Tổ Đỉa Ở Chân

Tổng quan

Tổ đỉa là một trong những bệnh da liễu phổ biến hiện nay, tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại gây ra hiện tượng ngứa ngáy, khó chịu. Có nhiều dạng bệnh, tuy nhiên tổ đỉa ở chân thường dễ gặp nhất. Bạn đọc hãy cùng tìm hiểu về biểu hiện, nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa chứng bệnh này trong bài viết dưới đây.

Định nghĩa

Bệnh tổ đỉa là thể đặc biệt của bệnh chàm - eczema, thường xuất hiện chủ yếu ở lòng bàn tay và lòng bàn chân của con người, trong đó tổ đỉa ở chân phổ biến hơn cả. Đây là hiện tượng gây ám ảnh với nhiều người, gây tổn thương trực tiếp vùng da bệnh, đặc biệt ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ, khả năng đi lại, sinh hoạt.

Tổ đỉa ở chân rất dễ mắc và có thời gian tiến triển dai dẳng, khó điều trị dứt điểm, thường hay tái phát. Đặc biệt nếu bạn không đảm bảo điều kiện vệ sinh sạch sẽ, an toàn, bệnh lý này sẽ dễ gây loét sâu, làm xuất hiện nhiều ổ mụn nước cùng các lỗ sâu, tạo cảm giác vô cùng khó chịu.

Bệnh tổ đỉa ở chân có xu hướng giảm sau khoảng 3 - 4 tuần phát bệnh, tuy nhiên lại tái phát nếu gặp những yếu tố cơ hội.

Hình ảnh

Triệu chứng và nguyên nhân

Triệu chứng

Đây là bệnh lý liên quan đến các rối loạn da, có thể xuất hiện theo mùa và nhiều nhất là mùa đông. Bạn có thể dễ dàng nhận biết bệnh tổ đỉa ở chân qua những biểu hiện như:

  • Người bệnh gặp những cơn đau, nóng rát ở vùng chân, lúc này chân bắt đầu xuất hiện nhiều mô hôi hơn bình thường.
  • Xuất hiện những nốt mụn nước trắng đục, kích thước chỉ khoảng 1mm, cao hơn bề mặt da một chút. Mụn này thường rất dày, khó có thể tự vỡ, gây cảm giác ngứa ngáy dữ dội. Đặc biệt mụn nước mọc thành từng cụm ở gót chân, lòng bàn chân, rìa bàn chân, không mọc quá vùng cổ chân.
  • Khu vực bị mụn nước sẽ đau rát, ngứa ngáy khi chạm nhẹ hoặc nhiều khi không có cảm giác gì. Nếu chân của bạn tiếp xúc với các chất tẩy rửa, sữa tắm, xà phòng, chất kích thích, tình trạng đau nhức, ngứa rát khó chịu trở nên nặng hơn.
  • Chỉ khi bạn cào gãi, chích vỡ hoặc tác động lực mạnh, mụn nước mới vỡ ra và lúc này giải phòng chất dịch viêm bên trong. Những vùng da lân cận nếu tiếp xúc với chất dịch này sẽ trở nên khô cứng, dày sừng và nứt nẻ.
  • Mụn nước khi vỡ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da với dấu hiệu dễ nhận biết là nốt mụn trở nên đau nhức, chảy mủ, được bao phủ bởi lớp vảy màu vàng nhạt.
  • Có rất nhiều trường hợp, bọng nước xuất hiện ở trong lòng bàn chân, ngón chân kèm theo hiện tượng sưng hạch bạch huyết, có cảm giác ngứa râm ran ở cẳng chân.
  • Phần móng chân của người bị tổ đỉa có thể dần bị mất đi hình dạng bình thường.

