Nổi Mẩn Đỏ
Nổi mẩn đỏ trên da là triệu chứng khá phổ biến, nguyên nhân có thể là do vấn đề bệnh lý hoặc chỉ đơn thuần là dấu hiệu và không có gì đáng lo ngại. Vậy cụ thể tình trạng này là gì, có thể xảy ra khi nào và làm sao để xử lý hiệu quả? Dưới đây là một số thông tin quan trọng, bạn đọc hãy cùng tìm hiểu.
Định nghĩa
Nổi mẩn đỏ là tình trạng rất quen thuộc, dễ gặp phải ở những trường hợp cơ địa nhạy cảm. Theo đó, chúng ta có thể chỉ xuất hiện các vết mẩn hoặc sẽ kèm theo những cơn ngứa. Thực tế, mẩn đỏ sẽ xuất hiện sau khi bạn tiếp xúc với những yếu tố dễ gây kích ứng da, thường là lông động vật, vật liệu vải, các chất tẩy rửa, phấn hoa, nước hoa hoặc là do một số loại côn trùng đốt.
Mẩn có thể tự biến mất chỉ sau vài giờ, nhưng cũng có những trường hợp bị dị ứng nặng sẽ thấy mẩn đỏ càng ngày càng nặng hơn nếu không sử dụng các biện pháp điều trị. Hiện nay, y học đang phân chia nổi mẩn đỏ thành hai loại gồm: Nhẹ và nặng.
- Mức độ nhẹ: Làn da chỉ xuất hiện rải rác mẩn đỏ, thường sẽ tự hết sau khoảng vài giờ.
- Mức độ nặng: Bệnh nhân bị nổi mẩn đỏ ở diện tích lớn, mẩn khá dày và thậm chí còn có thêm mụn mủ. Bệnh nhân bị ngứa, rát, có biểu hiện khó thở, tức ngực. Một số trường hợp đặc biệt còn bị ngất xỉu khá nguy hiểm.
Vậy cụ thể da bị nổi mẩn đỏ là dấu hiệu gì, cảnh báo chứng bệnh nào? Việc xác định được nguyên nhân nổi mẩn sẽ giúp chúng ta có cách xử lý chính xác, kiểm soát tốt các nốt mẩn. Hãy tiếp tục tìm hiểu trong các thông tin ngay sau đây.
Nguyên nhân
Như chúng tôi đã trình bày ở trên, da nổi mẩn đỏ có thể ở mức nhẹ hoặc nặng, điều này tùy thuộc vào nguyên nhân cũng như cơ địa mỗi người. Các vết mẩn đỏ giống muỗi đốt nhanh chóng biến mất hay liên kết thành từng mảng gây nhiều khó chịu sẽ do yếu tố phát bệnh quyết định như sau:
Người bệnh bị dị ứng
Không ít người có cơ địa dễ dị ứng với nhiều yếu tố xuất hiện trong cuộc sống hàng ngày, điều này gây ra các nốt mẩn đỏ phổ biến. Có thể là dị ứng mỹ phẩm, dị ứng thuốc, dị ứng đồ ăn hay dị ứng thời tiết. Khi cơ thể của bạn gặp phải các dị nguyên, hệ miễn dịch sẽ có cơ chế giải phóng ra các histamin, yếu tố này dẫn tới phản ứng trên làn da đó là các vết mẩn đỏ, kèm theo đó là cảm giác ngứa khá khó chịu.
Bệnh lupus ban đỏ
Lupus là khái niệm không phải ai cũng biết đến, đây là dạng bệnh tự miễn, biểu hiện của chúng sẽ xảy ra trên toàn cơ thể. Bệnh gây nhầm lẫn cho hệ miễn dịch, khiến hệ thống này xảy ra nhầm lẫn trong việc nhận biết các mô cơ thể với các tác nhân tấn công, từ đó tự động sản xuất ra rất nhiều kháng thể nhằm bảo vệ cơ thể. Điều này khiến cho người bệnh khởi phát các triệu chứng mẩn đỏ, kèm theo đó là sưng hạch bạch huyết, cơ thể mệt mỏi, khó thở, nhiệt miệng,.... Trong đó, nổi mẩn đỏ là biểu hiện phổ biến nhất, có tới hơn 70% bệnh nhân lupus ban đỏ gặp phải tình trạng này.
