Á Sừng Da Đầu
Á sừng da đầu là một thể của bệnh á sừng nói chung, chúng sẽ có các biểu hiện tập trung tại vùng da dầu. Cũng giống như những bệnh lý về da liễu khác, tình trạng này khiến nhiều người lo lắng và cũng mặc cảm bởi ngoại hình bị ảnh hưởng. Để có thể chữa trị bệnh đạt kết quả tốt như mong đợi, bệnh nhân cần tìm hiểu rõ các nguyên nhân, triệu chứng trong bài viết này của Vietmec.
Định nghĩa
Á sừng da đầu là một trong số các thể của bệnh á sừng, tình trạng này hiện có không ít người mắc phải. Theo đó, các tổn thương thường sẽ xuất hiện ở phần sau gáy là nhiều nhất, thể hiện với các lớp vảy, sừng dày bong tróc ở trên da khá mất thẩm mỹ và khó chịu. Bệnh có thể xảy ra vào bất cứ thời điểm nào trong năm, nhưng các thống kê ghi nhận được cho thấy chúng sẽ phát triển mạnh nhất vào mùa đông.
Đặc biệt, á sừng lại thuộc nhóm bệnh vô cùng dễ tái phát và cũng có nguy cơ xảy ra ở mọi đối tượng không phân biệt giới tính. Chỉ cần có điều kiện phù hợp, bệnh sẽ nhanh chóng hình thành.
Hình ảnh
Triệu chứng
Không khác với bệnh á sừng nói chung, da dầu khi bị á sừng sẽ có những triệu chứng rất rõ rệt, dễ nhận biết, dễ quan sát. Nhưng không may có nhiều người nhận định nhầm sang các loại bệnh da liễu khác như vảy nến hoặc coi đó là gầu bình thường. Điều này kéo theo hệ lụy là chữa trị sai cách hoặc có thể xem thường, bỏ qua việc điều trị.
Chúng ta có thể bước đầu phán đoán bệnh thông qua những dấu hiệu gồm:
- Da đầu luôn ngứa, khô rất khó chịu
Chúng ta có thể nhận biết dấu hiệu phổ biến của bệnh đó là da đầu luôn trong trạng thái bị ngứa và khô. Đây cũng là triệu chứng không ít người nhầm lẫn rằng da bị ngứa bởi gầu và mồ hôi. Khi bạn càng cho tay lên cào da đầu nhiều, các bã nhờn sẽ càng tiết ra nhiều hơn, làm bạn có cảm giác ngứa rát, nặng đầu, luôn bứt rứt khó chịu. Các chuyên gia khuyến cáo rằng, nếu liên tục tác động lực lên da dầu, tình trạng viêm nhiễm có thể xảy ra
- Phần da đầu xuất hiện nhiều vảy trắng
Khác với gầu bình thường, á sừng ở trên da đầu có lượng vảy trắng nhiều và dày cứng hơn. Chúng sẽ xếp chồng thành từng mảng lên nhau, rất dễ dùng móng tay để cạy lên. Khi bạn lột lớp vảy ra, lớp da tiếp theo sẽ có màu hồng, thậm chí, vảy có thể có cả màu đỏ nhìn rất rõ. Bên cạnh đó, khi tầng da không còn các lớp sừng trên bề mặt, da lúc này yếu đi rất nhiều, chúng dễ bị viêm nhiễm khi có những tác động mạnh gây trầy xước da.
- Tóc rụng nhiều
Một điều chắc chắn chúng ta không thể tránh khỏi khi da đầu bị á sừng đó là tóc ngày càng rụng nhiều. Bởi da bị tổn thương, các chân tóc thiếu chất dinh dưỡng, vảy sừng mọc dày làm chân tóc bị bí, khó thoát các bụi bẩn ra ngoài, trong khi dưỡng chất nuôi tóc không đủ. Khi đó, tóc bị rụng nhưng tóc con không thể mọc bù lại khiến mái tóc thưa rõ rệt.
