Vì Sao Thiếu Vitamin D Trẻ Bị Còi Xương? Cách Bổ Sung

Thực tế thì việc thiếu vitamin D trẻ bị còi xương mới chính là nguyên nhân chứ không phải hoàn toàn do thiếu canxi, đây là vấn đề mà rất nhiều phụ huynh bị nhầm lẫn. Bổ sung vitamin D từ nguồn thực phẩm hằng ngày, tắm nắng hay dùng một số loại viên uống hỗ trợ chính là cách cải thiện tốt nhất dành cho những trẻ bị còi xương.

Vì sao thiếu vitamin D khiến trẻ bị còi xương?

Có rất nhiều yếu tố nguy cơ khiến trẻ bị còi xương như thiếu sữa mẹ hoặc bổ sung không đầy đủ dưỡng chất trong 6 tháng đầu đời, trẻ sinh non, trẻ có màu da đen bẩm sinh, trẻ được sinh ra trong mùa đông không có ánh nắng.. Tuy nhiên nguyên nhân gây bệnh còi xương ở trẻ em chính xác nhất vẫn là do thiếu vitamin D.

Nhiều người thường cho rằng thành phần chính của hệ thống xương khớp là canxi vì vì vậy chỉ tập trung vào bổ sung canxi nhưng lại không thấy con có dấu hiệu cải thiện về chiều cao. Tuy nhiên thực tế, việc cơ thể thiếu canxi chính là do không hấp thụ được chất này vì thiếu chất xúc tác vitamin D. Do đó thiếu vitamin D (cụ thể hơn là vitamin D3) mới là nguyên nhân chủ chốt gây còi xương.

Nói một cách dễ hiểu hơn thì vitamin D được coi như “đường dẫn truyền” để đưa canxi vào sâu bên trong hệ thống xương khớp. Loại vitamin này sẽ tạo thành hormone calcitriol, tham gia quá trình cấu thành phức hợp protein-canxi, qua đó mới có thể lấy được hết nguồn canxi có trong các thực phẩm để đưa đến xương.

Đồng thời vitamin D sẽ tham gia cùng hormon tuyến cận giáp và calcitonin vào quá trình điều hòa nồng độ canxi và phospho trong máu ổn định. Việc này nhằm đảm bảo quá trình tạo xương cũng như duy trì ổn định cho các chức năng sinh lý khác có ảnh hưởng bởi nồng độ canxi hoạt động có hiệu quả nhất. Vì vậy nếu bị thiếu vitamin D trẻ sẽ bị còi xương do không thể hấp thụ được canxi.

Vitamin D còn tham gia vào quá trình tái hấp thụ canxi từ thận nhằm nuôi dưỡng cho xương chắc khỏe và linh hoạt hơn, với trẻ em thì thích thích quá trình kéo dài xương để phát triển chiều cao tối đa. Cung cấp đầy đủ lượng vitamin D theo nhu cầu (hoặc dựa trên lượng canxi nạp vào) sẽ giúp  canxi và phospho sẽ được gắn chặt tại các mô xương để chắc khỏe và phát triển tốt nhất.

Nói chung, vai trò của vitamin D cực kỳ quan trọng với hệ thống xương khớp của cơ thể. Việc bổ sung canxi luôn cần đi song song với vitamin D thì mới có hiệu quả. Nếu chỉ tập trung tăng cường canxi mà bỏ qua vitamin D thì không những không có hiệu quả mà ngược lại còn tăng nguy cơ mắc rất nhiều bệnh lý, chẳng hạn như bệnh về thận do dư thừa canxi và lắng đọng tại thận.

Thiếu vitamin D khiến trẻ bị còi xương là nguyên nhân hàng đầu hiện nay và đã được các ban ngành có chức năng thông báo nhiều để giảm thiểu tối đa nguy cơ này.

