Cắt Amidan

Với vấn đề có nên cắt amidan hay không thì có thể khẳng định rằng: Nếu amidan bị viêm nặng và tái phát nhiều lần thì nên cắt. Ngược lại, bạn không nên phẫu thuật loại bỏ amidan trong trường hợp amidan khỏe mạnh, ít viêm nhiễm.

Thông thường viêm amidan tái phát khoảng 5 đến 6 lần một năm được xem là nhiều. Điều này sẽ hình thành nên các kháng thể chạy đến máu và tích tụ lại ở tim, thận. Thông qua đó sẽ gây ra các biến chứng nặng của viêm amidan như suy tim, hở van tim, viêm cầu thận cấp tính, tiểu ra máu hay thấp khớp,…

Thông thường bác sĩ sẽ chỉ định bạn cắt amidan khi:

• Nên cắt khi amidan quá to, gây khó khăn trong việc hô hấp như khó thở, thở hụt hơi thậm chí ngưng thở khi ngủ.
• Viêm amidan đã phát triển từ giai đoạn cấp tính lên mãn tính. Đồng thời gây ra các biến chứng viêm nhiễm nguy hiểm như viêm hạch cổ, viêm phế quản, viêm phổi, viêm cầu thận và cả viêm khớp,…
• Viêm amidan đỏ có chất xuất tiết kèm hiện tượng sốt, đau họng, nổi hạch cổ xảy ra tới 7 lần/năm. Hoặc tình trạng này chỉ xuất hiện 5 lần/năm nhưng nhưng lại trong 2 năm liền kề nhau thì cũng nên cắt.
• Xét nghiệm phết họng thì phát hiện ra liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A.
• Thông thường, trẻ dưới 5 tuổi không được khuyến khích cắt amidan. Bởi đây là độ tuổi cho dù có cắt amidan thì cũng sẽ rất dễ mọc lại. Tuy nhiên trong trường hợp trẻ có các triệu chứng nguy hiểm, thì cần loại bỏ một phần hoặc toàn bộ amidan bằng cách phẫu thuật.

Viêm amidan chống chỉ định cắt trong trường hợp:

• Cắt viêm amidan sẽ chống chỉ định tuyệt đối với người mắc bệnh tim nặng, bệnh lao hoặc máu trắng.
• Bác sĩ có thể chống chỉ định tạm thời với trường hợp bệnh nhân đang viêm nhiễm cấp tính vùng họng, nhiễm virus cấp, hay có cơ địa dị ứng, hở hàm ếch, hen suyễn.
• Nếu bệnh nhân đang tiêm vắc xin chống bại liệt, trong khoảng 2 tuần và với vắc xin phòng lao trong khoảng 6 tháng tạm thời sẽ không được phép cắt amidan.
• Bác sĩ cũng sẽ hạn chế tối đa việc cắt amidan khi thời tiết quá lạnh hoặc có nắng hoặc đang trong mùa dịch về hô cấp.

Không ít người lo ngại rằng có nên cắt amidan không hay cắt amidan cói bị đau hay gây ra các biến chứng về sau không. Hiện nay với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, việc cắt amidan đã trở nên đơn giản và dễ chịu hơn nhiều. Đa số các bệnh viện sẽ áp dụng một số phương pháp hiện đại như cắt bằng kỹ thuật coblator, bằng dao điện, laser hay sluder,… Sau khi thực hiện phẫu thuật cắt amidan, bệnh nhân có thể về nhà ngay trong ngày hoặc chỉ phải ở viện 1 đêm để theo dõi.

Tuy nhiên, trong số ít trường hợp, khi phẫu thuật cắt không thành công như mong đợi, bệnh nhân có thể gặp một số biến chứng sau mổ như:

• Bị xuất huyết: Tình trạng này thường gặp khi bác sĩ chưa có kinh nghiệp, không đủ chuyên môn nghề nghiệp, cắt không đúng kỹ thuật. Điều này gây nên tình trạng rối loạn đông máu trong quá trình phục hồi sau phẫu thuật.
• Amidan chưa cắt dứt điểm, vẫn có thể gây tình trạng viêm, sưng.
• Giọng nói sau khi phẫu thuật cắt amidan có thể bị thay đổi trong khoảng 1 thời gian nhất định.
• Bệnh nhân cũng có thể xuất hiện triệu chứng sốt, đau và ù tai sau khi phẫu thuật.
• Người bệnh bị đau, khó khăn trong vấn đề ăn, uống dẫn tới sụt cân, mất nước. Qua đó khiến vết phẫu thuật bị nhiễm khuẩn, lâu hồi phục.

