Thoái Hóa Khớp Háng

Tổng quan

Thoái hóa khớp háng thường phát triển ở người trung niên do ảnh hưởng từ quá trình lão hóa xương khớp đang diễn ra bên trong cơ thể. Bệnh lý này đã khiến cho năng khớp bị suy giảm nghiêm trọng và gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Để hiểu rõ hơn về bệnh lý này thì bạn hãy cùng tôi theo dõi bài viết bên dưới đây.

Định nghĩa

Khớp háng là vùng khớp phải chịu áp lực rất lớn từ trọng lượng cơ thể, điều này đã khiến cho chúng dần bị suy yếu và dẫn đến thoái hóa. Tại khớp, sụn khớp có chức năng làm miếng đệm để bảo vệ xương, giúp khớp có thể vận động một cách linh hoạt. Khi sụn khớp bị mài mòn sẽ làm tăng ma sát giữa các đầu xương khi vận động. Lúc này, cơ chế tự sữa chữa tại khớp sẽ được kích hoạt và hình thành nên các gai xương tại khớp. Khi gai xương phát triển với kích thước lớn sẽ chèn ép lên rễ thần kinh và gây ra triệu chứng đau nhức khá khó chịu.

Thoái hóa khớp háng là một dạng của thoái hóa khớp, bệnh xảy ra khi lớp sụn tại khớp háng bị tổn thương và mài mòn theo thời gian. Hiện tại, y học sẽ dựa vào nguyên nhân gây thoái hóa khớp háng mà chia bệnh lý này thành hai dạng. Cụ thể là thoái hóa khớp háng nguyên phát (xảy ra ở người trên 60 tuổi do lão hóa) và thoái hóa khớp háng thứ phát (xảy ra sau chấn thương, dị dạng khớp hoặc do bệnh lý).

Khi bệnh lý này khởi phát sẽ gây ra triệu chứng đau nhức kèm theo co cứng khớp ở vùng hông. Điều này đã khiến bạn gặp khó khăn khi phải thực hiện các vận động liên quan đến khớp háng như đi lại, đứng lên ngồi xuống, cúi người,... Chuyên gia cho biết, bệnh lý này thường sẽ chuyển biến nặng theo thời gian và có tốc độ tiến triển rất nhanh. Vì thế, bệnh cần được phát hiện và điều trị đúng cách ngay từ sớm. Khi bệnh chuyển biến nặng sẽ gây ảnh hưởng đến khả năng vận động và làm suy giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Người cao tuổi và người bị thừa cân béo phì là đối tượng dễ bị thoái hóa khớp háng nhất. Một cuộc khảo sát được tiến hành tại Hoa Kỳ vào năm 2011 cho biết, có khoảng 28 triệu người bị thoái hóa khớp, trong đó thoái hóa khớp háng chiếm đến trên 20% trường hợp. Hiện tại, bệnh lý này vẫn chưa có phương pháp điều trị dứt điểm và không thể phục hồi hoàn toàn những tổn thương đã xảy ra tại khớp. Tuy nhiên, bạn có thể kìm hãm sự tiến triển của bệnh và kiểm soát các triệu chứng của bệnh bằng nhiều cách khác nhau như dùng thuốc Tây y, vật lý trị liệu, phẫu thuật,...

Hình ảnh

Triệu chứng và nguyên nhân

Nguyên Nhân

Thoái hóa khớp háng thường khởi phát do ảnh hưởng từ quá trình lão hóa xương khớp. Vì thế, tình trạng này rất dễ xảy ra ở người trung niên và người cao tuổi. Ngoài ra, bệnh lý này cũng có thể khởi phát do ảnh hưởng từ một số yếu tố khác như:

  • Di truyền: Nếu bạn thừa hưởng những gen bị đột biến hoặc khiếm khuyết trong cấu trúc xương sẽ có nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp háng cao hơn bình thường. Đặc biệt là những trường hợp có người thân cận huyết bị thoái hóa khớp háng.
  • Thừa cân béo phì: Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây thoái hóa khớp háng thường gặp. Thừa cân sẽ gia tăng áp lực lên khớp háng, theo thời gian khớp sẽ bị tổn thương và đẩy nhanh tốc độ thoái hóa. Tình trạng này sẽ xảy ra nhanh hơn với những người bị béo phì có thói quen lười vận động hoặc ngồi thường xuyên.
  • Chấn thương khớp háng: Trường hợp chấn thương khớp háng mà không được điều trị dứt điểm sẽ khiến tốc độ thoái hóa tại khớp diễn ra nhanh chóng hơn. Bác sĩ cho biết, chấn thương khớp háng rất dễ gây ra tình trạng hoại tử vô mạnh. Điều này đã khiến cho xương không được cung cấp đủ dưỡng chất để phát triển, dần chết đi và làm gia tăng nguy cơ khởi phát các bệnh lý về xương khớp.
  • Dị tật khớp háng: Thoái hóa khớp háng cũng có thể khởi phát ở trẻ em do ảnh hưởng từ một số dị tật bẩm sinh, điển hình là loạn sản hông. Loại dị tật này thường xảy ra ở bé gái. Tuy nhiên, không phải tất cả các tường hợp bị loạn sản hông đều gây ra tình trạng thoái hóa khớp háng.

Đường lây truyền

Khi bị thoái hóa khớp háng, người bệnh phải đối mặt với triệu chứng đau nhức quanh khớp khá khó chịu. Cơn đau thường sẽ xuất hiện vào mỗi buổi sáng sau khi ngủ dậy hoặc sau khi ngồi lâu một chỗ. Ngoài ra, bệnh còn gây ra một số ảnh hưởng sau đây:

  • Cường độ đau nhức sẽ tăng lên khi bạn vận động mạnh hoặc thay đổi tư thế đột ngột.
  • Ban đầu, cơn đau chỉ xuất hiện ở vùng khớp háng rồi nhanh chóng lan rộng đến vùng mông, hông, đùi và đầu khối.
  • Khi di chuyển, khớp xương sẽ va vào nhau và phát ra tiếng kêu lạo xạo.
  • Phạm vi vận động của phần hông bị suy giảm đáng kể, gây khó khăn khi thực hiện động tác cúi gập người.
  • Khả năng đi lại của người bệnh bị hạn chế, có dáng đi khập khiễng.

Khi bệnh chuyển biến sang giai đoạn nặng sẽ có thêm các triệu chứng sau đây:

  • Tần suất xuất hiện cơn đau ngày càng nhiều, có thể bị đau nhức ngay cả khi đang nghỉ ngơi.
  • Bị khô khớp, phát ra tiếng kêu lạo xạo tại khớp khi vận động.
  • Khó thực hiện động tác xoay người, cúi người và dạng háng
  • Cứng khớp vào buổi sáng sớm hoặc khi ngồi lâu.

Biến chứng

Thoái hóa khớp háng cần được điều trị đúng cách ngay từ sớm để làm chậm mức độ tiến triển của bệnh và ngăn chặn tình trạng phá hủy khớp xảy ra. Ngược lại, nếu bạn chủ quan trong việc điều trị sẽ gây ra các biến chứng sau đây:

  • Cơn đau nhức khởi phát vào ban đêm gây rối loạn giấc ngủ, khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi vào sáng hôm sau. Nếu tình trạng này diễn ra kéo dài sẽ làm gia tăng nguy cơ bị trầm cảm.
  • Gặp khó khăn khi thực hiện các động tác như di chuyển, cúi gập người hoặc xoay hông. Với những trường hợp nặng, bạn sẽ không thể di chuyển.
  • Làm gia tăng nguy cơ bị gãy xương, teo cơ và liệt chi dưới.