Nổi mẩn đỏ do viêm da cơ địa
Bệnh viêm da cơ địa cũng là một trong những chứng bệnh gây ra hiện tượng da nổi các vết mẩn đỏ. Bệnh này có thể xảy ra ở cả người lớn và trẻ em, được xếp vào nhóm bệnh da liễu rất thường gặp hiện nay. Ngoài biểu hiện nổi mẩn, cơ thể còn có tình trạng da bị bong tróc các lớp da chết, da nổi dày sừng và luôn bị khô, nứt nẻ vì thiếu nước. Cũng bởi vậy nên bệnh nhân sẽ thấy luôn ngứa ngáy và da khá là căng.
Nổi mề đay
Cũng giống như dị ứng hay viêm da cơ địa, nổi mề đay chắc chắn sẽ có tình trạng da bị mẩn đỏ khá dễ quan sát. Bệnh lý này sẽ gây ra các vết mẩn hay còn gọi là mề đay với nhiều kích thước khác nhau và cũng không nổi tập trung ở một vị trí duy nhất trên cơ thể. Chúng thường sẽ xuất hiện tại bắp chân, tay, bụng, lưng hoặc sẽ là cả cơ thể. Nổi mề đay có thể xảy ra khi cơ thể bạn gặp phải điều kiện thời tiết không thuận lợi, làn da không kịp thích ứng, hệ miễn dịch không điều tiết kịp thời.
Bị rôm sảy
Rôm sảy là hiện tượng thường xảy ra ở trẻ nhỏ khi vào thời điểm mùa hè nóng nực. Thời tiết quá nóng sẽ kích thích làn da phát ban, da bé xuất hiện mẩn đỏ khi mồ hôi liên tục đổ ra. Bụi bẩn tích tụ trên da sẽ làm các lỗ chân lông nhanh chóng bị bít tắc, từ đó hình thành rôm sảy. Theo đó tình trạng này sẽ hết khi thân nhiệt điều tiết ổn định, nhiệt độ dịu hơn, chúng ta sẽ không cần quá lo lắng giống như các bệnh lý da liễu khác.
Vảy nến gây nổi mẩn đỏ
Được xếp vào nhóm bệnh da liễu mãn tính, vảy nến là nỗi lo lắng của không ít người bệnh khi chúng dễ dàng tái phát, gây ra các triệu chứng ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt, công việc của bệnh nhân. Người bệnh vừa bị nổi mẩn, vừa bong tróc da, da ửng đỏ tổn thương và dễ có nguy cơ bị bội nhiễm nếu chăm sóc sai cách.
Các vết mẩn lúc đầu có thể chỉ khởi phát ở một vùng da nhỏ, nhưng sau đó sẽ nhanh chóng lan đi khắp cơ thể, khiến người bệnh mệt mỏi, khó chịu, giấc ngủ cũng không được sâu vì luôn thấy bứt rứt trong người.
Mắc bệnh viêm da tiết bã
Nguyên nhân tiếp theo có thể kể tới của chứng nổi mẩn đỏ chính là bệnh viêm da tiết bã. Bệnh lý này khác với viêm da dị ứng, chúng sẽ có biểu hiện là nổi mẩn đỏ ở tay, chân hay toàn thân, da tiết ra lượng dầu nhờn nhiều bất thường và có thêm cả các lớp vảy trắng khá dễ bóc ra. Là chứng bệnh da liễu mãn tính nên chúng ta chỉ có thể dùng các biện pháp điều trị nhằm kiểm soát, kìm hãm bệnh, sẽ rất khó để trị dứt điểm hoàn toàn. Người bệnh cần có chế độ chăm sóc cơ thể thật tốt để hạn chế tối đa các tác động xấu tới cuộc sống thường nhật.
