nam. Ngoài ra, vì nhu cầu sử dụng ngày càng cao của người dùng mà có không ít các trung tâm, cơ sở dược liệu đã nhân giống và nuôi trồng thành công loại dược liệu này, cho ra sản lượng và chất lượng đảm bảo.

Thu hái và bào chế

Người ta thường dùng phần lá và rễ cây để làm thuốc, đặc biệt là có thể thu hoạch được dược liệu quanh năm. Tuy nhiên, thời điểm tốt nhất để thu hái là vào tháng 5 hàng năm, bởi đây là thời điểm được cho là cây có đầy đủ dưỡng chất nhất.

Sau khi thu hái, lá và rễ dâm dương hoắc được bào chế theo các phương pháp:

• Dược liệu đem sơ chế sạch sẽ, rửa hết các bụi bẩn, đất cát, côn trùng rồi dùng lá còn tươi.
• Làm sạch dược liệu, rửa kỹ với nước để loại bỏ bụi bẩn, tạp chất, sau đó thái nhỏ và đem đi phơi, sấy khô hoặc sao vàng.
• Làm sạch dược liệu rồi dùng để ngâm với rượu.

Đối với dâm dương hoắc khô hoặc được ngâm rượu, phải đem bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời hay những nơi có độ ẩm quá cao/quá thấp. Dược liệu được bảo quản trong điều kiện tốt sẽ giữ nguyên được dược tính, mang đến hiệu quả cao khi sử dụng.

Dâm dương hoắc và những công dụng nổi bật

Từ lâu dâm dương hoắc đã được ứng dụng phổ biến trong các bài thuốc Đông y, được nhiều tài liệu cổ ghi chép về công dụng, cũng như được Y học hiện đại chứng minh tác dụng vượt trội của loại dược liệu này.

Công dụng trong Đông y

Theo Đông Y, dâm dương hoắc có vị cay nồng, đắng, tính ôn và được quy vào hai kinh là Can và Thận. Nhờ đó mà nó mang lại hiệu quả cao trong việc ích khí lực, cường khí, kiện gân cốt, cường tâm lực, bổ yêu tất, bổ thận, lợi tiểu, tráng dương, khứ phong hàn thấp và bổ âm dương. Loại dược liệu này vô cùng tốt cho sức khỏe, đặc biệt là nam giới, cụ thể là:

• Kích thích tố nam, chữa xuất tinh sớm, kích thích sản xuất tinh.
• Tráng dương, cường gân cốt, ôn thận, khứ phong trừ thấp.
• Hỗ trợ quá trình bài tiết tinh dịch, cải thiện và tăng cường khả năng hoạt động của tinh hoàn, làm tăng ham muốn ở nam giới.
• Giáo hạ áp, làm giãn mạch ngoại vi, tăng lưu lượng máu của động mạch vành. Ngoài ra còn tăng lưu lượng máu tới đầu chi, làm giãn mạch máu não, tăng lưu lượng máu ở não, cải thiện vi tuần hoàn.
• Giúp làm hạ lượng đường huyết và lipit trong máu.
• Giúp cơ thể kháng lại virus.
• Dùng ít giúp lợi tiểu còn dùng nhiều chống lợi tiểu.
• Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, nâng cao chức năng của hệ thống miễn dịch.
• Giúp làm giảm các cơn ho hóa đờm, bình suyễn, chữa viêm phế quản mãn tính ở trẻ nhỏ.
• Tác dụng kháng khuẩn, chống viêm đặc biệt là với chứng tụ cầu khuẩn trắng, tụ cầu vàng, phế cầu khuẩn.
• An thần, trị suy nhược thần kinh, căng thẳng, mệt mỏi.

