Đau Dạ Dày Ở Trẻ Em

Đau dạ dày là một bệnh lý phổ biến ở trẻ em nhưng phụ huynh chưa có sự quan tâm đúng mức. Ba mẹ thường nhầm lẫn chứng đau dạ dày với các rối loạn tiêu hóa thông thường, dẫn đến tâm lý chủ quan không cho trẻ chữa trị đúng cách.

Hiện tượng đau dạ dày xảy ra khi lớp niêm mạc bị tổn thương do tác động của những nhân tố bên trong và bên ngoài cơ thể. Thuật ngữ này cũng được dùng để chỉ chung những tổn thương ở các bộ phận lân cận dạ dày như thực quản, tá tràng,...

Những triệu chứng đau dạ dày ở trẻ em tương đối khác biệt với người lớn. Vì vậy, ba mẹ cần tìm hiểu kỹ và nắm rõ các thông tin cơ bản về bệnh để tránh nhầm lẫn với chứng rối loạn tiêu hóa thông thường.

Một số biểu hiện đau dạ dày ở trẻ em mà ba mẹ cần lưu ý:

• Đau bụng trên hoặc xung quanh rốn
• Biếng ăn, ăn không ngon miệng
• Chậm tăng cân
• Đầy bụng, khó tiêu
• Cơ thể xanh xao, chóng mặt
• Nôn và buồn nôn
• Thiếu máu
• Đi ngoài ra máu hoặc phân đen

• Đau Bụng Táo Bón
• Đau Bụng Dưới Âm Ỉ Kèm Đau Lưng

Trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu và các cơ quan tiêu hóa chưa được hoàn thiện. Do đó, cơ thể non nớt của trẻ rất dễ bị các loại vi khuẩn, virus tấn công kéo theo những bệnh lý nguy hiểm về đường tiêu hóa.

Theo các nhà khoa học, bệnh đau dạ dày ở trẻ nhỏ có thể xuất phát từ những nguyên nhân sau đây:

• Yếu tố di truyền: Nếu ba mẹ có tiền sự đau dạ dày hoặc mắc các bệnh về đường tiêu hóa, trẻ nhỏ cũng có nguy cơ bị bệnh cao hơn. Một số trường hợp trẻ em có thể bị đau dạ dày ngay từ lúc mới sinh.
• Vi khuẩn Helicobacter pylori (Hp) tấn công: Hp là một loại vi khuẩn có khả năng làm tổn thương và phá hủy niêm mạc dạ dày. Nếu Helicobacter pylori xâm nhập vào cơ thể trẻ, chúng sẽ ký sinh lại ở niêm mạc và hình thành một ổ viêm loét tại đây khiến trẻ có cảm giác đau đớn và buồn nôn, chán ăn,...
• Vấn đề vệ sinh khi ăn uống: Hàm răng của trẻ còn yếu nên thường gặp khó khăn trong việc nhai nuốt thức ăn. Do đó, các mẹ thường có thói quen mớm đồ ăn cho trẻ dễ nuốt. Tuy nhiên, hành động này có thể vô tình khiến các vi khuẩn và tác nhân gây hại trong cơ thể mẹ truyền sang con, khiến trẻ bị đau dạ dày.
• Chế độ ăn thiếu khoa học: Mỗi trẻ có một thể trạng và cơ địa khác nhau, ba mẹ nên lựa chọn món ăn phù hợp với khả năng tiêu hóa của trẻ. Nếu không trẻ sẽ thường xuyên có cảm giác buồn nôn, không tiêu hóa được hết thức ăn dẫn đến đau dạ dày. Đặc biệt, những món chiên xào nhiều dầu mỡ, đồ cay nóng, có vị chua gắt,... cũng rất dễ khiến niêm mạc dạ dày của trẻ bị tổn thương.
• Yếu tố tâm lý: Ba mẹ thường có xu hướng chủ quan, cho rằng con trẻ không phải lo âu hay suy nghĩ nhiều dẫn đến đau dạ dày. Tuy nhiên, đây hoàn toàn là quan niệm sai lầm. Nếu trẻ phải chịu nhiều áp lực học hành dẫn đến sinh hoạt, ăn uống thất thường, hệ tiêu hóa cũng sẽ bị ảnh hưởng và xuất hiện nhiều rối loạn.
• Dùng thuốc không đúng cách: Việc lạm dụng thuốc giảm đau, chống viêm,... trong thời gian dài hoặc với liều lượng vượt quá mức cho phép cũng sẽ khiến môi trường acid trong dạ dày bé thay đổi. Trẻ rất dễ bị kích ứng dẫn đến tổn thương niêm mạc, đau và viêm loét dạ dày,...

