Viêm Tuyến Tiền Liệt Mãn Tính

Viêm tuyến tiền liệt mãn tính, hay còn gọi là viêm tuyến tiền liệt không do vi khuẩn, là tình trạng viêm nhiễm kéo dài của tuyến tiền liệt mà không có sự hiện diện của vi khuẩn gây bệnh rõ ràng. Tình trạng này có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm và thường đi kèm với nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến cả đời sống tình dục và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.

Viêm tuyến tiền liệt mãn tính được chia thành 3 loại như sau:

• Hội chứng đau vùng chậu mãn tính: Tình trạng bệnh nhân có các triệu chứng giống như viêm tuyến tiền liệt mãn tính, nhưng kết quả kiểm tra mẫu nước tiểu lại không phát hiện sự hiện diện của vi khuẩn. Khi gặp trường hợp này, các bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh nhân mắc hội chứng đau vùng chậu mãn tính. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân xét nghiệm nước tiểu, dựa vào tỉ lệ tế bào bạch cầu tăng cao để xác định tình trạng viêm của người bệnh.
• Viêm tuyến tiền liệt mãn tính do vi khuẩn: Với loại này, nguyên nhân chính gây nên hiện tượng viêm là vi khuẩn. Bác sĩ sẽ tiến hành các biện pháp chẩn đoán và đưa ra kết luận khi tìm thấy vi khuẩn và các tế bào bạch cầu trong nước tiểu của bệnh nhân.
• Hội chứng đau vùng chậu mãn tính không do viêm (Prostatodynia): Người bệnh được chẩn đoán mắc hội chứng này khi có các triệu chứng của viêm tuyến tiền liệt nhưng không có bằng chứng cụ thể về hiện tượng nhiễm trùng. Nguyên nhân của hội chứng này là do suy giảm tuyến tiền liệt gây áp lực và kích ứng đường tiết niệu của bệnh nhân.

Triệu chứng của viêm tuyến tiền liệt mãn tính có thể rất đa dạng và không đồng nhất giữa các bệnh nhân. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:

• Đau và khó chịu ở vùng chậu: Người bệnh có thể cảm thấy đau ở vùng chậu, bụng dưới, lưng dưới hoặc khu vực giữa bìu và hậu môn.
• Rối loạn tiểu tiện: Các vấn đề tiểu tiện thường gặp bao gồm tiểu nhiều lần, tiểu gấp, khó tiểu, hoặc tiểu đau.
• Khó chịu khi xuất tinh: Đau hoặc khó chịu trong hoặc sau khi xuất tinh cũng là một triệu chứng thường gặp.
• Suy giảm chức năng tình dục: Một số người bệnh có thể trải qua giảm ham muốn tình dục hoặc khó khăn trong việc duy trì cương dương.

Viêm tuyến tiền liệt mãn tính bắt nguồn từ viêm tuyến tiền liệt thông thường. Do đó, nguyên nhân gây bệnh có liên quan đến viêm tuyến tiền liệt, có thể kể đến như:

Do ứ đọng bài tiết trong tuyến tiền liệt

Hiện tượng ứ đọng bài tiết bên trong tuyến tiền liệt xuất hiện khi nam giới không quan hệ tình dục trong thời gian dài. Khi đang có sự kích thích thì đột ngột bị dừng lại khiến cho việc xuất tinh không thuận lợi. Lâu dần, các chất ứ đọng có thể sinh ra vi khuẩn và gây nên tình trạng viêm ở tuyến tiền liệt.

Do nhiễm khuẩn

Nam giới có thể bị viêm tuyến tiền liệt khi nhiễm khuẩn qua các con đường như:

• Đường niệu đạo, thường là sau quan hệ tình dục hoặc sau khi tiến hành các thủ thuật như: Thông tiểu, nong dò niệu đạo, đặt ống dẫn lưu,...
• Theo hạch bạch huyết, gây viêm ở các cơ quan xung quanh như: Trĩ, đường ruột, trực tràng,...
• Theo đường máu khiến hiện tượng nhiễm khuẩn lây lan khắp cơ thể.

Do thói quen sinh hoạt

Những người có thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh, ăn uống thiếu chất, dùng chất kích thích, đồ uống có cồn, thường xuyên thức khuya cũng sẽ dẫn đến viêm tuyến tiền liệt.

Nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả, viêm tuyến tiền liệt mãn tính có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm:

• Suy giảm chất lượng cuộc sống: Các triệu chứng kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý và sức khỏe tổng thể của người bệnh.
• Vấn đề sinh sản: Viêm mãn tính có thể ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tinh dịch và chất lượng tinh trùng, dẫn đến vô sinh ở nam giới.
• Rối loạn chức năng tình dục: Tình trạng viêm nhiễm kéo dài có thể dẫn đến các vấn đề về cương dương và giảm ham muốn tình dục.

Bệnh nhân khi bị viêm tuyến tiền liệt mãn tính, bên cạnh việc chọn lựa các phương pháp điều trị bệnh phù hợp còn cần chú ý những điều sau:

• Chỉ sử dụng các loại thuốc chữa viêm tuyến tiền liệt khi đã được thăm khám và có sự chỉ định của bác sĩ chuyên môn.
• Thực hiện các phương pháp chữa bệnh phải kiên trì trong thời gian dài, tuy nhiên nếu trong quá trình điều trị gặp bất kỳ biểu hiện bất thường, nên đến bệnh viện để được kiểm tra.
• Thực hiện chế độ sinh hoạt lành mạnh, hạn chế quan hệ tình dục, tăng cường tập luyện thể dục thể thao, tránh thức khuya, đồng thời không sử dụng rượu, bia, chất kích thích.
• Xây dựng thực đơn ăn uống khoa học: Bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả tươi, thực phẩm giàu omega - 3, sữa chua, thực phẩm giàu kẽm,...
• Giữ tâm lý lạc quan, thoải mái, tránh tình trạng lo lắng, căng thẳng, áp lực sẽ khiến bệnh tiến triển xấu hơn.
• Uống nhiều nước hàng ngày để thúc đẩy quá trình đào thải chất độc ra khỏi cơ thể.

Viêm tuyến tiền liệt mãn tính (CPPS) là một tình trạng lâm sàng phức tạp, thường khó chẩn đoán chính xác do sự đa dạng của triệu chứng và thiếu các dấu ấn sinh học đặc hiệu. Quá trình chẩn đoán chủ yếu dựa vào việc loại trừ các nguyên nhân khác và đánh giá toàn diện triệu chứng của bệnh nhân.

Tiếp cận bệnh nhân và thu thập thông tin

• Lấy tiền sử bệnh kỹ lưỡng: Bao gồm tuổi, thời gian khởi phát triệu chứng, đặc điểm triệu chứng (đau, rối loạn tiểu tiện, rối loạn tình dục), tiền sử bệnh lý (nhiễm trùng tiết niệu, bệnh lây truyền qua đường tình dục, bệnh hệ tiết niệu), tiền sử phẫu thuật, thuốc đang sử dụng, và các yếu tố nguy cơ (hút thuốc, stress, lối sống).
• Khám lâm sàng toàn thân: Đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát, dấu hiệu nhiễm trùng (sốt, đau nhức cơ), và các bất thường về hệ tiết niệu.
• Khám trực tràng: Đánh giá kích thước, độ cứng, và sự đau nhạy của tuyến tiền liệt.

Xét nghiệm cận lâm sàng

• Xét nghiệm nước tiểu: Đánh giá sự hiện diện của vi khuẩn, máu, tinh trùng, và các bất thường khác.
• Xét nghiệm máu: Đánh giá công thức máu, chức năng thận, đường huyết, và các chỉ số viêm (CRP, ESR).
• Xét nghiệm dịch tiết tuyến tiền liệt: Được thực hiện thông qua massage tuyến tiền liệt, nhằm tìm kiếm vi khuẩn, tế bào viêm, tinh trùng, và các bất thường khác.
• Xét nghiệm vi khuẩn nuôi cấy: Đánh giá sự hiện diện của vi khuẩn gây nhiễm trùng.
• Xét nghiệm PCR: Phát hiện DNA của vi khuẩn gây nhiễm trùng.
• Xét nghiệm PSA: Mặc dù không đặc hiệu cho viêm tuyến tiền liệt mãn tính, PSA có thể tăng cao trong một số trường hợp.
• Xét nghiệm nước tiểu trung lưu: Để loại trừ nhiễm trùng đường tiết niệu.

Các xét nghiệm hình ảnh

• Siêu âm tuyến tiền liệt: Đánh giá kích thước, cấu trúc, và sự hiện diện của bất thường trong tuyến tiền liệt.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Có thể hữu ích trong trường hợp nghi ngờ áp xe tuyến tiền liệt hoặc các bệnh lý khác.

