Thoát Vị Đĩa Đệm L5 S1

L5 là ký hiệu của đốt sống thắt lưng cuối cùng và S1 chính là đốt sống cùng đầu tiên tiếp giáp với vị trí L1. Giữa các đốt sống đều có một lớp đĩa đệm nhằm giảm xóc, phân tán đều lực ra cơ thể, tránh xảy ra áp lực hay gây ra cảm giác đau nhức tại một vị trí.

Theo đó, thoát vị đĩa đệm L5 S1 chính là tình trạng đĩa đệm nằm giữa đốt sống L5 và S1 xảy ra thoát vị. Lúc này, phần bao xơ ở bên ngoài có dấu hiệu nứt vỡ, nhân nhầy bị đẩy ra ngoài, gây chèn ép lên các dây thần kinh và tạo cảm giác đau đớn khó chịu.

Các chuyên gia tại Vietmec cho biết, L5 S1 là vị trí đốt sống lưng rất dễ xảy ra thoát vị vì thường phải chịu mọi tác động cũng như áp lực từ những hoạt động sinh hoạt và trọng lượng của cơ thể. Bệnh chủ yếu xảy ra ở những người sau tuổi 40.

Thực tế, các dấu hiệu của bệnh thoát vị đĩa đệm L5 S1 cũng khá giống với bệnh lý thoát vị đĩa đệm thông thường. Nhưng cũng vẫn có một vài triệu chứng khác biệt. Để nhận biết bản thân đang mắc bệnh lý này, chúng ta dựa vào một số đặc điểm sau:

• Thắt lưng và mông bị đau: Vì vị trí đĩa đệm ở thắt lưng bị thoát vị nên bạn sẽ thường xuyên nhận thấy các cơn đau nhức tại vùng này. Nếu ở giai đoạn mới khởi phát, cơn đau chưa thể hiện rõ ràng, bạn sẽ chỉ nhận thấy các cơn nhức mỏi, không thể ngồi hoặc đứng quá lâu. Khi bệnh chuyển nặng hơn, mức độ đau sẽ tăng dần và có thể xuất hiện một cách đột ngột, gây đau nhói hoặc là âm ỉ kéo dài.
• Đau dây thần kinh chạy dọc sống lưng: Phần nhân nhầy thoát ra khỏi bao xơ sẽ gây chèn ép lên trên hệ thống dây thần kinh. Lúc này người bệnh sẽ có các cơn đau nhức khó chịu chạy dọc theo cột sống và chủ yếu tập trung tại mông, phần lưng, hông. Ở một số trường hợp khác, cơn đau còn thể hiện rất rõ tại cẳng chân và hai đùi.
• Chân tay tê bì: Phần nhân nhầy khi thoát ra ngoài gây chèn ép lên dây thần kinh L5 sẽ xuất hiện thêm triệu chứng tay chân tê bì. Cảm giác này sẽ nhanh chóng lan tới hai chân, khiến cho các hoạt động của cơ thể bị hạn chế rõ rệt. Nếu để kéo dài quá lâu có thể làm mất cảm giác tại các chi.
• Cơ bị teo và yếu: Hệ thống dây thần kinh khi bị chèn ép sẽ không chỉ làm đau nhức mà còn giảm lượng máu chuyển đến phần cơ dưới bắp chân. Đó chính là một tác động tiêu cực và gây ra yếu cơ, teo cơ. Lúc này bạn có thể thấy rõ kích thước một bên chân nhỏ loại.

• Chức năng ruột và bàng quang rối loạn: Những dấu hiệu của bệnh thoát vị đĩa đệm L5 S1 khi tiến triển sang giai đoạn nặng sẽ đi kèm với chứng rối loạn cơ thắt. Bệnh nhân lúc này gần như bị mất kiểm soát chức năng của bàng quang và ruột. Biểu hiện đặc trưng nhất chính là khó điều tiết khả năng đại tiện và tiểu tiện.
• Khả năng vận động bị suy giảm: Những bệnh lý về xương khớp nói chung đều có những tác động tiêu cực đến chức năng vận động của người bệnh. Các cử động chân tay đều sẽ thiếu linh hoạt bị hạn chế khá nhiều, đặc biệt khi bạn vươn tay, cúi người, dơ chân,... Nếu để bệnh lâu hơn, người bệnh hoàn toàn có nguy cơ bị bại liệt.

