Phì Đại Tuyến Tiền Liệt Ở Người Già
Phì đại tuyến tiền liệt là bệnh lý nam khoa thường xảy ra ở những người trên 50 tuổi. Nhiều bệnh nhân lo lắng và thắc mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt ở người già có thực sự nguy hiểm không? Đáp án cho câu hỏi này là CÓ, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách phì đại sẽ biến chứng thành nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.
Định nghĩa
Phì đại tuyến tiền liệt còn được gọi với cái tên khác là u xơ tiền liệt tuyến. Là một dạng bệnh lý tăng kích thước của tiền liệt tuyến thường xảy ra ở nam giới trung và cao niên. Lúc này tuyến tiền liệt có sự gia tăng về kích thước gây chèn ép vào niệu đạo và bàng quang, hoạt động tiểu tiện của nam giới gặp nhiều khó khăn.
Phì đại tuyến tiền liệt thường xảy ra ở người già
Vậy bệnh có những biểu hiện đặc trưng gì? Theo đó khi khối u tiền liệt tuyến bị phì đại sẽ chèn ép vào niệu đạo và gây ra những rối loạn tiểu tiện với 2 hội chứng đặc trưng như sau:
- Hội chứng tắc nghẽn đường tiểu: Nam giới lúc này sẽ gặp tình trạng đi tiểu không hết, nước tiểu ứ đọng trong bàng quang, cần dùng sức để rặn ra. Nam giới bị tiểu ngắt quãng, tiểu yếu, thậm chí tiểu không thành tia, đái nhỏ giọt, tiểu lâu,… Với những trường hợp nặng có thể bị bí tiểu hoàn toàn.
- Hội chứng kích thích: Nam giới luôn có cảm giác buồn tiểu, tiểu không hết hoặc dễ bị tiểu són, buồn tiểu cả ngày lẫn đêm,…
Hình ảnh
Biến chứng
Phì đại tuyến tiền liệt người già khi ở giai đoạn đầu được nhận định không quá nguy hiểm, chỉ là các biểu hiện liên quan đến đường tiểu như đã trình bày ở trên. Các triệu chứng này có thể xảy ra từ từ khiến người bệnh quen dần và không nghĩ đây là một loại bệnh. Thế nhưng nếu không được phát hiện và điều trị những dấu hiệu này có thể gây ra hậu quả khó lường.
Phì đại tiền liệt tuyến trở nên đáng sợ khi người bệnh gặp các biến chứng như tiểu ra máu, bí tiểu hoàn toàn, hình thành sỏi tiết niệu, sỏi thận, sỏi bàng quang, thậm chí là suy thận,…
Hơn nữa nếu nam giới trung và cao niên đang mắc các bệnh lý về tiểu đường, tim mạch hay hô hấp,… đồng thời bị phì đại tiền liệt tuyến có biến chứng phải phẫu thuật để điều trị thì sẽ vô cùng nguy hiểm.
Cụ thể bệnh phì đại tuyến tiền liệt ở người già có thể biến chứng thành ung thư tuyến tiền liệt. Ung thư tuyến tiền liệt nếu phát hiện sớm việc điều trị sẽ dễ dàng hơn, tiên lượng sống sống cao hơn. Ngược lại nếu phát hiện muộn, để bệnh di căn sang những bộ phận khác có thể tiên lượng xấu hơn rất nhiều.
Vì thế nam giới ở độ tuổi trung niên nên thực hiện thăm khám định kỳ để phát hiện các bệnh lý và có phương pháp điều trị kịp thời.
Phì đại tiền liệt tuyến có thể gây ra những biến chứng ảnh hưởng sức khỏe
Một số biến chứng khác ngoài ung thư tuyến tiền liệt nam giới có thể gặp phải khi bị phì đại như:
- Bí tiểu hoàn toàn hoặc không hoàn toàn: Người già khi bị phì đại tuyến tiền liệt có thể bị bí tiểu hoàn toàn hoặc không hoàn toàn sau một thời gian rối loạn chức năng tiểu tiện. Hoặc biến chứng này có thể khởi phát đột ngột ngay sau một thời gian tiềm ẩn. Khi gặp biến chứng này người bệnh sẽ cảm thấy tắc nghẽn ở đường tiểu, khó có thể đi tiểu cho đến khi bị bí tiểu hoàn toàn. Với những trường hợp này bác sĩ sẽ chỉ định thông tiểu để người bệnh cảm thấy thoải mái hơn và bài tiết bình thường. Ở trong giai đoạn này người bệnh có thể rơi vào tình trạng tiểu không tự chủ hoặc tiểu tràn.
- Nhiễm khuẩn đường tiết niệu: Tuyến tiền liệt phì đại sẽ có những triệu chứng phát triển nặng dần theo thời gian. Tình trạng này dẫn đến sự ứ đọng nước tiểu trong bàng quang, tạo điều kiện để vi khuẩn phát triển mạnh mẽ và gây nên nhiều bệnh lý khác như viêm tuyến tiền liệt, viêm bàng quang, viêm tinh hoàn – mào tinh hoàn,… Sự trào ngược của nước tiểu lên thận cũng có thể gây viêm thận hay bể thận ngược dòng, thậm chí nhiễm khuẩn khuyết đe dọa tính mạng.
