Viêm Bao Hoạt Dịch Dưới Cơ Delta

Cơ delta là tên bắt nguồn từ "Deltoid muscle” (tiếng Anh)  và "Le muscle deltoïde)” (tiếng Pháp) chỉ cần cơ vai, cơ bả vai. Cơ này được tạo thành từ ba sợi riêng biệt theo giải phẫu học, tuy nhiên điện tâm đồ lại phân cơ quan này thành bảy nhóm được hệ thần kinh chi phối độc lập. Cơ vai được gọi là cơ Delta là vì deltoideus (số nhiều deltoidei) chính là danh pháp trong tiếng anh và vốn được các nhà giải phẫu học sử dụng do cơ này có hình dạng giống chữ delta viết hoa (Δ) ở bảng chữ cái Hy Lạp cổ đại.

Viêm bao hoạt dịch dưới cơ Delta được hiểu là tình trạng các bao hoạt dịch có dấu hiệu sưng viêm, nóng đỏ gây đau nhức. Các bao hoạt dịch ở vai có vị trí dưới mỏm cùng vai và kéo dài ở giữa bao khớp dưới cơ delta và bên giữa cơ delta. Các bao hoạt dịch này có thể ở túi dịch đơn lẻ hoặc cũng có thể được chia làm nhiều ngăn, từ từng người.

Cũng tương tự như các cơ quan khác, bao hoạt dịch này đóng vai trò tiết chất nhờn giúp việc cử động vai hoạt động trơn tru và linh hoạt hơn. Vì một lý do nào đó mà bao hoạt dịch vị tổn thương, sưng đỏ kèm theo viêm khớp khiến việc cử động cánh tay ảnh hưởng nghiêm trọng.

Một số triệu chứng điển hình của viêm bao hoạt dịch dưới cơ Delta như

• Cảm giác đau nhức vùng khớp vai nghiêm trọng
• Đau ở bất cứ động tác cử động tay nào, chẳng hạn như gõ bàn phím, cầm nắm đồ và đau nghiêm trọng hơn khi phải cử động vai rộng, chẳng hạn như khi phải đưa tay lên cao
• Cơn đau khu trú âm ỉ bên trong bả vai và có thể cảm nhận điểm bám của cơ delta chỉ còn một phần ba trên xương cánh tay.
• Có cảm giác bả vai sưng phù, sờ vào thấy ấm nóng
• Cơn đau có lúc âm ỉ có lúc bùng lên nghiêm trọng làm ảnh hưởng rất nhiều đến chức năng vận động thường ngày
• Sốt cao, toàn cơ thể mệt mỏi, uể oải nếu có liên quan đến các tác nhân nhiễm trùng
• Cảm thấy khó vươn vai khi ngủ dậy cảm theo đau buốt, căng cứng bả vai.

Vai cũng là cơ quan phải hoạt động rất nhiều trong ngày với các động tác lặp đi lặp lại nhiều lần, đây có thể là nguyên nhân gây viêm bao hoạt dịch tại cơ quan này. Thói quen vận động sai cách, không nghỉ ngơi đầy đủ cũng hoàn toàn có thể gây ra sưng viêm bất thường tại bao hoạt dịch. Người bệnh cần đến bệnh viện thực hiện các kiểm tra, thăm khám đầy đủ mới có thể xác định chính xác nguyên nhân.

Cụ thể, một số tác nhân có thể gây viêm bao hoạt dịch dưới cơ Delta bao gồm

• Có liên quan đến các hoạt động phải căng cơ vai liên tục, lặp đi lặp lại như động tác ném xa, lăn bóng, chơi bóng chuyền hay các động tác phải giơ cánh tay lên cao trong thời gian dài làm hư tổn cơ nối khớp vai
• Người bị các chấn thương cấp tính tại cơ Delta do mang vác nặng, ngã xe hoặc các tác nhân khác
• Do có liên quan đến các bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, lắng đọng tinh thể, bệnh collagen tĩnh mạch, chấn thương cổ tay quay ..
• Nhiễm trùng cũng là nguyên nhân khiến các vi khuẩn, nấm hay virus tấn công làm bao hoạt dịch sưng viêm bất thường

Căn bệnh này thường xảy ra chủ yếu ở những người mang vác nặng, người chơi thế thao đặc biệt là những vận động viên trong các bộ môn cần hoạt động khớp vai và cánh tay nhiều, chẳng hạn như bóng chuyền, bóng rổ, bóng ném, tennis..

Bên cạnh đó, các triệu chứng của viêm bao hoạt dịch dưới cơ Delta khá nhầm lẫn với các bệnh khác như rách chóp quanh khớp vai nên việc thực hiện các chẩn đoán phân biệt để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh là cực kỳ cần thiết. Người bệnh nên đến các bệnh viện có đầy đủ thiết bị máy móc hỗ trợ để được chẩn đoán chính xác nhất.

Bất cứ vấn đề bất thường của sức khỏe nếu không được chú ý điều trị kịp thời đều có thể gây ra rất nhiều biến chứng nghiêm trọng, tuyệt đối không được chủ quan. Nhìn chung, viêm bao hoạt dịch dưới cơ Delta khiến người bệnh gặp vấn nhiều vấn đề trong sinh hoạt thường ngày bởi chỉ cần cử động cánh tay là cảm giác đau nhức lại xuất hiện.