Viêm nang lông
Có thể bạn chưa biết, da cũng nổi mẩn đỏ khi mắc viêm nang lông. Các lỗ chân lông nếu bị các loại bụi bẩn, dầu nhờn tích tụ gây bít tắc sẽ trở thành khu vực sinh sôi, trú ngụ tuyệt vời cho các loại vi khuẩn. Chúng nhanh chóng phát triển và làm viêm các nang lông, lúc này da nổi mẩn đỏ, sần chân lông và có những vòng tròn nhỏ màu đen bao quanh chân lông. Về lâu dài, không có biện pháp để chữa trị sẽ làm da bị viêm nặng hơn, các nốt mụn đầu trắng dần nổi lên và khi chạm vào sẽ thấy đau nhức rõ rệt.
Bệnh zona thần kinh
Zona thần kinh là chứng bệnh được y học nghiên cứu cho thấy nguyên nhân khởi phát là bởi một loại virus có tên Varicella zoster. Chúng tấn công cơ thể và sẽ trực tiếp phát triển tại khu vực hạch thần kinh và dây thần kinh. Vì vậy hình thành nên bệnh zona thần kinh với các triệu chứng đặc trưng là da nổi mẩn đỏ, bị nóng rát, ngứa, da có dấu hiệu loét giống như bệnh giời leo trong dân gian.
Cơ thể nhiễm sán, giun
Đây là tình trạng gây ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe của chúng ta, đặc biệt là trẻ nhỏ. Các loại giun sán khi vào cơ thể sẽ nhanh chóng hút hết các dưỡng chất cung cấp cho cơ thể mỗi ngày, đồng thời chúng có tốc độ sinh sôi vô cùng nhanh chóng và dễ chèn ép lên nội tạng của người bệnh. Bạn sẽ thấy da nổi các vết đỏ, bị ngứa, đau bụng, đau đầu và có lúc còn bị giảm thị lực. Cách tốt nhất là nên tẩy giun mỗi năm 2 lần với cả người lớn và trẻ nhỏ để loại bỏ hết các loại giun, sán trong cơ thể một cách tốt nhất.
Gan bị suy giảm chức năng
Gan là cơ quan rất quan trọng trong cơ thể, đóng vai trò loại bỏ hết các độc tố ra khỏi cơ thể. Nhưng khi phải làm việc quá mức, chúng sẽ nhanh chóng bị suy giảm chức năng, bị các vấn đề như viêm gan, ung thư gan, suy gan, dẫn tới việc loại bỏ các chất có hại ra bên ngoài bị gián đoạn, kém hiệu quả.
Lúc này, độc tố ứ đọng lâu sẽ bộc phát ra bên ngoài bằng các vết mẩn đỏ, làn da nổi nhiều mụn trứng cá và thâm sạm một cách rõ rệt.
Bệnh thận
Giữ vai trò quan trọng tương tự gan, thận tham gia vào quá trình bài tiết của cơ thể, cơ quan này có nhiệm vụ lọc các chất thải ở máu mỗi ngày để đẩy ra bên ngoài theo đường tiểu. Hàng ngày, thận sẽ phải lọc rất nhiều máu, nhưng một khi xảy ra trục trặc, thận bị yếu, viêm, sẽ dẫn tới giảm khả năng hoạt động. Độc tố cùng với máu sẽ lan đi khắp các cơ quan khác, gây ra nhiều bệnh lý khác nhau. Người bệnh vừa bị nổi mẩn đỏ, vừa có nhiều mụn nước, da ngứa ngáy và cơ thể có dấu hiệu giảm sút sức khỏe rõ rệt.
