Bị Tiêu Chảy Nên Ăn Gì, Kiêng Gì?
Người bị tiêu chảy nên có chế độ ăn uống lành mạnh, ăn chín uống sôi. Cụ thể:
Nên ăn:
- Bổ sung nước: Uống nhiều nước, nước oresol, nước canh, nước ổi, táo.
- Thực phẩm giàu tinh bột, dễ tiêu hóa: Cháo, súp, cơm nát, bánh mì, khoai lang, chuối.
- Thực phẩm lợi khuẩn: Sữa chua.
- Bù điện giải: Gừng, trà thảo mộc.
Nên kiêng:
- Thực phẩm khó tiêu hóa: Đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ sống.
- Thực phẩm kích thích: Rượu bia, cà phê, nước ngọt có gas.
- Sữa và các chế phẩm từ sữa (trừ sữa chua).
Bị tiêu chảy nên ăn gì?
Khi bị tiêu chảy bạn sẽ cảm thấy cực kỳ mệt mỏi, người lả đi do mất nước, mất chất điện giải quá nhiều kèm theo tình trạng buồn nôn, đau bụng càng khiến bạn không muốn ăn uống gì. Do đó dù chỉ bị tiêu chảy trong 2- 3 ngày bạn cũng có thể bị giảm đến 2- 3 kg và trông gầy rộc đi trông thấy, đặc biệt nếu không có chế độ ăn uống bổ sung dinh dưỡng phù hợp.
Ăn gì kiêng gì khi bị tiêu chảy để nhanh chóng phục hồi sức khỏe là băn khoăn của rất nhiều người. Dưới đây là những thực phẩm khi bị tiêu chảy bạn nên ăn:
Đảm bảo uống nhiều nước
Tiêu chảy sẽ làm mất rất nhiều nước nên khi bị tiêu chảy bạn nên bổ sung thật nhiều nước. Ngay sau mỗi lần tiêu chảy bạn nên uống kèm một cốc nước, có thể dùng nước khoáng đóng chai, các loại nước cho vận động viên để vừa bổ sung nước vừa bổ sung chất điện giải. Tùy tình trạng tiêu chảy mà có thể phải uống từ 2, 5 – 3,5 lít nước để đảm bảo hoạt động của các cơ quan khác trong cơ thể.
Món ăn giàu tinh bột
Các món ăn giàu tinh bột như cơm, cháo, khoai lang… luôn cung cấp cho cơ thể rất nhiều năng lượng tốt để hỗ trợ cho các hoạt động thường ngày của cơ thể. Ngoài ra hàm lượng chất xơ trong các thực phẩm rất dễ tiêu hóa, giúp phân thành khuôn dễ dàng, hạn chế được tình trạng mất nước theo phân quá nhiều. Gạo cũng giúp kích thích các lợi khuẩn sản sinh để cân bằng lại hệ vi sinh đường ruột.
Bạn có thể lựa chọn nấu cháo loãng, cơm nhão để dễ ăn, dễ hấp thụ nhất. Ngoài ra bạn cũng có thể dùng nước cơm, nước cháo để uống khi còn đang bị tiêu chảy, không thể ăn uống được. Nước gạo rang cũng cung cấp rất nhiều chất điện giải cần thiết cho những người bị suy kiệt vì tiêu chảy.
Gừng giúp làm ấm bụng, giảm buồn nôn
Trong gừng có chứa hoạt chất quan trọng là Gingerols và shogaols có thể đẩy nhanh tốc độ làm rỗng dạ dày, từ đó loại bỏ được các thực phẩm nhiễm độc, nhiễm khuẩn còn sót lại để kết thúc tiêu chảy nhanh hơn. Dùng gừng cực kỳ phù hợp cho những người bị tiêu chảy do ăn thực phẩm bẩn, ngộ độc thức ăn.
Ngoài ra, gừng còn có tác dụng hiệu quả trong việc làm ấm bụng, hạ sốt, giảm được cảm giác buồn nôn để người bệnh có thể ăn uống. Bạn có thể ngậm trực tiếp một vài lát gừng, hãm gừng với nước sôi làm trà, cho vài lát lên cháo để giảm dần các triệu chứng tiêu chảy.
Nước chanh
Chanh vốn là thực phẩm có chứa rất nhiều vitamin C sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, hạn chế được một số bệnh lý trong khi cơ thể đang suy yếu, mệt mỏi. Hàm lượng axit citric và vitamin C trong chanh cũng có thể chống lại các vi khuẩn, ký sinh trùng gây tiêu chảy đáng kể. Mặt khác nếu dùng chanh đúng cách còn giúp bổ sung khoáng và chất điện giải để người bị tiêu chảy nhanh lại sức hơn.
