Ngủ Dậy Bị Đau Lưng
Sáng ngủ dậy bị đau lưng có thể do tư thế ngủ sai cách, do lao động quá sức từ ngày hôm trước hoặc cũng là dấu hiệu cho thấy bạn đang gặp một số vấn đề về xương khớp cần được điều trị nhanh chóng. Nếu các triệu chứng đau nhức ngày càng nghiêm trọng, bạn nên đến các bệnh viện uy tín để thăm khám và có hướng điều trị chính xác nhất.
Định nghĩa
Đau lưng là tình trạng hầu như bất cứ ai cũng gặp một lần do rất nhiều nguyên nhân từ thói quen sinh hoạt, lười biếng tập thể dục, cơ thể thiếu chất hoặc có liên quan đến các chấn thương tại lưng, cột sống. Ngủ dậy bị đau lưng thường là dấu hiệu cho thấy các cơ đang bị cứng và xương khớp cũng kém linh hoạt hơn.
Tuy nhiên nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên với mức độ nghiêm trọng cao hơn thì rất có thể đây là dấu hiệu của một số vấn đề về hệ thống xương khớp. Tùy mức độ và các biểu hiện kèm theo mà các nguyên nhân gây bệnh có thể khác nhau. Dù vậy bạn cũng không nên chủ quan với bất cứ triệu chứng bất thường nào của sức khỏe, kể cả khi cơn đau không diễn ra thường xuyên.
Nguyên nhân
Ngủ dậy bị đau lưng có thể liên quan đến các nguyên nhân sau đây
Tư thế ngủ sai cách
Sau một đêm ngủ dậy bỗng bạn thấy cơ thể ê ẩm, lưng nhức mỏi, hai cánh tay tê bì bất thường thì rất có thể chỉ là do bạn nằm ngủ sai tư thế mà thôi. Chẳng hạn như nằm co quắp, vặn mình quá nhiều các tư thế khiến cột sống không được duy trì ở tư thế thẳng. Tình trạng này có thể gây áp lực cho và ảnh hưởng đến độ cong tự nhiên của cột sống nên khi tỉnh dậy có thể gặp tình trạng đau nhức nhẹ.
Sáng ngủ dậy bị đau lưng do tư thế ngủ sai cách thường dễ gặp ở người lớn tuổi, phụ nữ mang thai gặp khó khăn trong việc tìm một tư thế an toàn. Ngoài ra các chị em cũng dễ bị đau lưng khi đến tháng và thấy rõ nhất cảm giác này vào buổi sáng sau khi thức dậy.
Ngủ dậy bị đau lưng do nơi nằm ngủ
Nếu bạn nằm ngủ ngủ thẳng người, nằm ngủ nghiêng đúng tư thế mà tỉnh dậy vẫn thấy bị đau nhức thì nguyên nhân có thể nằm ở chiếc đệm của bạn. Đệm quá cứng, quá mỏng, quá cũ, không còn giữ được độ đàn hồi sẽ làm tác động trực tiếp lên lưng và gây đau nhức.
Ngoài ra nếu bạn lựa chọn việc nằm ở sofa hay nằm ở một nơi không thoải mái như giường quá ngắn, quá nhỏ, quá hẹp hoặc nằm dưới đất cũng làm cơ thể khó chịu và dễ bị đau nhức hơn. Tuy nhiên tình trạng này thường không quá nghiêm trọng vì bạn chỉ cần thay đổi chất lượng nơi nằm ngủ thì cơn đau cũng tự biến mất.
Làm việc quá sức vào ngày hôm trước
Nếu ngày hôm trước bạn có lỡ mang vác nặng, leo núi hay tham gia các hoạt động thể thao quá với mức độ thường ngày của bản thân thì ngay sau khi ngủ dậy bạn sẽ cảm nhận cực kỳ rõ tình trạng đau nhức, ê ẩm khắp người. Có thể ngày hôm trước bạn không cảm nhận được sự đau nhức mệt mỏi này nhưng chỉ sau một giấc ngủ cơ thể sẽ biểu hiện rõ nhất các triệu chứng.