Hướng bổ sung vitamin D cho trẻ bị còi xương

Cơ thể có thể hấp thụ vitamin D theo 3 hướng chính gồm qua da, từ thức ăn và từ thuốc. Tùy tình trạng của trẻ mà phụ huynh cần có hướng bổ sung khác nhau. Chẳng hạn trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi cần bổ sung lượng vitamin D là 400 UI/ngày; trên 1 tuổi là 600 UI/ngày, với trẻ bị còi xương thì nhu cầu có thể cao hơn.

Tuy nhiên tốt nhất nếu thiếu vitamin D chính là nguyên nhân khiến trẻ còi xương thì tốt nhất phụ huynh nên sớm đưa con đến bệnh viện và thực hiện các biện pháp thăm khám và điều trị khoa học càng sớm càng tốt, không nên tự điều trị.

 Bổ sung Vitamin bằng tắm nắng

Trong ánh nắng có chứa nguồn vitamin D3 tự nhiên vô cùng dồi dào và đây cũng là cách giúp cơ thể hấp thụ được lượng vitamin D quan trọng, dễ làm. Trẻ bị còi xương chỉ cần phơi nắng trực tiếp 15 phút dưới ánh nắng là có thể hấp thụ được lượng vitamin D cần thiết để hấp thụ canxi, cải thiện hệ thống xương khớp.

Thời điểm mặt trời đứng bóng là lúc hấp thụ được lượng vitamin D tối ưu nhất, tốt nhất. Mặt trời đổ bóng càng nhiều,c càng dài, trời râm thì lượng vitamin hấp thụ được là rất ít. Vì vậy thường 12h trưa chính là lúc dễ hấp thụ vitamin D nhất.

Dù vậy nếu tắm nắng lúc 12h trưa lại có thể tiềm ẩn rất nhiều vấn đề nguy hiểm như say nắng, tăng nguy cơ ung thư da, dễ bị bệnh nếu sức đề kháng yếu và đặc biệt không phù hợp với cơ địa còn yếu của trẻ em. Do đó các khuyến cáo mới nhất hiện nay cho biết, thời điểm nên thực hiện tắm nắng vào 9-10h sáng và 15-16h chiều, có thể linh hoạt thay đổi phù hợp theo từng mùa.

Mỗi ngày bạn cũng chỉ cần cho trẻ bị thiếu vitamin D bị còi xương phơi nắng trong khoảng 15 – 20 phút, không cần thực hiện quá lâu sẽ làm da dễ bị ảnh hưởng bởi các tia tử ngoại không tốt. Ngay cả những trẻ không bị còi xương hay người trưởng thành cũng cần được tắm nắng hằng ngày để hỗ trợ sự phát triển toàn diện, ngăn ngừa nguy cơ rất nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.

Một số lưu ý khác khi tắm nắng cho trẻ sơ sinh bao gồm

• Nên bắt đầu tắm nắng cho trẻ sau khi sinh từ 7-10 ngày, tùy thể trạng của con
• Những ngày đầu tiên mới tắm nắng chỉ nên cho con tiếp xúc với ánh nắng từ 3- 5 phút với nắng nhẹ, sau đó mới bắt đầu tăng dần thời lượng cũng như cường độ ánh nắng. Những ngày đầu mẹ cũng có thể cho con tắm nắng bên cửa sổ ( với trẻ sơ sinh mới tắm nắng). Ngoài ra với trẻ sơ sinh mẹ cũng có thể cho bé tắm nắng qua cửa sổ trong những ngày đầu
• Khi tắm nắng cho trẻ bị còi xương, không nên mặc đồ kín cho con. Mẹ có thể cho bé đội mũ, đeo kính râm còn phần chân tay nên để hở ra và cho tiếp xúc với ánh nắng càng nhiều càng tốt
• Với những trẻ bị còi xương, mẹ có thể kết hợp với một vài hoạt động thể chất, chạy nhảy nhẹ nhàng để con hào hứng hơn, kích thích hệ thống xương khớp linh hoạt hơn
• Những lúc mới giao mùa thì không nên cho con tắm nắng vì con có thể bị ốm
• Nếu thấy con có tình trạng da mẩn đỏ, mạch đập nhanh thì nên nhanh chóng đưa bé vào nhà nghỉ ngơi
• Sau khi cho con tắm nắng mẹ nên dùng khăn khô thấm sạch mồ hôi, cho bé uống nước lọc, nghỉ ngơi một lúc rồi mới đi tắm, không nên vội vàng tắm ngay vì có thể bị cảm cúm do sốc nhiệt

Nói chung với những trẻ bị còi xương do thiếu vitamin D có thể tham khảo chi tiết hơn với bác sĩ chuyên môn để được hướng dẫn tắm nắng đúng cách, đảm bảo hấp thụ được tối ưu các dưỡng chất khác cần thiết.