Tuy nhiên bạn nên chú ý hạn chế ăn chanh khi bụng đang rỗng vì có thể gây đau dạ dày. Sau khi đã ăn nhẹ gì đó, bạn có thể pha một cốc nước chanh ấm với chanh và nước ấm cùng một xíu muối, không nên bỏ đường. Bạn sẽ thấy bụng dễ chịu hơn rất nhiều ngay sau đó.
Thịt gà bổ sung các dưỡng chất
Các nhóm thịt trắng, điển hình là thịt gà thường phù hợp hơn với bệnh nhân tiêu chảy thay vì các loại thịt đỏ. Ngoài ra trong thịt gà cũng chứa hàm lượng dinh dưỡng rất cao như protein, sắt, kẽm, selen và vitamin giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi thể lực, bổ sung các năng lượng đã mất mà không gây đầy bụng hay khó tiêu.
Lưu ý thịt gà luộc mềm hoặc nấu cháo, nấu súp sẽ phù hợp hơn cho người tiêu chảy. Tuyệt đối không nên làm gà rán, gà chiên hay chế biến các món ăn nhiều dầu mỡ sẽ làm tiêu chảy tái phát mức độ nặng hơn.
Các loại trái cây
Thực tế khi đang tiêu chảy người bệnh được khuyến khích không nên ăn các loại trái cây quá ngọt, quá chua, quá cứng vì đều không tốt cho hệ tiêu hóa lúc này. Tuy nhiên với chuối, táo, việt quất và ổi thì khác, nhưng loại trái này sẽ giúp cải thiện được tiêu chảy cực kỳ hiệu quả.
Sữa chua giúp tăng cường lợi khuẩn
Mặc dù người đang bị tiêu chảy thường được khuyến khích không nên uống sữa, tuy nhiên với sữa chua thì hoàn toàn có thể sử dụng. Sữa chua là nguồn cung cấp một lượng lớn lợi khuẩn cần thiết cho hệ tiêu hóa. Ngoài ra bạn cũng có thể lựa chọn các thức uống bổ sung men vi sinh khác như probi, yakult.. cũng rất phù hợp.
Bạn có thể kết hợp sữa chua với các loại trái cây trên để làm món ăn phụ, giúp quá trình phục hồi thể lực sau tiêu chảy nhanh chóng hơn.
Dùng các loại nước bổ sung điện giải, trà thảo mộc
Như đã nói, bị tiêu chảy khiến cơ thể mất nước, dẫn đến mệt mỏi, uể oải và suy kiệt tinh thần. Do đó, việc bù nước là vô cùng quan trọng. Ngoài nước lọc, người bệnh tiêu chảy nên sử dụng các loại nước sau:
- Nước gạo rang: Bổ sung nước và chất điện giải hiệu quả. Bạn chỉ nên uống khi nguội, không cho quá nhiều đường hoặc muối.
- Trà hoa cúc: Hạn chế các cơn co thắt ruột, giảm số lần đi ngoài. Bạn có thể pha trà với nước nóng, thêm chút mật ong để dễ uống.
- Trà vỏ cam: Hỗ trợ ức chế hại khuẩn, giảm tiêu chảy. Bạn nấu vỏ cam với nước, thêm chút đường phèn để dễ uống hơn.
Bánh mì trắng phù hợp cho người bị tiêu chảy
Cùng với gạo trắng, bánh mì trắng là thực phẩm giàu tinh bột phù hợp cho người bị tiêu chảy. Bởi lẽ, bánh mì cung cấp năng lượng và các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể, giúp hỗ trợ quá trình phục hồi sau khi bị tiêu chảy. Đồng thời nó có hàm lượng chất xơ thấp giúp hạn chế tình trạng tiêu chảy nặng hơn.
Bị tiêu chảy nên kiêng gì?
Việc bổ sung các thực phẩm không phù hợp có thể khiến tình trạng đau bụng, tiêu chảy vẫn tiếp diễn đồng thời còn làm dạ dày tổn thương nặng hơn. Do đó người bệnh cần kiêng ăn cho đến khi tiêu chảy đã chấm dứt hoàn toàn để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Có rất nhiều nhóm thực phẩm mà người bệnh nên hạn chế, bao gồm
Các món ăn tái sống
Các món ăn tái sống có thể chính là nguyên nhân gây tiêu chảy bởi có các vi khuẩn, ký sinh trùng còn lẩn trốn bên trong chưa được tiêu diệt. Đồng thời khi đang bị tiêu chảy, hệ tiêu hóa đang cực kỳ nhạy cảm nên việc sử dụng các thực phẩm tái sống sẽ làm tình trạng tiêu chảy trầm trọng hơn.