Nguyên Nhân
Thực tế, á sừng da dầu còn được coi là một thể viêm da cơ địa, tuy nhiên, gọi là bệnh á sừng vẫn không sai. Do á sừng có những triệu chứng rất giống với tình trạng viêm nhiễm da cơ địa nên dần có quan điểm nhận định như vậy. Mặc dù đã được nghiên cứu rất nhiều nhưng cho tới thời điểm hiện tại, chúng ta chưa thể thật sự đưa ra được nguyên nhân chuẩn xác nhất cho bệnh lý da liễu này.
Hiện nay, bệnh được xác định là có khả năng khởi phát cũng như tái diễn liên tục nhiều lần trong năm bởi những nguyên nhân sau:
- Yếu tố di truyền: Tương tự như một số chứng bệnh về da liễu khác, á sừng da đầu có thể mang gen di truyền từ đời này qua đời khác. Nghĩa là khi bạn bị á sừng, con cháu sinh ra sau này cũng sẽ có nguy cơ mắc khá cao.
- Thời tiết không thuận lợi: Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, á sừng sẽ phát triển rất mạnh nếu thời tiết có độ ẩm thấp, không khí khô, lạnh và da bị thiếu nước trầm trọng. Lúc này, hàng rào bảo vệ da không đủ sức chống đỡ trước các tác nhân gây hại, những dị nguyên sẽ đi vào cơ thể nhanh chóng, không chỉ gây ra á sừng mà còn nhiều chứng bệnh nguy hiểm khác.
- Dị ứng: Khi cơ địa bạn thuộc nhóm người dễ bị dị ứng bởi các dị nguyên trong môi trường sống hàng ngày, khả năng mắc á sừng da đầu cũng sẽ khá cao. Nếu hệ miễn dịch bị kích thích hoạt động quá mức, bệnh sẽ nhanh chóng khởi phát.
- Dùng dầu gội không phù hợp: Khi dầu gội của bạn có chứa các thành phần kích ứng, không hợp với da sẽ làm da bị tổn thương. Lúc đầu có thể chỉ là làm xuất hiện nhiều gầu hơn, nhưng sau khi da thiếu chất nuôi dưỡng sẽ dần chuyển sang tình trạng nghiêm trọng, cụ thể là hình thành bệnh á sừng.
- Tiếp xúc với hóa chất độc hại: Những hóa chất gây hại ở đây là chỉ các loại thuốc nhuộm, thuốc tẩy tóc, hóa chất uốn, ép hay những loại gôm xịt tạo kiểu. Việc lạm dụng những phương pháp làm đẹp tóc này sẽ dễ khiến bạn bị á sừng và nhiều bệnh lý khác trên da đầu.
Ngoài các nguyên nhân này, khi nơi bạn sinh sống bị ô nhiễm môi trường, nguồn nước nhiễm các chất độc hại cũng có thể là yếu tố làm bệnh khởi phát.
Biến chứng
Các chuyên gia y tế nhận định, đây không phải là bệnh lý có thể lây nhiễm từ người này qua người kia. Nhưng những đối tượng làm công việc phải tiếp xúc thường xuyên với các loại hóa chất độc hại sẽ có tỷ lệ mắc cao hơn rất nhiều. Bên cạnh đó, những ai mắc bệnh sẽ không cần phải lo lắng về vấn đề đe dọa tới tính mạng, nhưng chúng lại làm ảnh hưởng tới yếu tố thẩm mỹ khá nặng nề. Những người bị bệnh thường có cảm giác xấu hổ, lo lắng, e ngại và lảng tránh giao tiếp với mọi người, đặc biệt những ai phải làm công việc thường xuyên tiếp xúc với các khách hàng.
Có thể bạn chưa biết, á sừng hoàn toàn có khả năng lây lan sang các khu vực khác trên cơ thể nếu không được điều trị phù hợp. Lúc này, trán, mặt, chân tay, thậm chí là cả cơ thể đều có thể bị bong tróc rất đáng sợ. Khi đó, việc chữa trị gặp không ít khó khăn, bệnh nhân sẽ khó để phục hồi lại làn da như ban đầu.