Nguyên Nhân

Bệnh tổ đỉa ở chân đang phổ biến, có thể xuất hiện ở nhiều đối tượng, độ tuổi khác nhau, tuy nhiên các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định chính xác nguyên nhân cụ thể của tình trạng này. Người ta chỉ đưa ra những yếu tố được xem là tác nhân ảnh hưởng đến sự tiến triển của bệnh, cụ thể:

  • Nhiễm nấm da: Chứng bệnh này thường xuất hiện nhiều hơn ở giữa ngón tay hoặc ngón chân, cần điều trị ngay khi phát hiện để tránh xảy ra những biến chứng và lây lan rộng hơn.
  • Phản ứng dị ứng: Nếu thường xuyên tiếp xúc với những tác nhân gây dị ứng như chất tẩy rửa, hóa chất, xà phòng, dầu gội, sữa tắm,.... sẽ bị kích ứng và dẫn đến nguy cơ bị tổ đỉa.
  • Cơ địa dị ứng: Những đối tượng có cơ địa dị ứng thời tiết, dị ứng thức ăn, viêm da tiếp xúc, viêm da dị ứng hoặc đang mắc các bệnh liên quan đến gan, thận có khả năng bị tổ đỉa ở chân.
  • Đổ mồ hôi chân nhiều: Những người hay bị đổ mồ hôi chân, đặc biệt là vào mùa hè hoặc những đối tượng sinh sống ở khu vực nóng ấm, có tỷ lệ cao mắc bệnh tổ đỉa ở chân.
  • Môi trường làm việc: Nếu môi trường làm việc phải tiếp xúc nhiều với muối kim loại như coban, niken, bạn sẽ có nguy cơ cao bị tổ đỉa.
  • Thực phẩm ăn hàng ngày: Một số loại thực phẩm như rau xanh, gan, sữa, các loại hạt, nghêu, cá,.... có chứa nhiều coban và có thể làm xuất hiện bệnh tổ đỉa ở chân nếu được dung nạp nhiều vào cơ thể.
  • Căng thẳng, áp lực: Chưa có nghiên cứu chính xác về yếu tố này, tuy nhiên theo thống kê, tình trạng này có xu hướng nghiêm trọng hơn khi người bệnh gặp các vấn đề về tâm lý, cảm xúc, thường xuyên chịu căng thẳng, áp lực, stress trong công việc và cuộc sống.

Đường lây truyền

Tổ đỉa là bệnh lý ngoài da, do đó nhiều người lo sợ rằng bệnh có khả năng lây lan cao. Theo các chuyên gia cho rằng tổ đỉa ở chân không có khả năng lây nhiễm từ người này sang người khác vì chúng không chứa tác nhân gây bệnh là vi khuẩn, virus, thay vào đó bệnh liên quan trực tiếp đến yếu tố môi trường, cơ địa và miễn dịch của mỗi người.

Mặc dù vậy, tổ đỉa lại có thể lây từ cha mẹ sang con theo yếu tố di truyền. Do đó nếu các thành viên trong gia đình bị tổ đỉa ở chân, bạn cần xác định là do gen di truyền, không liên quan đến việc tiếp xúc, sinh hoạt chung với người bệnh.

Đặc biệt, chứng bệnh này có xu hướng lan rộng ra những vùng da lân cận, vậy nên nếu bạn không sớm phát hiện và tìm biện pháp điều trị phù hợp, phạm vi và mức độ bệnh ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn, có thể dẫn đến bội nhiễm với hiện tượng mưng mủ, đau đớn, khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt, công việc và tính thẩm mỹ. Một số trường hợp bệnh diễn biến nặng, có thể phải cắt cụt chi, vô cùng nguy hiểm.

Tổ đỉa ở chân cần nhiều thời gian điều trị hơn so với tổ đỉa ở tay do người bệnh thường xuyên di chuyển và gây áp lực lớn lên bàn chân. Nếu bạn không chú ý dưỡng ẩm, chăm sóc, vùng da chân bị bệnh sẽ trở nên khô ráp, bong tróc và ảnh hưởng đến công tác điều trị.

Biến chứng

Tổ đỉa, mặc dù thường là một tình trạng mãn tính khó chịu, nhưng trong đa số trường hợp không gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, các biến chứng có thể phát sinh.

Nhiễm trùng da

Do tính chất khô, nứt nẻ của da trong tổ đỉa, tạo ra các vết nứt nhỏ là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập. Điều này có thể dẫn đến nhiễm trùng da tại chỗ. Các dấu hiệu nhiễm trùng bao gồm: tăng đỏ, sưng, nóng, đau, mủ, và thậm chí sốt. Trong trường hợp này, điều trị kháng sinh tại chỗ hoặc toàn thân có thể cần thiết.