Chẩn đoán phân biệt

Viêm tuyến tiền liệt mãn tính cần được phân biệt với các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự, bao gồm:

• Nhiễm trùng đường tiết niệu
• Viêm túi tinh
• Đau cơ sàn chậu
• Hội chứng đau vùng chậu mãn tính
• Ung thư tuyến tiền liệt

Viêm tuyến tiền liệt mãn tính là một tình trạng phức tạp, thường khó điều trị hoàn toàn. Phương pháp điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và đáp ứng của bệnh nhân với các liệu pháp.

Thuốc Tây y

Với sự tiến bộ không ngừng của y học hiện đại, có rất nhiều phương pháp hiệu quả để điều trị các loại bệnh, bao gồm cả viêm tuyến tiền liệt mãn tính. Dựa trên tình trạng sức khỏe và mức độ viêm nhiễm của từng bệnh nhân, bác sĩ sẽ kê đơn các loại thuốc phù hợp. Sau đây là một số loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị viêm tuyến tiền liệt mãn tính:

• Kháng sinh: Mặc dù viêm tuyến tiền liệt mãn tính thường không phải do nhiễm khuẩn, kháng sinh có thể được chỉ định trong một số trường hợp, đặc biệt khi có bằng chứng nhiễm trùng rõ ràng. Các kháng sinh thường được sử dụng bao gồm fluoroquinolone (ciprofloxacin, ofloxacin) và trimethoprim-sulfamethoxazole.
• Thuốc chống viêm: Các thuốc như corticosteroid có thể được sử dụng trong trường hợp viêm nặng, nhưng thường không được khuyến cáo do tác dụng phụ.
• Thuốc giảm đau: Các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen, naproxen có thể giảm đau và viêm.
• Thuốc giãn cơ trơn alpha-blocker: Các thuốc như tamsulosin, alfuzosin, doxazosin giúp thư giãn cơ trơn của tuyến tiền liệt, cải thiện lưu thông nước tiểu và giảm triệu chứng tiểu tiện khó khăn.
• Thuốc an thần alpha-1: Các thuốc như prazosin, terazosin có tác dụng tương tự như alpha-blocker nhưng thường được sử dụng với liều thấp hơn.

Can thiệp ngoại khoa

Can thiệp ngoại khoa thường không được xem là phương pháp điều trị đầu tiên cho viêm tuyến tiền liệt mãn tính. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, khi các phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc khi có các biến chứng nghiêm trọng, can thiệp ngoại khoa có thể được cân nhắc.

• Dẫn lưu áp xe tuyến tiền liệt: Thủ thuật này được thực hiện bằng cách chọc kim hoặc đặt ống dẫn lưu để loại bỏ mủ từ áp xe.
• Mổ lấy sỏi tuyến tiền liệt: Thủ thuật này thường được thực hiện qua đường nội soi để loại bỏ sỏi khỏi tuyến tiền liệt.
• Cắt bỏ một phần tuyến tiền liệt: Đây là một thủ thuật phức tạp và thường chỉ được chỉ định trong những trường hợp đặc biệt, khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả và đau không kiểm soát được.

Can thiệp ngoại khoa điều trị viêm tuyến tiền liệt mãn tính có thể gây ra một số rủi ro và biến chứng, bao gồm:

• Nhiễm trùng
• Chảy máu
• Rối loạn cương dương
• Tiểu không kiểm soát
• Mất khả năng sinh sản

Vì vậy, quyết định thực hiện can thiệp ngoại khoa cần được cân nhắc kỹ lưỡng và chỉ nên được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa có kinh nghiệm.

Mẹo dân gian hỗ trợ điều trị bệnh

Trong dân gian, có rất nhiều phương pháp hữu ích được truyền lại có khả năng cải thiện tình trạng viêm tuyến tiền liệt mãn tính ở nam giới. Những cách thức này được ưa chuộng bởi tính đơn giản, dễ áp dụng, chi phí thấp và mang lại hiệu quả tích cực. Dẫu vậy, cần lưu ý rằng các mẹo dân gian này chỉ nên được áp dụng khi bệnh còn ở giai đoạn nhẹ, mới bắt đầu xuất hiện triệu chứng.