Chủ trị:

• Trị chứng âm nuy tuyệt thượng, trong âm hành đau.
• Trị loa lịch, hạ bộ lở loét và xích ung.
• Trị lao khí, lãnh phong, nam giới tuyệt dương bất khởi, gân cơ co rút, tay chân tê, nữ giới tử tuyệt âm vô tử, người lớn tuổi choáng váng, trung niên hay quên.
• Trị thiên phong (chứng liệt nửa người), tay chân không có cảm giác, tay chân tê bại.
• Trị liệt dương, gân cơ co rút, lưng gối không có sức, phong thấp đau nhức, tay chân tê dại, liệt nửa người, tiểu buốt.

Trong Y học hiện đại

Các nghiên cứu trong Y học hiện đại đã chứng minh được rằng, dâm dương hoắc chứa các thành phần chính như: Icaritin-3-O-α-rhamnoside, Quercetin-3-O-D-glucoside, Alcaloid, Anhydroicaritin-3-O-α-rhamnoside, Sagittatoside, Quercetin… Đây đều là các hoạt chất mang đến nhiều công dụng tốt đối với sức khỏe con người. Cụ thể là:

• Hỗ trợ toàn diện trong việc tăng trọng lượng tinh hoàn, tử cung, buồng trứng…
• Tạo khoái cảm, tăng ham muốn, hưng phấn khi vào “cuộc vui”, kích thích sản sinh tinh dịch.
• Tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể toàn diện, giúp tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn có hại, gây bệnh cho con người.
• Hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến hệ hô hấp như: Viêm phế quản, viêm họng, hen suyễn, co thắt phế quản, trừ đờm, giảm ho…
• Hỗ trợ điều trị huyết áp, giúp tăng lưu thông máu, đặc biệt là ở động mạch vành, có hiệu quả cao trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch.
• Có khả năng an thần, làm giảm áp lực, stress, căng thẳng, mệt mỏi.
• Bổ thận, cải thiện chức năng sinh lý ở nam giới, chữa chứng yếu sinh lý, xuất tinh sớm.

Những bài thuốc công hiệu từ dâm dương hoắc

Dâm dương hoắc không chỉ mang lại hiệu quả cao cho nam giới mà còn rất tốt cho nữ giới. Nó được sử dụng dưới nhiều hình thức, trong đó phổ biến nhất là sắc thuốc và ngâm rượu uống. Để tăng tác dụng và hiệu quả chữa bệnh, bạn có thể kết hợp vị thuốc này với nhiều vị dược liệu khác.

Bổ thận cho nam giới

Nam giới khi sử dụng dâm dương hoắc thường xuyên và đúng liều lượng có thể giải tỏa căng thẳng, giảm mệt mỏi, bổ thận, cải thiện chức năng của tạng thận, tăng cường sinh lực, kích thích hưng phấn một cách hiệu quả. Nhờ đó mà loại bỏ được các tác nhân gây ảnh hưởng tiêu cực tới đời sống sinh lý của phái mạnh như: Giảm ham muốn, giảm hưng phấn khi lâm trận, suy nhược cơ thể…

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị: Dâm dương hoắc, từ hà xa, thỏ ty tử, tang thầm, hoài sơn, tiền mao, thục địa, sơn thù nhục, thận dê.
• Dược liệu đem đi làm sạch rồi thái nhỏ, thận dê sơ chế sạch sẽ thái thành các miếng nhỏ vừa ăn.
• Cho nguyên liệu vào ninh trên lửa nhỏ, tới khi nhừ thì tắt bếp.
• Chia ra ăn mỗi ngày 2 – 3 lần, ăn cả phần nước và cái, kiên trì áp dụng trong thời gian dài sẽ thấy được hiệu quả.

Điều trị chứng di tinh

Người mắc chứng di tinh thường xuyên rơi vào tình trạng toàn thân mệt mỏi, hay hồi hộp, đoản hơi, kém ăn, mất ngủ, đau lưng, mỏi gối… Nguyên nhân là vì công năng của các tạng tâm – tỳ – thận bị suy tổn, gây ra nhiều chứng như: Tâm hỏa vượng, tâm tỳ hư, thận khí không bền, tâm thận đều hư, nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn tới liệt dương. Người bệnh nên sử dụng dâm dương hoắc để điều trị bệnh từ gốc, đặc biệt là không gây ảnh hưởng tới sức khỏe hay chức năng sinh sản.