Loét da

Trong những trường hợp tổ đỉa rất nặng, da có thể trở nên dày, cứng và nứt sâu, dẫn đến loét. Loét da này có thể gây đau đớn nghiêm trọng, chảy máu, và chậm lành. Vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào các vết loét, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Điều trị loét đòi hỏi sự chăm sóc đặc biệt, bao gồm làm sạch vết loét, sử dụng băng vết thương, và đôi khi cần can thiệp y tế như ghép da.

Ảnh hưởng tâm lý

Tổ đỉa, đặc biệt khi nghiêm trọng, có thể gây ra các vấn đề về tâm lý như trầm cảm, lo âu, và giảm tự tin. Sự đau đớn, ngứa ngáy, và sự xuất hiện của da bị tổn thương có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống và các mối quan hệ xã hội. Trong những trường hợp này, sự hỗ trợ tâm lý có thể cần thiết.

Ảnh hưởng đến các cơ quan khác

Mặc dù hiếm gặp, nhưng trong một số trường hợp, tổ đỉa có thể liên quan đến các bệnh lý hệ thống khác. Ví dụ, một số nghiên cứu gợi ý mối liên quan giữa tổ đỉa và bệnh celiac, một rối loạn tiêu hóa liên quan đến nhạy cảm với gluten. Tuy nhiên, cần thêm nghiên cứu để xác định mối liên quan này.

Ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày

Trong các trường hợp nặng, tổ đỉa có thể hạn chế các hoạt động hàng ngày của bệnh nhân. Việc đau đớn, khó chịu, và hạn chế vận động có thể ảnh hưởng đến công việc, học tập và các hoạt động xã hội.

Phòng ngừa

Phòng ngừa tổ đỉa ở chân là một vấn đề quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và ngăn ngừa tái phát. Việc phòng ngừa không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe làn da mà còn hạn chế những khó chịu và biến chứng do tổ đỉa gây ra. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa cụ thể và chi tiết:

  • Giữ vệ sinh cá nhân: Đảm bảo vệ sinh cá nhân là yếu tố hàng đầu trong việc phòng ngừa tổ đỉa. Rửa chân hàng ngày bằng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ, đặc biệt sau khi tiếp xúc với bụi bẩn hoặc hóa chất. Sau khi rửa, cần lau khô chân, đặc biệt là các kẽ ngón chân, để ngăn chặn môi trường ẩm ướt – nơi vi khuẩn và nấm dễ phát triển.
  • Tránh tiếp xúc với chất gây dị ứng: Đối với những người có cơ địa dị ứng hoặc có tiền sử tổ đỉa, việc tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng là rất quan trọng. Các chất này bao gồm hóa chất tẩy rửa mạnh, xà phòng có hương liệu mạnh, và các chất liệu tổng hợp gây kích ứng da. Nên sử dụng găng tay bảo vệ khi tiếp xúc với các chất này và chọn các sản phẩm chăm sóc da không chứa hương liệu và chất bảo quản.
  • Sử dụng sản phẩm chăm sóc da phù hợp: Việc chọn lựa các sản phẩm chăm sóc da phù hợp có vai trò quan trọng trong việc duy trì làn da khỏe mạnh. Các sản phẩm nên có nguồn gốc tự nhiên, không chứa hóa chất mạnh, và có khả năng duy trì độ ẩm cho da. Kem dưỡng ẩm có chứa thành phần như ceramide và glycerin giúp duy trì hàng rào bảo vệ da và ngăn ngừa khô da, một trong những nguyên nhân dẫn đến tổ đỉa.
  • Duy trì môi trường sống sạch sẽ: Môi trường sống và làm việc cần được giữ sạch sẽ, thoáng mát. Đặc biệt, những khu vực ẩm ướt như nhà tắm cần được vệ sinh thường xuyên để ngăn ngừa sự phát triển của nấm và vi khuẩn. Sử dụng máy hút ẩm nếu cần thiết để duy trì độ ẩm không khí ở mức lý tưởng.
  • Chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý: Chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin và khoáng chất có thể tăng cường sức đề kháng của cơ thể và làn da. Các thực phẩm giàu omega-3, vitamin E, và kẽm rất tốt cho sức khỏe da. Ngoài ra, việc duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh, bao gồm tập thể dục đều đặn và ngủ đủ giấc, cũng góp phần nâng cao sức khỏe tổng thể và phòng ngừa các bệnh da liễu.
  • Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Định kỳ kiểm tra sức khỏe và tham vấn bác sĩ da liễu là cách tốt nhất để theo dõi và phòng ngừa tổ đỉa cũng như các bệnh da liễu khác. Bác sĩ có thể phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và đưa ra phương pháp điều trị kịp thời, giúp ngăn chặn bệnh phát triển nặng hơn.
  • Tránh căng thẳng và duy trì tâm lý ổn định: Stress và căng thẳng tâm lý có thể làm suy giảm hệ miễn dịch và kích thích các phản ứng viêm, làm tăng nguy cơ mắc tổ đỉa. Do đó, việc duy trì một tâm lý ổn định, thực hành các kỹ thuật giảm stress như thiền, yoga, và các hoạt động giải trí lành mạnh là rất quan trọng trong phòng ngừa bệnh.