Ngoài ra, tùy vào từng bệnh nhân sẽ có những biểu hiện khác. Do vậy, việc đi thăm khám tại các cơ sở y tế sẽ giúp chúng ta có phương pháp điều trị thích hợp nhất.

Bệnh thoát vị đĩa đệm L5 S1 đang ngày càng có xu hướng trẻ hóa cũng như tiềm ẩn không ít nguy cơ xảy ra biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Việc nhận định được chính xác nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp bệnh nhân có cách chữa trị phù hợp.

Hiện nay, y học cho biết bệnh khởi phát bởi những yếu tố như sau:

• Cơ thể lão hóa tự nhiên: Đây chính là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới chứng thoát vị đĩa đệm L5 S1. Khi tuổi tác càng cao sẽ càng làm cấu trúc xương bị thay đổi, dễ tổn thương. Đặc biệt người cao tuổi chính là đối tượng dễ mắc nhiều bệnh lý về xương nhất hiện nay.
• Ngồi hoặc làm việc sai tư thế: Cột sống chính là bộ phận chống đỡ cho toàn bộ cơ thể của chúng ta, do đó rất dễ bị ảnh hưởng khi bạn vận động hay ngồi sai tư thế. Bên cạnh đó, với những người lao động nặng nhọc, thường phải khuân vác trong thời gian dài cũng làm cột sống chịu không ít tổn thương.
• Chấn thương: Các chấn thương ngoài ý muốn khi chơi thể thao, lao động hoặc tai nạn giao thông tại cột sống nếu không chữa trị kịp thời đều để lại di chứng. Trong đó có chứng thoát vị đĩa đệm L5 S1.
• Do các bệnh về xương khớp khác: Nếu bệnh nhân mắc bệnh viêm khớp, gai cột sống, thoái hóa khớp, chậm trễ điều trị sẽ kéo theo chứng thoát vị đĩa đệm. Lúc này bệnh sẽ rất khó điều trị và cần nhiều thời gian.

• Dị tật bẩm sinh hoặc di truyền: Có nhiều đánh giá được đưa ra rằng đốt sống L5 S1 bị thoái hóa là bởi các dị tật bẩm sinh hoặc do yếu tố di truyền trong gia đình gây ra.
• Cân nặng quá cao: Thừa cân béo phì không chỉ làm gia tăng các bệnh lý về tim mạch, người bệnh còn có nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống và viêm khớp. Vì trọng lượng cơ thể quá lớn sẽ tác động gây áp lực lên cột sống làm xương khớp yếu đi và đĩa đệm bị tổn thương.
• Chế độ ăn thiếu dưỡng chất: Khi thực đơn hàng ngày của bạn bị thiếu lượng lớn canxi, xương khớp sẽ mất dần khả năng nâng đỡ cho cơ thể. Đó cũng chính là yếu tố làm gia tăng các bệnh lý về xương khớp hiện nay.

Thoát vị đĩa đệm L5 S1 có phải bệnh lý nguy hiểm không là vấn đề được rất nhiều người quan tâm. Theo đó, chúng ta có thể khẳng định rằng đây chính là một loại bệnh tiềm ẩn khá nhiều nguy cơ nguy hiểm, gây hại trực tiếp tới sức khỏe. Nhìn chung, để có thể chữa trị dứt điểm bệnh là vấn đề khá khó, nhưng nếu phát hiện ngay từ giai đoạn đầu, chúng ta hoàn toàn có thể cải thiện triệu chứng. Các hoạt động sinh hoạt sẽ bình thường như ban đầu.

Nhưng cũng không thể phủ nhận rằng, các diễn tiến nghiêm trọng của bệnh lý này sẽ dễ xảy ra khi chúng ta không có những biện pháp chữa trị thích hợp, cụ thể gồm:

