Đau Nửa Đầu Vai Gáy
Đau nửa đầu vai gáy có thể liên quan đến các bệnh lý như đau nửa đầu Migraine, gai cột sống, thiếu máu não hay thậm chí có thể là u não. Tùy nguyên nhân mà mức độ nguy hiểm của tình trạng này sẽ khác nhau, người bệnh nên đến thăm khám tại bệnh viện uy tín để phát hiện và có hướng điều trị kịp thời càng sớm càng tốt.
Định nghĩa
Đau nửa đầu vai gáy có thể hiểu hình tình trạng phát sinh cơn đau nhức, ê ẩm ở các vị trí nửa đầu sau, vùng vai và gáy. Dù liên quan đến bất cứ nguyên nhân nào thì tình trạng này cũng khiến người bệnh cảm thấy cơ thể mệt mỏi, thiếu năng lượng, toàn thân ê ẩm chỉ muốn nằm một chỗ. Các triệu chứng này nếu kéo dài còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sinh hoạt hằng ngày.
Thực tế có rất nhiều nguyên nhân gây ra những cơn đau nhức tại nửa đầu và vùng vai gáy, tùy từng lý do mà mức độ nguy hiểm cũng khác nhau. Nếu chỉ qua các triệu chứng bên ngoài sẽ rất khó để chẩn đoán bệnh nên người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện kiểm tra nếu tình trạng này kéo dài.
Nguyên nhân
Cụ thể, những yếu tố có thể gây đau vai gáy nửa đầu bao gồm
Nguyên nhân bệnh lý
Nếu liên quan đến các nguyên nhân bệnh lý người bệnh bắt buộc phải thực hiện các biện pháp điều trị y tế thì mới có thể hỗ trợ loại bỏ bệnh. Các tác nhân bệnh lý nếu không phát hiện và kiểm soát kịp thời có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm nên tuyệt đối người bệnh không được chủ quan.
Các nguyên nhân bệnh lý có thể gây đau nửa đầu vai gáy bao gồm
- Thiếu máu não: Đau nửa đầu là triệu chứng điển hình nhất của thiếu máu não do oxy và chất dinh dưỡng đưa đến não không đủ. Bên cạnh đó người bệnh cũng cảm thấy mệt mỏi, tê ngứa chân tay, đau vai gáy, mất ngủ ở bất cứ thời điểm nào trong ngày. Người thiếu máu não cũng có trí nhớ suy giảm, hay quên trước quên sau.
- Đau nửa đầu migraine: người mắc bệnh này có thể bị đau nửa đầu bên trái hoặc bên phải kèm theo các triệu chứng nôn ói, ù tai, sốt, cứng cổ, đau vai gáy thậm chí là tê yếu một bên tay chân, cùng bên với bên đầu bị đau. Bệnh thường có xu hướng gặp nhiều ở nhóm người từ 25- 50 tuổi, đặc biệt ở phụ nữ do các nguyên nhân như căng thẳng, thay đổi nội tiết tố nữ, dùng một số loại thuốc..
- Hội chứng đau vai gáy: Tình trạng này không chỉ làm co cứng các cơ gây đau nhức mà còn làm gián đoạn quá trình tuần hoàn máu lên não bộ nên gây ra những cơn đau nửa đầu. Đau vai gáy có thể liên quan đến các nguyên nhân như nằm ngủ gối quá cao, nằm ngủ sai tư thế nên khiến cổ, đau nửa đầu phía sau
- Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ: các nhân nhầy trong đĩa đệm thoát ra ngoài và bị chèn ép chính là nguyên nhân nhân hàng đầu khiến cổ có cảm giác đau nhức nghiêm trọng. Cơn đau từ cột sống cổ lan ra vùng vai gáy và khiến tê mỏi cánh tay, đau cổ, đau lưng, không xoay chuyển được cổ như bình thường. Bên cạnh đó các đĩa đệm còn chèn ép mạch máu và rễ thần kinh làm máu không đưa được lên não đầy đủ và gây ra chứng đau nửa đầu, nhức đầu, kém về trí nhớ.
- Thoái hóa đốt sống cổ C5, C6, C7: Cơn đau đầu do bệnh lý này gây ra thường bắt đầu từ phía sau đầu sau đó kéo lên tới đỉnh đầu và lan ra cả trán và thái dương, thậm chí một số người còn cảm thấy đau hốc mắt hay giảm thị lực. Đốt sống bị thoái hóa cũng gây ra các triệu chứng cứng cổ, đau cổ vai gáy, hai bên cánh tay cũng khó hoạt động bình thường.
- Tăng huyết áp: khi huyết áp tăng lên đột ngột sẽ khiến cơn đau đầu xuất hiện bất ngờ sau đó nhanh chóng lan xuống vùng vai gáy khiến người bệnh vô cùng mệt mỏi. Cơn đau còn xuất hiện ở đỉnh đầu gây đau nhức chóng mặt, co cứng cơ ở vùng gáy và cũng tiềm ẩn rất nhiều biến chứng nguy hiểm khác xuất hiện.
