Ho Gió
Ho gió là bệnh viêm đường hô hấp dai dẳng, gây nhiều khó chịu cho bệnh nhân. Nghiêm trọng hơn, căn bệnh này về lâu dài có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe bệnh nhân gây đau họng, khàn tiếng, buồn nôn…
Định nghĩa
Ho gió là tình trạng ho khan kéo dài lâu ngày (thường từ 1 – 3 tuần), không kèm theo đờm, dịch nhầy. Loại ho này thường xuất hiện phổ biến khi giao mùa, thay đổi thời tiết đột ngột hoặc khi người bệnh bị dị ứng, cảm cúm.
Nguyên nhân
- Ô nhiễm không khí: Khói, bụi, nấm mốc trong không khí khi gặp điều kiện thuận lợi (nắng mưa thất thường, giao mùa) sẽ khiến người bệnh bị ho.
- Do mắc các bệnh lý về đường hô hấp: Người bị viêm phế quản, viêm xoang, viêm họng, hen suyễn… thường có biểu hiện ho gió kéo dài và dễ tái phát.
- Nhiễm khuẩn đường hô hấp: Cảm lạnh, cảm cúm khiến vi khuẩn xâm nhập vào đường hô hấp, từ đó gây viêm. Khí quản bị tổn thường lâu ngày dẫn tới ho.
- Mắc bệnh ho gà: Ho gà chủ yếu do nhiễm khuẩn Bordetella pertussis. Khi vào đường hô hấp, loại vi khuẩn này sẽ sinh sôi và phát triển ở khí quản, thanh quản tiết ra độc tố gây tổn thương vòm họng.
- Do thực phẩm: Một số đối tượng bị kích ứng với hải sản (tôm, cua, cá), trứng, sữa và chế phẩm từ sữa… khi sử dụng vòm họng bị kích ứng, gây phản ứng bị ho.
- Do thời tiết, khí hậu thay đổi: Thời tiết thay đổi đột ngột từ nóng sang lạnh hoặc ngược lại, nhất là thời điểm giao mùa khiến chúng ta dễ bị ho.
- Bị trào ngược dạ dày: Axit từ đường ruột trào ngược lên thực quản sẽ gây kích thích vòm họng, từ đó dẫn tới ho gió.
Dấu hiệu ho gió dễ dàng nhận biết. Cụ thể như sau:
- Ho không kèm theo đờm
- Đau, ngứa rát cổ họng
- Cơ thể mệt mỏi, suy nhược
- Kém ăn, sút cân
- Mất tập trung vào công việc
Khi nào nên di khám khi bị ho gió?
Ho gió dù ít gây nguy hiểm, nhưng nếu ho kèm các biểu hiện dưới đây, người bệnh chớ nên chủ quan. Hãy chủ động đi khám để được tư vấn cách chữa phù hợp:
- Ho gió kéo dài từ 4 – 8 tuần
- Đau tức ngực khi thở
- Khó thở, khản giọng
- Mất ngủ, ho ra máu
- Đau đầu, chóng mặt, choáng
Chăm sóc tại nhà
Ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể tự áp dụng một số mẹo dân gian trị ho tại nhà từ nghệ, gừng, rau diếp cá, mật ong…
1. Chữa ho gió bằng quất chưng đường phèn
Nguyên liệu: Quất, đường phèn, mật ong
Cách thực hiện:
- Rửa sạch quất, để ráo nước, cắt lát mỏng và giữ lại hạt
- Ngâm quất, mật ong, đường phèn khoảng 30 phút
- Bắc lên bếp, đun lửa nhỏ, khuấy đều đến khi hỗn hợp keo lại
- Bảo quản lọ thủy tinh, để tủ lạnh và dùng dần
- Trẻ nhỏ: 3 – 4 lần/ngày, 50ml/ngày bằng cách hòa với nước ấm.
- Người lớn: 3 – 4 lần/ngày, 70ml/lần có thể uống trực tiếp hoặc hòa với nước ấm.
Lưu ý: Bài thuốc này không dành cho người bị đầy hơi, khó tiêu hay đau dạ dày.
