Đau Lưng Mỏi Gối Tê Tay
Đau lưng, mỏi gối, tê tay có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang gặp các vấn đề về xương khớp hoặc do lạm dụng cơ quá mức. Các triệu chứng này thường có xu hướng nghiêm trọng hơn mỗi khi mang vác nặng hoặc những ngày thay đổi thời tiết, trời lạnh hơn. Tình trạng này nếu kéo dài với mức độ nghiêm trọng sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và cuộc sống nên cần điều trị càng sớm càng tốt.
Định nghĩa
Đau lưng, mỏi gối, tê tay thường rất hay gặp ở người lớn tuổi, đặc biệt vào những hôm trái gió trở trời. Người trẻ cũng hoàn toàn có thể gặp tình trạng này nếu làm việc quá sức, mang vác đi lại nặng cả ngày. Tuy nhiên nếu các triệu chứng này diễn ra với tần suất tăng dần, gây ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày thì người bệnh không nên chủ quan mà cần chủ động đi thăm khám để tìm ra nguyên nhân.
Nguyên nhân
Các nguyên nhân thường gặp
Không phải lúc nào việc bị đau lưng mỏi gối tê tay cũng là bệnh nên nếu chỉ bị một vài lần thì bạn cũng không cần quá lo lắng. Tuy nhiên nếu gặp các triệu chứng này thì cũng cho thấy cơ thể bạn đang không trong một trạng thái tốt nhất nên cần sớm có hướng khắc phục để tránh những hệ lụy xấu khác xuất hiện.
Cụ thể, các nguyên nhân thường dẫn đến tình trạng đau lưng – mỏi gối – tê tay bao gồm
- Yếu tố tuổi tác: càng lớn tuổi, các triệu chứng tê bì chân tay, đau lưng mỏi gối, nhức mỏi cơ thể càng diễn ra nghiêm trọng hơn, nhất là vào những ngày trời trở lạnh. Nguyên nhân thường do các dây thần kinh ở người lớn tuổi thường dễ bị viêm, bị giãn tĩnh mạch tuyến dưới khiến máu huyết kém tuần hoàn nên thường xuyên thấy người êm ẩm, nặng nề, chân tay tê bì khó chịu đến mất ngủ.
- Lạm dụng cơ quá mức: nếu trong ngày hôm trước bạn mang vác nặng, đi lại leo cầu thang lên xuống nhiều thì đảm bảo đêm hôm ấy sẽ thấy lưng ê ẩm, tê tay, hai đầu gối và bắp chân cũng tê cứng. Tình trạng này có thể kéo dài trong vài ngày mới thuyên giảm, đặc biệt thường gặp ở những người lười vận động.
- Cơ thể thiếu chất: đau lưng mỏi gối tê tay cũng có thể là dấu hiệu cơ thể đang bị thiếu nhiều khoáng chất quan trọng như canxi, magie, kali hay các vitamin nhóm B. Tình trạng này sẽ khiến hệ thống xương khớp yếu hơn, giảm việc cấp máu đến các cơ quan, thiếu cân bằng chất điện giải nên hay bị chuột rút và tê chân, lưng nhức mỏi, cơ tay cũng yếu hơn và dễ bị tê cứng. Người già và phụ nữ có thai cũng dễ gặp tình trạng này.
- Sinh hoạt sai tư thế: ngồi quá lâu trong một tư thế gù lưng, chân xếp bằng hay nằm cong người, đè lên tay, nằm trên đệm quá cứng cũng là nguyên nhân gây đau lưng kèm theo chân tay tê mỏi ở rất nhiều người.
- Cơ thể nhiễm lạnh: trong sách y học cổ truyền có ghi chép rằng “ngoại hàn xâm nhập huyết khí suy”. Điều này có nghĩa là khi cơ thể bị nhiễm lạnh sẽ làm cho khí huyết bị suy yếu từ đó sinh ra tình trạng đau lưng mỏi gối tê tay khó chịu.
