Xoay Cổ Tay Kêu Răng Rắc
Xoay cổ tay kêu răng rắc là hiện tượng thường xảy ra khi bong bóng khí trong dịch khớp bị vỡ ra hoặc do bị thiếu dịch khớp, thoái hóa khớp... Để khắc phục tình trạng này, bác sĩ có thể chỉ định thuốc, vật lý trị liệu hay phẫu thuật tùy theo nguyên nhân căn bản.
Định nghĩa
Khớp cổ tay là một khớp thường xuyên phải vận động nên dễ bị tổn thương và gặp nhiều vấn đề, trong đó có tình trạng kêu răng rắc mỗi khi xoay khớp. Đây là hiện tượng rất nhiều người gặp phải.
Trong một số trường hợp, triệu chứng xoay cổ tay kêu răng rắc không đáng lo ngại. Việc giữ nguyên khớp cổ tay ở một tư thế trong thời gian dài hoặc quá trình giải phóng khí trong dịch khớp đều có thể dẫn đến những âm thanh lạ.
Tuy nhiên, hiện tượng này đôi khi còn kèm theo nhiều triệu chứng bất thường khác cho thấy bạn đang gặp phải vấn đề về xương khớp. Chẳng hạn như:
- Sưng khớp cổ tay
- Cứng khớp
- Nóng đỏ khớp
- Đau âm ỉ, dữ dội hoặc đau từng cơn
- Khó cử động khớp
- Khớp lỏng lẻo
- Yếu cơ, teo cơ tay, giảm khả năng chịu lực
- Sốt
- Mệt mỏi...
Nguyên nhân
Hiện tượng xoay cổ tay kêu răng rắc có nguyên nhân khá đa dạng, bao gồm cả các vấn đề về y tế đến các yếu tố cơ học. Cụ thể như sau:
1. Do các vấn đề về y tế
Các bệnh lý có triệu chứng kêu răng rắc khi xoay khớp cổ tay là:
Thoái hóa khớp cổ tay:
Căn bệnh này trong y học còn được gọi là viêm khớp thoái hóa. Bệnh khởi phát khi lớp sụn khớp bị ăn mòn khiến cho các đầu xương cọ sát mạnh với nhau khi vận động. Tình trạng này không chỉ dẫn đến những âm thanh lạ như răng rắc, lạo xạo phát ra từ trong khớp mà còn khiến người bệnh phải đối mặt với nhiều dấu hiệu bất thường khác như:
- Đau âm ỉ hoặc đau dữ dội ở khớp cổ tay
- Khớp cứng, khó cử động vào buổi sáng
- Yếu cơ tay, mất sức mạnh ở tay
- Teo cơ
- Sưng đỏ, nóng ấm khớp cổ tay
- Phạm vi vận động bị giới hạn, khó nâng đỡ hay xách vật nặng.
Quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể chính là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến bệnh thoái hóa khớp. Ngoài ra, bệnh còn tiến triển thử phát sau khi bị chấn thương hoặc viêm khớp.
Thiếu dịch khớp cổ tay
Thiếu dịch khớp gây khô khớp cổ tay và cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tiếng kêu răng rắc mỗi khi bạn xoay khớp. Ở người khỏe mạnh, bao hoạt dịch luôn chứa một lượng chất nhầy đủ để bôi trơn khớp, giúp khớp hoạt động một cách linh hoạt. Tuy nhiên khi bị thiếu dịch khớp, lực ma sát giữa các đầu xương sẽ tăng lên khi vận động làm phát ra âm thanh răng rắc, kèm theo đó là nhiều dấu hiệu khác như:
- Sưng khớp
- Đau nhức cổ tay, cơn đau tăng lên khi vận động
- Cứng khớp, khó thực hiện các cử động thông thường, nhất là vào buổi sáng
Viêm khớp cổ tay mãn tính:
Nếu xoay cổ tay kêu răng rắc thường xuyên, bạn cũng cần thận trọng với bệnh viêm khớp cổ tay mãn tính. Trường hợp này thường có các triệu chứng khác như:
- Khớp cổ tay sưng phù
- Nóng ấm, viêm đỏ khớp
- Cứng khớp, khó cử động
- Khớp đau nhức âm ỉ hoặc dữ dội
Nguyên nhân gây bệnh viêm khớp cổ tay mãn tính có thể là do nhiễm trùng, do rối loạn miễn dịch hoặc chấn thương... Bệnh không được kiểm soát tốt có thể gây hủy hoại khớp, tàn phế.
Vôi hóa khớp cổ tay:
Căn bệnh này còn có tên gọi khác là gai khớp cổ tay. Bệnh xảy ra khi có sự phát triển của gai xương sau khi bị chấn thương, thoái hóa khớp hay viêm khớp. Hậu quả là người bệnh có thể bị khô khớp cổ tay, tổn thương mô sụn làm các đầu xương cọ sát với nhau khi xoay khớp, từ đó dẫn đến tiếng kêu răng rắc.