Râu ngô kết hợp dưa hấu

Trong Đông y, râu ngô có vị ngọt thanh, mát, có tác dụng thanh lọc cơ thể, giải độc tốt. Đồng thời các hoạt chất trong râu ngô giúp cải thiện nhanh chóng tình trạng sỏi thận, sỏi bàng quang hay các bệnh lý về viêm tuyến tiền liệt. Cùng với đó, vỏ dưa hấu tươi có chứa hàm lượng lớn vitamin, chất chống oxy hóa, khoáng chất, có thể ngăn chặn các cơn đau khó chịu của bệnh viêm tuyến tiền liệt.

Cách thực hiện:

• Bạn chuẩn bị râu ngô, vỏ dưa hấu tươi, rửa sạch và để ráo nước.
• Cho tất cả nguyên liệu này vào nồi đun cùng 500ml nước, để lửa nhỏ trong khoảng 15 - 20 phút rồi tắt bếp. Có thể cho một ít đường phèn để dễ uống.
• Nên áp dụng cách làm này hàng ngày và liên tục trong khoảng 2  tuần để nhanh chóng cải thiện tình trạng bệnh.

Chuối tiêu

Chuối tiêu được biết đến là “thần dược” đối với sức khỏe, hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh khác nhau như: Chữa mất ngủ, kích thích tiêu hóa, ngăn ngừa ung thư. Không chỉ vậy, trong chuối tiêu còn chứa các hoạt chất glucid, kali, canxi, vitamin B1, B2, C do đó có khả năng kháng viêm, thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể. Những người bị viêm tuyến tiền liệt mãn tính có thể dùng chuối tiêu để cải thiện tình trạng bệnh.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị ngân nhĩ rửa sạch, nấu mềm, cùng lúc đó lột vỏ chuối tiêu, cắt thành đoạn ngắn và cho vào nấu chung.
• Khi 2 nguyên liệu này chín mềm thì cho ra và ăn trực tiếp.
• Nên thực hiện cách làm này thường xuyên để đẩy lùi các triệu chứng của bệnh.

Lá trầu không

Lá trầu không từ lâu đã được dùng để chữa nhiều chứng bệnh khác nhau, trong đó có viêm tuyến tiền liệt. Loại lá này có hoạt tính kháng sinh mạnh, có khả năng ức chế nhiều chủng vi khuẩn và nấm. Đồng thời sử dụng trầu không còn chống viêm, giảm ngứa, đẩy lùi các triệu chứng của bệnh viêm tuyến tiền liệt như: Tiểu rắt, tiểu đêm, khó tiểu, đau khi đi tiểu hay khi quan hệ tình dục.

Cách thực hiện:

• Người bệnh chuẩn bị 5 - 6 lá trầu không, ngâm nước muối khoảng 10 phút rồi rửa sạch, sau đó cho vào máy xay sinh tố, xay cùng một ít nước lọc.
• Phần nước này bạn chia thành 2 lần uống trong ngày sẽ giảm được tình trạng viêm tuyến tiền liệt.

Bài thuốc đông y điều trị viêm tuyến tiền liệt mãn tính

Theo quan niệm Đông y, viêm tuyến tiền liệt mãn tính chủ yếu do thận hư, thấp nhiệt, kinh lạc tắc nghẽn gây nên. Thận hư dẫn đến khí huyết suy yếu, không đủ để nuôi dưỡng tuyến tiền liệt. Thấp nhiệt gây viêm nhiễm, tắc nghẽn kinh lạc, gây đau đớn và khó tiểu. Mục tiêu của điều trị Đông y là bổ thận tráng dương, thanh nhiệt lợi thấp, thông kinh hoạt lạc. Một số bài thuốc thường được sử dụng bao gồm:

• Bài thuốc 1: Dược liệu bao gồm Hoàng cầm, Trạch tả, Ý dĩ, Phục linh. Các vị thuốc được sắc chung với 1.5 lít nước, đun nhỏ lửa còn 500 ml, chia làm 3 lần uống trong ngày. Liệu trình kéo dài từ 10 đến 14 ngày tùy vào mức độ triệu chứng. Bài thuốc này giúp thanh nhiệt và lợi thấp, thích hợp cho những bệnh nhân có triệu chứng viêm tuyến tiền liệt do ẩm nhiệt. Thuốc có tác dụng làm giảm đau, giảm tiểu rắt, và cải thiện các triệu chứng khó chịu vùng chậu.
• Bài thuốc 2: Bài thuốc này chủ yếu nhắm vào việc bổ thận, cải thiện chức năng sinh dục và làm mạnh gân cốt. Phù hợp cho những bệnh nhân viêm tuyến tiền liệt mãn tính kèm theo các triệu chứng suy giảm chức năng sinh lý. Thành phần bao gồm Ba kích, Nhân sâm, Đỗ trọng, Thục địa. Các thành phần thuốc được nấu với 1.5 lít nước, đun sôi rồi hạ lửa đun nhỏ trong 30 phút, còn khoảng 600 ml. Uống 2-3 lần trong ngày, duy trì trong khoảng 2 tuần.