- U não: các khối u nào xuất hiện ở một vài vị trí đặc biệt có thể chèn ép lên các dây thần kinh gây ra các triệu chứng đau nửa đầu kéo xuống cả vùng vai gáy. Đây cũng là bệnh nguy hiểm cần sớm có biện pháp điều trị kịp thời.
- Một số bệnh lý khác: đau nửa đầu vai gáy có thể liên quan đến một số tác nhân bệnh lý khác như nhiễm siêu vi, rối loạn tiền đình, viêm dây thần kinh hoặc các chấn thương
Các nguyên nhân khác
Nếu đau nửa đầu vai gáy chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, không quá nghiêm trọng, không làm ảnh hưởng quá nhiều đến chất lượng cuộc sống, bạn vẫn có thể sinh hoạt và làm việc bình thường thì có thể liên quan đến các tác nhân bên ngoài. Lúc này người bệnh chỉ cần dành thời gian nghỉ ngơi một chút thì các triệu chứng cũng nhanh chóng thuyên giảm.
Cụ thể, một vài tác động cũng có thể dẫn đến đau nửa đầu vai gáy bao gồm
- Tư thế sai lệch: ở những người nằm ngủ trên gối quá cao, nằm ngủ trên ghế và vẹo cổ sang một bên thì khi tỉnh dậy cũng sẽ cảm thấy cổ vai gáy ê ẩm, đầu đau nhức nhẹ do tư thế sai lệch khiến máu lưu thông kém tuần hoàn.
- Thiếu ngủ hay mất ngủ: cơ thể không được nạp đủ năng lượng trong giấc ngủ chắc chắn sẽ dẫn đến mệt mỏi, nhức đầu, choáng váng, toàn thân ê ẩm nên cũng cảm thấy nhức mỏi vùng vai gáy sau cổ
- Căng thẳng kéo dài: Người thường xuyên sống trong trạng thái căng thẳng stress không chỉ thấy tinh thần mệt mỏi, thiếu sức sống mà còn gặp các vấn đề sức khỏe được biểu hiện rõ qua các triệu chứng thường xuyên bị cứng cổ, đau vai gáy, nhức đầu, tê bì chân tay.
- Một số nguyên nhân khác: chế độ ăn uống thiếu dưỡng chất, thiếu dưỡng chất, cúi người hoặc xoay người một cách đột ngột hoàn toàn có thể gây ra các triệu chứng này.
Chẩn đoán
Dù với bất cứ nguyên nhân nào thì hầu hết các triệu chứng này cũng làm ảnh hưởng đến chế độ sinh hoạt và làm việc hằng ngày, thậm chí có thể tiềm ẩn rất nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không sớm điều trị. Do đó người bệnh cần sớm đi thăm khám nếu xuất hiện các triệu chứng đau đầu như búa bổ, cứng cổ, đau vai gáy là hạn chế cử động, sốt cao, ù tai hay nhạy cảm với ánh sáng.
Nếu các triệu chứng chưa ở mức độ nghiêm trọng nhưng lại kéo dài nhiều ngày, thường xuyên tái phát, tần suất và các dấu hiệu ngày càng nặng hơn thì cũng cần đi thăm khám. Xác định sớm nguyên nhân gây bệnh sẽ là giải pháp hàng đầu để bảo vệ sức khỏe cho mỗi người.
Các biện pháp thường dùng trong chẩn đoán nguyên nhân đau nửa đầu vai gáy như
- Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm hình ảnh như chụp X quang, CT, MRI để xem xét các tổn thương bên trong
- Nội soi
Người bệnh nên đến các bệnh viện lớn, có đầy đủ chuyên khoa để hỗ trợ việc thăm khám và điều trị đạt kết quả chính xác nhất.
Điều trị
Như đã nói, có rất nhiều nguyên nhân gây đau nửa đầu vai gáy do đó nếu chưa thể phát hiện chính xác nguyên nhân thì cũng khó có một phương pháp điều trị cụ thể. Người bệnh sau khi thăm khám cùng bác sĩ sẽ được chỉ định hướng điều trị cuối cùng, có thể là điều trị nội trú hay ngoại trú. Nếu liên quan đến các trường hợp nguy hiểm thậm chí có thể phải thực hiện phẫu thuật.
Bài viết sau đây sẽ đề cập đến một số phương pháp giúp cải thiện các triệu chứng này đơn giản, có thể thực hiện tại nhà, phù hợp cho nhiều nguyên nhân, không đề cập đến các phương pháp điều trị chuyên môn.
Điều trị tại chỗ
Ngay khi cảm thấy bị đau nửa đầu vai gáy thì điều bạn cần làm chính là nghỉ ngơi để hồi phục sức khỏe, giảm đau hiệu quả. Nếu lúc này bạn vẫn tiếp tục lao động nặng hay lái xe sẽ rất dễ mất tập trung, thậm chí có thể tự gây tai nạn nguy hiểm cho chính bản thân. Vì vậy tìm chỗ nghỉ ngơi, nằm ngủ thư giãn sẽ là biện pháp điều trị hiệu quả nhất lúc này.