Cách thực hiện:

• Bài thuốc 1: Chuẩn bị dâm dương hoắc, câu kỷ tử, thỏ ty tử, nhục thung dung mỗi loại 12g, 16g ba kích, 8g đương quy, 6g cam thảo và 3 quả đại táo. Đem toàn bộ dược liệu đi làm sạch và sơ chế, sau đó sắc cùng với 700ml nước, đun nhỏ lửa trong khoảng 20 phút. Gạn bã, lấy nước thuốc để nguội bớt rồi uống, mỗi ngày uống 1 thang trong 1 lần, uống liên tục trong 1 – 2 tháng sẽ thấy bệnh thuyên giảm rõ rệt.
• Bài thuốc 2: Chuẩn bị 10g dâm dương hoắc, 4g cam thảo cùng với 3 miếng gừng tươi. Dược liệu đem đi rửa sạch để loại bỏ tạp chất, bụi bẩn, để cho ráo nước, gừng cạo vỏ, thái mỏng. Sau đó đem đi sắc với 1000ml nước trong khoảng 30 phút, nước thu được dùng để uống trong ngày, mỗi ngày chỉ uống 1 lần và dùng duy trì trong thời gian dài để có được hiệu quả tốt nhất.

Trị liệt dương ở nam giới

Nhờ vào khả năng cân bằng testosterone và estrogen hiệu quả mà dâm dương hoắc có thể ngăn ngừa và cải thiện tình trạng yếu sinh lý, liệt dương, xuất tinh ngoài ý muốn ở nam giới và thậm chí là chứng khô âm đạo ở nữ giới. Ngoài ra, chất Icarlin có trong vị dược liệu này cũng hỗ trợ điều trị giãn mạch máu, tăng lưu thông máu, kháng khuẩn, chống viêm hiệu quả, nhờ đó mà tăng sức khỏe sinh lý cho cánh mày râu.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị 10g dâm dương hoắc khô, 3g sinh khương, 2g hạ thảo.
• Các vị thuốc đem đi rửa sạch bụi bẩn và tạp chất rồi để cho ráo nước. Sau đó cho vào ấm sắc cùng với 700ml nước, đun nhỏ lửa cho tới khi còn lại 500ml thì tắt bếp, gạn bỏ bã, nước thuốc chia làm 3 phần để dùng trong ngày. Tốt nhất nên uống khi thuốc còn ấm nóng, áp dụng đều đặn trong 1 – 2 tháng để thấy các triệu chứng được cải thiện rõ rệt.

Trị chứng đau lưng, mỏi gối

Dâm dương hoắc mang đến hiệu quả cao trong việc hỗ trợ cải thiện sức khỏe xương khớp, giảm thiểu tình trạng loãng xương, viêm khớp, gãy xương… Nếu kiên trì sử dụng các bài thuốc hoặc thực phẩm có chứa dâm dương hoắc trong vòng 24 tháng sẽ thấy xương khớp dẻo dai, chắc khỏe hơn rõ rệt, đặc biệt là đối với xương sống và xương chậu ở phụ nữ sau thời kỳ mãn kinh.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị 25g dâm dương hoắc cùng 200g thịt dê tươi.
• Dược liệu đem đi làm sạch, còn thịt dê thì sơ chế sạch sẽ để khử mùi và thái nhỏ thành các miếng vừa ăn.
• Ướp nguyên liệu cùng một ít rượu trắng trong khoảng 15 phút, sau đó cho vào hầm nhỏ lửa cho tới khi chín nhừ và ăn kèm với cơm trắng. Mỗi tuần người bệnh nên ăn 2 – 3 lần để tăng cường sức khỏe xương cốt và thu được hiệu quả nhanh chóng.