Phòng ngừa tổ đỉa ở chân không chỉ yêu cầu sự chăm sóc kỹ lưỡng về mặt vệ sinh cá nhân mà còn đòi hỏi sự chú ý đến môi trường sống và thói quen sinh hoạt hàng ngày. Việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa một cách toàn diện và kiên trì sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và duy trì sức khỏe làn da tối ưu.

Chẩn đoán và điều trị

Biện pháp chẩn đoán

Chẩn đoán tổ đỉa chủ yếu dựa vào biểu hiện lâm sàng đặc trưng. Tuy nhiên, để loại trừ các bệnh lý khác có biểu hiện tương tự, các xét nghiệm bổ trợ có thể được chỉ định.

Khám lâm sàng

  • Quan sát tổn thương: Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra trực tiếp vùng da bị ảnh hưởng để đánh giá vị trí, kích thước, hình dạng, màu sắc, độ dày của tổn thương, sự xuất hiện của vảy, nứt nẻ, chảy dịch hoặc đóng mài.
  • Phân bố tổn thương: Tổ đỉa thường xuất hiện đối xứng ở các vị trí tiếp xúc áp lực như lòng bàn chân, lòng bàn tay, đầu gối và khuỷu tay. Tuy nhiên, tổn thương cũng có thể lan rộng đến các vùng khác.
  • Triệu chứng toàn thân: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng đi kèm như ngứa, đau, khô da, tình trạng móng tay.

Xét nghiệm bổ trợ

Mặc dù không thường xuyên cần thiết, các xét nghiệm sau đây có thể được chỉ định để loại trừ các bệnh lý khác hoặc đánh giá mức độ nghiêm trọng của tổ đỉa:

  • Sinh thiết da: Lấy mẫu mô nhỏ từ vùng tổn thương để kiểm tra dưới kính hiển vi. Sinh thiết giúp xác định đặc điểm tổn thương và loại trừ các bệnh lý khác như viêm da tiếp xúc, viêm da dị ứng, hoặc bệnh vẩy cá.
  • Xét nghiệm nấm da: Đôi khi, tổ đỉa có thể bị nhầm lẫn với nhiễm nấm da. Xét nghiệm này giúp loại trừ khả năng nhiễm nấm.
  • Xét nghiệm máu: Trong một số trường hợp, xét nghiệm máu có thể được thực hiện để đánh giá chức năng gan, thận hoặc tìm kiếm dấu hiệu của bệnh lý tự miễn.

Chẩn đoán phân biệt

Để đưa ra chẩn đoán chính xác, bác sĩ cần phân biệt tổ đỉa với các bệnh lý da khác có biểu hiện tương tự như:

  • Viêm da tiếp xúc: Do tiếp xúc với chất kích ứng.
  • Viêm da dị ứng: Do phản ứng dị ứng với chất gây dị ứng.
  • Bệnh vẩy cá: Bệnh di truyền gây bong tróc da.
  • Nhiễm nấm da: Do nhiễm nấm.
  • Eczema: Viêm da mãn tính có nhiều nguyên nhân.

Qua quá trình khám lâm sàng và các xét nghiệm bổ trợ, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán chính xác và lên kế hoạch điều trị phù hợp.