Ngoài ra, người bị vôi hóa khớp cổ tay còn phải đối mặt với những cơn đau nhức ở mức độ nhẹ đến nặng. Một số trường hợp bị đau nhức dữ dội, tê tay hoặc ngứa ran do gai xương chèn ép vào dây thần kinh.
Viêm gân cổ tay:
Tình trạng viêm nhiễm có thể xảy ra ở các sợi gân kết nối giữa xương với cơ. Khi sưng phù, các gân có khuynh hướng cọ sát vào khớp mỗi khi xoay cổ tay làm phát ra tiếng kêu. Hành động này cũng khiến bệnh nhân bị đau dữ dội.
Các triệu chứng khác có thể gặp khi bị viêm gân cổ tay bao gồm:
- Sưng cổ tay
- Sốt nếu có nhiễm trùng
- Khó cử động khớp hoặc xách đồ nặng.
Xoay cổ tay kêu răng rắc do chấn thương sụn hoặc xương dưới sụn
Chơi thể thao, lao động nặng nhọc hoặc tai nạn xe cộ có thể gây chấn thương cho khớp cổ tay và dẫn đến tổn thương sụn hoặc xương dưới sụn. Tình trạng bong tróc của các mô sụn khiến cho đầu xương bị lộ ra ngoài và cọ sát với nhau mỗi khi vận động. Đây chính là nguồn gốc của âm thanh răng rắc phát ra mỗi khi bẻ khớp cổ tay.
Các dấu hiệu khác của chấn thương sụn và xương dưới sụn:
- Đau nhức khớp dữ dội và kéo dài
- Sưng khớp cổ tay
- Cử động khó khăn hoặc không thể cử động
Viêm khớp dạng thấp:
Bệnh viêm khớp dạng thấp thường ảnh hưởng đến hai khớp cổ tay hoặc nhiều khớp khác trên cơ thể cùng lúc. Sự khởi phát của bệnh có liên quan đến yếu tố tự miễn, tức cơ thể tự sản sinh ra kháng thể tấn công vào khớp thay vì phải đi tiêu diệt các tác nhân gây hại.
Do lớp sụn khớp bị hủy hoại, tổn thương, người bệnh sẽ thường xuyên nghe thấy những âm thanh lạ phát ra từ khớp mỗi khi cử động hoặc xoay cổ tay. Các triệu chứng khác có thể xuất hiện bao gồm:
- Sưng viêm, đau nhức khớp cổ tay
- Chạm vào khu vực bị ảnh hưởng có cảm giác nóng ấm
- Cứng khớp, giảm phạm vi vận động
- Teo cơ, yếu tay...
Viêm khớp nhiễm khuẩn
Vi khuẩn có thể xâm nhập vào khớp cổ tay thông qua vết thương hở hoặc theo máu từ cơ quan khác đến. Hậu quả là người bệnh có thể bị sốt, sưng phù, nóng đỏ khớp, đau nhức khớp âm ỉ hoặc dữ dội. Các mô sụn và gân cũng có thể bị ảnh hưởng làm phát ra âm thanh răng rắc mỗi khi xoay khớp cổ tay.
2. Không do bệnh lý
Không phải trường hợp nào có tiếng kêu răng rắc khi xoay khớp cổ tay cũng là do mắc bệnh. Bạn có thể gặp hiện tượng này vì những nguyên nhân khác như:
Béo phì:
Thừa cân làm tăng áp lực lên khớp và khiến bạn có nguy cơ bị khô khớp, chấn thương khớp cao hơn, từ đó dẫn đến âm thanh răng rắc mỗi khi xoay hay cử động cổ tay.
Lão hóa:
Càng lớn tuổi, lớp sụn càng bị ăn mòn mà không có khả năng tái tạo. Đây chính là nguyên nhân khiến người già phải đối mặt với hàng loạt các vấn đề về xương khớp như khô khớp, thoái hóa khớp cổ tay hay viêm khớp... Tất cả đều có thể dẫn đến tiếng kêu răng rắc khi xoay cổ tay.
Thiếu chất:
Thiếu hụt canxi, vitamin D hay một số dưỡng chất khác khiến cho xương và sụn kém được nuôi dưỡng, tái tạo. Tình trạng này kéo dài làm tăng nguy cơ bị loãng xương, giảm tiết dịch khớp cổ tay khiến khớp kêu răng rắc khi cử động.
Bọt khí
Không khí từ bên trong mô mềm có thể tìm đường di chuyển vào quanh khớp và tạo ra những bong bóng khí nhỏ ở dịch khớp cổ tay. Chính vì vậy mà mỗi khi xoay khớp, bong bóng khí vỡ ra làm phát ra tiếng kêu răng rắc, lộp bộp.