- Tổn thương thận: Sự ứ đọng của nước tiểu lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến chức năng của thận, cuối cùng dẫn đến suy thận.
- Tổn thương ở bàng quang: Bệnh phì đại tuyến tiền liệt ở người già sẽ ảnh hưởng đến đường tiểu dưới. Lúc này bàng quang luôn chứa đầy nước tiểu trong thời gian này sẽ khiến bộ phận này suy yếu. Sau khi được điều trị cơ bàng quang vẫn không thể hồi phục hoàn toàn. Một hậu quả khác là tăng nguy cơ tạo sỏi bàng quang hoặc túi thừa bàng quang.
- Tiểu ra máu: Biến chứng này thường ít gặp hơn, thường xảy ra ở đầu bãi nhưng một số trường hợp xuất hiện cả cục máu đông.
- Tăng gánh nặng cho những bệnh lý toàn thân: Phì đại tuyến tiền liệt ở người già ảnh hưởng tới tâm lý cũng như làm suy giảm sức khỏe tình dục của quý ông. Nguyên nhân là do nam giới cảm thấy đau buốt mỗi khi quan hệ tình dục, từ đó tăng nguy cơ vô sinh. Ngoài ra phì đại cũng làm tăng gánh nặng cho những bệnh lý toàn thân khác như huyết áp, tim mạch, chấn thương,…
Biện pháp điều trị
Các bác sĩ chuyên khoa cho biết, có rất nhiều phương pháp điều trị phì đại tuyến tiền liệt. Trong đó việc điều trị nội khoa (uống thuốc) được áp dụng phổ biến với những người đang ở giai đoạn nhẹ.
Điều trị nội khoa
Phương pháp này áp dụng với những người có triệu chứng rối loạn tiểu tiện mức độ nhẹ, khả năng ảnh hưởng đến cuộc sống ở mức vừa phải. Các loại thuốc thường được chỉ định trong điều trị nội khoa bao gồm:
Thuốc tân dược cải thiện phì đại tiền liệt tuyến ở người già
- Nhóm ức chế alpha 1: Nhóm thuốc này có công dụng làm giãn cơ trơn thành mạch, tuyến tiền liệt và cổ bàng quang. Từ đó giúp giảm tắc nghẽn ở niệu đạo nam giới. Các loại thuốc ức chế alpha 1 gồm có terazosin (Hytrin), tamsulosin, alfuzosin (Xatral), doxazosin và prazosin. Tuy nhiên những loại thuốc này cũng có thể là giãn một số cơ vòng khác trong cơ thể và gây giảm huyết áp.
- Phối hợp thuốc: Ngoài sử dụng đơn độc thuốc ức chế alpha 1, bác sĩ có thể chỉ định bạn dùng kết hợp thuốc kháng androgen. Công dụng của sự phối hợp trên là giảm nhanh các triệu chứng. Tác dụng phụ của thuốc là suy giảm ham muốn tình dục, vấn đề về cương dương hoặc phóng tinh.
- Ngoài ra bác sĩ có thể chỉ định người dùng sử dụng một số thảo dược trong nước đã được kiểm chứng về chất lượng để hỗ trợ điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt ở người già.
Điều trị ngoại khoa
Đây là phương pháp chữa bệnh được áp dụng với những trường hợp phì đại giai đoạn nặng, đã xảy ra biến chứng. Lúc này việc điều trị trở nên khó khăn hơn, tốn chi phí và thời gian kéo dài.
Điều trị ngoại khoa thường có tác dụng giảm triệu chứng, và hiện nay phương pháp phổ biến nhất là cắt bỏ tiền liệt tuyến thông qua nội soi đường niệu đạo. Khi tuyến tiền liệt đã phì quá to, người bệnh không áp dụng được nội soi bắt buộc phải mổ bóc.
Quá trình mổ phì đại tuyến tiền liệt ở người già sẽ được thực hiện bởi những bác sĩ có chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm, quy trình đúng chuẩn vì thế bạn không cần quá lo lắng về sự an toàn hay biến chứng.
Ngoài những cách điều trị trên, hiện nay có nhiều biện pháp hỗ trợ chữa phì đại ở người già không dùng thuốc như: Ngâm nước ấm toàn bộ vùng chậu hông kết hợp với xoa bóp phía ngoài hằng ngày để cải thiện triệu chứng. Uống đủ nước cũng được coi là biện pháp hỗ trợ và ngăn ngừa phì đại hiệu quả.
Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà
Để ngăn ngừa bệnh phì đại tiền liệt tuyến một cách hiệu quả và an toàn, nam giới nên xây dựng cho bản thân một chế độ ăn uống, sinh hoạt, lao động phù hợp. Bên cạnh đó không ngồi hoặc nằm một chỗ quá lâu, luyện tập, vận động các cơ có chức năng điều hòa tiểu tiện và đại tiện như cơ hoành, cơ tầng sinh môn, cơ thành bụng,…
Phì đại tuyến tiền liệt ở người già nên hạn chế ăn món gì?
- Thịt đỏ: Nhiều kết quả nghiên cứu cho thấy không có hoặc hạn chế thịt đỏ trong bữa ăn có thể giúp người dùng cải thiện sức khỏe tiền liệt tuyến. Việc tiêu thụ thịt đỏ mỗi ngày có thể làm tăng gấp 3 lần nguy cơ kích thích tăng sản tiền liệt tuyến.
- Hạn chế đồ ăn dầu mỡ: Những thực phẩm được chế biến quá nhiều dầu mỡ có thể là yếu tố kích hoạt loại men 5-alpha reductase gây tăng kích thước tiền liệt tuyến.
- Muối mặn: Người bệnh nên hạn chế ăn những thực phẩm có nhiều natri (muối), đây là thành phần khiến thận hoạt động liên tục. Điều này dẫn đến một số vấn đề về đường niệu, đồng thời gia tăng triệu chứng của bệnh.
- Gia vị cay nóng: Một số gia vị cay nóng như ớt, mù tạt, hạt tiêu,… sẽ giúp món ăn trở nên ngon hơn, thế nhưng chúng cũng là nguyên nhân tác động tiêu cực đến bàng quang. Vì thế người bị phì đại nên hạn chế tối đa ăn những thực phẩm cay nóng.
- Trứng: Lòng đỏ trong chứng chiếm hàm lượng axit arachidonic cao kích thích phản ứng viêm nhiễm ở tuyến tiền liệt của người già.
Phì đại tiền liệt tuyến kiêng uống loại nước gì?
- Sữa: Cũng giống như thịt đỏ, bệnh phì đại tuyến tiền liệt ở người già nếu uống nhiều sữa sẽ làm tăng hàm lượng HA và tăng mức phì đại. Vì thế các chuyên gia khuyên rằng bạn nên kiêng uống sữa.
- Caffeine: Nếu bạn uống nhiều caffeine hoặc nước ngọt có gas sẽ dẫn đến đi tiểu nhiều hơn, triệu chứng phì đại xuất hiện với tần suất dày và kích thích mạnh hơn.
- Rượu bia: Uống rượu bia thường xuyên cũng làm tăng lợi tiểu dẫn đến kích thích triệu chứng bệnh phì đại. Không những vậy rượu bia còn làm ảnh hưởng đến thận, bắt nó hoạt động nhiều hơn để đào thải độc tố. Vì thế rượu bia là thức uống bạn cần đặc biệt kiêng.
- Sử dụng thuốc tân dược: Một số loại thuốc tân dược chỉ có công dụng làm giảm triệu chứng bệnh, không thể giảm kích thước khối u. Vì thế việc uống thuốc cần nghe theo chỉ dẫn từ bác sĩ. Việc uống thuốc bừa bãi có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, gây tốn kém chi phí và tạo ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm khác.
Người bị phì đại nên kiêng uống sữa
Người bị phì đại nên ăn gì?
- Cá hồi: Cá hồi là thực phẩm chứa rất nhiều chất béo lành mạnh như omega-3 có khả năng ngăn ngừa hiệu quả viêm nhiễm xảy ra trong cơ thể. Đây cũng là một trong những thành phần có trong cá mòi, hoặc các loại cá nước lạnh khác, bạn nên ăn nhiều thực phẩm này.
- Cà chua: Trong cà chua có chứa rất nhiều lycopene – một chất chống oxy hóa vô cùng có lợi cho tuyến tiền liệt của nam giới. Theo nghiên cứu, ăn cà chua mỗi ngày còn giúp phòng ngừa ung thư hiệu quả, đặc biệt là ung thư tiền liệt tuyến.
- Quả mọng: Một số loại quả mọng tốt cho bệnh phì đại tuyến tiền liệt ở người già như dâu tây, mâm xôi, việt quất. Những quả này chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể.
- Bông cải xanh: Công dụng của loại rau này là giúp loại bỏ tế bào ung thư và làm tuyến tiền liệt khỏe mạnh hơn do chứa nhiều sulforaphane .
- Các loại hạt: Trong các loại hạt rất giàu kẽm, khoáng chất vi lượng có thể làm cân bằng hàm lượng testosterone và DTH một cách hiệu quả.
- Quýt, cam: Thành phần vitamin C dồi dào trong loại quả này có thể giúp bảo vệ cơ thể và tuyến tiền liệt khỏe mạnh.
- Hành và tỏi: Theo kết quả nghiên cứu, một số người bị phì đại tuyến tiền liệt thường xuyên ăn hành và tỏi có thể giúp quá trình điều trị diễn ra tốt hơn.
- Chuyên gia
- Cơ sở