Lạc nội mạc tử cung

Adenomyosis xảy ra khi mô thường nằm trong tử cung (mô nội mạc tử cung) phát triển thành thành cơ của tử cung. Các mô bị dịch chuyển tiếp tục hoạt động bình thường nhưng sẽ dày lên, vỡ ra và gây chảy máu trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt. Tử cung mở rộng và đau đớn và rong kinh có thể xảy ra.

Hiện nay, các bác sĩ đều không chắc chắn về nguyên nhân gây ra bệnh adenomyosis nhưng bệnh thường khỏi sau khi mãn kinh. Những phụ nữ cảm thấy khó chịu nghiêm trọng do bệnh adenomyosis thường được chỉ định điều trị bằng phương pháp thay thế hormone - nội tiết tố. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể được yêu cầu cắt bỏ tử cung để chữa bệnh adenomyosis.

Đôi khi, bệnh adenomyosis không gây ra dấu hiệu hoặc triệu chứng nào hoặc chỉ gây khó chịu nhẹ. Tuy nhiên, adenomyosis có thể gây ra:

• Chảy máu kinh nguyệt nhiều hoặc kéo dài dẫn tới hiện tượng rong kinh.
• Chuột rút dữ dội hoặc đau vùng chậu sắc như dao trong thời kỳ kinh nguyệt (đau bụng kinh).
• Đau vùng chậu mãn tính.
• Quan hệ đau đớn (khó thở).

Tử cung của bạn có thể to hơn mặc dù bạn có thể hoặc không biết liệu tử cung của mình có lớn hơn hay không. Tuy nhiên người bệnh có thể nhận thấy cảm giác đau hoặc tức ở vùng bụng dưới.

Nguyên nhân của bệnh lạc nội mạc tử cung không được xác định chính xác nhưng có một số giả thuyết như sau:

• Do tăng trưởng mô xâm lấn: Một số chuyên gia tin rằng các tế bào nội mạc tử cung từ niêm mạc tử cung sẽ xâm lấn cơ tạo ra thành tử cung. Các vết rạch tử cung trong quá trình phẫu thuật như mổ lấy thai (mổ C) có thể làm gia tăng sự xâm lấn trực tiếp của các tế bào nội mạc tử cung vào thành tử cung.
• Nguồn gốc phát triển: Một số chuyên gia nghi ngờ rằng mô nội mạc tử cung được lắng đọng trong cơ tử cung khi tử cung lần đầu tiên được hình thành ở thai nhi.
• Viêm tử cung liên quan đến sinh nở: Một giả thuyết khác cho thấy mối liên hệ giữa bệnh adenomyosis và sinh con. Viêm niêm mạc tử cung ở thời kỳ hậu sản có thể gây ra sự phá vỡ ranh giới bình thường của các tế bào lót tử cung.
• Nguồn gốc tế bào gốc: Một lý thuyết gần đây cho rằng tế bào gốc tủy xương có thể xâm lấn cơ tử cung, gây ra bệnh adenomyosis.

Bất kể bệnh lạc nội mạc tử cung phát triển như thế nào, sự xuất hiện của nó sẽ phụ thuộc vào lượng estrogen lưu hành trong cơ thể.

Một số tình trạng tử cung khác có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng tương tự như bệnh adenomyosis, khiến bệnh adenomyosis khó chẩn đoán. Những tình trạng này bao gồm khối u xơ (leiomyomas), tế bào tử cung phát triển bên ngoài tử cung (lạc nội mạc tử cung) và sự phát triển trong niêm mạc tử cung (polyp nội mạc tử cung).

Bác sĩ có thể kết luận rằng bạn mắc bệnh adenomyosis chỉ sau khi loại trừ các nguyên nhân có thể khác gây ra các dấu hiệu và triệu chứng ở người bệnh.

Bác sĩ có thể nghi ngờ bệnh adenomyosis dựa trên:

• Dấu hiệu - triệu chứng.
• Khám vùng chậu nhận thấy tử cung to và mềm.
• Hình ảnh siêu âm tử cung.
• Chụp MRI của tử cung.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể lấy mẫu mô tử cung để xét nghiệm (sinh thiết nội mạc tử cung) nhằm đảm bảo bạn không mắc phải tình trạng nghiêm trọng hơn. Nhưng sinh thiết nội mạc tử cung sẽ không giúp bác sĩ xác nhận chẩn đoán bệnh adenomyosis.

Tuy nhiên, hình ảnh vùng chậu như siêu âm và chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể phát hiện các dấu hiệu của bệnh adenomyosis, nhưng cách duy nhất để xác nhận là kiểm tra tử cung sau khi cắt bỏ tử cung.

Adenomyosis thường biến mất sau khi mãn kinh, vì vậy việc điều trị có thể phụ thuộc vào mức độ bạn ở gần giai đoạn đó của cuộc đời.

Các lựa chọn điều trị cho bệnh adenomyosis bao gồm:

• Thuốc chống viêm: Bác sĩ có thể khuyên dùng thuốc chống viêm, chẳng hạn như ibuprofen (Advil, Motrin IB, những loại khác) để kiểm soát cơn đau. Bằng cách bắt đầu dùng thuốc chống viêm từ một đến hai ngày trước khi kỳ kinh bắt đầu và dùng thuốc trong thời kỳ kinh nguyệt, bạn có thể giảm lưu lượng máu kinh nguyệt, giảm đau bụng kinh.
• Thuốc nội tiết tố: Lúc này bệnh nhân có thể được chỉ định dùng thuốc tránh thai kết hợp estrogen-progestin hoặc miếng dán hoặc vòng âm đạo có chứa hormone có thể làm giảm chảy máu nặng và đau liên quan đến bệnh adenomyosis. Biện pháp tránh thai chỉ gồm progestin như dụng cụ tử cung hoặc thuốc tránh thai sử dụng liên tục thường gây ra chứng vô kinh nhưng có thể giúp giảm đau.
• Cắt bỏ tử cung: Nếu cơn đau của người bệnh càng nghiêm trọng và không có phương pháp điều trị nào khác có hiệu quả, bác sĩ có thể đề nghị bạn phẫu thuật cắt bỏ tử cung. Nhưng việc cắt bỏ buồng trứng của bạn là không cần thiết để kiểm soát bệnh adenomyosis.