- Thiếu máu: cơ thể thiếu máu cũng làm cản trở việc đưa các dưỡng chất và oxy đến các cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả các chi. Điều này cũng khiến các cơ quan hoạt động kém hiệu quả, chân tay chậm tạp, thường xuyên bị nhức mỏi tê vì, lưng đau nhức ê ẩm.
Các nguyên nhân bệnh lý
Nếu tình trạng đau lưng mỏi gối tê tay xuất hiện với tần suất tăng dần, mức độ ngày càng nghiêm trọng hơn còn kèm theo những cơn đau nhức khác và có gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hằng ngày thì bạn không nên chủ quan vì có thể liên quan đến các bệnh lý. Nếu do các bệnh lý gây ra người bệnh bắt buộc phải điều trị y tế nên càng điều trị sớm sẽ càng mang đến nhiều tiên tượng tốt hơn.
Một số bệnh lý có liên quan đến tình trạng đau lưng nhức mỏi, chân tay tê bì bao gồm
- Đau dây thần kinh tọa: các dây thần kinh tọa bị chèn ép, tổn thương sẽ gây ra cơn đau nhức ê ẩm kéo dài cột sống thắt lưng, dọc theo đùi, qua đầu gối xuống đến các ngón chân. Cơn đau thường tăng lên khi vận động, đi lại. Bên cạnh đó người bệnh cũng có cảm giác tê ngứa, yếu cơ tay chân nên rất khó chịu.
- Gai cột sống: Các gai xương dư thừa sẽ cọ xát vào cột sống và gây ra những cơn đau lưng âm ỉ, chanh tay tê bì. Nếu các gai xương này chèn ép vào các dây thần kinh sẽ dẫn đến đau nhức gối, cẳng và gây khó khăn trong việc đi lại.
- Loãng xương: ở người già nếu thấy xương khớp ngày càng đau nhức, cơ thể ê ẩm mệt mỏi, dễ cảm thấy đau lưng mỏi gối tê tay thì rất có thể chính là dấu hiệu của loãng xương điển hình. Nguyên nhân thường liên quan đến quá trình thoái hóa của tuổi tác, cơ thể thiếu các dưỡng chất quan trọng như canxi, vitamin D…
- Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ: các nhân nhầy thoát ra ngoài chèn ép lên cột sống sẽ gây ra tình trạng đau lưng trên, tê bì hai vai và hai cánh tay. Nếu các nhân nhầy tiếp tục chèn lên các dây thần kinh sẽ gây ra tình trạng đau âm ỉ từ lưng dưới xuống chân nên cũng sẽ dẫn đến tình trạng mỏi gối.
- Phong thấp: Nhức mỏi lưng, gối và chân tay tê bì hoàn toàn có thể là triệu chứng của bệnh phong thấp. Một số dấu hiệu liên quan khác như đổ nhiều mồ hôi, sốt nhẹ, nóng rát, đỏ ở các khớp.
- Các bệnh về chuyển hóa: đái tháo đường, rối loạn chất điện giải hay tăng lipid máu cũng có thể dẫn đến tình trạng đau lưng mỏi gối tê tay
Bên cạnh đó cũng không thể bỏ qua nguyên nhân gây đau lưng mỏi gối tê tay do nhiều nguyên nhân khác cùng lúc, không phải do chỉ 1 bệnh gây ra. Để biết chính xác bạn nên đến bệnh viện làm các xét nghiệm kiểm tra chuyên môn như chụp X quang, chụp CT, MRI, xét nghiệm máu.. Sau khi có các kết quả chính xác bác sĩ mới có thể đưa ra chẩn đoán và phác đồ điều trị phù hợp.
Cần biết rằng các nguyên nhân gây đau lưng nhức mỏi kèm tê tay mỏi gối rất đa dạng, không chỉ liên quan đến các vấn đề xương khớp. Chẳng hạn việc đau lưng mỏi gối ở nam giới còn có thể liên quan đến thận yếu, sinh lý yêu còn ở nữ giới thì do các vấn đề ở tử cung. Do đó nếu chưa biết chính xác bản thân đang gặp vấn đề nào thì bạn không nên tự ý dùng bất cứ loại thuốc nào.