2. Dùng mật ong, tỏi chữa ho gió
Nguyên liệu: 1 – 2 củ tỏi tươi, 100g mật ong
Cách thực hiện:
- Tỏi tách lấy tép, đạp dập
- Trộn tỏi với mật ong theo tỉ lệ 1:2
- Chưng cách thủy hỗn hợp khoảng 15 – 20 phút với lửa nhỏ
- Chắt lấy nước cốt, uống dần trong ngày
- Mỗi làn uống 3 lần, mỗi lần 2 thìa cà phê
3. Cắt cơn ho bằng rau diếp cá và nước vo gạo
Nguyên liệu: 1 bó diếp cá, 200ml nước vo gạo
Cách thực hiện:
- Rửa sạch, xay nhuyễn rau diếp cá
- Trộn rau diếp cá với nước vo gạo
- Đun sôi hỗn hợp trên lửa nhỏ trong 30 phút.
- Uống 2 – 3 lần/ngày, kiên trì trong 7 ngày để thấy hiệu quả.
Đánh giá:
- Ưu điểm: Nguyên liệu dễ kiếm, thực hiện đơn giản, lành tính và an toàn với sinh lý cơ thể người.
- Nhược điểm: Chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, không chữa khỏi bệnh tận gốc.
Khi nào đi khám bác sĩ?
Xuất hiện các biểu hiện, biến chứng như sau:
- Cơ thể mệt mỏi, cạn kiệt năng lượng
- Đau ngực, tức ngực, đau cơ
- Buồn nôn, chóng mặt, đau đầu thường xuyên
- Gãy xương sườn
- Đau họng, khàn tiếng
- Viêm thanh quản, viêm tai, thậm chí ung thư vòm họng
Điều trị
Thuốc Tây trị ho gió
Các loại thuốc trị ho phổ biến gồm:
- Thuốc giảm ho: Dextromethorphan, Codein, Pholcodine… giúp giảm ho tạm thời, không có tác dụng giảm đau. Loại thuốc này không sử dụng cho trẻ dưới 15 tuổi, phụ nữ đang mang thai, đang cho con bú.
- Thuốc tê: Lidocain, Benzonatate, Menthol… dùng ở dạng hít hoặc ngậm để gây tê các nơ-ron thần kinh gây ho. Việc dùng thuốc cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý sử dụng.
- Thuốc kháng histamin: Alimemazin, Chlopheniramin… nhằm làm dịu cổ họng, giảm cơn ho và sưng tấy vòm họng. Loại thuốc này có thể gây buồn ngủ, người lái xe, vận hành máy móc không nên sử dụng.
Đánh giá:
- Ưu điểm: Tiện lợi, dễ sử dụng, giá thành tốt, giúp giảm nhanh triệu chứng ho gió.
- Nhược điểm: Thuốc tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ, có thể gây suy gan, thận, loét dạ dày.
Chữa ho gió bằng Đông y
Y học cổ truyền (YHCT) quan niệm, ho gió (hay còn gọi là khái khẩu) là tình trạng ho không đờm do chức năng của tạng phế suy yếu (nội thương) và do cơ thể nhiễm lạnh (ngoại cảm).
Việc uống kháng sinh, kháng histamin như tây y chỉ giúp đẩy lùi triệu chứng bệnh. Sử dụng thuốc Tây lâu ngày có nguy cơ dẫn tới hiện tượng nhờn thuốc, gây phản tác dụng.
Vì thế, thay vì sử dụng kháng sinh từ hóa chất, YHCT ưu tiên sử dụng các loại kháng sinh thực vật từ cát cánh, bán hạ, bách bộ, hạnh nhân, bạch giới tử…
- Cát cánh: Chữa ho, sưng đau hong, phế có mủ.
- Bán hạ: Giảm ho, hajnc hế tình trạng buồn nôn.
- Bách bộ: Chữa ho lâu ngày, ho gà, lao hạch.
- Bạch giới tử: Chữa ho do lạnh, đau khớp.
- Hạnh nhân: Chữa ho do lạnh, thông phế, bổ phổi.
Đánh giá:
- Ưu điểm: Trị tận gốc nguyên nhân gây ho gió, giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cường sức đề kháng.
- Nhược điểm: Thời gian phát huy tác dụng thuốc từ 1 – 3 tháng, thậm chí là 6 tháng. Người bệnh cần kiên trì sử dụng.