Trị rối loạn cương dương

Dâm dương hoắc có khả năng làm tăng lưu thông máu trong các mạch máu dẫn tới dương vật, qua đó cải thiện tình trạng rối loạn cương dương, trị xuất tinh sớm ở phái mạnh. Hoạt chất Icariin còn giúp duy trì và kéo dài thời gian cương cứng của “cậu nhỏ”, làm tăng hưng phấn, khoái cảm và ham muốn tình dục. Ngoài ra, Icariin còn hỗ trợ các cơ hoạt động linh hoạt hơn, tránh những tổn thương thần kinh dẫn đến rối loạn cương dương.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị dâm dương hoắc, sơn thù, ích trí nhân, ngưu tất, hoàn sơn, ba kích thiên, hồ lô ba, phá cố chỉ, phá cố nghỉ, lộc hươu, mật ong tươi.
• Toàn bộ dược liệu đem đi làm sạch, phơi khô hoặc sao vàng rồi trộn cùng nhau, tán thành bột mịn. Cho thêm một chút mật ong, trộn đều rồi vo thành từng viên nhỏ khoảng 10g. Sử dụng thuốc mỗi ngày 2 lần và dùng liên tục trong thời gian dài để làm giảm các triệu chứng của bệnh.

Trị chứng phong thấp

Dâm dương hoắc có tác dụng rất tốt trong điều trị các bệnh về xương khớp mà đặc biệt là chứng phong thấp. Theo Đông y, loại dược liệu này có tính ấm, vị đắng sở dĩ được dùng để chữa phong thấp vì có khả năng chống viêm, chống nhiễm khuẩn. Đồng thời nó cũng chứa nhiều hoạt chất giúp tiêu sưng, xoa dịu các cơn đau mà chứng bệnh này gây ra một cách nhanh chóng.

Cách thực hiện:

• Bài thuốc 1: Chuẩn bị 20g dâm dương hoắc, thương nhĩ tử, xuyên khung, quế chi mỗi loại 8g. Làm sạch toàn bộ dược liệu kể trên rồi đem đi sắc lấy nước uống, sử dụng liên tục trong thời gian dài.
• Bài thuốc 2: Chuẩn bị dâm dương hoắc, kê huyết đằng, ba kích mỗi loại 30g, 1 lít rượu trắng và đường phèn. Đem toàn bộ dược liệu kể trên đi ngâm với rượu trắng trong bình thủy tinh có nắp đậy kín, ngâm trong vòng 1 tuần là có thể dùng được. Mỗi ngày uống một chén nhỏ, rượu để càng lâu càng đậm vị và càng tốt.

Chữa hen suyễn

Theo Y học cổ truyền, bệnh hen suyễn gây ra bởi các cơ quan Tỳ – Phế – Thận hoạt động kém, khí huyết không lưu thông. Muốn điều trị triệt để phải xử lý được căn nguyên gây bệnh. Trong khi đó, dâm dương hoắc có vị cay, tính ấm, giúp người bệnh giáng khí, tiêu đờm, được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc điều trị hen thể hàn lạnh.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị dâm dương hoắc, bột cá ngựa và một ít rượu trắng.
• Đem dược liệu đi ngâm với rượu trắng (có thể ngâm thêm cùng nhục thung dung hoặc kỷ tử), ngâm tròng vòng 1 tháng là có thể sử dụng để điều trị hen suyễn.

Lưu ý: Không nên dùng với liều lượng quá nhiều bởi nó có thể gây ảnh hưởng tới dạ dày. Tốt nhất chỉ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng để có liều lượng thích hợp nhất, uống cho tới khi thấy các triệu chứng thuyên giảm thì dừng lại.

Giảm triệu chứng mãn kinh

Dâm dương hoắc được dùng vô cùng phổ biến trong các bài thuốc cổ truyền với khả năng làm tăng và cân bằng năng lượng “âm”. Qua đó hỗ trợ cân bằng hormone ở nữ giới, nhất là những người đã trải qua giai đoạn mãn kinh.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị 15g dâm dương hoắc, 15g bách hợp, 30g tiểu mạch, 6g cam thảo, 20g đại táo.
• Sơ chế sạch sẽ các vị dược liệu, sau đó đem sắc cùng 700ml nước, đun trên lửa nhỏ cho tới khi cô cạn lại còn khoảng 350ml nước thì dừng lại. Nước thuốc thu được dùng trong ngày, mỗi ngày một lần và uống khi còn ấm nóng.