Biện pháp điều trị

Như đã nói, tổ đỉa ở chân mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại gây ra nhiều hệ lụy ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, khả năng sinh hoạt, thậm chí tiềm ẩn nhiều nguy hại cho cơ thể. Do đó bạn cần sớm tìm cách điều trị và ngăn ngừa bệnh lây lan hay trở thành bội nhiễm.

Phương pháp điều trị bệnh tổ đỉa thường dựa vào các triệu chứng xuất hiện trên da và tác nhân gây bệnh, bạn có thể sử dụng nguyên liệu tự nhiên, mẹo dân gian hoặc dùng thuốc Đông y, Tây y tùy từng thể trạng. Một số cách trị tổ đỉa ở chân hiệu quả, an toàn người bệnh có thể tham khảo đó là:

Dùng nguyên liệu dân gian

Dân gian truyền tai nhau rất nhiều mẹo hay chữa và đẩy lùi các triệu chứng bệnh da liễu, trong đó có tổ đỉa ở chân. Phương pháp này thường được áp dụng cho thể bệnh nhẹ, mới phát với ưu điểm là sử dụng nguyên liệu tự nhiên, lành tính, dễ thực hiện, hiệu quả tốt và tiết kiệm chi phí.

Bạn có thể lựa chọn một trong các phương pháp dân gian trị tổ đỉa tại nhà dưới đây:

Dùng lá trầu không

Lá trầu không là nguyên liệu có vị cay, tính ấm, có khả năng diệt khuẩn,  xuất hiện trong nhiều bài thuốc Nam chữa bệnh. Y học hiện đại cũng chứng minh lá trầu không có thể ức chế mạnh với tụ cầu, song cầu khuẩn, vi khuẩn subtilis, trực trùng coli,... Sử dụng trầu không trị tổ đỉa có thể đẩy nhanh tốc độ phục hồi vết thương, giảm tổn thương trên da, ngừa biến chứng.

Cách thực hiện:

  • Ngâm rửa: Bạn chuẩn bị khoảng 5 lá trầu không, rửa sạch, đun sôi cùng 2 lít nước trong khoảng 10 phút, sau đó cho chân bị bệnh vào ngâm rửa khoảng 20 phút.
  • Đắp trực tiếp: Giã nát khoảng 3 lá trầu không đã rửa sạch cùng một ít  muối biển, sau đó bạn vệ sinh vùng da bệnh và đắp lá trầu không trực tiếp lên da trong khoảng 10 phút.

Sử dụng tỏi chữa tổ đỉa

Tỏi là nguyên liệu có chứa hoạt chất allicin với khả năng ức chế vi khuẩn, nấm gây bệnh, kháng viêm, đẩy lùi các triệu chứng ngứa ngáy, khó chịu của các bệnh da liễu, do đó người ta thường sử dụng tỏi trong điều trị tổ đỉa ở chân.

Cách thực hiện:

  • Bạn bóc 2 củ tỏi tươi, cho vào bình thủy tinh sạch 2 lít, sau đó đổ rượu ngập bình.
  • Ngâm trong khoảng 10 ngày để dung dịch trong tỏi hòa tan cùng rượu là có thể dùng được.
  • Lúc này bạn làm sạch vùng da bệnh, sau đó thoa dịch rượu lên da, massage nhẹ nhàng, tránh làm mụn nước vỡ ra.

Lá khế trị tổ đỉa ở chân

Tương tự như lá trầu không hoặc tỏi, lá khế được nhiều người sử dụng làm nguyên liệu để đẩy lùi các triệu chứng của bệnh tổ đỉa, chàm, viêm da cơ địa. Loại lá này có tính thanh mát, đặc biệt chứa nhiều chất sát khuẩn, có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, làm lành vết thương.

Cách thực hiện: 

  • Bạn chuẩn bị một ít lá khế tươi, rửa sạch, giã nát hoặc dùng máy xay để xay nhuyễn, nên thêm cùng 2 thìa nước cốt chanh khi giã.
  • Làm sạch vùng da bị tổ đỉa với nước, sau đó đắp hỗn hợp thu được lên da, giữ trong khoảng 30 phút rồi rửa lại với nước sạch.
  • Đắp lá khế mỗi ngày 1 lần và kiên trì khoảng 2 tuần để thấy rõ hiệu quả.