Sữa và các chế phẩm từ sữa
Hàm lượng đường trong sữa có thể khiến tình trạng tiêu chảy trầm trọng hơn và hàm lượng protein sẽ làm khó tiêu hóa hơn. Mặt khác tiêu chảy cũng làm giảm lượng enzim lactase trong hệ tiêu hóa nên không thể tiêu hóa hết các lactose có nhiều trong sữa và các chế phẩm từ nó. Vì vậy tốt nhất khi vẫn còn đi ngoài và bụng chưa thực sự ổn định trở lại thì bạn không nên uống sữa.
Tuy nhiên riêng với sữa chua thì người bị tiêu chảy vẫn có thể sử dụng.
Các món ăn nhiều dầu mỡ
Gà rán hay các loại thức ăn chiên xào sẽ làm tăng gánh nặng lên hệ tiêu hóa đang cực kỳ yếu ớt của người bệnh đồng thời làm tăng cơn co ruột gây ra tình trạng tiêu chảy và đau bụng tiếp diễn. Vì vậy tốt nhất bạn không nên sử dụng các món ăn chiên xào hoặc chỉ quyết nhẹ một lớp mỏng, nói chung là hạn chế tối đa việc dùng dầu mỡ.
Do đó các thức ăn nhanh, đồ ăn vặt cũng là thứ những người bị tiêu chảy cần tránh xa lúc này.
Đồ ăn cay nóng
Tương tự như các món ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng cũng gây nặng bụng, làm hệ tiêu hóa tổn thương nặng hơn. Chẳng hạn như ớt, tiêu hoa wasabi sẽ làm kích thích lớp lót trong dạ dày và thành ruột, tăng nhu động ruột làm thức ăn bị đẩy đi nhanh chóng khiến tiêu chảy tiếp diễn.
Đồ ăn ngọt
Trà sữa, các món ăn nhiều đường, nước ngọt… cũng sẽ làm tăng áp lực thẩm thấu trong lòng ruột, khiến lượng nước được đưa từ tế bào vào ruột tăng lên và đi ra ngoài nhanh chóng. Do đó việc dùng các món ăn ngọt sẽ làm tăng thêm tình trạng đau bụng, đi ngoài lỏng của người bệnh.
Các đồ ăn nhiều chất xơ và gây đầy hơi
Chất xơ bình thường sẽ rất cần thiết cho hệ tiêu hóa, tuy nhiên nếu đang bị tiêu chảy thì việc sử dụng thực phẩm có hàm lượng chất xơ quá cao lại làm tăng nhu động ruột và khiến các triệu chứng tiêu chảy nghiêm trọng hơn. Ngoài ra còn cần tránh các thực phẩm gây đầy hơi, sinh khí vì sẽ làm người bệnh cảm thấy rất khó chịu. Một số thực phẩm gây ra các tình trạng này như bắp cải, đậu bắp, hành, súp lơ hay các loại trái cây đã sấy khô.
Rượu bia và các chất kích thích
Lạm dụng rượu bia hay các thức uống có cồn quá mức cũng có thể chính là tác nhân khiến bạn bị tiêu chảy. Đặc biệt khi hệ tiêu hóa đang rất yếu, việc sử dụng rượu bia sẽ làm dạ dày có cảm giác như bị đốt cháy và gây ra rất nhiều hệ lụy xấu khác cho sức khỏe.
Các thực phẩm dễ gây dị ứng
Một số thực phẩm bình thường có thể không gây dị ứng nhưng khi bị tiêu chảy có thể xuất hiện các hiện tượng không hấp thu được, đặc biệt là các thực phẩm lạ. Do đó tốt hơn bạn cũng nên tránh xa một số nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng như đậu phộng, các loại hải sản để hạn chế tình trạng này.
Kiêng ăn thực phẩm chứa nhiều đường
Đường có thể làm tăng áp lực thẩm thấu trong lòng ruột, khiến nước di chuyển từ tế bào vào ruột, dẫn đến tình trạng tiêu chảy thêm trầm trọng. Do vậy, hãy loại bỏ các thực phẩm chứa nhiều đường khỏi chế độ ăn uống khi bạn đang bị tiêu chảy.
Trên đây là những thực phẩm bạn nên ăn và nên kiêng khi bị tiêu chảy để nhanh chóng phục hồi sức khỏe. Hy vọng bài viết đã đem đến cho bạn nhiều thông tin hữu ích. Mỗi người nên thay đổi chế độ ăn uống khoa học, lựa chọn nguồn thực phẩm an toàn hơn để phòng tránh tối đa nguy cơ bị tiêu chảy.