Có thể thấy, nguyên nhân hình thành bệnh đau dạ dày ở trẻ em chủ yếu đến từ lối sống thiếu khoa học mà ba mẹ tạo cho bé. Vì vậy, bạn hãy giúp bé thay đổi ngay những thói quen xấu, tập cho bé sinh hoạt và ăn uống điều độ hơn để phòng ngừa nguy cơ đau dạ dày ở trẻ em.

Nhìn chung, ở giai đoạn mới khởi phát, chứng đau dạ dày ở trẻ em không phải là một bệnh lý nguy hiểm. Trẻ có thể mệt mỏi, sụt cân và chậm phát triển hơn những bạn bè cùng trang lứa. Nhưng nếu được chữa trị đúng cách, con bạn vẫn có thể lớn lên khỏe mạnh mà không để lại di chứng nào.

Tuy nhiên, nếu bệnh không được phát hiện và chữa trị kịp thời, trẻ có thể đối mặt với nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

• Viêm loét dạ dày - tá tràng: Ổ viêm loét dạ dày ngày càng lan rộng khiến cơn đau tái phát với tần suất thường xuyên hơn, tình trạng ợ chua, ợ hơi cũng liên tục tiếp diễn. Điều này ảnh hưởng rất lớn sự phát triển và sức khỏe của bé.
• Trào ngược dạ dày: Cơn đau kéo dài sẽ làm rối loạn hoạt động bài tiết axit. Dạ dày tăng tiết axit đột ngột dẫn đến hiện tượng trào ngược dạ dày, thực quản.
• Hẹp môn vị: Ổ viêm loét lan rộng gây sưng và hẹp môn vị. Trẻ thường xuyên phải chịu nhiều đau đớn mỗi khi nằm, ăn uống,...
• Xuất huyết tiêu hóa: Niêm mạc dạ dày bị viêm loét trong thời gian dài cũng sẽ ảnh hưởng đến các mạch máu. Cuối cùng gây ra hiện tượng xuất huyết và chảy máu trong ồ ạt ở trẻ. Đây là biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh đau dạ dày ở trẻ em.

Chứng đau dạ dày ở trẻ em hoàn toàn có thể ngăn chặn từ sớm nếu ba mẹ biết tập cho bé những thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh.

Ngay từ khi trẻ biết nhận thức về hành động của mình, ba mẹ nên hướng dẫn bé áp dụng những nguyên tắc sau đây:

• Giữ vệ sinh cá nhân và tắm rửa sạch sẽ mỗi ngày. Rửa tay trước mỗi bữa ăn, sau khi đi vệ sinh và đi từ ngoài về.
• Để bé dùng riêng các vật dụng cá nhân như bàn chải đánh răng, khăn mặt,... để phòng ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn do tiếp xúc.
• Luôn giữ vệ sinh nhà cửa và môi trường xung quanh sạch sẽ, không để bé vui chơi ở những nơi ẩm thấp, nhiều rác bẩn.
• Mẹ cần thay đổi thói quen mớm đồ ăn cho trẻ, nên dạy trẻ tự nhai chậm bắt đầu từ những miếng cơm nhỏ vừa ăn.
• Thực hiện ăn chín uống sôi, không nên cho trẻ ăn đồ sống, đồ tái,... Vì hệ tiêu hóa của trẻ còn yếu nên rất dễ bị các loại vi khuẩn, giun, sán xâm nhập.
• Không nên cho trẻ ăn đồ cay nóng, chiên xào nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, đồ đóng hộp,...
• Hạn chế ăn đồ chua và sử dụng đồ uống có gas.
• Xây dựng một thói quen ăn uống lành mạnh. Nên cho trẻ ăn nhiều đồ ăn dạng lỏng, dễ tiêu hóa như cháo, súp,... Các món ăn giúp giảm lượng axit tiết ra trong dạ dày như mật ong, ngũ cốc, dầu thực vật, bánh quy,...
• Bổ sung các loại hoa quả, trái cây và rau củ tươi để tăng cường sức đề kháng cho trẻ.
• Cho trẻ ăn đúng giờ, ngủ đúng giờ. Nên thay đổi thực đơn thường xuyên để tạo cho bé cảm giác thèm ăn, không để bé ăn quá đói hoặc quá no.

