Huyết Trắng Là Gì? Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Huyết trắng là chất dịch được tiết ra từ âm đạo, có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và làm sạch âm đạo. Bình thường, huyết trắng có màu trắng trong hoặc hơi đục, không mùi hoặc có mùi nhẹ, không gây ngứa ngáy hay khó chịu. Lượng và tính chất của huyết trắng thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt và các giai đoạn khác nhau trong cuộc đời người phụ nữ.

Huyết trắng bình thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, khi có sự thay đổi bất thường về màu sắc, mùi, lượng, hoặc kèm theo các triệu chứng như ngứa ngáy, đau rát, chảy máu âm đạo, thì có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe cần được thăm khám.

Huyết trắng sinh lý bình thường có các đặc điểm sau:

• Màu sắc: Dịch có màu trắng trong hoặc hơi đục.
• Mùi: Không mùi hoặc có mùi nhẹ, không khó chịu.
• Kết cấu: Loãng, hơi dính hoặc đặc quánh tùy vào giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt.
• Lượng: Thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt, thường nhiều hơn vào giữa chu kỳ.

Các dấu hiệu bất thường của huyết trắng cần lưu ý:

• Thay đổi màu sắc: Vàng, xanh, xám, nâu hoặc lẫn máu.
• Mùi hôi: Tanh, khó chịu.
• Kết cấu bất thường: Đặc quánh, vón cục, có bọt hoặc loãng như nước.
• Lượng huyết trắng ra khối lượng nhiều bất thường.
• Kèm theo các triệu chứng khác: Ngứa, rát, đau khi quan hệ tình dục, chảy máu âm đạo bất thường.

• Huyết Trắng Màu Xanh Không Mùi
• Ra Huyết Trắng Và Đau Bụng Dưới

Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể là nguyên nhân chính gây ra sự biến đổi của huyết trắng. Cụ thể:

• Chu kỳ kinh nguyệt: Trước và sau kỳ kinh, huyết trắng thường đặc và ít hơn. Trong thời gian rụng trứng, huyết trắng trở nên loãng, trong và nhiều hơn để tạo điều kiện cho tinh trùng di chuyển dễ dàng.
• Mang thai: Huyết trắng tăng lên đáng kể khi mang thai do sự thay đổi nội tiết tố mạnh mẽ.
• Stress: Căng thẳng cũng có thể ảnh hưởng đến lượng và tính chất của huyết trắng.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể gây ra sự thay đổi của huyết trắng:

• Nhiễm trùng âm đạo: Do vi khuẩn, nấm hoặc ký sinh trùng gây nên.
• Các bệnh lý khác: Như viêm cổ tử cung, ung thư cổ tử cung, polyp cổ tử cung...
• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc tránh thai, kháng sinh cũng có thể ảnh hưởng đến huyết trắng.

Huyết trắng bệnh lý, hay khí hư bất thường, có thể lây nhiễm qua nhiều con đường khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.

Đường tình dục

Nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) có thể gây ra huyết trắng bệnh lý, bao gồm:

• Chlamydia: Gây ra huyết trắng có màu vàng hoặc xanh, có mùi hôi, kèm theo đau khi đi tiểu và đau khi quan hệ tình dục.
• Lậu: Gây ra huyết trắng đặc, có màu vàng hoặc xanh, kèm theo đau khi đi tiểu và chảy máu âm đạo bất thường.
• Trichomonas: Gây ra huyết trắng có màu vàng hoặc xanh, có bọt, có mùi hôi, kèm theo ngứa ngáy và đau rát vùng kín.
• Herpes sinh dục: Gây ra các vết loét đau đớn ở vùng kín, kèm theo huyết trắng bất thường.

Tiếp xúc

Một số bệnh nhiễm trùng âm đạo có thể lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết âm đạo của người bệnh, chẳng hạn như:

• Nhiễm nấm Candida: Gây ra huyết trắng đặc, có màu trắng đục, giống như bã đậu, kèm theo ngứa ngáy và đau rát vùng kín.
• Nhiễm khuẩn âm đạo: Gây ra huyết trắng loãng, có màu xám hoặc trắng đục, có mùi tanh như cá.

Vệ sinh không đúng

Vệ sinh vùng kín không đúng cách cũng có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển và gây ra huyết trắng bệnh lý. Ví dụ:

• Thụt rửa âm đạo: Làm mất cân bằng môi trường âm đạo, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển.
• Dùng xà phòng có tính tẩy rửa mạnh: Làm khô và kích ứng âm đạo, tạo điều kiện cho nhiễm trùng.
• Lau chùi vùng kín từ sau ra trước: Có thể đưa vi khuẩn từ hậu môn vào âm đạo.

Từ mẹ sang con

Một số bệnh nhiễm trùng âm đạo có thể lây từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở, chẳng hạn như nhiễm nấm Candida và nhiễm khuẩn âm đạo.