Virus siêu vi tấn công
Một khi cơ thể bị các loại virus siêu vi tấn công sẽ nhanh chóng có biểu hiện là mệt mỏi toàn thân, nôn, đau đầu, thường xuất hiện các cơn sốt cao trong ngày, da bị nổi mẩn đỏ, phát ban rất khó chịu. Bệnh thường diễn ra trong khoảng 1 tuần, tuy nhiên, nếu không kịp thời điều trị sẽ làm bệnh tiến triển nặng hơn, lúc này khó kiểm soát, hệ tiêu hóa và hô hấp sẽ là những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Bệnh tuyến giáp
Tuyến giáp là nơi dễ xảy ra nhiều bệnh lý nguy hiểm, làm ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của bệnh nhân. Nơi này sản xuất ra các hormone rất quan trọng, nếu bị tổn thương sẽ làm mất cân bằng hệ nội tiết tố. Chúng ta thường thấy nhất là chứng suy giáp, chúng làm làn da bị nổi mẩn đỏ, da yếu hơn, dễ bị tổn thương hơn, cùng với đó là gây rối loạn đường ruột, tăng huyết áp, thậm chí vô sinh. Đây chính là bệnh lý không thể xem thường, cần phải thăm khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện tuyến giáp có các biểu hiện bất thường.Bên cạnh những nguyên nhân trên, da nổi mẩn đỏ còn xảy ra khi cơ thể không được vệ sinh sạch sẽ hàng ngày, lạm dụng nhiều mỹ phẩm trên da nhưng không tẩy rửa sạch. Các bạn nên tới bệnh viện để thăm khám nhằm xác định được chính xác vấn đề bản thân đang gặp phải là gì.
Khi nào đi khám bác sĩ?
Ở dạng nổi mẩn đỏ thông thường, các nốt này sẽ không xuất hiện cùng những biểu hiện khác lạ, chúng cũng nhanh chóng biến mất mà không cần can thiệp bằng biện pháp gì. Nhưng nếu bạn quan sát thấy các triệu chứng sau, hãy nhanh chóng tới các bệnh viện, cơ sở y tế để thăm khám ngay:
- Da ngứa ngáy dữ dội, các khu vực nổi mẩn đỏ còn có thêm tình trạng đau rát.
- Làn da ngày càng xuất hiện nhiều vết mẩn hơn, mẩn đỏ có thể bay đi khắp cơ thể.
- Bệnh nhân ăn uống kém, ăn không ngon, giấc ngủ bị gián đoạn và cơ thể gầy đi nhanh chóng.
- Có tình trạng thường xuyên đau đầu, khó thở, chóng mặt hoặc là ngất xỉu.
Khi gặp phải những biểu hiện này, bạn không nên chủ quan, hãy tới bệnh viện, trao đổi cụ thể với các bác sĩ về vấn đề đang mắc phải, tiến hành thực hiện các kiểm tra để đánh giá tình trạng sức khỏe.
Điều trị
Thực tế, để có thể điều trị một cách hiệu quả nhất, chúng ta cần biết nổi mẩn đỏ xuất phát từ nguyên nhân nào. Các cách chúng tôi đưa ra dưới đây sẽ giúp người bệnh có thêm thông tin tham khảo, không thể tùy ý tự chọn cách chữa cho bản thân khi bạn chưa biết mình có mắc bệnh lý gì hay không.
Sử dụng thuốc Tây
Thuốc Tây sẽ chủ yếu dùng các loại có khả năng kháng histamin, thuốc corticosteroid và kem bôi ngoài da. Những loại thuốc này thường xuất hiện trong mọi đơn thuốc trị vấn đề về da liễu, bệnh nhân sẽ được các bác sĩ kê đơn chi tiết sau thăm khám.