Hiện nay, đa số các bệnh viện đều áp dụng các kỹ thuật cắt amidan hiện đại. Đặc biệt phải kể tới các phương pháp như cắt amidan bằng coblator, laser hay sóng siêu âm.

Cắt amidan bằng coblator

Kỹ thuật cắt amidan coblator là phương pháp phẫu thuật được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay. Kỹ thuật này sử dụng năng lượng từ sóng radio để tạo nên dịch trường plasma ngăn cách giữa điện cực và mô. Cho dòng điện chạy qua lớp dịch này, kết hợp với đầu dò đa chức năng sẽ tác động tới mô tế bào amidan bị viêm, khiến chúng bị oxy hóa và phá hủy dần.

Ưu điểm:

• Khả năng biến chúng cũng có thể xảy ra tuy nhiên thấp hơn so với nhiều phương pháp khác.
• Không gây cảm giác đau nhiều cho người bệnh và ít chảy máu.
• Cách thực hiện đơn giản, tiết kiệm thời gian bởi việc cắt chỉ diễn ra trong khoảng 10 đến 15 phút và đã gồm cả thời gian bệnh nhân được các bác sĩ gây tê.
• Đây là phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn vì vậy vùng amidan bị cắt ít bị tổn thương hơn.
• Thời gian phục hồi nhanh, thông thường chỉ sau 1 tháng, người bệnh đã có thể ăn uống, sinh hoạt bình thường.

Tuy nhiên phương pháp cắt amidan bằng coblator cũng tồn hạn chế là chi phí khá cao. Thông thường 1 ca phẫu thuật cắt amidan bằng kỹ thuật này bạn sẽ phải trả khoảng 6,5 triệu đồng tùy thuộc vào từng bệnh viện. Với mức giá này có thể không phù hợp với nhiều đối tượng.

Quy trình thực hiện:

• Bệnh nhân sẽ được thăm khám và xét nghiệm cần thiết trước khi tiến hành phẫu thuật.
• Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ đặt máy Coblator, máy gây mê và các dụng cụ cần thiết đặt bên cạnh phần đầu của người bệnh sau đó gây tê và tiến hành phẫu thuật.
• Khi phẫu thuật xong, bác sĩ sẽ kiểm tra lại các hốc amidan đã cắt ngay tại bàn phẫu thuật để đảm bảo không có sai sót nào xảy ra.
• Cuối cùng là công việc theo dõi và quan sát quá trình phục hồi của người bệnh.

Cắt amidan bằng laser

Cắt amidan bằng laser cũng là một phương pháp được dùng phổ biến. Các bác sĩ sẽ sử dụng năng lượng từ sóng ánh sáng laser để cắt bỏ vùng amidan bị viêm nhanh chóng, hiệu quả.

Ưu điểm:

• Vết cắt có độ chính xác cao, không ảnh hưởng tới những bộ phận khác.
• Không gây đau đớn, ít chảy máu trong và sau khi khi phẫu thuật.
• Cắt amidan bằng laser cũng hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng bởi nó có tính diệt khuẩn vô cùng tốt.

Hạn chế:

• Cắt amidan bằng laser chỉ có thể sử dụng khi amidan to ở mức trung bình.
• Phương pháp này có thể để lại sẹo, làm tổn thương dây quản hay gây khàn giọng sau khi thực hiện.

Quy trình thực hiện:

• Đầu tiên, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám tình trạng bệnh xem kích thước, mức độ viêm amidan để khoanh vùng cắt. Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng để đảm bảo người bệnh đủ điều kiện phẫu thuật cắt amidan.
• Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ gây mê nội khí quản sau đó chỉnh độ rộng, hẹp của tia laser để phù hợp với vùng amidan cần cắt. Việc cắt amidan được thực hiện theo thứ tự lần lượt từ bờ trụ ra phần mặt ngoài, xuống cực dưới và sau đó là lên đến cực trên. Cuối cùng amidan sẽ được tách rời ra hẳn phần trụ và đưa ra ngoài.
• Sau khi phẫu thuật xong, bác sĩ sẽ kiểm tra lại vết, tiến hành cầm máu. Cuối cùng là đưa bệnh nhân ra phòng phẫu thuật đến phòng hồi sức để theo dõi. Khoảng vài tiếng sau, nếu không có biến chứng gì xảy ra, bệnh nhân sẽ được xuất viện.