Chăm sóc tại nhà
Như đã nói, do có rất nhiều nguyên nhân gây đau lưng mỏi gối tê tay nên bạn cần đến bệnh viện thăm khám để xác định chính xác nguyên nhân, từ đó mới có thể lên phác đồ điều trị chính xác. Bài viết này đề cập đến các hướng giải quyết các triệu chứng tại chỗ, có thể áp dụng với mọi trường hợp, không đề cập đến các phương pháp điều trị chuyên môn.
Tác dụng nhiệt
Chườm ấm hay tắm nước nóng chính là các biện pháp đơn giản, hiệu quả nhất để giảm nhanh các triệu chứng đau lưng mỏi gối tê tay khó chịu. Nhiệt nóng sẽ giúp kích thích máu huyết lưu thông ổn định đồng thời thư giãn các cơ để giảm ngay tình trạng đau nhức hay tê bì. Đặc biệt người hay bị đau nhức về đêm càng nên áp dụng các cách này trước khi đi ngủ để có một giấc ngủ tuyệt vời hơn.
Bạn có thể chườm nóng từng vị trí đau nhức bằng túi chườm, nhất là khi vị trí đó đau nặng thì việc chườm nóng riêng từng vị trí sẽ mang đến hiệu quả tốt hơn. Mỗi lần chườm nên thực hiện từ 15 – 20 phút, không nên thực hiện quá lâu. Nếu không có túi chườm bạn có thể thay thế bằng cách đổ nước ấm vào bình thủy tinh để đặt lên vị trí đau nhức cũng mang đến hiệu quả tương tự.
Nếu tình trạng không quá nghiêm trọng, chẳng hạn đau lưng, mỏi gối, tê tay sau một ngày lạm dụng cơ quá mức thì bạn chỉ cần tắm nước ấm, ngâm mình trong bồn tắm thì các triệu chứng cũng sẽ được cải thiện ngay sau đó.
Ngoài ra bạn cũng có thể áp dụng chườm lạnh nếu thấy cơn đau nhức nghiêm trọng, có dấu hiệu sưng viêm khớp. Chườm lạnh sẽ làm tê các dây thần kinh tạm thời nên cũng làm giảm được cảm giác đau nhức, tê bì hiệu quả.
Sử dụng các loại thảo dược
Bạn cũng có thể áp dụng các tính chất của việc chườm nóng và kết hợp với các loại thảo dược để giúp việc giảm đau nhức lưng, chân tay tê bì đạt kết quả nhanh chóng hơn. Các thảo dược thường phù hợp để dùng cho các vấn đề đau nhức xương khớp mà bạn có thể sử dụng như lá tía tô, ngải cứu, dây đau xương hay cây trinh nữ..
Do chưa xác định chính xác nguyên nhân nên bạn hãy hay chế dùng các bài thuốc uống. Dùng thuốc đắp hay các loại thuốc xoa bóp hoặc kết hợp làm nước tắm giúp thư giãn cơ thể sẽ tốt hơn.
Một số bài thuốc đơn giản mà bạn có thể tham khảo áp dụng như
- Thuốc đắp: sử dụng các dược liệu như lá lốt hay ngải cứu đem rửa thật sạch, để ráo rồi sao khô trên chảo với một ít muối hột. Đợi hỗn hợp nguội bớt thì cho vào một khăn sạch và đặt lên vị trí bị đau nhức, tê bì khó chịu.
- Rượu xoa bóp: bài thuốc xoa bóp có thể để được rất lâu nên bạn có thể làm trước và bảo quản nơi khô ráo, để dùng bất cứ khi nào cần thiết. Bạn có thể dùng hạt gấc chín đem nướng trên bếp cho thơm, đập vỡ phần vỏ đen bên ngoài và chỉ lấy phần nhân trắng bên trong để đem đi ngâm rượu. Dùng rượu trắng loại trên 40 độ, ngâm với tỷ lệ 50 hạt gấc cùng 500ml rượu trong 10 ngày là có thể lấy để xoa bóp.