Phòng ngừa

Thoái hóa khớp háng xảy ra do ảnh hưởng từ quá trình lão hóa diễn ra bên trong cơ thể. Vì thế, bạn không thể ngăn chặn hoàn toàn nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể làm chậm tốc thoái hóa và hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh bằng các biện pháp sau đây:

  • Cần hạn chế thực hiện các động tác gây áp lực lên vùng khớp háng như mang vác vật nặng, leo cầu thang, đứng ngồi một chỗ quá lâu...  Người bệnh nên di chuyển và vận động nhẹ nhàng để cải thiện chức năng khớp. Hãy ưu tiên các bài tập có cường độ thấp như đi bộ, đạp xe,...
  • Thiết lập thói quen vận động mỗi ngày giúp tăng cường độ chắc khỏe của xương và đẩy nhanh tốc độ làm lành tổn thương tại cơ quan này. Tốt nhất, bạn chỉ nên di chuyển và vận động nhẹ nhàng. Nên ưu tiên các bài tập có cường độ nhẹ như đi bộ, yoga, đạp xe, bơi lội,..
  • Nếu đang trong tình trạng thừa cân béo phì, nên lên kế hoạch giảm cân sao cho phù hợp để giảm áp lực lên vùng khớp háng. Thừa cân hay thiếu cân đều gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của hệ xương khớp.
  • Hình thành lối sống khoa học bằng cách cân bằng giữa thời gian làm việc và nghỉ ngơi, ngủ đúng giờ và đủ giấc, kiểm soát căng thẳng của bản thân, nên giải tỏa căng thẳng sau mỗi giờ làm việc, nói không với rượu bia và thuốc lá.
  • Xây dựng thực đơn ăn uống lành mạnh giúp duy trì cân nặng ở mức ổn định, cung cấp thêm dưỡng chất để phục hồi vùng khớp bị thoái hóa. Người bệnh nên tăng cường tiêu thụ rau xanh và trái cây tươi trong thực đơn ăn uống hàng ngày, hạn chế dung nạp đường và chất béo.
  • Thăm khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện các vấn đề liên quan để có thể đưa ra biện pháp can thiệp sao cho phù hợp.
Chẩn đoán và điều trị

Biện pháp điều trị

Bác sĩ chuyên khoa cho biết, bệnh thoái hóa khớp háng cần được chẩn đoán bằng cách kiểm tra triệu chứng lâm sàng, phạm vi chuyển động và làm xét nghiệm cận lâm sàng. Khi có dấu hiệu của bệnh, bạn cần đến bệnh viện thăm khám xác định mức độ bệnh trạng để được tư vấn phương pháp điều trị cho phù hợp. Dưới đây là các phương pháp điều trị thoái hóa khớp háng được áp dụng phổ biến hiện nay bạn có thể tham khảo:

Thăm khám chuyên khoa ngay khi khớp háng có dấu hiệu bất thường
Thăm khám chuyên khoa ngay khi khớp háng có dấu hiệu bất thường

Dùng thuốc Tây y

Bác sĩ sẽ kê đơn điều trị bằng thuốc Tây giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh, ngăn ngừa biến chứng xảy ra và duy trì chức năng vận động. Việc dùng thuốc cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa để tránh phát sinh tác dụng phụ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Các loại thuốc thường dùng là:

  • Thuốc giảm đau không kê đơn: Thuốc có tác dụng giảm đau nhức ở mức độ nhẹ, tránh gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày. Thường dùng là Acetaminophen. Tuy nhiên, bạn không được sử dụng thuốc kéo dài để tránh phát sinh tác dụng phụ gây hại đến sức khỏe.
  • Thuốc kháng viêm không steroid: Thuốc có tác dụng kháng viêm và giảm đau ở mức độ trung bình. Được sử dụng phổ biến là naproxen và ibuprofen.
  • Thuốc Corticosteroid: Loại thuốc này thường được kê đơn với những trường hợp không đáp ứng điều trị với hai loại thuốc ở trên. Thuốc corticosteroid có tác dụng chống viêm mạnh, được sử dụng bằng cách tiêm vào khớp hoặc uống. Người bệnh cần dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ để tránh gây hại đến sức khỏe.