Đặc biệt ở những người trước đó lười vận động khiến các cơ bị căng cứng, kém linh hoạt thì việc đột ngột vận động mạnh hơn bình thường sẽ làm toàn thân ê ẩm. Dù vậy tình trạng này cũng không nghiêm trọng và bạn chỉ cần nghỉ ngơi, thư giãn một vài ngày thì cơn đau cũng dần biến mất.
Ngủ dậy bị đau lưng do mang thai
Một trong những đối tượng thường hay bị đau lưng nhất là phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ mang thai. Đau lưng khi mang thai xảy ra do sự thay đổi hormone, tử cung phát triển kích thước làm kéo cột sống cong về phía trước hay do sức nặng của thai nhi làm tăng sức ép lên vùng cột sống.
Mặt khác phụ nữ có thai thường gặp vấn đề trong việc lựa chọn tư thế ngủ. Nằm ngửa cũng khiến mẹ khó chịu mà nằm nghiêng cũng cảm thấy nặng nề. Càng về những tháng cuối, mẹ càng gặp khó khăn khi xoay người, di chuyển cơ thể trong lúc ngủ. Căng thẳng, thiếu ngủ cùng các yếu tố phía trên chính là tác nhân hàng đầu khiến mẹ thấy ê ẩm khắp người sau mỗi sáng thức dậy.
Sáng ngủ dậy bị đau lưng là dấu hiệu bệnh lý xương khớp
Nếu tình trạng ngủ dậy bị đau lưng kéo dài thường xuyên với mức độ ngày càng nghiêm trong, cơn đau khiến phần lưng hoặc toàn thân bị căng cứng trong một thời gian, cảm giác như không thể di chuyển được. Ngoài ra không chỉ lúc ngủ dậy mà việc đi lại hằng ngày, vận động, cúi người hay làm bất cứ công việc nào có liên quan đến cột sống cũng bị đau nhức thì đây chính là dấu hiệu hàng đầu của các vấn đề về xương khớp.
Cột sống thực hiện rất nhiều công việc hằng ngày nên cũng rất dễ bị tổn thương. Đặc biệt ở những người làm các công việc chân tay, người phải mang vác nặng, người phải làm các công việc ngồi lâu trong một tư thế hoặc có liên quan đến các chấn thương khi chơi thể thao, tai nạn giao thông sẽ càng dễ gặp tình trạng này.
Một số vấn đề bệnh lý có liên quan trực tiếp đến cơn đau lưng vào mỗi sáng sau khi ngủ dậy như
- Đau cơ xơ hóa: là một dạng rối loạn thần kinh gây đau cơ và đau xương lan rộng. Bạn có thể gặp phải tình trạng đau nhức vào buổi sáng sau khi thức dậy, khó ngủ, đau đầu, giảm sự tập trung, tê ngứa ở tay và cả hội chứng ruột kích thích.
- Thoát vị đĩa đệm: các tổn thương tại cột sống có thể làm các nhân nhầy đĩa đệm thoát ra ngoài và chèn ép lên các dây thần kinh gây đau nhức.
- Thoái hóa cột sống: thường gặp ở những người già, người lớn tuổi do có liên quan đến quá trình lão hóa của cơ thể. Người bệnh có thể gặp tình trạng nằm ngủ gần sáng bị đau lưng, đặc biệt vào những ngày trời lạnh cơn đau nhức sẽ tăng lên nghiêm trọng hơn.
- Đau dây thần kinh tọa: các dây thần kinh bị chèn ép và các tổn thương tại cột sống cũng sẽ ảnh hưởng đến các dây thần kinh tọa và gây ra các cơn đau nhức. Không chỉ bị đau lưng, cơn đau còn lan xuống cả phần đùi chân làm toàn thân cứng đơ không di chuyển được.
Các vấn đề bệnh lý liên quan đến những cơn đau lưng vào buổi sáng sau khi ngủ dậy rất đa dạng, không thể chỉ nhìn qua triệu chứng bên ngoài là có thể nhận biết. Người bệnh nếu liên quan đến các yếu tố này cần đến bệnh viện làm các xét nghiệm như chụp X quang, chụp CT, MRI để có thể phát hiện và có hướng điều trị chính xác nhất.
Ngoài ra nếu có liên quan đến các tác nhân này người bệnh cũng cần điều trị bằng thuốc hoặc thực hiện các biện pháp y tế mới có thể đảm bảo giải quyết hoàn toàn bệnh.