Huyết trắng bất thường, nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

• Viêm nhiễm đường sinh dục: Viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung là những biến chứng phổ biến nhất. Vi khuẩn, nấm hoặc ký sinh trùng gây ra huyết trắng bất thường có thể lây lan và gây viêm nhiễm các cơ quan khác trong hệ sinh dục nữ.
• Vô sinh: Viêm nhiễm kéo dài và không được điều trị có thể gây tổn thương vòi trứng, dẫn đến tắc nghẽn vòi trứng và vô sinh ở nữ giới.
• Ảnh hưởng đến thai kỳ: Huyết trắng bất thường trong thai kỳ có thể tăng nguy cơ sinh non, nhiễm trùng ối và các biến chứng khác ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
• Ung thư: Trong một số trường hợp hiếm, huyết trắng bất thường có thể là một trong những dấu hiệu của ung thư cổ tử cung hoặc âm đạo.

Việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa huyết trắng bất thường là rất quan trọng, bao gồm:

• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ: Sử dụng nước sạch và dung dịch vệ sinh phụ nữ dịu nhẹ hàng ngày. Tránh thụt rửa sâu vào âm đạo.
• Lựa chọn đồ lót phù hợp: Sử dụng đồ lót chất liệu cotton, thoáng mát, thấm hút tốt. Tránh mặc quần áo bó sát quá chật gây bí bách.
• Quan hệ tình dục an toàn: Luôn sử dụng bao cao su khi quan hệ để ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
• Khám phụ khoa định kỳ: Đến khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần hoặc theo chỉ định của bác sĩ để phát hiện sớm các bất thường và được điều trị kịp thời.

Chẩn đoán huyết trắng bất thường thường bao gồm các bước sau:

• Khám phụ khoa: Bác sĩ sẽ kiểm tra vùng kín, quan sát các biểu hiện bất thường của huyết trắng, đánh giá tình trạng viêm nhiễm, kiểm tra các tổn thương và lấy mẫu xét nghiệm.
• Xét nghiệm huyết trắng: Xét nghiệm này giúp xác định tác nhân gây bệnh (vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng) và lựa chọn thuốc điều trị phù hợp.
• Các xét nghiệm khác: Xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu, siêu âm vùng chậu có thể được chỉ định để loại trừ các bệnh lý khác.

Huyết trắng bất thường không phải là một bệnh lý đơn lẻ mà là biểu hiện của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản của phụ nữ.

Khi huyết trắng có sự thay đổi về màu sắc, mùi, số lượng hoặc kèm theo các triệu chứng khó chịu khác, nó có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn và cần được điều trị.

Tây y chữa huyết trắng bất thường

Tây y tập trung vào việc xác định nguyên nhân gây ra huyết trắng bất thường và điều trị trực tiếp vào tác nhân gây bệnh

Kháng sinh: Sử dụng khi huyết trắng bất thường do nhiễm khuẩn. Tùy thuộc vào loại vi khuẩn gây bệnh, bác sĩ sẽ kê đơn kháng sinh phù hợp như Metronidazole, Clindamycin hoặc Tinidazole.

• Metronidazole: Thường được sử dụng để điều trị huyết trắng do nhiễm khuẩn roi Trichomonas vaginalis. Thuốc có thể ở dạng viên uống hoặc gel đặt âm đạo.
• Clindamycin: Kháng sinh này hiệu quả trong việc tiêu diệt vi khuẩn gây viêm âm đạo do Gardnerella vaginalis. Nó có thể được sử dụng dưới dạng kem bôi hoặc viên đặt âm đạo.

Thuốc chống nấm: Nếu nguyên nhân là do nhiễm nấm, các loại thuốc như Fluconazole, Miconazole hoặc Clotrimazole sẽ được sử dụng để điều trị.

• Fluconazole: Thuốc uống chống nấm phổ biến, thường được sử dụng để điều trị nhiễm nấm Candida albicans gây huyết trắng bất thường.
• Miconazole: Có thể ở dạng kem bôi, thuốc đặt âm đạo hoặc viên nén đặt âm đạo, Miconazole hiệu quả trong điều trị nhiễm nấm Candida.

Kem hoặc thuốc đặt âm đạo: Giúp cân bằng pH âm đạo, giảm viêm nhiễm và phục hồi hệ vi sinh vật có lợi.

• Kem hoặc gel chứa Clindamycin hoặc Metronidazole: Sử dụng để điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn.
• Kem hoặc thuốc đặt chứa Clotrimazole hoặc Miconazole: Sử dụng để điều trị nhiễm nấm âm đạo.
• Kem hoặc gel chứa estrogen: Giúp phục hồi độ ẩm và độ đàn hồi của âm đạo, giảm khô rát và khó chịu.

Liệu pháp Hormone: Trong một số trường hợp, liệu pháp hormone có thể được sử dụng để điều chỉnh sự mất cân bằng hormone, từ đó kiểm soát huyết trắng bất thường.

• Estrogen: Dùng đường uống, bôi tại chỗ hoặc đặt âm đạo. Estrogen giúp cân bằng nội tiết tố, giảm khô âm đạo và cải thiện tình trạng huyết trắng bất thường do thiếu hụt estrogen.
• Progesterone: Thường được sử dụng dưới dạng thuốc uống hoặc tiêm, progesterone có thể giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và giảm huyết trắng bất thường liên quan đến rối loạn kinh nguyệt.

