Bệnh Lao Xương Kiêng Ăn Gì?
Những thực phẩm người bị lao xương nên ăn và cần kiêng như sau:
- Nên kiêng: Thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, đường, muối, rượu bia, đồ hộp vì có thể gây kích ứng, sưng đỏ chỗ đau, ngăn hấp thu canxi của xương, giảm khả năng tiêu diệt vi khuẩn lao, khiến vết thương lâu lành.
- Nên ăn: Thực phẩm giàu sắt, canxi, vitamin D, kẽm, omega 3 (hàu, thịt bò, trứng, cá hồi, sữa và chế phẩm từ sữa), rau xanh, trái cây tươi giúp xương chắc khỏe, tăng cường hệ miễn dịch.
Nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người bị lao xương
Để rút ngắn thời gian chữa trị, ngoài việc tuân thủ theo đúng phác đồ của bác sĩ, người bệnh cũng cần duy trì một chế độ dinh dưỡng hợp lý nhằm nâng cao khả năng miễn dịch, thúc đẩy quá trình chữa lành tổn thương trong xương và khôi phục khả năng vận động.
Khi xây dựng thực đơn cho người bệnh lao xương cần tuân thủ theo các nguyên tắc sau:
- Bổ sung đầy đủ 4 nhóm thực phẩm trong bữa ăn của người bệnh. Bao gồm protein, đường, tinh bột, chất béo, vitamin và các khoáng chất.
- Ưu tiên cung cấp đường cho cơ thể từ nguồn hoa quả tươi để hỗ trợ đào thải độc tố cho gan, tránh làm tăng đường huyết và giảm thiểu nguy cơ gặp tác dụng phụ của thuốc Tây.
- Không kiêng khem quá mức trong ăn uống khiến cơ thể bị thiếu chất dinh dưỡng, không có sức chống lại vi khuẩn lao.
- Chế biến món ăn đa dạng và thường xuyên thay đổi thực đơn để kích thích vị giác của người bệnh.
- Chia 3 bữa ăn chính thành 5 – 6 bữa nhỏ trong ngày để người bệnh hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.
- Cắt giảm chất béo không lành mạnh và những thực phẩm có hại cho xương khớp ra khỏi thực đơn. Thay vào đó, người bệnh nên bổ sung các dưỡng chất như sắt, kẽm, vitamin A, B6,C, E, K để hỗ trợ phục hồi sức khỏe nhanh hơn.
Để xây dựng được một chế độ dinh dưỡng hợp lý, bệnh nhân bị lao xương nên tham vấn ý kiến của bác sĩ điều trị hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Bên cạnh đó, người bệnh có thể tham khảo danh sách các thực phẩm nên và không nên ăn dưới đây nhằm biết cách ăn uống có lợi nhất cho sức khỏe.
Bệnh lao xương kiêng ăn gì?
Một số thực phẩm và đồ uống có thể khiến các triệu chứng của bệnh lao xương trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những thứ người bệnh lao xương nên kiêng ăn:
1. Thức ăn nhiều dầu mỡ
Gà rán, khoai tây chiên, thịt chiên hay các món xào với nhiều dầu mỡ đều không tốt cho người bị lao xương. Sử dụng chúng thường xuyên có thể khiến cân nặng gia tăng mất kiểm soát. Trọng lượng cơ thể dư thừa làm tăng sức ép lên xương khớp khiến xương bị hủy hoại nhanh hơn.
Thêm vào đó, thói quen ăn nhiều thực phẩm chiên rán còn làm tăng mỡ trong máu. Chất béo no có thể kích thích phản ứng viêm tại khu vực bị lao xương bùng phát, từ đó dẫn đến sưng phù, đau nhức nghiêm trọng hơn.
2. Đường tinh luyện
Đường tinh luyện hay các loại đồ ăn, thức uống chứa nhiều đường tinh luyện như bánh quy, kẹo, nước ngọt cũng là những thứ cần kiêng khi bị lao xương. Tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt có thể ảnh hưởng không tốt đến hệ miễn dịch, làm giả khả năng tự tiêu diệt vi khuẩn lao trong cơ thể.
Hơn nữa, ăn nhiều đồ ngọt còn gây tăng cân và kích thích sản sinh các chất gây viêm. Tất cả đều không tốt cho sức khỏe và có thể cản trở đến quá trình điều trị bệnh lao xương.
3. Thức ăn nhanh
Thói quen sử dụng thức ăn chế biến sẵn như xúc xích, dăm bông, thịt xông khói, hamburger sẽ khiến cơ thể được dung nạp một lượng lớn chất béo hay đường. Một số thức ăn thậm chí còn chứa chất bảo quản độc hại cho xương nhưng lại có giá trị dinh dưỡng nghèo nàn.
Tốt nhất, người bệnh nên sử dụng các thực phẩm tươi sống để chế biến thức ăn, giúp cơ thể được cung cấp nguồn dưỡng chất tốt nhất nhằm có sức đề kháng tốt hơn với vi khuẩn lao.
4. Đồ hộp
Thực phẩm đóng hộp thường được bổ sung thêm chất bảo quản để kéo dài thời gian sử dụng. Chúng không tốt cho sức khỏe của người bị lao xương và cũng không đảm bảo cung cấp được đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể.
5. Không nên uống bia, rượu, cà phê
Lạm dụng đồ uống có cồn (bia, rượu,… ) hay cà phê có thể gây mất nước và cản trở quá trình hấp thụ canxi để tái tạo tổn thương tại khớp. Ngoài ra, những thức uống này còn có tính kích thích. Chúng có thể làm tăng nặng các triệu chứng khó chịu do bệnh lao xương gây ra, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc bệnh loãng xương, thoái hóa khớp.