Đối với những trường hợp đau dạ dày do nhiễm vi khuẩn Hp, các bác sĩ thường sẽ kê đơn thuốc để giảm đau và đẩy lùi các triệu chứng của bệnh. Một số loại thuốc điều trị đau dạ dày ở trẻ em phổ biến hiện nay:

• Yumangel: Là loại thuốc giảm đau và đẩy lùi các triệu chứng đầy hơi, buồn nôn cho bé. Thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ như tiêu chảy, táo bón,...
• Gastropulgite: Có tác dụng giảm đau nhanh, trị chứng đầy hơi, ợ chua,... Loại thuốc này ít gây tác dụng phụ và tốt cho hệ tiêu hóa của bé nên được nhiều ba mẹ tin dùng.
• Nexium: Hỗ trợ quá trình hồi phục và chữa lành tổn thương trong niêm mạc dạ dày. Thuốc được điều chế dưới dạng bột và dạng cốm nên rất dễ sử dụng.
• Phosphalugel: Là loại thuốc giảm đau phù hợp với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, được sản xuất dưới dạng sữa để bé dễ sử dụng và hấp thu nhanh hơn.

Việc sử dụng thuốc có thể kèm theo nhiều tác dụng không mong muốn. Do đó, ba mẹ cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ, không tự ý gia giảm liều lượng gây phản tác dụng, nguy hiểm đến sức khỏe của bé.

Đối với những trường hợp đau dạ dày do thói quen ăn uống, sinh hoạt thiếu khoa học, ba mẹ cần thay đổi ngay chế độ dinh dưỡng và cách chăm sóc trẻ. Đồng thời, kết hợp với những phương pháp chữa trị tại nhà để bé mau khỏi bệnh hơn.

Massage bụng nhẹ nhàng để điều trị đau dạ dày ở trẻ em

Để giảm đau nhanh chóng và giúp bé dễ chịu hơn, ba mẹ nên dùng một ít dầu ấm hoặc dùng ô liu để thoa lên vùng bụng quanh rốn. Sau đó làm ấm hai lòng bàn tay rồi massage nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ. Ba mẹ lưu ý dùng lực tay vừa phải, tiếp tục massage cho đến khi thấy bé đã đỡ đau và thoải mái hơn.

Chữa đau dạ dày cho trẻ bằng mật ong và gừng tươi

Gừng có tính ấm, vị cay nên rất hiệu quả trong việc đẩy lùi các triệu chứng đau nhức và tăng cường tuần hoàn máu. Trong khi đó, mật ong có tính kháng khuẩn, chống viêm mạnh, giúp tiêu diệt các loại vi khuẩn có hại trong hệ tiêu hóa, ngăn ngừa nguy cơ hình thành ổ viêm.

Kết hợp mật ong với gừng tươi là một cách chữa đau dạ dày ở trẻ em rất an toàn và hiệu quả. Nếu ba mẹ kiên trì thực hiện, các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, ợ nóng,... sẽ nhanh chóng biến mất.

Nguyên liệu:

• 1 củ gừng tươi.
• ½ muỗng mật ong nguyên chất (nên sử dụng mật ong rừng nếu có).