Phòng ngừa
Dễ dàng nhận thấy rằng, á sừng da dầu hoàn toàn có thể xảy ra nhanh chóng khi chúng ta không có các biện pháp chăm sóc phù hợp. Theo đó, để ngăn chặn bệnh một cách tốt nhất, bạn hãy áp dụng các cách sau đây:
- Hãy hạn chế việc dùng những thuốc làm tóc, các hóa chất trên da đầu để không làm bệnh có nguy cơ khởi phát.
- Hãy bảo vệ tóc và da đầu khỏi những nơi ô nhiễm, nhiều hóa chất độc hại, các dị nguyên dễ làm tổn hại tới da dầu. Chúng ta nên có mũ bảo hộ, sử dụng găng tay, ủng và khẩu trang khi tiếp xúc với hóa chất.
- Cần loại bỏ thói quen dùng móng tay cào gãi da đầu, gội đầu chà xát quá mạnh để không làm trầy xước da dầu, khiến vi khuẩn xâm nhập gây viêm nấm.
- Khi tóc và da đầu còn ướt, không trùm khăn, đội mũ gây bí bức da, yếu chân tóc. Thậm chí việc làm này còn là nguyên nhân khiến da đầu bị nấm, tóc gãy rụng nhiều hơn.
- Cần có chế độ ăn uống phù hợp, cung cấp nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể, uống nhiều nước và ưu tiên sử dụng các loại dầu gội chứa nhiều thành phần thiên nhiên.
- Ngoài ra, các bạn có thể bổ sung thêm các thực phẩm chức năng tốt cho tóc và da đầu nhằm cung cấp dưỡng chất để da luôn khỏe mạnh, chân tóc chắc hơn. Tăng cường sức đề kháng cho da nhằm chống lại các tác nhân gây hại.
Biện pháp điều trị
Để có thể sử dụng thuốc chữa á sừng da dầu, bệnh nhân sẽ được đánh giá tình trạng bệnh cụ thể, mức độ tổn thương ở trên da cũng như có các bệnh lý nền nào liên quan tới da liễu hay không. Những thuốc có thể dùng gồm:
- Nhóm thuốc kháng sinh: Được sử dụng để kìm hãm các biểu hiện của bệnh, ngăn chặn bệnh phát triển mạnh hơn cũng như tiêu diệt các nấm khuẩn trên da đầu.
- Các loại thuốc dùng để bôi ngoài da: Thuốc được điều chế nhằm loại trừ các dấu hiệu tổn thương da bởi á sừng gây nên. Bôi trực tiếp lên da đầu để làm mềm các lớp sừng, giúp chúng bong ra dễ dàng mà không gây tổn thương cho các tầng da bên dưới. Bên cạnh đó thuốc còn được sử dụng với mục đích kìm hãm viêm nhiễm, loại bỏ các vi khuẩn gây viêm da.
- Thuốc có công dụng chống nấm: Chắc chắn trong đơn thuốc của bệnh nhân không thể bỏ qua thuốc chống nấm khi bệnh khởi phát do những vi khuẩn nấm tác động. Lúc này, thuốc có thể dùng khá đa dạng, bạn có thể sử dụng thuốc bôi ngoài da, thuốc uống hoặc là các sản phẩm dầu gội dược phẩm.
- Bổ sung dẫn xuất vitamin D3: Những chế phẩm có chứa thành phần là dẫn xuất vitamin D3 được tận dụng trong điều trị á sừng da dầu khá phổ biến hiện nay.
- Nhóm thuốc kháng Histamin H1: Với các trường hợp bệnh nhân bị ngứa ngáy dữ dội, các Histamin sản sinh quá mức làm kích thích da dầu sẽ được bác sĩ kê đơn dùng kháng Histamin.
- Thuốc Corticoid: Khi bệnh á sừng da đầu ngày càng có chiều hướng chuyển nặng, các loại thuốc khác không cho tác dụng tốt, bệnh nhân sẽ được chỉ định Corticoid. Đây là thuốc cần phải sử dụng rất cẩn thận nếu bạn không muốn xảy ra các tác dụng phụ nguy hiểm cho da và sức khỏe tổng thể.