• Thoát vị đĩa đệm thể mãn tính: Bệnh lý khi diễn tiến kéo dài và không có các phương pháp chữa trị triệt để sẽ làm cho thoát vị lan ngày càng rộng hơn, chuyển qua giai đoạn mãn tính. Ở tình trạng này, các cơn đau thêm dữ dội và còn xuất hiện nhiều biểu hiện khá nghiêm trọng khác. Khi đó, việc chữa trị gần như sẽ chỉ có khả năng bảo tồn cũng như cải thiện triệu chứng.
• Hội chứng chùm đuôi ngựa: Khi hệ thống dây thần kinh bị chèn ép trong thời gian dài sẽ dễ gây ra đau nhức rễ dây thần kinh. Nghiêm trọng hơn chính là rễ thần kinh có thể xảy ra tình trạng đứt, làm cho bệnh nhân mất khả năng kiểm soát các hành vi bởi mức chèn ép quá lớn. Triệu chứng này khi kéo dài sẽ được gọi là hội chứng chùm đuôi ngựa.
• Các đốt sống bị thoái hóa: Đĩa đệm lót ở giữa các đốt sống với nhiệm vụ làm giảm sát những ma sát cũng như giảm xóc trong quá trình vận động. Đĩa đệm khi xảy ra tổn thương sẽ làm cho ma sát giữa các đốt sống tăng cao, dẫn tới bào mòn. Sau một thời gian sẽ hình thành bệnh thoái hóa cột sống.
• Khả năng bài tiết rối loạn: Bệnh thoát vị đĩa đệm L5 S1 khi chèn ép các dây thần kinh có thể gây ra biến chứng cơ co thắt. Từ đây gây tác động tiêu cực tới khả năng bài tiết. Nếu bệnh chuyển nặng hơn, bệnh nhân sẽ mất khả năng kiểm soát bài tiết hoàn toàn, làm ảnh hưởng rất nhiều đến các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.

• Liệt nửa người hoặc bại liệt: Biến chứng nghiêm trọng nhất của chứng bệnh này chính là gây tác động tới khả năng vận động của bệnh nhân. Các dây thần kinh bị chèn ép lâu ngày làm cho nhiều cử động bị hạn chế, có thể dẫn tới liệt nửa người, liệt chi hoặc bại liệt hoàn toàn khi không được chữa trị kịp thời.

Để có thể ngăn chặn tốt các biến chứng nguy hiểm này, bệnh nhân cần nhanh chóng tới các cơ sở y tế thăm khám. Nghiêm túc thực hiện theo phác đồ chữa trị của các bác sĩ để có thể hạn chế tối đa các tác động tiêu cực tới sức khỏe.

Đây là một bệnh lý tiềm ẩn không ít nguy cơ xảy ra biến chứng nguy hại cho sức khỏe. Vì vậy, việc phòng ngừa bệnh là điều rất cần thiết, cụ thể là:

• Bạn cần chú ý về tư thế ngồi, tránh ngồi ở một chỗ quá lâu, đặc biệt những người làm việc văn phòng. Bạn nên thay đổi tư thế ngồi thường xuyên, vận động đi lại nhẹ nhàng.
• Hạn chế việc bê vác các đồ vật nặng hoặc nhấc đồ lên đột ngột.
• Cần kiểm soát cân nặng sao cho hợp lý, tránh để thừa cân béo phì tạo ra áp lực trên cột sống.
• Hãy lựa chọn môn thể thao phù hợp để luyện tập hàng ngày. Trước lúc tập cần vận động nhẹ nhàng để làm nóng xương khớp, tránh xảy ra chấn thương.
• Nên điều chỉnh chế độ dinh dưỡng để cân bằng dưỡng chất, cung cấp đủ canxi, vitamin D, vitamin K cùng các chất cần thiết khác.
• Bạn hãy thăm khám sức khỏe định kỳ mỗi năm 2 lần để kịp phát hiện các triệu chứng bất thường tại xương khớp.

Thoát vị đĩa đệm L5 S1 là bệnh lý về xương khớp khá phổ biến và sẽ không nguy hiểm khi được chữa trị từ sớm. Tùy theo từng tình trạng sức khỏe cũng như mức độ tổn thương tại đĩa đệm mà có các phương pháp điều trị sao cho phù hợp.

Bệnh nhân sẽ cần phải thăm khám một cách kỹ càng cũng như thực hiện những xét nghiệm cần thiết. Theo đó, quy trình để thăm khám ở các khoa xương khớp bao gồm cả thăm khám lâm sàng và thực hiện những xét nghiệm liên quan.