- Thuốc Corticosteroid: Được dùng nhằm làm giảm các biểu hiện viêm nhiễm, ngứa ngáy, phục hồi vùng da đang bị tổn thương. Nhưng thuốc không thể sử dụng trong thời gian dài vì dễ làm da bị mỏng hơn, lộ mao mạch dưới da. Có thể dùng thuốc Triamcinolone acetonide, Hydrocortisone, Betamethasone,...
- Nhóm thuốc kháng Histamin: Nhằm làm gián đoạn quá trình cơ thể sản xuất histamin gây ra các biểu hiện kích ứng, mẩn đỏ, ngứa ngáy da do nhiều bệnh lý gây nên. Thường sẽ là thuốc Cetirizin, Clorpheniramin, Loratadin,...
- Kem bôi ngoài da: Các loại kem biệt dược có công dụng giảm nhanh tình trạng mẩn đỏ, ngứa tại chỗ, đồng thời hạn chế bội nhiễm da. Tùy từng tình trạng bệnh cụ thể sẽ có loại kem bôi khác nhau.
Bài thuốc Đông y
Đông y xem da là một bộ phận phản ánh tình trạng sức khỏe tổng thể của cơ thể. Nổi mẩn đỏ trên da được xem là biểu hiện của sự mất cân bằng bên trong, thường liên quan đến các yếu tố như:
- Phong nhiệt: Nhiệt độc tích tụ trong cơ thể, gây nóng trong, phát ban, mẩn ngứa.
- Phong thấp: Tình trạng phong và thấp xâm nhập cơ thể, gây ra các triệu chứng như nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, đau nhức.
- Huyết nhiệt: Nhiệt trong máu tăng cao, dẫn đến nổi mẩn đỏ, mụn nhọt, sưng đau.
Các phương pháp điều trị Đông y
Thuốc uống:
- Bài thuốc Tiêu Phong Tán: Gồm các vị thuốc như phòng phong, kinh giới, liên kiều, kim ngân hoa, chỉ xác, cát cánh, cam thảo. Bài thuốc có tác dụng tán phong, thanh nhiệt, giải độc, thường dùng trong trường hợp mẩn ngứa do phong nhiệt.
- Bài thuốc Tứ Vật Tiêu Phong Ẩm: Gồm các vị thuốc như đương quy, sinh địa, bạch thược, xuyên khung, phòng phong, kinh giới, liên kiều, bạc hà. Bài thuốc có tác dụng dưỡng huyết, khu phong, trừ thấp, thường dùng trong trường hợp mẩn ngứa do phong thấp.
- Cách dùng: Mỗi ngày lấy 1 thang thuốc, đem sắc và uống. Có thể chia thuốc thành 2-3 phần nhỏ và uống hết trong ngày,
Thuốc bôi ngoài da:
- Hoàng liên giải độc thang: Gồm các vị thuốc như hoàng liên, hoàng cầm, hoàng bá, chi tử. Sắc lấy nước đặc, bôi lên vùng da bị mẩn ngứa.
- Thanh Đại Tán: Gồm các vị thuốc như thanh đại, thạch cao, băng phiến. Nghiền thành bột mịn, trộn với dầu vừng hoặc dầu dừa, bôi lên vùng da bị mẩn ngứa.
Châm cứu:
- Huyệt Khúc Trì: Nằm ở đầu ngoài nếp gấp khuỷu tay, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm.
- Huyệt Huyết Hải: Nằm ở mặt trong đầu gối, trên lằn gân cơ khép lớn, có tác dụng lương huyết, chỉ huyết, thanh nhiệt.
- Huyệt Phong Thị: Đứng thẳng, buông lỏng hai tay, điểm giữa của đầu ngón tay giữa chạm vào đường thẳng đứng của đùi ngoài là huyệt Phong Thị. Huyệt có tác dụng khu phong, trừ thấp, chỉ thống.
- Cách thực hiện: Châm cứu vào các huyệt trên, mỗi huyệt khoảng 20-30 phút, ngày 1 lần.