Vật lý trị liệu

Ngoài việc dùng thuốc Tây y, bác sĩ còn khuyến khích người bệnh nên tiến hành tập vật lý trị liệu để quá trình điều trị nhanh mang lại hiệu quả. Mục đích của việc thực hiện vật lý trị liệu là giảm đau nhức và cải thiện chức năng của khớp. Đồng thời, việc tập vật lý trị liệu còn có tác dụng cải thiện cơ bắp ở vùng chân và hông, giúp làm chậm tốc độ tiến triển của bệnh.

Lúc này, chuyên gia sẽ dựa vào tình trạng bệnh của bạn để lên chương trình trị liệu sao cho phù hợp. Tốt nhất, bạn nên tập luyện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia để đảm bảo an toàn và hiệu quả mang lại. Không nên tự ý tập luyện tại nhà, tránh tình trạng tập luyện sai cách và gây ra một số tổn thương không mong muốn.

Ở một số trường hợp, bác sĩ sẽ yêu cầu phối hợp trị liệu với một số phương pháp khác trong vật lý trị liệu như kích thích dây thần kinh điện qua da, nhiệt trị liệu,... Nếu bị đau nhức gây khó khăn khi đi lại, bạn có thể sử dụng thiết bi hỗ trợ để thực hiện các hoạt động sống hàng ngày. Ví dụ như dùng khung tập đi, dùng nạn hoặc gậy,...

Phẫu thuật

Bác sĩ sẽ xem xét và chỉ định làm phẫu thuật với những trường hợp thoái hóa khớp háng chuyển biến nặng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và làm gia tăng nguy cơ tàn tật vĩnh viễn. Các phương pháp phẫu thuật thường được ứng dụng để cải thiện tình trạng bệnh là:

  • Phẫu thuật cắt xương: Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ phần xương hông và xương đùi, sau đó sử dụng thiết bị nhân tạo để nối chúng lại với nhau. Sau phẫu thuật cắt xương, người bệnh không thể lao động nặng và không thể điều trị bằng những phương pháp khác.
  • Phẫu thuật tái tạo: Phẫu thuật được tiến hành nhằm mục đích loại bỏ phần sụn và xương bị hư hỏng bên trong khớp. Sau đó, bác sĩ sẽ sử dụng một lớp vỏ kim loại để thay thế cho chúng. Khác với phương pháp phẫu thuật cắt bỏ, phần đầu của xương đùi sẽ không bị cắt bỏ mà được bọc bởi một lớp kim loại mịn.
  • Phẫu thuật thay thế: Phần chỏm xương đùi và miếng đệm bị hư hỏng sẽ được loại bỏ trong quá trình phẫu thuật. Sau đó, bác sĩ sẽ sử dụng thiết bị kim loại, gốm hoặc nhựa để cố định bề mặt khớp. Sau phẫu thuật, người bệnh cần có thời gian nghỉ ngơi để phục hồi chức năng khớp. Để quá trình phục hồi diễn ra nhanh chóng, bạn cần tiến hành vật lý trị liệu đúng cách và ăn uống khoa học.

Phẫu thuật mang lại hiệu quả điều trị cao và có thể cải thiện dứt điểm tình trạng bệnh. Tuy nhiên, phương pháp điều trị này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro không mong muốn như chảy máu, nhiễm trùng, trật khớp, tổn thương mạch máu,... Người bệnh cần tìm hiểu kỹ và tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi tiến hành phẫu thuật.

Chuyên sâu

Câu hỏi thường gặp

  • Có thể tái tạo sụn khớp nhưng khả năng tái sinh phụ thuộc vào yếu tố tuổi tác, vị trí tổn thương, mức độ tổn thương và sức khỏe tổng thể.
  • Việc can thiệp ngoại khoa và chăm sóc đúng cách có thể thúc đẩy quá trình tái tạo sụn khớp.
Xem chi tiết

Người bị đau khớp háng có thể đi bộ, nhưng cần điều chỉnh cách đi và tần suất để tránh gây tác động tiêu cực đối với sức khỏe của khớp.

Xem chi tiết
Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh
Verified
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android