Suy gan cấp tính
Suy gan cấp tính là tình trạng mất chức năng gan xảy ra nhanh chóng trong vài ngày hoặc vài tuần thường ở người không mắc bệnh gan từ trước. Tùy thuộc vào nguyên nhân, suy gan cấp tính đôi khi có thể hồi phục bằng điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, ghép gan có thể là phương pháp chữa trị duy nhất.
Định nghĩa
Suy gan cấp tính là tình trạng mất chức năng gan xảy ra nhanh chóng trong vài ngày hoặc vài tuần thường ở người không mắc bệnh gan từ trước. Nguyên nhân phổ biến nhất là do virus viêm gan hoặc do thuốc, chẳng hạn như acetaminophen. Suy gan cấp tính ít phổ biến hơn suy gan mãn tính và bệnh cũng phát triển chậm hơn.
Suy gan cấp tính có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm chảy máu và tăng áp lực trong não. Đó là một trường hợp cấp cứu y tế cần phải được nhập viện.
Tùy thuộc vào nguyên nhân, suy gan cấp tính đôi khi có thể hồi phục bằng điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, ghép gan có thể là phương pháp chữa trị duy nhất.
Hình ảnh
Triệu chứng
Các triệu chứng của suy gan cấp tính có thể bao gồm:
- Vàng da và nhãn cầu.
- Đau ở bụng trên bên phải.
- Bụng sưng lên.
- Buồn nôn.
- Nôn mửa.
- Cảm thấy không khỏe.
- Mất phương hướng, nhầm lẫn.
- Buồn ngủ.
- Hơi thở có mùi mốc hoặc ngọt.
Nguyên Nhân
Suy gan cấp tính xảy ra khi các tế bào gan bị tổn thương đáng kể và không còn khả năng hoạt động. Nguyên nhân tiềm ẩn bao gồm:
- Quá liều Acetaminophen: Dùng quá nhiều acetaminophen là nguyên nhân phổ biến nhất gây suy gan cấp tính. Suy gan cấp tính có thể xảy ra sau khi dùng một liều acetaminophen rất lớn hoặc sau khi dùng liều cao hơn mức khuyến cáo.
- Thuốc theo toa: Một số loại thuốc theo toa, bao gồm các thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm không steroid, thuốc chống co giật, có thể gây suy gan cấp tính.
- Thảo dược: Các loại thuốc thảo dược và chất bổ sung, bao gồm kava, ephedra, Skullcap và pennyroyal có liên quan đến suy gan cấp tính.
- Viêm gan và các loại virus khác: Viêm gan A, viêm gan B và viêm gan E có thể gây ra bệnh suy gan cấp tính. Các loại virus khác có thể gây suy gan cấp tính bao gồm virus Epstein-Barr, cytomegalovirus và virus herpes simplex.
- Chất độc: Các chất độc có thể gây suy gan cấp tính bao gồm nấm độc Amanita phalloides. Carbon tetrachloride là một chất độc khác có thể gây suy gan cấp tính. Nó là một hóa chất công nghiệp được tìm thấy trong chất làm lạnh và dung môi dùng cho sáp, vecni và các vật liệu khác.
- Bệnh tự miễn: Suy gan có thể do bệnh viêm gan tự miễn - một căn bệnh trong đó hệ thống miễn dịch của bạn tấn công các tế bào gan, gây viêm và tổn thương.
- Các bệnh về tĩnh mạch ở gan: Các bệnh về mạch máu, chẳng hạn như hội chứng Budd-Chiari, có thể gây ra tắc nghẽn tĩnh mạch gan và dẫn đến suy gan cấp tính.
- Bệnh chuyển hóa: Các bệnh chuyển hóa hiếm gặp, chẳng hạn như bệnh Wilson và bệnh gan nhiễm mỡ cấp tính khi mang thai, hiếm khi gây ra suy gan cấp tính.
- Bệnh ung thư: Ung thư bắt đầu hoặc lan đến gan của bạn có thể khiến gan bị suy.
- Sốc: Nhiễm trùng huyết và sốc có thể làm giảm lưu lượng máu đến gan, gây suy gan.
- Sốc nhiệt: Hoạt động thể chất quá mức trong môi trường nóng có thể gây suy gan cấp tính.