Sau khi đã được thực hiện đầy đủ các thăm khám lâm sàng, bệnh nhân sẽ được chỉ định những xét nghiệm quan trọng bao gồm:

• Chụp X-quang: Đây chính là phương pháp phổ thông nhất, được chỉ định với mọi bệnh lý xương khớp. Thông qua kết quả phim chụp X-quang, các bác sĩ sẽ đánh giá được những bất thường tại phần cột sống. Nhưng đối với bệnh thoát vị đĩa đệm, kết quả này không được đánh giá cao vì chưa nhận định được mức độ bệnh cụ thể.
• Chụp CT cắt lớp: CT sẽ sử dụng tia X để quét và ghi lại hình ảnh cắt ngang tại vị trí đốt sống bị nghi ngờ là thoát vị. Thông qua kết quả hình ảnh gửi về máy tính, các bác sĩ sẽ nhận định những dấu hiệu bất thường của cột sống.
• Cộng hưởng từ MRI: MRI cũng là phương pháp chẩn đoán hiện đại trong thời gian gần đây. Kết quả hình ảnh được y học đánh giá rất cao, đặc biệt với chứng bệnh thoát vị đĩa đệm. Nhưng chi phí cho mỗi lần thực hiện MRI cũng khá tốn kém.
• Một số xét nghiệm khác: Bên cạnh các chẩn đoán hình ảnh, bệnh nhân có thể được làm thêm một số xét nghiệm sinh hóa khác. Mục đích của các phương pháp này là giúp loại trừ khả năng bị đau xương khớp do những bệnh lý khác gây nên cũng như đánh giá được mức độ tổn thương có thể liên quan đến những cơ quan khác trong cơ thể.

Sau khi đã nhận được kết quả chẩn đoán cụ thể, các bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh đơn thuốc thích hợp nhất để điều trị. Cụ thể như sau:

Thuốc Tây chữa thoát vị đĩa đệm nhanh chóng

Với chứng thoát vị đĩa đệm tại đốt sống L5 S1, bệnh nhân cần phải kiên trì trong một thời gian dài. Nhưng đồng thời, khi sử dụng thuốc Tây trong thời gian dài cũng sẽ dễ gây ra nhiều tác dụng phụ cho sức khỏe của bệnh nhân.

Để có thể giảm thiểu tốt tác dụng phụ cũng như cải thiện sức khỏe xương khớp một cách tốt nhất, bệnh nhân phải tuân thủ tuyệt đối đơn thuốc. Không tự ý tăng giảm liều, thay đổi đơn thuốc khi chưa có chỉ định.

• Thuốc giảm đau: Bệnh đau nhức xương khớp sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Do vậy, việc sử dụng các nhóm thuốc giảm đau chính là biện pháp rất cần thiết với những người bị thoát vị đĩa đệm. Một số thuốc thường được dùng phổ biến nhất hiện nay gồm: Naproxen, Paracetamol. Nếu triệu chứng đau nhức không cải thiện như mong muốn, người bệnh có thể được chỉ định để sử dụng thêm thuốc giảm đau gây nghiện chứa thành phần Morphin.
• Thuốc kháng viêm: Nhóm thuốc này thường được dùng kết hợp với thuốc giảm đau để hỗ trợ chữa trị thoát vị đĩa đệm hiệu quả nhất. Trong đó, thuốc chống viêm NSAID sẽ được sử dụng với cơ chế chính là ức chế quá trình sản xuất chất trung gian gây viêm là Prostaglandin. Bên cạnh đó, thuốc cũng giúp cải thiện tốt những triệu chứng sưng đỏ, đồng thời ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm lan rộng. Thuốc có thể sử dụng là Aspirin, Celecoxib,...
• Thuốc giãn cơ: Được chỉ định cho các trường hợp có nhóm cơ bị co thắt nặng gây ra tình trạng tê bì mất cảm giác, đau nhức. Bệnh nhân cần chú ý dùng theo đúng liều lượng được bác sĩ chỉ định. Một số thuốc đó là Carisoprodol, Baclofen, Dantrolene,...
• Thuốc tiêm Steroid: Ở những trường hợp bị đau nhức nghiêm trọng và không đáp ứng các loại thuốc uống khác, bệnh nhân có thể chỉ định thuốc tiêm Steroid. Nhóm thuốc này đồng thời chỉ được dùng trong một thời gian ngắn và có sự giám sát chặt chẽ của các bác sĩ. Khi ngừng cần giảm liều một cách từ từ và tránh dừng thuốc đột ngột.

Tiến hành phẫu thuật

Có không ít bệnh nhân do không đáp ứng được với các phương pháp chữa trị nội khoa hoặc bệnh ngày càng chuyển nặng, có thể được chỉ định thực hiện phẫu thuật. Tuy nhiên, bệnh nhân cũng có lo lắng liệu có nên thực hiện mổ thoát vị đĩa đệm L5 S1 hay không.