Dùng phương pháp Sluder để cắt amidan

Phương pháp Sluder dùng để cắt amidan được phát minh bởi ông Greenfield Sluder là vị giáo sư đại học Saint Louis ở Bắc Mỹ. Kỹ thuật này được thực hiện khi khối amidan cần loại bỏ có kích thước tương đối lớn, đồng thời có thể di động dễ dàng, không bị dính vào hố amidan. Phương pháp Sluder chủ yếu được bác sĩ chỉ định cắt amidan cho đối tượng trẻ nhỏ và thiếu niên.

Ưu điểm: Ưu điểm lớn nhất của phương pháp này thời gian tiến hành phẫu thuật ngắn, được làm nhanh gọn chỉ trong vòng vài phút đồng hồ.

Nhược điểm:

• Phương pháp Sluder ít khi được áp dụng do dễ để lại sẹo và gây nhiều đau đớn trong quá trình cắt amidan.
• Việc cắt dũng đòi hỏi bác sĩ phải có kinh nghiệm, tay nghề cao.
• Việc cắt amidan bằng phương pháp này nếu không cẩn thận sẽ gây nhiều biến chứng cho bệnh nhân như mất máu, ngất do nhiễm trùng hoặc gây mê.

Quy trình thực hiện:

• Bệnh nhân cần thực hiện các xét nghiệm cơ bản để đảm bảo đủ điều kiện cắt amidan. Nếu đủ điều kiện, trẻ cần nhịn ăn uống trong khoảng 6 tiếng đồng hồ trước khi cắt.
• Bác sĩ tiến hành gây mê sau đó bắt đầu thực hiện phẫu thuật bắc cách cho toàn bộ khối amidan chui qua lỗ cửa sổ của dụng cụ Sluder. Tiếp đó là dùng lưỡi dao sắc cắt cuống amidan rồi dần dần cắt toàn bộ và đưa ra ngoài vùng họng.
• Cuối cùng là quá trình chăm sóc, theo dõi và phục hồi sau phẫu thuật cho bệnh nhân.

Cắt amidan bằng dao điện

Đây là phương pháp sử dụng giao cắt được kết nối với nguồn điện có điện năng ở mức độ phù hợp giúp loại bỏ amidan bị viêm ra khỏi vùng họng.

Ưu điểm: Ưu điểm của kỹ thuật này là hạn chế tình trạng chảy máu trong và sau quá trình cắt amidan. Đồng thời, quy trình thực hiện cũng khá nhanh, tiết kiệm thời gian, chi phí cho cả bệnh nhân và bác sĩ.

Nhược điểm:

• Dễ để lại sẹo sau phẫu thuật, đồng thời đòi hỏi bác sĩ phải có kinh nghiệm và khéo léo trong từng thao tác mới có thể cắt đúng vị trí amidan mà không gây tổn thương các vùng khác xung quanh họng.
• Nhiệt dùng để cắt amidan bằng phương pháp này lên tới 400 độ C vì vậy có thể khiến bệnh nhân bỏng sâu, gây tổn thương các mô xung quanh nếu không cẩn thận.
• Thời gian phục hồi sau cắt amidan khá chậm.

Quy trình thực hiện

• Bác sĩ có thể làm chủ hoàn toàn về vấn đề hô hấp, không sợ tình trạng ngừng thở hay dịch và máu xâm nhập vào đường thở.
• Bác sĩ tiến hành các xét nghiệm, kiểm tra cần thiết trước khi phẫu thuật. Sau khi đủ điều kiện, bạn sẽ được chỉ định nhịn ăn và uống trong vòng 5 đến 6 tiếng.
• Trong quá trình phẫu thuật cắt amidan bằng dao điện, đầu tiên bệnh nhân sẽ được tiến hành gây mê. Tiếp theo, bác sĩ sẽ sử dụng thiết bị điện tạo ra sóng điện từ có tần số cao (thông thường là 350.000 chu kỳ/giây đến 400.000 chu kỳ/giây) để tiến hành cắt và đưa amidan ra khỏi vùng họng.
• Sau phẫu thuật, bác sẽ sẽ kiểm tra lại vết mổ và thăm khám, theo dõi vết thương sau phẫu thuật.

Ngoài những phương pháp vừa đề cập ở trên thì vẫn còn những kỹ thuật cắt amidan khác đã từng được áp dụng như sử dụng dao, kéo hay thòng lọng. Tuy nhiên đây đều là những cách làm truyền thống, tồn tại nhiều hạn chế gây nhiều biến chứng cho bệnh nhân nên hiện nay rất hiếm được sử dụng.