Biện pháp chẩn đoán
Các xét nghiệm và thủ tục được sử dụng để chẩn đoán suy gan cấp tính bao gồm:
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu được thực hiện để xác định gan của bạn hoạt động tốt như thế nào. Xét nghiệm thời gian protrombin đo thời gian máu của bạn đông lại. Khi bị suy gan cấp tính, máu không đông lại nhanh như bình thường.
- Kiểm tra hình ảnh: Bác sĩ có thể đề nghị siêu âm để kiểm tra gan của bạn. Xét nghiệm như vậy có thể cho thấy tổn thương gan và giúp xác định nguyên nhân gây ra các vấn đề về gan. Bác sĩ cũng có thể đề nghị chụp cắt lớp vi tính vùng bụng (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) để xem xét gan và mạch máu. Những xét nghiệm này có thể tìm kiếm một số nguyên nhân gây suy gan cấp tính, chẳng hạn như hội chứng Budd-Chiari hoặc khối u. Chúng có thể được sử dụng bác sĩ của bạn nghi ngờ có vấn đề và xét nghiệm siêu âm cho kết quả âm tính.
- Kiểm tra mô gan: Bác sĩ có thể đề nghị loại bỏ một mảnh mô gan nhỏ (sinh thiết gan). Làm như vậy có thể giúp nhà cung cấp của bạn hiểu lý do tại sao gan của bạn bị hỏng. Vì những người bị suy gan cấp tính có nguy cơ chảy máu khi sinh thiết nên có thể thực hiện sinh thiết gan qua tĩnh mạch cảnh. Thủ tục này bao gồm việc tạo một vết mổ nhỏ ở bên phải cổ của bạn. Sau đó, một ống mỏng (ống thông) được đưa vào tĩnh mạch cổ, qua tim và vào tĩnh mạch thoát ra khỏi gan. Sau đó, một cây kim được luồn qua ống thông để lấy mẫu mô gan.
Biện pháp điều trị
Những người bị suy gan cấp tính sẽ được điều trị tại phòng chăm sóc đặc biệt của bệnh viện. Bác sĩ có thể cố gắng tự điều trị những tổn thương gan, nhưng trong nhiều trường hợp, việc điều trị bao gồm việc kiểm soát các biến chứng và cho gan của bạn thời gian để lành lại.
Phương pháp điều trị suy gan cấp tính bao gồm:
- Thuốc để đảo ngược ngộ độc: Suy gan cấp tính do dùng quá liều acetaminophen được điều trị bằng thuốc gọi là acetylcystein. Thuốc này có thể điều trị các nguyên nhân khác gây suy gan cấp tính. Ngộ độc nấm và các loại ngộ độc khác cũng có thể được điều trị bằng thuốc có thể làm giảm tổn thương gan.
- Ghép gan: Khi suy gan cấp tính không thể hồi phục, phương pháp điều trị duy nhất có thể là ghép gan. Trong quá trình ghép gan, bác sĩ sẽ loại bỏ lá gan bị tổn thương của bạn và thay thế bằng lá gan khỏe mạnh từ người hiến tặng.
Bác sĩ sẽ kiểm soát các triệu chứng của bạn và cố gắng ngăn ngừa các biến chứng do suy gan cấp tính. Sự chăm sóc có thể bao gồm:
- Giảm áp lực do chất lỏng dư thừa trong não gây ra: Phù não do suy gan cấp tính có thể làm tăng áp lực lên não của bạn. Thuốc có thể giúp làm giảm sự tích tụ chất lỏng trong não.
- Sàng lọc các bệnh nhiễm trùng: Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu và nước tiểu của bạn để kiểm tra nhiễm trùng. Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn bị nhiễm trùng thì sẽ được sử dụng thuốc để chống khuẩn.
- Ngăn ngừa chảy máu nghiêm trọng: Bác sĩ có thể cung cấp cho bạn thuốc để làm giảm nguy cơ chảy máu. Nếu bạn mất nhiều máu, các xét nghiệm có thể được thực hiện để tìm ra nguyên nhân gây mất máu. Bạn có thể cần truyền máu.
- Cung cấp hỗ trợ dinh dưỡng: Nếu bạn không thể ăn, bạn có thể cần bổ sung để điều trị tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng.
- Chuyên gia
- Cơ sở