Xẹp Đốt Sống

Tổng quan

Xẹp đốt sống gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và khả năng vận động của người bệnh. Nếu không điều trị đúng cách ngay từ sớm, tình trạng xẹp đốt sống sẽ tác động tiêu cực đến nhiều cơ quan khác trên cơ thể. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây xẹp đốt sống, cách nhận biết và điều trị thì bạn hãy cùng tôi theo dõi bài viết bên dưới đây.

Định nghĩa

Xẹp đốt sống là hiện tượng thân đốt sống bị đè nén và xẹp xuống. Điều này đã khiến cho chiều cao của cột sống bị tụt giảm so với bình thường, gây đau nhức dữ dội và ảnh hưởng nghiêm trọng đến vóc dáng bên ngoài. Chuyên gia cho biết, xẹp đốt sống có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trên cột sống nhưng thường gặp nhất là đốt sống cổ, đốt sống ngực D12 và đốt sống lưng L1 - L2 - L5. Bệnh lý này thường sẽ tiến triển qua 4 giai đoạn, cụ thể là:

  • Giai đoạn 1: Đường cong sinh lý của xương sống dần mất đi.
  • Giai đoạn 2: Đĩa đệm bị lồi ra khỏi khớp xương.
  • Giai đoạn 3: Đĩa đệm xẹp dần theo thời gian.
  • Giai đoạn 4: Hai đốt xương sống bị dính lại với nhau.

Hình ảnh

Triệu chứng và nguyên nhân

Triệu chứng

Tùy thuộc vào vị trí bị xẹp đốt sống mà người bệnh phải đối mặt với nhiều triệu chứng khác nhau. Dưới đây là các triệu chứng thường gặp, bạn nên nắm rõ để sớm nhận biết ra bệnh:

  • Bị đau nhức đột ngột ở vùng cột sống bị tổn thương. Cường độ đau nhức sẽ tăng lên khi vận động mạnh hoặc thay đổi tư thế và giảm dần khi nghỉ ngơi. Ở một số trường hợp sẽ bị đau nhức lan rộng đến các vị trí xung quanh như hông, bụng, đùi,...
  • Có cảm giác tê bì hoặc ngứa ran ở vùng cột sống bị xẹp. Tình trạng này có thể phát triển lan rộng ra xung quanh nếu xẹp đốt sống gây chèn ép lên các rễ thần kinh xung quanh.
  • Khả năng vận động bị suy giảm đáng kể. Người bệnh gặp khó khăn trong việc xoay cổ, cúi gập người, leo cầu thang,... Nếu bị xẹp đốt sống cổ nặng, người bệnh sẽ đứng không vững và dễ ngã.
  • Quan sát bằng mắt thường sẽ thấy chiều cao suy giảm đáng kể hoặc bị gù vẹo cột sống.

Nguyên Nhân

Tình trạng xẹp đốt sống có thể xảy ra do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Người bệnh cần xác định chính xác nguyên nhân để có thể lựa chọn phương án điều trị sao cho phù hợp. Dưới đây là các nguyên nhân gây bệnh thường gặp bạn có thể tham khảo:

  • Sai tư thế: Duy trì tư thế xấu khi thực hiện các hoạt động sống hàng ngày là nguyên nhân gây ra tình trạng xẹp đốt sống ở người trẻ. Ví dụ như thói quen ngồi cong lưng, ngồi cố định một chỗ trong thời gian dài, lười vận động,...
  • Chấn thương: Bị chấn thương do tai nạn giao thông, vấp ngã, chơi thể thao,... cũng sẽ tác động tiêu cực đến cột sống. Trong đó, chấn thương gãy xương đốt sống là nguyên nhân dễ gây xẹp đốt sống nhất. Với những trường hợp bị loãng xương ở mức độ nặng, tình trạng gãy xương đốt sống cũng có thể xảy ra khi bạn nâng vật nhẹ hoặc hắt hơi mạnh.
  • Loãng xương: Xẹp đốt sống cũng có thể là hệ quả của một số bệnh lý có tác động trực tiếp đến cột sống hoặc cấu trúc xương khớp, điển hình nhất là bệnh loãng xương. Loãng xương là hiện tượng giảm mật độ xương, khiến cấu trúc xương bị mất đi tính ổn định và dẫn đến tình trạng xẹp lún. Bệnh lý này rất dễ khởi phát ở phụ nữ mãn kinh.
  • Ung thư: Chuyên gia cho biết, nếu tình trạng xẹp đốt sống xảy ra ở người dưới 55 tuổi nhưng không có tiền sử chấn thương thì rất có thể là hệ quả của bệnh ung thư xương hoặc ung thư di căn. Sự phát triển của tế bào ung thư đã gây phá hủy cấu trúc xương, khiến chúng dần yếu đi và dễ gây ra tình trạng gãy xẹp cột sống.