Mẹo dân gian
Sau khi đã biết bệnh lý bản thân đang mắc phải, bạn có thể tận dụng một số nguyên liệu tự nhiên để chữa nổi mẩn đỏ nếu ở tình trạng nhẹ. Thường là các công thức sau đây:
- Muối: Muối là nguyên liệu kháng viêm, kháng khuẩn, giảm ngứa, làm sạch da hiệu quả. Vậy nên muối được dùng rất nhiều trong việc nấu nước tắm ở những người bị bệnh về da liễu. Bạn hãy pha 2 - 3 thìa muối trắng với nước ấm để tắm hàng ngày sẽ giúp giảm mẩn đỏ rõ rệt.
- Tía tô: Có nhiều hoạt chất nổi bật với dược tính cao ở trong lá tía tô, ví dụ như Rosmarinic acid, Quercetin, Luteolin,... giúp ức chế quá trình cơ thể giải phóng histamin. Nhờ vậy da giảm nhanh mẩn đỏ vừa ngứa. Bạn hãy xay nhuyễn lá tía tô và đem nấu nước uống mỗi ngày để cải thiện da nhanh chóng.
- Rau má: Từ lâu, rau má trong dân gian đã nổi tiếng với khả năng giải độc, thanh nhiệt, trị rôm sảy mẩn ngứa rất hữu hiệu. Vì vậy, chúng ta có thể tận dụng nguyên liệu này để xay lấy nước uống, sau một vài lần bạn sẽ thấy da bớt nổi mẩn đỏ rõ rệt.
Lưu ý quan trọng
Để giúp cho việc xử lý các vết nổi mẩn đỏ diễn ra hiệu quả như mong muốn, các bạn ngoài việc thực hiện nghiêm túc các phương pháp chữa trị theo phác đồ của các bác sĩ cần chú ý thêm:
- Luôn dưỡng ẩm đầy đủ cho làn da, không để da bị mất nước dẫn tới luôn nứt nẻ, da khô ráp và bong tróc.
- Uống nhiều nước mỗi ngày, kết hợp cả nước lọc và nước ép hoa quả.
- Ăn nhiều rau củ quả, các thực phẩm có lợi, tránh những thức ăn dễ gây dị ứng như hải sản, các thực phẩm cay, nóng, nhiều mỡ, đường, muối,...
- Không sử dụng mỹ phẩm làm đẹp khi da đang bị tổn thương, đặc biệt là ở vùng mặt.
- Lựa chọn các sản phẩm làm sạch da dịu nhẹ, có độ pH phù hợp, tránh các chất tẩy rửa mạnh.
- Khi ra ngoài cần che chắn da cẩn thận, cuối ngày vệ sinh thân thể sạch sẽ để loại bỏ hết bụi bẩn, mồ hôi, vi khuẩn tích tụ trên da.
Nổi mẩn đỏ sẽ cần tùy thuộc vào gốc rễ khởi phát để có biện pháp trị liệu phụ hợp. Do vậy, ngay khi thấy bản thân có tình trạng này, bạn hãy tới bệnh viện thăm khám, nghiêm túc điều trị và chăm sóc cơ thể cẩn thận để nhanh chóng dứt điểm các dấu hiệu tổn thương trên làn da.
Câu hỏi thường gặp
Không có thời gian khỏi bệnh mề đay chính xác do còn tùy thuộc vào thể trạng bệnh, cơ địa mỗi người. Cụ thể, mề đay cấp tính có thể khỏi sau 1-2 ngày, thậm chí vài giờ. Nhưng mề đay mãn tính có thể cần điều trị trong khoảng 3-6 tháng. Riêng mề đay do di truyền thì người bệnh phải sống chung với bệnh tật cả đời. Để phòng bệnh, bạn cần chú ý chế độ ăn uống, sinh hoạt, có thể áp dụng các mẹo dân gian hoặc dùng thuốc khi bệnh trở nặng.
Xem chi tiết