Bổ sung vitamin D cho trẻ thông qua nguồn thực phẩm

Sử dụng nguồn thực phẩm hằng ngày cũng là cách bổ sung lượng vitamin D2, D3 quan trọng không kém cho những trẻ bị còi xương. Ở những trẻ sau 6 tháng tuổi đã bắt đầu nên tập ăn dặm với các nhóm thực phẩm giàu vitamin D để hấp thụ đủ lượng vi chất cần thiết hằng ngày. Trẻ còi xương cũng nên làm việc với bác sĩ dinh dưỡng để lên thực đơn bổ sung chất phù hợp.

Vậy vitamin D có trong thực phẩm nào ? Phụ huynh có thể tăng cường bổ sung cho trẻ bị còi xương do thiếu vitamin D nhóm thực phẩm như cá, dầu cá, sò, trứng cá, một số loại ngũ cốc dinh dưỡng, đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành, nấm, trứng và một số loại sữa. Một số loại trái cây cũng giàu nguồn vitamin này như cam, đu đủ, đào, bơ..

Tùy độ tuổi của con mà phụ huynh cần chế biến món ăn phù hợp, vẫn cần song song với việc bổ sung các dưỡng chất khác, không nên tập trung quá nhiều vào chất nào. Phụ huynh cũng cần linh hoạt thay đổi các món ăn hay cách chế biến hằng ngày để kích thích nhu cầu ăn uống của con, có thể chia nhỏ thành nhiều bữa thay vì ép con ăn quá nhiều trong một bữa.

Sử dụng sản phẩm bổ sung cho trẻ bị còi xương do thiếu vitamin D

Tùy tình trạng còi xương do thiếu vitamin D của trẻ mà bác sĩ có thể xem xét việc bổ sung canxi, vitamin D thông qua các loại vitamin, thực phẩm chức năng để con có thể hấp thụ các dưỡng chất và phục hồi nhanh nhất. Hầu hết các loại viên uống này thường không có tác dụng phụ tuy nhiên cần phải đảm bảo dùng đúng cách, đúng liều lượng.

Khi con bị còi xương phụ huynh không nên tự ý sử dụng mà nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ, chuyên gia để  biết cách sử dụng đúng loại, đúng liều cần thiết cho con. Một số sản phẩm bổ sung vitamin D cho trẻ nhỏ an toàn mà phụ huynh có thể tham khảo sử dụng như  Baby Drops Vitamin D, Nature’s Way Kids Smart Infant Drops VD3, Aquadetrim Vitamin D3..

Cần chú ý rằng để cải thiện hệ thống xương khớp lúc này cũng cần bổ sung song song với canxi. Việc bổ sung quá mức các chất này có thể tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh khác như chán ăn, khô miệng, chuột rút, táo bón, buồn nôn, đau cơ, bệnh thận, bệnh mạch máu vôi hóa.. Vì vậy cần đảm bảo đúng liều lượng theo chỉ định từ bác sĩ cho trẻ bị còi xương do thiếu vitamin D.

Nói chung, thiếu vitamin D trẻ bị còi xương chính là nguyên nhân chủ yếu nên phụ huynh luôn cần chú ý thận trọng khi bổ sung dưỡng chất và chăm sóc trẻ hằng ngày. Nếu thấy con có các dấu hiệu còi xương, suy dinh dưỡng phụ huynh cần nhanh chóng đưa bé đến bệnh viện hay phòng khám dinh dưỡng để làm các xét nghiệm và có hướng điều trị càng sớm càng tốt.