Mẹ Bị Viêm Gan B Có Lây Sang Con Không?

Viêm gan B có thể lây truyền trực tiếp từ mẹ sang cơ thể thai nhi.

Phần lớn các trường hợp lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con xảy ra trong giai đoạn chu sinh. Đây là thời kỳ được tính từ tuần thứ 28 của thai kỳ kéo dài cho tới ngày thứ 7 sau khi sinh.

Tới nay, vẫn chưa có bằng chứng nào cho thấy sự lây truyền của virus siêu B khi mang thai, thế nhưng khả năng truyền nhiễm qua bóc tách khi sinh, chăm sóc và cho trẻ bú mẹ là rất cao.

Mẹ bị viêm gan B lây sang con bằng cách nào và khi nào?

Virus viêm gan B có thể lây truyền từ mẹ sang con vào rất nhiều thời điểm như: Trong thời gian đang mang thai, thời gian chuyển dạ, thời kỳ cho con bú. Cụ thể:

Trong thời kỳ mang thai

Theo các nghiên cứu, tỉ lệ virus viêm gan B truyền từ cơ thể mẹ sang con trong thời kỳ mang thai được xác định không quá 2%. Bình thường, thai nhi và máu hay dịch cơ thể của người mẹ không tiếp xúc với nhau. Thay vào đó chúng sẽ bị ngăn cách bởi một hàng rào bảo vệ là nhau thai, đây cũng là nơi để thực hiện quá trình trao đổi chất dinh dưỡng.

Hàng rào nhau thai bao gồm có 4 lớp vào thời gian đầu thai nghén là: Nội mô mao mạch máu lá nuôi tế bào, mô liên kết và cuối cùng là lá nuôi hợp bào. Tuy nhiên, tới thời kỳ sau thai nghén (tức sau tháng thứ 4), lá nuôi hợp bào trở nên rất mỏng, lá nuôi tế bào biến mất hoàn toàn và mô liên kết giảm đi đáng kể. Bên cạnh đó thì hàng rào nhau thai cũng mỏng manh hơn rất nhiều.

Chính vì vậy, chỉ cần một tác động đủ mạnh hoặc một chất thương cũng có thể khiến cho hàng rào nhau thai này bị tổn thương. Lúc này máu của người mẹ có chứa virus viêm gan B sẽ liên kết và tiếp xúc với máu của thai nhi. Đây chính là khởi nguồn cho việc bệnh lây truyền từ mẹ sang bào thai.

Trong lúc chuyển dạ

Theo các kết quả thống kê, có tới hơn 90% những trường hợp lây nhiễm virus viêm gan B từ mẹ sang con xảy ra khi chuyển dạ. Nguyên nhân là do trong lúc chuyển dạ, cơ tử cung co thắt mạnh các mạch máu nơi nhau thai bám cũng bị tác động và co thắt. Điều này khiến máu chứa virus của người mẹ và máu của con tiếp xúc trực tiếp với nhau.

Bên cạnh đó, khả năng lây nhiễm cao cũng xảy ra khi trẻ tiếp xúc với dịch âm đạo của người mẹ trong thời gian chui qua khỏi ống âm đạo của mẹ. Sự lây truyền sang con sẽ diễn ra ngay tại thời điểm này.

Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng cần lưu ý tới một số trường hợp lây nhiễm sau đây:

• Trường hợp mẹ có kết quả xét nghiệm HBeAg dương tính và có kết luận bị nhiễm virus viêm gan B, trẻ sau khi sinh sẽ có tới 95% nguy cơ nhiễm virus, nếu không được áp dụng các phương pháp điều trị dự phòng miễn dịch.
• Trong trường hợp mẹ có kết quả xét nghiệm HBeAg âm tính, nhưng vẫn có kết luận bị nhiễm virus viêm gan B, trẻ nhỏ sau khi sinh ra sẽ có 32% nguy cơ bị lây nhiễm.

Trong thời kỳ cho con bú

Trẻ bị lây nhiễm virus viêm gan B từ mẹ trong thời gian bú sữa mẹ là trường hợp khá hiếm gặp, thế nhưng không phải là không thể xảy ra. Theo kết quả từ các cuộc nghiên cứu đã phát hiện ra HBV DNA trong sữa non của phụ nữ sau sinh có kết quả dương tính với xét nghiệm HBsAg. Tuy nhiên nồng độ HBV DNA là rất thấp, vì vậy mà khả năng lây nhiễm thông qua sữa mẹ là rất thấp.

Phần lớn các trường hợp trẻ nhiễm virus viêm gan B từ mẹ trong thời kỳ bú sữa là do xuất hiện vết thương hở trên cả miệng trẻ và đầu vú của người mẹ. Lúc này, máu và huyết thanh có chứa virus sẽ tiếp xúc trực tiếp với máu của trẻ thông qua vết thương hở trong miệng.

Như vậy, nếu mẹ cho con bú mà mắc bệnh viêm gan B vẫn có thể cho con bú bình thường. Tuy nhiên cần dừng lại ngay khi phát hiện trên vú có các vết thương hở, chảy máu, tiết dịch. Đồng thời cũng cần hết sức cẩn thận, tập trung, phòng ngừa chảy máu bằng cách vệ sinh sạch sẽ núm vú trước và sau khi trẻ bú đúng cách.

Lưu ý để tránh lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con

Có thể thấy, khả năng truyền nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con là vô cùng cao. Chính vì thế người lớn cần đặc biệt lưu ý một số vấn đề quan trọng sau đây để bảo vệ an toàn cho trẻ trước căn bệnh nguy hiểm này.

• Tiêm phòng viêm gan B càng sớm càng tốt, đặc biệt là trước khi quyết định mang thai
• Thường xuyên kiểm tra, thăm khám trong suốt thai kỳ
• Tiêm phòng cho trẻ sơ sinh
• Xây dựng, duy trì chế độ ăn uống khoa học, đảm bảo dinh dưỡng