- Một số thuốc mỡ: Thông thường, các bác sĩ sẽ kê cho bạn các thuốc mỡ vitamin A để giúp kìm hãm tình trạng da sừng hóa. Đồng thời, những tế bào da đầu cũng được hỗ trợ kích thích phục hồi, tái tạo hiệu quả rõ rệt.
Trong quá trình sử dụng thuốc Tây, bệnh nhân bị á sừng da dầu cần ghi nhớ, dù với bất cứ loại thuốc nào cũng phải sử dụng đúng theo chỉ dẫn từ các bác sĩ. Bệnh lý này không phải có thể chữa trị khỏi ngay trong 1 2 ngày, cần nhiều thời gian và công sức. Đặc biệt khi sử dụng thuốc Tây, nếu sai cách sẽ dễ gây ra các tác dụng phụ, khiến cơ thể nhờn thuốc hoặc thậm chí kích ứng da làm bệnh phát triển nặng hơn.
Bệnh nhân tự tăng liều thuốc trị á sừng, thay đổi các loại thuốc hoặc uống ngắt quãng đều không thu được hiệu quả như mong muốn. Ngược lại, quá trình trị bệnh trở nên khó khăn hơn, mất thêm nhiều thời gian để làm bệnh thuyên giảm.
Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà
Trong thời gian gần đây, bên cạnh việc sử dụng tân dược để trị bệnh á sừng, rất nhiều bệnh nhân đã lựa chọn thêm các mẹo dân gian để hỗ trợ tốt hơn. Theo đó, các phương pháp này được đánh giá là an toàn, sử dụng đơn giản, không tốn kém chi phí và nguyên liệu cũng rất dễ tìm.
Một số cách bạn có thể dùng gồm:
- Bồ kết: Từ lâu, dân gian ta đã sử dụng quả bồ kết để gội đầu giúp tóc luôn đen mượt, chắc khỏe, dày và dài hơn. Nhưng có lẽ bạn chưa biết, bồ kết còn có khả năng nuôi dưỡng và phục hồi da dầu rất tốt, giúp làm thuyên giảm tình trạng bóc tróc vảy, làm dịu da và hạn chế các dấu hiệu kích ứng. Vì vậy, chúng ta có thể đun nước bồ kết để gội đầu hàng tuần.
- Chanh tươi: Hãy tận dụng nước cốt chanh tươi vì chanh có tính axit, giúp kháng viêm, kháng khuẩn, chống nấm rất tốt. Nước chanh khi hòa với nước lã để gội đầu sẽ làm sạch da rất tốt, các lớp sừng bong ra dễ dàng hơn và da dầu được thoải mái, dễ chịu.
- Trầu không: Bệnh nhân nấu nước với một nắm lá trầu không, thêm vào chút muối hạt và gội đầu như bình thường. Trầu không cũng có khả năng kháng viêm, kháng khuẩn mạnh không thua kém các nguyên liệu khác. Hãy đun sôi nước lá trầu đã vò nát với 1 thìa muối trắng. Sau đó dùng nước để gội đầu sẽ giúp giảm ngứa rát và bong tróc da.
Cùng với lá trầu, bồ kết, chanh,.... chúng ta có thể dùng thêm những nguyên liệu khác như tỏi, mật ong, lá lốt cũng được cho có công dụng rất rõ rệt. Tuy vậy, bạn cũng cần lưu ý rằng, mẹo dân gian chỉ phù hợp cho những ai bị bệnh á sừng da dầu ở giai đoạn mới khởi phát, các vết bong tróc chưa lan rộng. Nếu bệnh nhân đã bị á sừng lan xuống tận mặt, toàn thân thì các cách này đều không cho công dụng như mong muốn.
Ngoài ra, mẹo dân gian sẽ còn tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người bị á sừng để cho hiệu quả nhiều hay ít, nhanh hay chậm khác nhau. Do vậy, nếu sau một thời gian áp dụng nhưng bệnh nhân không đạt được kết quả tốt, hãy chuyển sang cách điều trị khác tích cực hơn. Tốt nhất, bạn hãy tới các cơ sở y tế, bệnh viện chuyên khoa da liễu để tiến hành thăm khám, tư vấn phác đồ cụ thể.
- Chuyên gia
- Cơ sở