Ngoài ra, bia rượu còn có thể tương tác với một số loại thuốc điều trị bệnh lao xương, từ đó gây kéo dài thời gian điều trị bệnh.
6. Hạn chế ăn muối
Người bị lao xương nên hạn chế ăn muối và các món ăn quá mặn như cá muối, mắm, thịt cá kho… Tiêu thụ nhiều muối khiến thận bị quá tải, đồng thời gây tích nước khiến cho khu vực bị lao xương sưng to hơn.
Bên cạnh những thứ cần kiêng ở trên, người bị lao xương cũng cần từ bỏ thói quen hút thuốc lá, thuốc lào hay các chất gây nghiện. Chúng gây rối loạn quá trình chuyển hóa, suy giảm sức đề kháng và kéo dài thời gian điều trị.
Người bệnh lao xương nên ăn gì?
Bệnh nhân bị lao xương nên chú trọng bồi bổ, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, đồng thời hỗ trợ giảm nhẹ các triệu chứng bệnh bằng những thực phẩm dưới đây:
1. Thực phẩm chứa nhiều kẽm
Kẽm là một khoáng chất quan trọng tham gia vào quá trình xây dựng hệ miễn dịch, đồng thời hỗ trợ tiêu hóa. Cơ thể được bổ sung đầy đủ kẽm sẽ giúp người bệnh có sức đề kháng tốt hơn, đồng thời cải thiện được tình trạng chán ăn.
Các thực phẩm chứa nhiều chất kẽm bao gồm:
- Động vật có vỏ: Hàu, hến, nghêu, sò…
- Đậu hà lan hay đậu tương
- Củ cải
- Thịt nạc lợn
- Lòng đỏ trứng gà.
2. Thức ăn chứa nhiều chất sắt
Bao gồm:
- Trái cây sấy khô
- Thịt
- Trứng
- Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành
- Rau cải xoăn
- Bông cải xanh…
Chất sắt rất cần thiết cho quá trình tái tạo các tế bào hồng cầu mới, giảm nguy cơ bị thiếu máu cho người bệnh. Bên cạnh đó, việc duy trì lưu lượng máu trong cơ thể còn đảm bảo điều kiện nuôi dưỡng tốt nhất cho xương khớp, giúp ngăn chặn tình trạng phá hủy xương và làm nhanh lành tổn thương bên trong.
3. Thực phẩm bổ sung chất xơ
Chất xơ không chỉ giúp tăng cường chức năng tiêu hóa, cải thiện tình trạng chán ăn mà còn có tác dụng giảm lượng chất béo tích trữ trong cơ thể, thanh lọc độc tố và kiềm hóa nước tiểu. Bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ, nhất là rau xanh và trái cây vào thực đơn sẽ giúp giảm nhẹ được triệu chứng của bệnh lao xương và hạn chế tác dụng phụ do thuốc điều trị gây ra.
4. Thực phẩm bổ sung vitamin D và canxi
Trong cơ thể, canxi có vai trò xây dựng các tế bào xương mới, làm tăng mật độ xương, phục hồi tổn thương do vi khuẩn lao gây ra và tăng cường khả năng vận động của khung xương. Trong khi đó, vitamin D lại giúp cơ thể hấp thụ được hàm lượng canxi tối đa từ nguồn thức ăn sử dụng hàng ngày.
Các chất này được tìm thấy nhiều trong những thực phẩm sau:
- Đậu nành
- Lòng đỏ trứng
- Rau lá xanh
- Sữa và các sản phẩm từ sữa
- Ngũ cốc
- Yến mạch…
5. Cá béo
Cá béo giúp giảm viêm, tiêu sưng ở khu vực bị lao xương bằng cách cung cấp nhiều omega 3 cho cơ thể. Omega 3 là một chất béo lành mạnh, có khả năng ức chế hoạt động của các yếu tố gây viêm, đồng thời bảo vệ các mô khỏe mạnh, giảm thiểu tổn hại cho xương khi bị vi khuẩn lao tấn công.
Các loại cá tốt nhất cho người bị lao xương bao gồm cá hồi, cá thu, cá tuyết hay cá ngừ…
6. Sữa chua
Bên cạnh nguồn canxi và vitamin D phong phú, sữa chua còn bổ sung nhiều probiotics giúp tăng cường khả năng miễn dịch và hỗ trợ cho quá trình tiêu hóa thức ăn, giúp người bệnh ăn uống ngon miệng hơn. Mỗi ngày người bệnh nên ăn 1 – 2 hũ sữa chua.
7. Thực phẩm bổ sung vitamin
Trong thực đơn hàng ngày của người bị lao xương không thể thiếu các thực phẩm bổ sung vitamin, nhất là vitamin A, B6, E, C, K. Chúng được tìm thấy nhiều trong rau củ, trái cây, các loại hạt hay ngũ cốc. Chúng giúp chống oxy hóa, kháng viêm, nâng cao khả năng miễn dịch để cơ thể có sức tiêu diệt vi khuẩn lao.
Trên đây là những thực phẩm người bị lao xương nên ăn và nên kiêng. Một số thực phẩm mặc dù không cần phải kiêng tuyệt đối nhưng người bệnh nên cố gắng hạn chế sử dụng ở mức thấp nhất để không làm ảnh hưởng đến kết quả điều trị.