Nếu chưa rõ nguyên nhân thì tốt nhất bạn không nên dùng bất cứ loại thuốc nào vì nếu dùng không đúng cách thậm chí có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không tốt khác. Thay vào đó tham khảo một số cách đơn giản sau
- Dùng tay xoa bóp nhẹ nhàng cho vùng cổ và vai gáy để kích thích máu huyết lưu thông tuần hoàn trở lại, nhờ đó giảm đau mỏi nhanh chóng
- Nếu đau đầu mỏi cổ, đau nhức vai gáy sau khi ngủ dậy bạn có thể vận động nhẹ nhàng bằng cách đi bộ vài vòng trong tư thế cột sống thẳng sẽ nhanh chóng giảm các triệu chứng này
- Chườm nóng hoặc xoa bóp với dầu nóng cũng là cách đơn giản giúp cải thiện các triệu chứng đau nửa đầu vai gáy đơn giản mà bạn có thể áp dụng
- Uống nước ấm, nên dùng các loại trà nóng như trà gừng, trà bạc hà hay trà hoa cúc sẽ mang đến tác dụng giảm đau đầu, buồn nôn, giảm viêm, hỗ trợ giấc ngủ nên cũng tốt cho người bị đau nhức sau vai gáy
- Đi ngủ nếu những ngày trước đó đã bị mất ngủ
- Giữ ấm cơ thể khi ngủ, tuyệt đối không để điều hòa quá thấp, để quạt thổi thẳng vào người
- Người bệnh cũng có thể tìm đến các hiệu thuốc uy tín, nói rõ tình trạng của bản thân để được chỉ định các nhóm thuốc phù hợp. Thường dược sĩ sẽ chỉ định các nhóm thuốc không kê đơn như paracetamol, thuốc chống viêm hay các nhóm thuốc giãn cơ cơ bản để cải thiện các triệu chứng.
Nếu sau khi đã ngủ ngơi và ngủ dậy mà các triệu chứng đau nửa đầu vai gáy vẫn không được cải thiện thì người bệnh nên xem xét đến thăm khám bác sĩ càng sớm càng tốt.
Các biện pháp điều trị lâu dài
Thay đổi tư thế sinh hoạt, bổ sung dinh dưỡng, đảm bảo ngủ đủ giấc hay luyện tập thể dục thể thao hằng ngày chính là các biện pháp lâu dài có thể hỗ trợ loại bỏ cũng như phòng tránh nguy cơ triệu chứng này tái phát. Nếu liên quan đến nguyên nhân bệnh lý thì thay đổi thói quen sống lành mạnh cũng sẽ hạn chế tối đa các biến chứng nguy hiểm khác xuất hiện.
Một số biện pháp điều trị đau nửa đầu vai gáy lâu dài gồm
- Thay đổi tư thế sinh hoạt hằng ngày, luôn duy trì tư thế lưng thẳng trong mọi hoạt động, tuyệt đối không nên cúi gập lưng hay vặn người một cách đột ngột
- Thay đổi loại gối phù hợp, có độ dày khoảng 8- 15cm, tùy theo vóc dáng người. Không nằm gối quá cao hay quá thấp đều ảnh hưởng đến đốt sống cổ cũng như quá trình tuần hoàn khí huyết. Người làm việc công sở hay đi xe đường dài nên sử dụng các loại gối cổ để nâng đỡ đầu tốt hơn, duy trì tư thế đúng và hạn chế được các triệu chứng đau nhức đáng kể
- Đảm bảo ngủ đủ giấc hằng ngày, hạn chế căng thẳng tối đa
- Đảm bảo uống từ 2- 2,5 lít nước mỗi ngày tùy theo trọng lượng cơ thể, nên kết hợp thêm cả các loại nước trái cây nguyên chất để bổ sung vitamin
- Tăng cường bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho hệ thống xương khớp và toàn bộ sức khỏe như canxi, vitamin D, K2, Magie, vitamin C có trong các loại rau xanh đậm, trái cây, các loại hạt hay các loại thịt nạc
- Bỏ thuốc lá, tránh xa khói thuốc lá, hạn chế đồ uống có cồn và không dùng các loại chất kích thích
- Thay đổi chế độ ăn giàu chất béo, hạn chế ăn thức ăn nhanh, các loại đồ ăn cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn muối chua hay đồ ăn nội tạng động vật
- Duy trì thói quen luyện tập thể dục thể thao hằng ngày. Người nếu đang gặp các vấn đề xương khớp, cột sống có thể tham khảo các bài tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ, bơi lội hoặc tham khảo thêm ý kiến từ bác sĩ
- Giữ ấm đầu và cổ mỗi khi ra ngoài, đặc biệt vào những ngày trời lạnh
Đau nửa đầu vai gáy có thể liên quan đến rất nhiều tác nhân nên tuyệt đối không nên chủ quan. Dù với bất cứ nguyên nhân nào thì bạn cũng nên bắt đầu thay đổi một lối sống khoa học, lành mạnh hơn mỗi ngày để nâng cao sức khỏe cho toàn thân, hạn chế được nguy cơ mắc rất nhiều bệnh lý nguy hiểm khác xuất hiện.