Yếu tố nguy cơ

Những đối tượng có nguy cơ cao là:

  • Nghiện rượu bia.
  • Phụ nữ trong độ tuổi mãn kinh.
  • Có tiền sử gia đình bị loãng xương.
  • Ít chơi thể thao hoặc vận động ngoài trời.
  • Bị loãng xương kèm theo suy dinh dưỡng hoặc còi xương.
  • Mắc các bệnh lý về xương khớp, nội tiết tố hoặc cơ quan sinh dục.

Biến chứng

Xẹp đốt sống là bệnh lý không quá nguy hiểm và không đe dọa trực tiếp đến tính mạng. Nhưng nếu bạn chủ quan trong việc điều trị sẽ gây ra một số biến chứng nghiêm trọng sau đây:

  • Mất vững từng đoạn cột sống: Biến chứng này xảy ra khi hơn 50% đốt sống trên cột sống bị gãy xẹp. Điều này đã khiến cho khả năng vận động của người bệnh gặp nhiều hạn chế và đẩy nhanh tốc độ thoái hóa cột sống.
  • Thay đổi đường cong cột sống: Xẹp đốt sống khiến đường cong sinh lý của cột sống bị thay đổi. Lúc này, chúng có thể chèn ép lên một số cơ quan nội tạng bên trong như tim, phổi, ruột,... và gây ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan này. Khi gặp phải biến chứng này, người bệnh phải đối mặt với các triệu chứng như khó thở, mệt mỏi, chán ăn,...
  • Tổn thương dây thần kinh và tủy sống: Khi tình trạng xẹp đốt sống gây chèn ép lên dây thần kinh và tủy sống sẽ rất dễ phát sinh ra biến chứng hẹp ống sống, thiếu máu, tê đau đây thần kinh,...
Chẩn đoán và điều trị

Biện pháp chẩn đoán

Khi có các dấu hiệu như đau nhức dữ dội tại cột sống, đau ngay cả khi nghỉ ngơi, tê yếu chi, sốt cao, gầy sút cân không rõ nguyên nhân,... bạn cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán bệnh. Đầu tiên, bác sĩ sẽ thăm hỏi về tiền sử bệnh lý và kiểm tra các triệu chứng lâm sàng mà bạn đang mắc phải. Để đưa ra chẩn đoán chính xác nhất, bác sĩ sẽ yêu cầu làm một số xét nghiệm như đo mật độ xương, chụp x-quang, chụp CT, chụp MRI, đo độ hấp thụ tia X kép.

Biện pháp điều trị

Sau khi đã có kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán chính xác về mức độ xẹp đốt sống, vị trí xẹp và các tổn thương đi kèm. Dựa vào đó, bác sĩ mới có thể đưa ra phương án điều trị sao cho phù hợp. Dưới đây là các phương pháp điều trị được áp dụng phổ biến trong y khoa bạn có thể tham khảo:

Dùng thuốc Tây y

Khi bị xẹp đốt sống, bác sĩ thường sẽ kê đơn điều trị bằng thuốc Tây y giúp xoa dịu các triệu chứng khó chịu do bệnh lý này gây ra. Người bệnh cần dùng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ để tránh gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Các loại thuốc thường được kê đơn là:

  • Thuốc giảm đau: Paracetamol, codein,...
  • Thuốc chống viêm không steroid: Ibuprofen, Celecoxib,...
  • Thuốc chống loãng xương: Alendronate, Risedronate

Khi xuất hiện cơn đau cấp tính, người bệnh nên nghỉ ngơi trong vài ngày rồi hoạt động nhẹ nhàng trở lại giúp cải thiện sức khỏe xương khớp. Ở một số trường hợp, bác sĩ sẽ đề nghị sử dụng nẹp lưng để ngăn ngừa các chuyển động tại đốt sống bị xẹp. Người bệnh cần sử dụng nẹp lưng theo hướng dẫn của chuyên gia để tránh bị mất cơ hay yếu xương.