Chăm sóc tại nhà
Hầu hết nếu cơn đau không quá nghiêm trọng và chỉ diễn ra trong một vài ngày bạn cũng không cần quá lo lắng. Chỉ một vài biện pháp đơn giản có thể giúp bạn làm thư giãn cơ và giảm đau nhanh chóng. Tuy nhiên nếu các triệu chứng này vẫn tái diễn thường xuyên sau đó làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn thì nên đến bệnh viện điều trị càng sớm càng tốt.
Tắm với nước ấm/ nước lạnh sau khi tỉnh dậy
Nếu cảm thấy cơn đau nhức ê ẩm vào buổi sáng tại lưng hay cảm thấy chân tay tê bì thì tắm với nước ấm chính là cách đơn giản nhất để nạp lại năng lượng cho cơ thể. Nước ấm sẽ giúp thư giãn các cơ, thúc đẩy máu huyết lưu thông tuần hoàn nên có thể giảm đau lưng hiệu quả.
Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra việc việc tắm nước ấm vào buổi sáng có thể thúc đẩy tăng sản xuất các tế bào bạch cầu, tăng cường hệ thống miễn dịch, giảm mệt mỏi và để tinh thần phấn chấn lạc quan hơn.
Ngoài ra bạn cũng hoàn toàn có thể tắm nước lạnh để giảm đau, tăng cường sự tỉnh táo cho người bệnh. Bởi nước lạnh có thể làm các mạch máu co lại nên cũng giảm tình trạng sưng viêm, ức chế được quá trình dẫn truyền tính hiệu đau đến não bộ. Tuy nhiên buổi sáng tắm nước quá lạnh sẽ khá dễ ốm, đặc biệt vào những ngày nhiệt độ xuống thấp nên bạn hãy ưu tiên chọn tắm nước ấm hơn.
Chườm nóng hay chườm lạnh
Tương tự như việc tắm, chườm nóng hay chườm lạnh cũng mang lại hiệu quả giảm đau tương tự, đặc biệt với những người bị đau nhức nghiêm trọng ở lưng do có liên quan đến các chấn thương hay bệnh lý về xương khớp ở lưng. Bạn chỉ cần dùng một chiếc khăn mặt có nhúng nước ấm, vắt ráo rồi đắp lên lưng hoặc bọc vài cục đá lạnh trong khăn để chườm lên lưng.
Giảm tình trạng đau lưng khi ngủ dậy thông qua việc tập luyện thể thao
Sáng ngủ dậy bị đau lưng khiến tinh thần bạn trở nên uể oải, mệt mỏi, không còn muốn làm việc hay bất cứ điều gì, chỉ muốn tiếp tục nằm xuống giường để nghỉ ngơi. Tuy nhiên thực tế bạn chỉ cần cố gắng vận động một chút, đi lại nhẹ nhàng và thư giãn gân cốt thì đảm bảo cơn đau sẽ giảm ngay sau đó, đem đến cho bạn một năng lượng tràn đầy để bắt đầu một ngày mới.
Đặc biệt ở những người bị đau lưng do căng cứng cơ khi ngủ sau tư thế hay làm việc quá sức vào ngày hôm trước thì chỉ cần đi lại nhẹ nhàng, xoay người cơ bản hay làm nóng cơ thể rồi đi tắm với nước ấm là cơ thể sẽ khỏe khoắn lại ngay. Nếu có thời gian hay điều kiện thì bạn cũng có thể lựa chọn việc bơi lội sẽ mang đến tác dụng giảm đau thư giãn giãn rất tốt.
Ngoài ra, ở những người hay bị đau nhức xương khớp cũng nên luyện tập yoga hằng ngày để cải thiện cơn đau lưng mỗi sáng khi thức dậy. Người thường xuyên vận động thể dục thể thao hay tập yoga cũng sẽ phòng tránh được cơn đau lưng hoặc nếu có bị cũng thường không quá nghiêm trọng.
Dùng thuốc xoa bóp, dầu nóng hay miếng dán giảm đau
Với người già hay những người bị căng cứng xương khớp, tê bì chân tay thường xuyên cũng có thể sử dụng các loại dầu nóng, thuốc xoa bóp hay chỉ đơn giản là các miếng dán giảm đau vào lưng để giảm đau nhức hiệu quả. Cách này vừa đơn giản, an toàn và có thể dùng cho hầu hết mọi đối tượng nên bạn cũng có thể tham khảo.