- Nước tắm từ thảo dược: một số loại thảo dược phù hợp dùng đun làm nước tắm giúp cơ thể thư giãn, giảm mệt mỏi, đau nhức toàn thân mà bạn có thể tham khảo như hoa cúc, lá chè, sả, oải hương, quýt, hương nhu… Nếu không có sẵn các loại thảo dược này bạn có thể mua sẵn các loại tinh dầu để dùng dần cũng vô cùng tiện lợi.
Nghỉ ngơi và chăm sóc cơ thể đúng cách giúp giảm đau lưng mỏi gối tê tay
Nếu do tình trạng căng cơ, làm việc quá sức thì chỉ cần nghỉ ngơi đúng cách các triệu chứng đau lưng mỏi gối tê tay cũng sẽ nhanh chóng biến mất mà không cần phải dùng loại thuốc nào. Một số lưu ý khi nghỉ ngơi bạn có thể tham khảo như
- Đảm bảo ngủ đủ 7- 8 tiếng, đi ngủ sớm trước 11h nhưng cũng không nên ngủ quá nhiều vì sẽ chỉ khiến cơ thể uể oải thêm
- Lựa chọn các loại đệm có độ mềm, độ đàn hồi vừa phải, không quá cứng cũng không nên quá mềm.
- Khi ngủ nên nằm thẳng lưng, tránh các tư thế xoay vặn người nhiều hay các tư thế nằm đè lên tay. Bạn có thể đặt một cái gối hay chăn mỏng dưới đầu gối để giúp máu lưu thông ổn định hơn, điều này cũng cải thiện được tình trạng tê vì chân tay về đêm
- Hạn chế việc tiếp tục mang vác hay làm việc quá sức
- Mặc trang phục rộng rãi, tránh đi giày cao gót hay mặc các trạng bó sát lúc này
- Đảm bảo cơ thể uống đủ nước hằng ngày
- Sử dụng các loại trà thảo dược cũng mang đến tác dụng giảm viêm, thư giãn tinh thần nên cũng rất tốt cho những người bị đau nhức lưng, tê bì chân tay. Tuy nhiên nếu uống vào buổi tối thì nên tránh dùng các loại trà xanh do có thể làm mất ngủ
Phòng ngừa
Có rất nhiều nguyên nhân gây đau lưng mỏi gối tê tay, tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể phòng tránh được rất nhiều tác nhân gây nên tình trạng này. Cụ thể
- Duy trì thói quen luyện tập thể dục thể thao hằng ngày để giúp tăng cường chức năng xương khớp, nâng cao sức khỏe toàn diện
- Đảm bảo bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết hằng ngày, đặc biệt là canxi, vitamin D, kali cùng các thành phần tốt cho xương khớp khác. Một số thực phẩm tốt cho hệ thống xương khớp như các loại rau lá xanh, hải sản, các loại hạt..
- Với các đối tượng đặc biệt như người già hay phụ nữ có thai thì nên sử dụng một số loại thực phẩm chức năng để bổ sung đầy đủ các dưỡng chất còn thiếu
- Thay đổi thói quen sinh hoạt và làm việc, có tư thế mang vác khoa học, tránh cầm các vật nặng từ dưới thấp lên cao đột ngột
- Thay đổi tư thế nằm, ngồi khoa học phù hợp, đảm bảo giữ cột sống luôn thẳng để tránh tình trạng thay đổi cấu trúc tự nhiên của cột sống
- Thay đổi thói quen sinh hoạt lành mạnh, đảm bảo ngủ đủ giấc, uống đủ nước mỗi ngày
- Thực hành thiền hay yoga hằng ngày cũng mang đến rất nhiều tác dụng tốt cho hệ thống xương khớp, tinh thần nên cũng phòng tránh được rất nhiều bệnh tật
Đau lưng mỏi gối tê tay là tình trạng rất nhiều người gặp phải hiện nay, kể cả những người trẻ cũng dễ gặp tình trạng này. Thay đổi thói quen sống khoa học, duy trì luyện tập thể thao hằng ngày đồng thời cân bằng bổ sung các dưỡng chất cần thiết sẽ phòng bạn phòng tránh tối đa nguy cơ gặp các vấn đề này.