Đông y thường có tác dụng chậm hơn so với thuốc Tây, do đó người bệnh cần kiên trì sử dụng và theo dõi các triệu chứng để điều chỉnh liệu trình phù hợp. Trước khi sử dụng bất kỳ bài thuốc Đông y nào, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ y học cổ truyền hoặc chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Việc điều chỉnh lối sống và áp dụng các biện pháp khắc phục tại nhà có thể đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và cải thiện các triệu chứng của viêm tuyến tiền liệt mãn tính. Các biện pháp này không chỉ hỗ trợ quá trình điều trị mà còn giúp tăng cường sức khỏe tổng thể.

• Thay đổi tư thế thường xuyên: Tránh ngồi quá lâu, đặc biệt là trên các bề mặt cứng, có thể giúp giảm áp lực lên tuyến tiền liệt và giảm triệu chứng đau và khó chịu.
• Sử dụng đệm ngồi: Sử dụng đệm ngồi hoặc gối để giảm áp lực lên vùng chậu khi ngồi làm việc lâu.
• Tiểu tiện đều đặn: Tạo thói quen đi tiểu đều đặn, tránh nhịn tiểu để giảm áp lực lên bàng quang và tuyến tiền liệt.
• Tắm nước ấm: Ngâm mình trong bồn tắm nước ấm có thể giúp thư giãn cơ bắp và giảm đau ở vùng chậu.
• Massage tuyến tiền liệt: Một số nghiên cứu cho thấy massage tuyến tiền liệt có thể giúp giảm triệu chứng và cải thiện lưu thông máu trong khu vực này.
• Tránh các bài tập gây áp lực lên vùng chậu: Tránh các hoạt động như đạp xe kéo dài hoặc ngồi lâu có thể giúp giảm áp lực lên tuyến tiền liệt và cải thiện triệu chứng.

Những biện pháp khắc phục tại nhà này có thể đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng viêm tuyến tiền liệt mãn tính và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất, nên kết hợp với điều trị y tế và tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa.

Trước khi đến khám bệnh, bệnh nhân cần chuẩn bị đầy đủ thông tin cá nhân, lịch sử bệnh án và các xét nghiệm liên quan. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp quá trình khám diễn ra thuận lợi và hiệu quả hơn.

• Bệnh lý hiện tại: Mô tả rõ ràng các triệu chứng, thời gian xuất hiện và diễn biến của bệnh.
• Bệnh lý tiền sử: Liệt kê các bệnh đã từng mắc phải, bao gồm cả bệnh mãn tính và các lần nhập viện trước đó.
• Xét nghiệm gần đây: Mang theo kết quả các xét nghiệm máu, nước tiểu, hình ảnh hoặc các xét nghiệm khác đã thực hiện.
• Thuốc đang sử dụng: Liệt kê các loại thuốc đang sử dụng, bao gồm tên thuốc, liều lượng và tần suất sử dụng.

Bằng cách chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi đi khám, bệnh nhân sẽ tiết kiệm thời gian, tăng hiệu quả khám bệnh và nhận được sự chăm sóc tốt nhất từ bác sĩ.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan và chi tiết về tình trạng viêm tuyến tiền liệt mãn tính, cùng với những biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

Có thể bạn chưa biết:

• Viêm Tuyến Tiền Liệt Có Tự Khỏi Không?
• 14 Cách Chữa Viêm Tuyến Tiền Liệt Tại Nhà

• điều trị u xơ tiền liệt tuyến bằng thuốc Nam
• Thuốc Nam chữa vôi hóa tiền liệt tuyến
• thuốc nam chữa tiểu buốt
• Điều trị phì đại tuyến tiền liệt
• Chữa phì đại tuyến tiền liệt bằng diện chẩn
• kháng sinh điều trị viêm tuyến tiền liệt
• Phác Đồ Điều Trị Viêm Tiền Liệt Tuyến
• Chữa Viêm Tuyến Tiền Liệt Tại Nhà