Vật lý trị liệu

Nếu bệnh chỉ mới khởi phát ở giai đoạn đầu, bạn có thể tiến hành vật lý trị liệu kết hợp với dùng thuốc để cải thiện tình trạng bệnh. Mục đích của việc vật lý trị liệu là phục hồi đường cong sinh lý của cột sống và khả năng vận động. Dựa vào tình trạng bệnh ở từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ lên phác đồ trị liệu sao cho phù hợp. Một số phương pháp vật lý trị liệu thường được áp dụng để điều trị xẹp cột sống là dùng sóng xung kích Shockwave, laser cường độ cao, giảm áp cột sống, trị liệu thần kinh cột sống,...

Bơm xi măng sinh học

Mục đích của việc bơm xi măng sinh học là giúp tạo hình thân đốt sống qua da, ngăn ngừa biến dạng cột sống gây ảnh hưởng đến các cơ quan xung quanh. Bác sĩ thường sẽ chỉ định thực hiện bơm xi măng sinh đối với những trường hợp bị xẹp đốt sống do loãng xương nhưng không gây tổn thương thần kinh, xẹp đốt sống dưới 75% hoặc xẹp đốt sống không đáp ứng điều trị nội khoa.

Phẫu thuật

Phẫu thuật xẹp đốt sống nhằm mục đích cố định cột sống. Phương pháp này thường được chỉ định thực hiện với những trường hợp bị xẹp đốt sống ở mức độ nặng, gây biến dạng cột sống và chèn ép lên rễ thần kinh. Tuy nhiên, việc phẫu thuật điều trị bệnh tiềm ẩn rất nhiều rủi ro không mong muốn và có mức chi phí cao nên thường được chỉ định điều trị cuối cùng, khi tất cả các phương pháp khác đều không mang lại hiệu quả tích cực.

Trị bệnh bằng mẹo dân gian

Với những trường hợp nhẹ, bạn có thể tận dụng các bài thuốc được lưu truyền trong dân gian để cải thiện. Đây là mẹo trị bệnh có độ an toàn cao và không gây hại đến sức khỏe ngay cả khi áp dụng trong thời gian dài. Tuy nhiên, phương pháp này mang lại hiệu quả điều trị khá chậm, bạn cần phải kiên trì. Các bài thuốc đó là:

- Bài thuốc từ cây trinh nữ

  • Chuẩn bị khoảng 20 gram rễ trinh nữ, đem đi rửa sạch rồi để cho ráo nước. Thái dược liệu thành khúc ngắn rồi đem đi sao vàng.
  • Cho dược liệu đã sao vào trong ấm sắc lấy nước, chia nước sắc thành 2 phần bằng nhau rồi dùng để uống hết trong ngày.

- Bài thuốc từ vỏ bưởi, ngải cứu và chanh

  • Chuẩn bị khoảng 100 gram vỏ bưởi khô, 200 gram ngải cứu khô, 1kg chanh khô, 2 lít rượu trắng và 5 viên đường phèn.
  • Rửa sạch toàn bộ số dược liệu ở trên rồi vớt ra để ráo nước. Cho dược liệu vào bình thủy tinh sạch, đổ rượu vào rồi đậy kín nắp bình lại.
  • Ngâm dược liệu trong khoảng 1 - 2 tháng là có thể lấy ra dùng để trị bệnh. Mỗi ngày, bạn chỉ cần uống rượu ngâm dược liệu khoảng 2 lần và mỗi lần một chén nhỏ là được.
Chuyên sâu

Câu hỏi thường gặp

Người bị xẹp đốt sống lưng thường được kê đơn các loại thuốc như thuốc giảm đau thông thường (ví dụ như Acetaminophen), thuốc chống viêm không steroid (NSAID), thuốc giãn cơ, thuốc giảm đau nhóm opioid, và thuốc chống loãng xương (ví dụ như Bisphosphonate). Các loại thuốc này giúp kiểm soát triệu chứng đau và nguyên nhân gây ra bệnh, như loãng xương hay ung thư xương. Tuy nhiên, quá trình sử dụng thuốc cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ và thường xuyên tái khám để điều chỉnh liều lượng hoặc loại thuốc khi cần thiết.

Xem chi tiết
Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh
Verified
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android