Thuốc đông y chữa huyết trắng bất thường

Đông y xem huyết trắng là biểu hiện của sự mất cân bằng âm dương, khí huyết trong cơ thể, đặc biệt là ở các tạng phủ như can, tỳ, thận. Do đó, cơ chế chữa bệnh huyết trắng của Đông y tập trung vào việc điều hòa âm dương, bổ khí huyết, kiện tỳ, ích thận, thanh nhiệt, giải độc, trừ thấp, hóa ứ, tùy theo nguyên nhân và biểu hiện cụ thể của bệnh.

1. Bài thuốc bắt nguồn từ cây Trinh nữ hoàng cung

Bài thuốc này có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, sát trùng, đặc biệt hiệu quả với huyết trắng do viêm nhiễm, huyết trắng có màu vàng, xanh hoặc có mùi hôi

Trinh nữ hoàng cung có tính hàn, vị đắng,có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, sát trùng. Các hoạt chất trong cây này có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn và nấm gây viêm nhiễm phụ khoa, từ đó giảm huyết trắng.

• Thành phần:
  • Trinh nữ hoàng cung: 30g
  • Kim ngân hoa: 20g
  • Bạch truật: 15g
  • Hoàng bá: 10g
  • Cam thảo: 6g

2. Bài thuốc với Ích mẫu:

Đây là bài thuốc kinh điển giúp hoạt huyết, điều kinh, lợi thủy, tiêu thũng, thường dùng cho trường hợp huyết trắng kèm đau bụng kinh, rối loạn kinh nguyệt, huyết trắng ra nhiều vào thời kỳ trước và sau kinh nguyệt.

Ích mẫu có vị đắng, tính hơi hàn, quy kinh can, tỳ. Tác dụng lợi thủy tiêu thũng hoạt huyết và điều kinh. Ích mẫu giúp điều hòa kinh nguyệt, giảm viêm nhiễm, tăng cường sức đề kháng của cơ thể, từ đó giảm huyết trắng.

• Thành phần:
  • Ích mẫu: 20g
  • Hương phụ: 15g
  • Ngải cứu: 12g
  • Xích thược: 10g
  • Trần bì: 6g

3. Bài thuốc với Bạch truật:

Bài thuốc này tập trung vào việc kiện tỳ, táo thấp, chỉ đới, tăng cường sức đề kháng của cơ thể, thường dùng cho trường hợp huyết trắng do tỳ hư, huyết trắng loãng, trong, không mùi.

Bạch truật được biết là dược liệu có vị ngọt, tính ấm, quy kinh tỳ, vị. Tác dụng kiện tỳ, ích khí, táo thấp, lợi thủy, an thai. Bạch truật giúp tăng cường chức năng tiêu hóa, giảm ẩm thấp, tăng cường sức đề kháng, từ đó giảm huyết trắng.

• Thành phần:
  • Bạch truật: 20g
  • Đảng sâm: 15g
  • Phục linh: 12g
  • Bạch linh: 10g
  • Cam thảo: 6g

Cách sắc thuốc:

1. Rửa sạch thuốc: Cho thuốc vào rổ, rửa nhanh dưới vòi nước để loại bỏ bụi bẩn.
2. Ngâm thuốc: Cho thuốc vào ấm, đổ ngập nước ấm hoặc nước lạnh, ngâm khoảng 30 phút.
3. Sắc thuốc lần 1:
   • Đổ nước vào ấm sao cho lượng nước cao hơn mặt thuốc khoảng 3-5cm.
   • Đun sôi, sau đó vặn nhỏ lửa để thuốc sôi liu riu trong khoảng 30 phút
   • Chắt lấy nước thuốc lần 1.
4. Sắc thuốc lần 2:
   • Đổ thêm nước vào ấm (lượng nước bằng khoảng 2/3 lượng nước lần 1).
   • Đun sôi, sau đó vặn nhỏ lửa để thuốc sôi liu riu trong khoảng 20 phút
   • Chắt lấy nước thuốc lần 2.
5. Pha trộn và uống thuốc: Trộn đều nước thuốc lần 1 và lần 2, chia làm 2 phần bằng nhau, uống ấm vào buổi sáng và buổi chiều sau bữa ăn khoảng 1 giờ.

Lưu ý:

• Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ Đông y, trước khi sử dụng bất kỳ bài thuốc nào, để được tư vấn cụ thể và điều chỉnh liều lượng phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.
• Việc sử dụng các bài thuốc Đông y cần kiên trì và kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh để đạt hiệu quả tốt nhất.

Huyết trắng dù là hiện tượng sinh lý bình thường hay dấu hiệu của bệnh lý, đều không nên bị xem nhẹ. Với sự kết hợp hài hòa giữa y học cổ truyền và hiện đại, cùng với sự quan tâm đúng mực đến sức khỏe bản thân, mỗi phụ nữ đều có thể tìm ra giải pháp phù hợp để kiểm soát và đẩy lùi huyết trắng, gìn giữ vẻ đẹp và sự tự tin của mình.