Ít vận động
Ít vận động khiến máu kém lưu thông và làm khớp cổ tay bị cứng, kêu răng rắc khi xoay khớp.
Hoạt động lặp đi lặp lại
Các hoạt động lặp đi lặp lại sẽ làm khớp bị căng thẳng và gây tổn thương cho các mô sụn. Tình trạng này diễn ra trong thời gian dài tất yếu dẫn đến bệnh thoái hóa khớp cổ tay, gai khớp cổ tay - những nguyên nhân bệnh lý thường gặp dẫn đến hiện tượng xoay khớp cổ tay kêu răng rắc.
Điều trị
Trước khi đưa ra phương pháp điều trị phù hợp cho chứng xoay cổ tay kêu răng rắc, bạn sẽ được bác sĩ thăm khám, kiểm tra ngoài khớp, đánh giá chức năng vận động và trao đổi về tiền sử bệnh. Một số kỹ thuật khác cũng được thực hiện để chẩn đoán nguyên nhân gây ra tiếng kêu ở khớp, chẳng hạn như chụp X-quang, siêu âm, xét nghiệm máu, chụp CT hay chụp cộng hưởng từ...
Những sự lựa chọn trong điều trị xoay khớp cổ tay kêu răng rắc bao gồm:
1. Điều trị nội khoa
Hầu hết các trường hợp có tiếng kêu răng rắc khi xoay khớp cổ tay đều được điều trị bằng nội khoa trong giai đoạn ban đầu. Người bệnh được chỉ định thuốc, vật lý trị liệu kết hợp với các phương pháp tự nhiên để hỗ trợ giảm nhẹ các triệu chứng liên quan.
Thuốc trị xoay cổ tay kêu răng rắc:
- Thuốc giảm đau thông thường: Paracetamol, Acetaminophen... Các thuốc này được chỉ định cho người bị đau khớp cổ tay nhưng không quá nghiêm trọng.
- Thuốc kháng viêm không steroid: Dùng khi khớp bị sưng viêm kèm theo đau. Thường được sử dụng là Aspirin hay Ibuprofen...
- Các loại thuốc khác: Thuốc giãn cơ, thuốc giảm đau thần kinh, thuốc ức chế thoái hóa khớp tác dụng chậm...
- Chế phẩm bổ sung canxi và các dưỡng chất thiết yếu cho xương khớp.
Vật lý trị liệu:
Một số bệnh nhân cần kết hợp dùng thuốc với làm vật lý trị liệu để hỗ trợ giảm đau, chống viêm, phục hồi chức năng vận động và nhanh hết kêu răng rắc mỗi khi xoay khớp cổ tay.
Các phương pháp vật lý trị liệu có thể được thực hiện bao gồm:
- Chiếu đèn hồng ngoại
- Điện trị liệu
- Thủy trị liệu
- Siêu âm
- Thực hiện các bài tập kéo giãn theo hướng dẫn của chuyên gia.
Mẹo chữa xoay cổ tay kêu răng rắc tại nhà
Ngoài việc dùng thuốc theo đúng khuyến cáo của bác sĩ, bạn có thể áp dụng một số mẹo tự nhiên dưới đây để cải thiện triệu chứng bệnh tại nhà:
- Xoa bóp, massage cổ tay và khu vực xung quanh thường xuyên giúp khớp được thư giãn, cải thiện tuần hoàn máu và tăng tiết dịch nhờn cho khớp.
- Chườm ấm hoặc ngâm tay vào nước ấm giảm đau.
- Mang nẹp cố định khớp cổ tay
- Để khớp được nghỉ ngơi, hạn chế vận động khi bị đau nhiều.
- Uống nhiều nước để chống khô khớp, tăng cường chuyển hóa các chất dinh dưỡng cần thiết, giúp khớp cổ tay chắc khỏe và nhanh lành tổn thương.
- Tránh hút thuốc lá hoặc uống nhiều bia rượu.
- Không cố gắng xoay, vặn hay hoạt động khớp cổ tay liên tục.
2. Phẫu thuật trị xoay cổ tay kêu răng rắc
Trong trường hợp phát hiện tổn thương nghiêm trọng ở ổ khớp và điều trị nội khoa không hiệu quả, người có dấu hiệu xoay khớp cổ tay kêu răng rắc sẽ được chỉ định phẫu thuật. Trong ca mổ, bác sĩ có thể thay khớp nhân tạo hoặc loại bỏ mô bị bệnh tùy theo tình trạng tổn thương tại khớp.
Để phòng ngừa xoay cổ tay kêu răng rắc, ngoài việc kiểm soát tốt các nguyên nhân căn bản, bạn cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng và vận động hợp lý. Cố gắng bảo vệ khớp cổ tay khỏi bị chấn thương, đồng thời thường xuyên thực hiện các bài tập nhẹ nhàng để củng cố sức mạnh cho khớp.