Trị tổ đỉa ở chân bằng thuốc Tây y

Bên cạnh những mẹo dân gian sử dụng nguyên liệu tự nhiên, người bị tổ đỉa ở chân còn có thể tìm đến các loại thuốc Tây y để giúp vết thương mau lành. Tuy nhiên khi sử dụng thuốc Tây, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và không gây ra tác dụng phục.

Tùy từng tình trạng khác nhau, người bệnh được chỉ định liệu trình không giống nhau.

Điều trị tại chỗ:

  • Trong trường hợp bệnh nhân chỉ bị mụn nước bình thường, có thể bôi cồn focmolsalicylic 3% hoặc dung dịch BSI 1%.
  • Nếu bị mụn mủ, bác sĩ sẽ gợi ý dùng thuốc Xanh methylen 1% hoặc Kali Pemanganat 0,01%.
  • Trường hợp tổ đỉa ở chân do nấm da hoặc nấm kẽ chân sẽ dùng thuốc bôi chống nấm.
  • Bệnh nhân bị nhiễm khuẩn sử dụng thuốc bôi tổ đỉa dạng mỡ, có chứa corticoid kết hợp cùng kháng sinh.
  • Nếu bạn không thể sử dụng corticoid hoặc gặp tác dụng phụ trong quá trình sử dụng, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc bôi ức chế miễn dịch.
  • Khi vết thương trên da đã khô, có thể dùng một số loại thuốc mỡ bôi có chứa corticoid như Synalar, Dermovate, Flucinar, Temprovate,...

Điều trị toàn thân:

  • Trong trường hợp bị nhiễm khuẩn hoặc bội nhiễm, người bị tổ đỉa sẽ dùng thuốc kháng sinh.
  • Người bệnh được kê một số loại thuốc chứa corticoid đường uống trong khoảng 5 - 10 ngày nếu bệnh trở thành viêm.
  • Sử dụng thuốc kháng histamin như Telfast, loratadin hay cetirizin để chống dị ứng, giải phóng histamin có trong cơ thể và đẩy lùi các triệu chứng của tổ đỉa.
  • Bạn cũng có thể được kê thuốc chống nấm như Clotrimazol, Griseofulvin để điều trị tổ đỉa ở chân do nấm da hoặc nấm kẽ chân.

Trong quá trình sử dụng thuốc Tây y để trị bệnh tổ đỉa, bạn cần chú ý tuân thủ theo đúng hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn nhất. Các loại thuốc bôi tổ đỉa nếu sử dụng ở vùng da rộng và trong thời gian dài có thể gây hấp thụ vào máu và làm tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ, do đó bệnh nhân cần hết sức chú ý.

Biện pháp điều trị bằng bài thuốc Đông y

Theo quan niệm Đông y, tổ đỉa là do ngoại tà xâm nhập, khí huyết bất hòa, gây nên nhiệt độc, ẩm thấp, gây tổn thương đến kinh mạch và da thịt. Mục tiêu của điều trị Đông y là thanh nhiệt giải độc, kiện tỳ lợi thấp, dưỡng huyết sinh tân, nhằm cải thiện chức năng của các cơ quan nội tạng, từ đó làm giảm triệu chứng ngứa, khô da, nứt nẻ.

Bài thuốc thanh nhiệt, giải độc:

  • Thành phần: Kim ngân hoa 12g, bồ công anh 12g, hoàng bá 9g, liên kiều 12g, sinh địa 12g, cam thảo 6g.
  • Công dụng: Bài thuốc này có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, thích hợp cho trường hợp tổ đỉa do nhiễm độc tố hoặc do viêm nhiễm.
  • Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày một thang, chia làm 2-3 lần uống trong ngày.

Bài thuốc dưỡng âm, thanh nhiệt:

  • Thành phần: Thục địa 15g, đan bì 12g, hà thủ ô 12g, bạch thược 12g, thổ phục linh 12g.
  • Công dụng: Giúp dưỡng âm, thanh nhiệt, phù hợp với bệnh nhân tổ đỉa có triệu chứng khô da, ngứa nhiều về đêm.
  • Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày một thang, uống khi còn ấm.