Thực tế, can thiệp ngoại khoa đối với bệnh xương khớp có tiềm ẩn những nguy cơ rủi ro nguy hiểm. Ở những trường hợp phẫu thuật xảy ra sai sót hoặc vấn đề từ cơ địa của bệnh nhân sẽ để lại di chứng nặng nề. Nhưng với sự tiến bộ của y học hiện nay, có khá nhiều phương pháp phẫu thuật đã ra đời và cho tỷ lệ thành công cao. Do đó, bệnh nhân không cần quá lo lắng khi thực hiện ca mổ. Những kỹ thuật được sử dụng gồm:

• Phẫu thuật nội soi: Các bác sĩ phẫu thuật sẽ tiến hành rạch một vết mổ hở nhỏ tại đốt sống, dùng các dụng cụ chuyên khoa thích hợp và lấy ra phần nhân nhầy. Những hoạt động sẽ được quan sát thông qua màn hình cùng hệ thống kính soi hiện đại. Cách làm này có thể giảm thiểu các rủi ro nhiễm trùng và quá trình bệnh nhân hồi phục cũng diễn ra nhanh hơn.
• Phẫu thuật hở: Đây chính là cách mổ truyền thống, được thực hiện bằng một vết mổ khá lớn ở trên lưng. Lúc này, bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ phần dây chằng để phẫu thuật vào sâu cột sống. Nhưng biện pháp mổ hở không được khuyến khích vì gây ảnh hưởng đến những mô mềm, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ bại liệt nếu thực hiện sai sót.
• Phẫu thuật Mini-COD: Phương pháp mổ này được đánh giá hiện đại trong việc điều trị thoát vị đĩa đệm L5 S1. Thông qua vết mổ nhỏ, lượng nhân nhầy bị thoát ra ngoài sẽ được lấy ra và không làm tổn thương đến những mô mềm ở xung quanh.

• Cắt đĩa đệm thông qua ống nội soi: Bác sĩ dùng ống nội soi thông qua đường rạch dài trên thắt lưng. Nhân nhầy dư thừa được lấy ra ngoài và làm giải tỏa áp lực trên hệ thống dây thần kinh, cải thiện tốt những cơn đau nhức cho bệnh nhân.

Đối với các bệnh lý về xương khớp nói chung cũng như thoát vị đĩa đệm L5 S1 nói riêng, kết hợp vật lý trị liệu cùng với việc dùng thuốc sẽ cho hiệu quả nhanh chóng hơn. Tùy thuộc theo từng bài tập mà người bệnh có thể thực hành tại nhà hoặc nhờ đến sự giúp đỡ của các nhân viên y tế.

Cụ thể các bài tập như sau:

• Liệu pháp sử dụng nhiệt: Bệnh nhân tận dụng nguồn năng lượng nhiệt để có thể cải thiện tốt những dấu hiệu đau nhức, máu kém lưu thông và gây ra chèn ép lên các dây thần kinh ở các đốt sống thắt lưng. Cách làm này cần phải được thực hiện với sự giám sát của bác sĩ, dùng nhiệt có cường độ phù hợp, tránh gây bỏng da.
• Dùng điện trị liệu: Đây là cách dùng dòng điện có cường độ cũng như tần số phù hợp, nhằm làm kích ứng cũng như cải thiện tốt các cơn đau nhức tại thắt lưng. Phương pháp phải được thực hiện ở những cơ sở y tế có chuyên gia giám sát.
• Sử dụng tia laser: Tia laser được ứng dụng khá nhiều trong y học hiện nay. Laser sẽ đốt cháy nhân nhầy thoát ra ngoài và giảm thiểu tốt sự chèn ép lên các dây thần kinh.
• Một số bài tập nhẹ nhàng: Các bác sĩ có thể hướng dẫn cho bệnh nhân một số bài tập vật lý trị liệu ở nhà để giảm các biểu hiện của bệnh. Thông thường những bài tập đó sẽ tập trung vào vùng thắt lưng, cơ hông, sức mạnh đôi chân và cơ bụng.
• Kéo giãn cột sống: Phương pháp dùng lực cơ học để kéo giãn cột sống tốt hơn, cải thiện nhanh những triệu chứng đau nhức do bệnh thoát vị đĩa đệm L5 S1 gây ra.