Người bệnh vừa không thể hoạt động mà ngủ cũng không ngon giấc do cơn đau cứ xuất hiện âm ỉ. Bệnh nếu không được kiểm soát có thể làm giảm dần hoặc mất chức năng vận động vai thông thường. Các biến chứng nguy hiểm khác cũng có thể xuất hiện như teo cơ, dính khớp, khớp biến dạng hay thậm chí là bại liệt và mất chức năng vận động.

Bên cạnh đó nếu nguyên nhân gây bệnh có liên quan đến các tác nhân nhiễm trùng thì còn có thể ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận. Người bệnh có thể bị sốt cao, cơ thể mệt mỏi do vi khuẩn đi theo đường máu và xâm nhập các cơ quan khác.

Tuy nhiên các triệu chứng viêm bao hoạt dịch dưới cơ Delta đều được phát hiện khá sớm nên thường không quá nghiêm trọng. Người bệnh chỉ cần có thể phát hiện và điều trị kịp thời sẽ không quá nghiêm trọng nên người bệnh cũng không cần quá lo lắng.

Viêm bao hoạt dịch dưới cơ Delta có thể xảy ra ở những người thường mang vác hay các người thường xuyên thực hiện các động tác ở cánh tay, bả vai lặp đi lặp lại nên ai cũng có thể là đối tượng mắc căn bệnh này. Ngoài ra người bệnh sau điều trị nếu không duy trì các thói quen sinh hoạt nghỉ ngơi khoa học thì nguy cơ mắc bệnh cũng rất cao.

Để phòng tránh nguy cơ viêm bao hoạt dịch dưới cơ Delta cần chú ý những vấn đề sau

• Tránh mang vác nặng quá sức đồng thời thay đổi các thư thế mang vác phù hợp
• Làm nóng cơ thể trước khi vận động để hạn chế tối đa các chấn thương nguy hiểm có thể xuất hiện
• Thư giãn khớp vai sau mỗi ngày lao động, chơi thể thao bằng các biện pháp đơn giản như massage, tắm nước nóng, xoa bóp với các loại tinh dầu, dầu nóng
• Nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc để nhanh chóng phục hồi sức lực
• Thay đổi tư thế ngủ, lót một tấm chăn mỏng dưới lưng và kê thêm gối dưới chân rất tốt trong việc duy trì độ cong tự nhiên của hệ thống xương khớp
• Ưu tiên các loại nệm có độ đàn hồi tốt, các loại gối có độ cao phù hợp, không nên nằm nghiêng để ngủ quá lâu trong một tư thế
• Duy trì thói quen vận động thể dục thể thao hằng ngày, kết hợp với các động tác giúp duy trì độ linh hoạt phù hợp cho vai
• Bổ sung đầy đủ các dưỡng chất tốt cho hệ thống xương khớp như canxi, vitamin D, collagen,.. thông qua các thực phẩm như rau xanh, cá béo, các loại hạt, các loại sữa...
• Tránh xa bia rượu, thuốc lá, các nhóm đồ ăn lên men, đồ uống có cồn, các đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng...

Để kiểm soát tình trạng đau nhức do viêm bao hoạt dịch dưới cơ Delta gây ra, người bệnh cũng cần phải sử dụng các loại thuốc trị viêm khớp để kiểm soát các triệu chứng nhanh chóng. Thường nhất bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc paracetamol hoặc các nhóm thuốc chống viêm như NSAID để giảm tình trạng sưng viêm, nhờ đó cơn đau tại bả vai sẽ được thuyên giảm.

Tùy tình trạng của người bệnh bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc khác nhau. Nếu người bệnh bị đau hay sưng viêm nghiêm trọng có thể chỉ định dùng thuốc cortisone để kiểm soát các triệu chứng hiệu quả nhất. Người bệnh nên tuân thủ đúng theo chỉ định từ bác sĩ để đảm bảo an toàn tuyệt đối.'

Ngay khi có cảm giác đau nhức và sưng viêm ở bả vai người bệnh cần dành thời gian nghỉ ngơi ngay lập tức kết hợp cùng các biện pháp giảm đau nhức để cải thiện các triệu chứng tốt nhất. Người bệnh cần nhanh chóng thực hiện các biện pháp giảm đau, chống viêm để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm xuất hiện.

Một số biện pháp giảm đau chống viêm khi bị viêm bao hoạt dịch dưới cơ Delta  mà bạn có thể tham khảo như

• Chườm lạnh sẽ làm tê liệt dây thần kinh tạm thời, nhờ đó có thể kiểm soát tạm thời các triệu chứng đau nhức. Phương pháp này cực kỳ hiệu quả với những người bị chấn thương tại khớp vai. Bạn chỉ cần dùng một vài hòn đá để trong túi chườm hoặc khăn sạch rồi chườm lên vị trí đau trong khoảng 15 phút, không nên chườm quá lâu, thực hiện ngày 2- 3 lần/ ngày
• Chườm nóng cũng giúp kích thích máu huyết lưu thông, đẩy nhanh tốc độ phục hồi các tổn thương bên trong bả vai nhờ đó có thể giảm đau nhức và căng cứng hiệu quả
• Tắm nước ấm sẽ là biện pháp đơn giản giúp thư giãn vùng cơ bả vai. Thực hiện tắm nước ấm trước khi đi ngủ sẽ giúp cải thiện các cơn đau nhức âm ỉ về đêm
• Sử dụng dầu nóng hay các loại thuốc xoa bóp để giảm các triệu chứng đau nhức bả vai hiệu quả