Ai nên và không nên dùng dâm dương hoắc?

Có thể thấy, dâm dương hoắc là dược liệu an toàn, lành tính với nhiều công dụng tuyệt vời, thế nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng vị thuốc này. Trong đó:

Người nên sử dụng:

• Người hiếm muộn, vô sinh, hoặc đang mong muốn sớm có con.
• Nam giới mắc chứng mộng tinh, di tinh, loãng tinh, tinh lạnh, liệt dương, yếu sinh lý, rối loạn cương dương.
• Người bị cao huyết áp.
• Người khó ngủ, thường xuyên mất ngủ, ngủ không sâu giấc, bị suy nhược thần kinh.
• Nữ giới suy giảm ham muốn, khô âm đạo, đau rát khi quan hệ.
• Người cao tuổi bị phong thấp, tay chân yếu lạnh, đau mỏi gối, tiểu tiện són, gân cốt co rút…

Người không nên sử dụng:

• Trẻ nhỏ, phụ nữ cho con bú hoặc đang trong thời kỳ mang thai.
• Người bị hạ huyết áp.
• Người có tính dục mạnh.
• Người có thể huyết âm hư hỏa vượng biểu hiện như chất lưỡi đỏ khô, môi khô họng khát, thường sốt về chiều, tại tiện táo, người gầy gò…

Bên cạnh đó thì khi sử dụng dâm dương hoắc, người bệnh cũng có thể gặp phải một số tác dụng phụ, xảy ra khi lạm dụng hoặc sử dụng quá liều trong thời gian dài như: Khó thở, tay chân co thắt, miệng khô, buồn nôn, nôn mửa, váng đầu, chảy máu mũi…

Chính vì vậy mà bạn nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc, bác sĩ trước khi sử dụng, Đặc biệt, đối với phụ nữ đang trong thời gian mang thai không nên dùng dâm dương hoắc để điều trị bệnh. Bởi loại dược liệu này có thể gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm như: Choáng váng, buồn nôn, động thai, sảy thai, lưu thai, ảnh hưởng tới thai nhi…

Một số lưu ý cần nhớ khi sử dụng dâm dương hoắc

Để dược liệu mang lại hiệu quả cao nhất, đồng thời hạn chế xảy ra các sự cố ngoài ý muốn, chúng ta cần đặc biệt lưu ý một số vấn đề cơ bản sau đây:

• Chỉ nên dùng dược liệu theo đúng liều lượng được chỉ định, không nên dùng quá nhiều sẽ gây ra tác dụng phụ hoặc dùng quá ít khiến không mang lại hiệu quả cao, ảnh hưởng tới sức khỏe và quá trình điều trị.
• Người bệnh cần kiên trì sử dụng các bài thuốc từ dâm dương hoắc trong thời gian dài, mới có thể thu được những hiệu quả tích cực trong quá trình điều trị bệnh.
• Khi sắc thuốc, chúng ta nên dùng nồi đất thay vì các loại nồi bằng kim loại nhằm đảm bảo và giữ trọn vẹn được đầy đủ dược tính của nó.
• Không nên tự ý kết hợp cùng với các vị dược liệu khác hay dùng đồng thời với thuốc tân dược, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng.
• Chỉ nên dùng dược liệu sạch, rõ nguồn gốc, chất lượng đảm bảo, tránh dùng dược liệu có dấu hiệu kém chất lượng, bị ẩm mốc, hư hỏng.
• Trong quá trình sử dụng và điều trị bệnh, nếu phát hiện bất cứ triệu chứng bất thường nào bạn nên ngưng thuốc, nếu các triệu chứng không biến mất thì cần tới các cơ sở y tế thăm khám và có phương án điều trị kịp thời.