Cách thực hiện:

• Gừng tươi gọt sạch vỏ rồi rửa qua với nước.
• Thái lát rồi bỏ gừng vào cối giã, chắt lấy phần nước cốt và lọc bỏ bã gừng.
• Trộn ¼ muỗng nước cốt gừng vừa thu được với ½ muỗng mật ong đã chuẩn bị.
• Cho trẻ uống ngay khi vừa thực hiện xong.
• Lưu ý đối với những trẻ dưới 2 tuổi, ba mẹ nên pha loãng hỗn hợp với nước để trẻ dễ uống và an toàn hơn.
• Áp dụng 2 lần mỗi ngày để thấy tình trạng đau dạ dày ở trẻ có những chuyển biến rõ rệt.

Chữa đau dạ dày ở trẻ em bằng sữa chua

Sữa chua không chỉ là món ăn vặt thơm ngon, bổ dưỡng mà còn là phương thuốc hữu hiệu cho bệnh đau dạ dày ở trẻ em. Theo các nghiên cứu, sữa chua có tính mát, chứa nhiều lợi khuẩn rất tốt cho hệ tiêu hóa.

Ba mẹ nên cho bé ăn sữa chua mỗi ngày để hạn chế cơn đau, kích thích tiêu hóa. Tuy nhiên, ba mẹ chỉ nên dùng một lượng vừa đủ, nếu cho bé ăn quá nhiều sẽ rất dễ khiến bé bị lạnh bụng, tiêu chảy,...

Chườm ấm để làm dịu cơn đau

Chườm ấm là phương pháp tác dụng nhiệt rất hiệu quả để đẩy lùi các cơn đau. Nhiệt độ cao sẽ giúp vùng bụng của bé được xoa dịu, sưởi ấm và mang lại cảm giác dễ chịu hơn.

Khi nhận thấy bé có dấu hiệu đau tức bụng, ba mẹ nên dùng ngay một túi chườm ấm để áp lên vùng bụng của bé. Duy trì thực hiện 1 - 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 15 - 20 phút để giúp bé nhanh khỏi bệnh.

Tập cho trẻ uống nhiều nước

Trẻ nhỏ thường có thói quen “lười uống nước”, điều này sẽ ảnh hưởng xấu đến hoạt động co bóp và chuyển hóa các chất của dạ dày. Ba mẹ nên nhắc bé uống đủ nước mỗi ngày để cân bằng lượng acid bên trong dạ dày, ngăn ngừa các triệu chứng như chướng bụng, đầy hơi, ợ nóng,... Đồng thời, thức ăn cũng sẽ được hấp thu và chuyển hóa dễ dàng hơn.

Khi cơn đau xuất hiện, mẹ nên cho bé uống ngay một cốc nước ấm để xoa dịu dạ dày của bé.

Trị đau dạ dày bằng nghệ tươi và nước dừa

Nước dừa có hàm lượng vitamin và khoáng chất dồi dào bao gồm sắt, đồng, kẽm, magie, vitamin C, kali, canxi,... có tác dụng giảm đau, kháng viêm và làm lành tổn thương niêm mạc hiệu quả. Nước dừa cũng chứa nhiều loại enzyme như dehydrogenase, catalase, axit phosphate,... có khả năng thúc đẩy quá trình tiêu hóa thức ăn ở dạ dày.

Trong khi đó nghệ tươi luôn là một thảo dược không thể thiếu trong các bài thuốc chữa bệnh về đường tiêu hóa. Nghệ có tính kháng khuẩn, chống viêm giúp ngăn ngừa nguy cơ viêm loét và tăng tiết dịch vị ở dạ dày.

Khi kết hợp hai nguyên liệu này với nhau, ba mẹ sẽ giúp bé chữa trị bệnh đau dạ dày một cách an toàn và hiệu quả.

Nguyên liệu:

• 1 củ nghệ tươi loại nhỏ.
• 1 cốc nước dừa.

Cách thực hiện:

• Nghệ tươi cạo vỏ, đem rửa sạch rồi thái lát mỏng.
• Cho những lát nghệ vừa thái vào nồi nước dừa và đun sôi trong khoảng 10 phút.
• Chia thành 3 lần uống mỗi ngày và cho trẻ dùng khi còn ấm.
• Ba mẹ kiên trì thực hiện sau khoảng 5 ngày sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.

• Chữa Đau Dạ Dày Bằng Mật Ong