Nghẹt mũi
Nghẹt mũi xảy ra khi có thứ gì đó kích thích các mô lót bên trong mũi của bạn. Sự kích thích này tạo ra một phản ứng dây chuyền gây viêm, sưng tấy và sản sinh chất nhầy, khiến bạn khó hít thở không khí qua mũi. Nếu không điều trị, nghẹt mũi có thể gây viêm xoang, polyp mũi hoặc nhiễm trùng tai giữa.
Định nghĩa
Nghẹt mũi là cảm giác đầy, khó chịu ở mũi hoặc mặt. Chất lỏng từ mũi có thể chảy ra hoặc nhỏ giọt từ mũi, xuống phía sau cổ họng.
Nghẹt mũi thường được gọi là chảy nước mũi hoặc viêm mũi nhưng vẫn có đặc tính riêng. Chảy nước mũi liên quan đến chất lỏng mỏng, chủ yếu trong suốt chảy ra từ mũi. Còn viêm mũi liên quan đến kích ứng và sưng tấy bên trong mũi.
Viêm mũi là nguyên nhân thông thường gây nghẹt mũi.
Nguyên nhân
Bất cứ thứ gì gây kích ứng bên trong mũi đều có thể gây nghẹt mũi chẳng hạn như cảm lạnh, cúm hoặc viêm xoang, dị ứng thường gây nghẹt mũi và chảy nước mũi. Các chất kích thích trong không khí như khói thuốc lá, nước hoa, bụi và khí thải xe hơi cũng có thể gây ra những triệu chứng này.
Một số người bị nghẹt mũi và chảy nước mũi liên tục mà không rõ nguyên nhân. Điều này được gọi là viêm mũi không dị ứng hoặc viêm mũi vận mạch.
Polyp mũi - một vật thể như đồ chơi nhỏ mắc kẹt trong mũi hoặc một khối u có thể khiến mũi chỉ chảy từ một bên. Đôi khi những cơn đau đầu giống như chứng đau nửa đầu có thể gây sổ mũi.
Nguyên nhân có thể gây nghẹt mũi bao gồm:
- Viêm xoang cấp tính.
- Rượu bia.
- Dị ứng.
- Viêm xoang mạn tính.
- Hội chứng Churg-Strauss.
- Không khí khô hoặc lạnh.
- Cảm lạnh thông thường.
- Lạm dụng thuốc xịt thông mũi.
- Lệch vách ngăn.
- Adenoids mở rộng.
- Đồ ăn, đặc biệt là các món cay.
- Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
- Bệnh u hạt kèm theo viêm nhiều mạch.
- Thay đổi nội tiết tố.
- Cúm.
- Các loại thuốc, chẳng hạn như thuốc dùng để điều trị huyết áp cao, rối loạn cương dương, trầm cảm, co giật và các tình trạng khác.
- Polyp mũi.
- Viêm mũi không dị ứng.
- Dị vật trong mũi.
- Thai kỳ.
- Virus hợp bào hô hấp (RSV).
- Ngưng thở khi ngủ – tình trạng hơi thở ngừng lại và bắt đầu nhiều lần trong khi ngủ.
- Tình trạng tuyến giáp.
- Khói thuốc lá. 1
Chăm sóc tại nhà
Cho đến khi bạn gặp nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc, hãy thử các bước đơn giản sau để giảm triệu chứng:
- Tránh các nguyên nhân gây dị ứng.
- Hãy thử một loại thuốc dị ứng mà bạn có thể mua mà không cần toa bác sĩ. Nếu bạn hắt hơi và ngứa hoặc chảy nước mũi, có thể bạn đang chảy nước mũi do dị ứng. Hãy chắc chắn làm theo hướng dẫn trên nhãn một cách chính xác.
- Đối với trẻ sơ sinh, nhỏ vài giọt nước muối vào một lỗ mũi. Sau đó nhẹ nhàng hút lỗ mũi đó bằng ống tiêm có bầu cao su mềm.
Để làm giảm nước bọt tích tụ ở phía sau cổ họng, còn được gọi là chảy nước mũi sau, hãy thử các biện pháp sau:
- Tránh các chất kích thích thông thường như khói thuốc lá và thay đổi độ ẩm đột ngột.
- Uống nhiều chất lỏng như nước, nước trái cây hoặc nước dùng. Chất lỏng giúp phá vỡ tắc nghẽn.
- Sử dụng thuốc xịt hoặc nước muối rửa mũi.
Khi nào đi khám bác sĩ?
Người lớn hãy gặp bác sĩ trong trường hợp sau:
- Bạn có các triệu chứng trong hơn 10 ngày.
- Bạn bị sốt cao.
- Những gì chảy ra từ mũi của bạn có màu vàng hoặc xanh lục. Bạn cũng bị đau xoang hoặc sốt. Đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng do vi khuẩn.
- Thứ đang chảy ra từ mũi của bạn là máu hoặc mũi của bạn tiếp tục chảy nước sau khi bị chấn thương ở đầu.
- Mặt bạn đau quá.
Đối với trẻ em:
- Các triệu chứng của con bạn không thuyên giảm hoặc trở nên tồi tệ hơn.
- Trẻ bị nghẹt mũi có thể gây ra các vấn đề về bú hoặc thở.
Câu hỏi thường gặp
Nghẹt mũi ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào?
Nghẹt mũi ảnh hưởng đến cơ thể người bệnh như sau:
- Gặp khó khăn khi thở bằng mũi.
- Có chất nhầy chảy ra từ mũi, còn gọi là sổ mũi .
- Bắt đầu thở bằng miệng vì bạn không thể hít không khí bằng mũi. Đây là thở bằng miệng.
- Trẻ bị nghẹt mũi có thể gặp khó khăn khi bú hoặc bú bình.
Đôi khi, nghẹt mũi là dấu hiệu đầu tiên cơ thể bạn đang chống lại nhiễm trùng do virus hoặc vi khuẩn. Hiếm khi, khối u hoặc polyp trong mũi có thể khiến bạn cảm thấy nghẹt mũi. 2
Nó ảnh hưởng đến ai?
Tại bất kỳ thời điểm nào, khoảng 12% dân số Việt Nam bị nghẹt mũi.
Nghẹt mũi có thể ngăn ngừa không?
Nghẹt mũi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Bạn có thể không ngăn chặn được tình trạng này nhưng bạn có thể giảm tần suất gặp phải vấn đề này:
- Vào một số mùa nhất định mà bạn cảm thấy nghẹt mũi, hãy hỏi bác sĩ để biết thông tin về dị ứng theo mùa. Chúng sẽ giúp xác định các chất gây dị ứng tiềm ẩn, cách tránh các chất gây dị ứng và điều trị các triệu chứng.
- Bảo vệ bạn khỏi bị nhiễm virus như cảm lạnh và cúm thông thường.