Những người thường xuyên lao động nặng, gia đình có người già hay những người thường bị tê mỏi đau nhức xương khớp cũng nên chuẩn bị các sản phẩm này để dùng ngay khi ngủ dậy bị đau lưng hoặc trên các trường hợp đau nhức khác.
Điều trị
Việc dùng thuốc hầu hết chỉ được chỉ định khi tình trạng đau lưng có liên quan đến các vấn đề nghiêm trọng như thoái hóa, loãng xương hay thoát vị đĩa đệm. Với nguyên nhân này bác sĩ có thể chỉ định các nhóm thuốc giảm đau, thuốc chống viêm để cải thiện tình trạng sưng viêm, từ đó con đau sẽ biến mất nhanh chóng.
Ngoài ra ở những người bị căng cơ nặng do nằm ngủ sai tư thế, chân tay cũng bị tê bì, người lao động nặng đột ngột cũng có thể chỉ định các nhóm thuốc giãn cơ để được cải thiện. Thường tình trạng này người bệnh có thể mua thuốc giãn cơ tại hiệu thuốc, liều trong vài ngày để được cải thiện, không cần dùng lâu dài.
Tuy nhiên nếu liên quan đến các bệnh lý người bệnh cần dùng thuốc theo đúng liệu trình kết hợp với chế độ sinh hoạt khoa học lành mạnh thì mới có thể phục hồi các tổn thương hoàn toàn. Một vài trường hợp bệnh nhân cũng có thể phải thực hiện các phẫu thuật. Tuy nhiên việc điều trị cần có chỉ định từ bác sĩ chuyên môn để đảm bảo an toàn và hiệu quả tuyệt đối.
Phòng ngừa
Như đã nói, sáng ngủ dậy bị đau lưng có thể liên quan đến rất nhiều tác nhân và cũng có thể lặp lại thường xuyên nếu người bệnh không sớm thay đổi. Hiểu rõ được nguyên nhân gây ra tình trạng này cũng sẽ giúp bạn có hướng điều chỉnh phù hợp, ngăn chặn nguy cơ các hệ lụy xác xuất hiện.
Để phòng tránh tình trạng ngủ dậy bị đau lưng, bạn cần lưu ý các vấn đề sau
- Thay đổi tư thế nằm, nên cố gắng giữ lưng thẳng, ưu tiên tư thế nằm ngửa hoặc nghiêng sang bên trái. Bạn có thể dùng gối ôm để giữ được lưng thẳng hơn
- Kê gối dưới chân để nâng cao chân hơn cũng góp phần làm giảm tình trạng đau lưng, giúp máu huyết lưu thông ổn định nên cũng cải thiện được tình trạng chân tay tê bì
- Thay đổi loại nệm đang nằm nếu quá cứng hay quá cũ. Chú ý chọn các sản phẩm vẫn còn độ đàn hồi phù hợp
- Tắm nước nóng hoặc massage cho cơ thể trước khi ngủ, đặc biệt nếu ngày hôm đó có lao động quá sức
- Tăng cường bổ sung các dưỡng chất khoa học cần thiết cho xương khớp có trong rau xanh, trái cây cùng các loại hải sản
- Bỏ hút thuốc lá
- Hạn chế bia rượu, chất kích thích, nội tạng động vật, đồ ăn muối chua hay các loại thức ăn nhanh
- Điều trị các chấn thương hoàn toàn nếu có
- Thay đổi thói quen sinh hoạt, hạn chế vặn mình hay bê đồ quá nặng
- Tăng cường thói quen luyện tập thể dục thể thao hằng ngày để tăng cường chức năng sụn khớp.
Ngủ dậy bị đau lưng nếu chỉ diễn trong trong một vài ngày thường sẽ không quá nghiêm trọng nhưng bạn cũng không nên chủ quan. Tích cực luyện tập thể dục thể thao hằng ngày, thay đổi lối sống lành mạnh chính là biện pháp tốt nhất để nâng cao sức khỏe, bảo vệ cơ thể khỏi rất nhiều vấn đề nguy hiểm khác mà bạn cần thực hiện càng sớm càng tốt.