Lưu ý:

  • Quá trình điều trị tổ đỉa bằng đông y thường kéo dài, cần sự kiên trì.
  • Trong quá trình điều trị, cần theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe.
  • Nếu có bất kỳ phản ứng phụ nào, cần ngừng sử dụng thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà

Không chỉ sử dụng nguyên liệu tự nhiên hoặc thuốc Đông, Tây y để trị tổ đỉa, bạn cần chú ý đến chế độ ăn uống, sinh hoạt để tăng hiệu quả điều trị. Bên cạnh đó, cũng nên chú ý một số vấn đề dưới đây nếu muốn phòng tránh chứng bệnh ngoài da này:

  • Bạn nên hạn chế việc tiếp xúc với chất tẩy rửa, hóa chất độc hại hoặc có đồ bảo hộ khi cần sử dụng xà phòng, nước rửa bát,....
  • Lưu ý khi chọn dầu gội, sữa tắm, chất tẩy rửa cho gia đình, ưu tiên sản phẩm ít phụ gia, hương liệu, hóa chất,...
  • Bạn có thể chường lạnh hoặc chườm ấm để giảm kích ứng, hạn chế sự khó chịu trên da.
  • Tuyệt đối không được gãi, chà xát hoặc tác động mạnh đến vùng da bị bệnh vì có thể khiến mụn nước vỡ ra, tăng khả năng bị nhiễm trùng, bội nhiễm.
  • Hãy giữ cho đôi chân luôn khô thoáng, sạch sẽ, sử dụng ủng nếu cần tiếp xúc trực tiếp với đất, cát, phân bón, chất bẩn,...
  • Chú ý không đi giày quá chật và quá lâu sẽ khiến chân của bạn bị bí bách, đồng thời mồ hôi không thoát ra ngoài được, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, nấm phát triển, gây ra hiện tượng nhiễm trùng.
  • Bạn nên điều chỉnh chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi, làm việc của bản thân cho phù hợp, đặc biệt giữ tâm lý thoải mái, vui vẻ, tránh căng thẳng, stress để không làm bệnh tiến triển nặng hơn.
  • Có chế độ ăn uống khoa học, tăng cường thực phẩm nhiều vitamin A, E, rau xanh, trái cây và uống nhiều nước. Bên cạnh đó, bạn nên hạn chế những thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng, nhiều đường, muối, đồ uống có cồn, chất kích thích.
  • Đối với những người có tiền sử mắc tổ đỉa hoặc da nhạy cảm, bác sĩ có thể khuyến nghị sử dụng các loại thuốc bôi dự phòng có chứa thành phần kháng viêm, kháng khuẩn. Các loại thuốc này có thể được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ để ngăn ngừa bệnh tái phát.

Tổ đỉa ở chân là chứng bệnh da liễu phổ biến, tuy nhiên không phải ai cũng biết cách phòng ngừa, điều trị. Bệnh có khả năng lây lan trên cơ thể và gây ra tình trạng bội nhiễm, do đó bạn nên phát hiện và sớm có biện pháp chữa trị để bảo vệ bản thân. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ khi có ý định dùng thuốc bôi, thuốc uống, đồng thời chú ý nhiều hơn đến thói quen sinh hoạt, ăn uống của mình.

Chuẩn bị khi đi khám

Khi đi khám bác sĩ về tổ đỉa, bạn nên chuẩn bị những thông tin sau:

  • Tiền sử bệnh da và dị ứng
  • Các triệu chứng bạn đang gặp phải
  • Các loại thuốc bạn đang sử dụng
  • Ảnh chụp vùng da bị ảnh hưởng (nếu có)

Việc điều trị tổ đỉa đòi hỏi sự kiên nhẫn và tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ. Với sự chăm sóc đúng cách, bạn có thể kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Tổ đỉa là căn bệnh dai dẳng, đòi hỏi người bệnh phải kiên trì điều trị và chăm sóc da đúng cách. Bên cạnh việc dùng thuốc, người bệnh nên giữ gìn vệ sinh da sạch sẽ, tránh tiếp xúc với chất kích ứng, bổ sung đầy đủ dưỡng chất và thường xuyên tập thể dục để tăng cường sức đề kháng. Với sự kết hợp giữa điều trị và chăm sóc, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được bệnh và sống khỏe mạnh.

Chuyên sâu
Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh
Verified
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android