Á Sừng Ngón Tay

Á sừng nói chung là dạng bệnh lý gây nên tình trạng da nứt nẻ, khô ráp, xuất hiện các mảng bong tróc xù xì,... Á sừng ngón tay tức là hiện tượng bong tróc này xảy ra trên khu vực ngón tay và lan rộng ra toàn bộ bàn tay. Các lớp sừng này có thể bị nứt ra, gây đau rát, chảy máu khiến việc vận động các khớp ngón tay trở nên kém linh hoạt, đặc biệt là khi thời tiết chuyển lạnh.

Á sừng ngón tay là bệnh phổ biến, triệu chứng có thể xuất hiện ở hầu hết mọi đối tượng, từ người lớn, trẻ nhỏ và cả người già. Đa số người bệnh đều cảm thấy bất tiện và hạn chế trong sinh hoạt hàng ngày, ngại ngùng trong việc gặp gỡ và giao tiếp bắt tay với người khác.

Tuy nhiên, á sừng là một dạng bệnh lý viêm da cơ địa dị ứng và không phải là bệnh truyền nhiễm do đó không có cơ chế lây từ người này qua người khác. Bởi vậy, người bệnh có thể thoải mái hơn trong việc giao thiệp với người khác, không cần quá e dè.

Á sừng ngón tay và bàn tay có biểu hiện khá rõ ràng tuy nhiên người bệnh cũng rất dễ bị nhầm lẫn với một số bệnh lý viêm da khác. Do đó, khi xuất hiện một vài dấu hiệu như sau, người bệnh nên nhanh chóng đi khám để kịp thời xác định bệnh và có phương án xử lý:

• Bong tróc da xuất hiện ở các vị trí như móng tay, các đầu ngón tay, bàn tay, khuỷu tay.
• Các mảng da khô hơn, sần sùi và rất dễ bong
• Vùng da ở các vị trí tổn thương trở nên cứng hơn, chai sạn
• Nếu co các các đầu ngón tay quá mạnh hoặc cầm nắm đồ nặng dễ bị nứt, chảy máu, vết nứt sâu hơn ở phần gốc ngón tay.
• Một vài trường hợp da tay xuất hiện mụn nước nằm dưới da, các nốt mụn này sẽ khô lại và khiến da tay bị bong tróc, xung quanh cũng xuất hiện các lớp vảy xếp chồng lên nhau.
• Mất dấu vân tay do người bệnh liên tục bị bong tróc, khi da non vừa lên cũng sẽ xảy ra bong tróc.

Những dấu hiệu này có thể xảy ra theo nhiều cấp độ khác nhau, khi triệu chứng vượt quá mức kiểm soát, da bị bong tróc trên diện rộng và gây ra nứt nẻ chảy máu; hoặc bàn tay xuất hiện mủ bạn cần đến gặp bác sĩ da liễu sớm để kịp thời điều trị, tránh những tổn thương nặng nề hơn.

Các yếu tố nguy cơ dẫn đến sự khởi phát của bệnh á sừng ngón tay bao gồm:

• Do yếu tố di truyền: Á sừng cũng là một dạng bệnh lý thuộc viêm da cơ địa dị ứng và có khả năng di truyền từ đời này sang đời khác. Bố mẹ đã từ mắc bệnh thì nguy cơ con mắc bệnh cũng khá cao, nếu chỉ có bố hoặc mẹ bị bệnh, tỷ lệ này sẽ giảm đi đáng kể.
• Dị ứng thời tiết: Những người bị á sừng đặc biệt là ở tay sẽ đặc biệt nhạy cảm với sự thay đổi thời tiết. Theo các thống kế, số lượng người bệnh ở các thời điểm giao mùa tăng lên với số lượng đáng báo động. Đặc biệt là khi trời chuyển lạnh, vùng da tay tiếp xúc thường xuyên với nước, lại không được chăm sóc kỹ nên rất dễ bị khô, gây nứt nẻ và hình thành á sừng vảy nến.
• Cơ địa dễ dị ứng: Hệ miễn dịch của mỗi người đều không giống nhau, rất nhiều người có hệ miễn dịch đặc biệt nhạy cảm với các dị nguyên từ bên ngoài môi trường bao gồm các loại phấn hoa, lông thú cưng, bụi bẩn,...
• Tiếp xúc trực tiếp với các loại hóa chất: Do bàn tay của chúng ta thường xuyên tiếp xúc với rất nhiều vật thể mỗi ngày do đó không thể tránh khỏi việc tiếp xúc với các hóa chất. Hóa chất có thể đến từ nguồn nước, hóa mỹ phẩm, chất tẩy rửa,... Chúng đều có thể là nguyên nhân gây nên á sừng trên ngón tay.
• Cơ thể thiếu chất: Không phải là nguyên nhân chính nhưng đây cũng là một yếu tố tác động đến sự khởi phát của bệnh á sừng ở đầu ngón tay. Những người bị bệnh á sừng ở ngón tay cũng được xác nhận là có thể trạng thiếu hụt dưỡng chất nghiêm trọng, đặc biệt là các nhóm vitamin A, E, C, D.

Tuy bệnh không lây nhiễm, cũng không gây nên những vấn đề quá nghiêm trọng đối với sức khỏe người bệnh nhưng người bệnh tuyệt đối không nên chủ quan với bệnh. Căn bệnh này nếu để lâu có thể gây nên những biến chứng như:

• Nhiễm trùng da: Khi vết thương bị nứt, hở, chảy máu, nguy cơ bị bị vi khuẩn, nấm men tấn công là rất lớn, các loại vi khuẩn này có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhiễm trùng da nghiêm trọng. Nhiễm trùng máu là biến chứng tuyệt đối không thể coi thường bởi chúng có thể khiến tính mạng người bệnh bị ảnh hưởng.
• Lở loét kéo dài: Do vùng ngón tay và bàn tay thường xuyên tiếp xúc và cử động cầm nắm nên vết thương sẽ rất khó lành. Lở loét kéo dài khiến vi khuẩn phát triển mạnh mẽ hơn, có thể lan ra các vùng da khác trên cơ thể,
• Móng tay bị biến dạng: Á sừng ngón tay có thể gây ngứa dữ dội, người bệnh liên tục gãi ở vùng đầu ngón tay khiến vết thương ngày càng nặng hơn, hậu quả có thể khiến các đầu ngón tay, móng tay trở nên biến dạng, xù xì.

Các biến chứng của bệnh về cơ bản đều khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, chán nản, khiến chất lượng cuộc sống suy giảm.

Dự phòng bệnh viêm da nói chung và á sừng ngón tay không khó, quan trọng là chúng ta phải đặc biệt chú ý khi sinh hoạt hàng ngày. Cụ thể:

• Không dùng tay không khi tiếp xúc với các chất độc hại hoặc những chế phẩm không rõ thành phẩm. Người dùng cần sử dụng các loại bao tay bảo vệ để tránh tiếp trực tiếp trong trường hợp bắt buộc.
• Luôn vệ sinh tay sau khi làm việc, giữ thói quen rửa tay hàng ngày và sử dụng các loại xà phòng rửa tay có thành phần tự nhiên, hạn chế hương liệu dễ gây kích ứng.
• Nên dùng kem dưỡng da tay thường xuyên để tay giữ được độ ẩm nhất định, đặc biệt là với những người có làn da dễ bị khô, tróc vảy vào mùa lạnh.
• Tăng cường bổ sung các loại vitamin thông qua chế độ ăn uống hoặc các loại viên uống chức năng bổ sung vitamin.
• Hạn chế các món ăn dễ gây kích ứng như thịt bò, hải sản,...
• Chú ý nghỉ ngơi và cân bằng cuộc sống, hạn chế căng thẳng, suy nghĩ tiêu cực.

Thuốc Tây y là một phương án rất được tin dùng bởi sự tiện lợi và hiệu quả nhanh chóng của nó. Hầu hết các trường hợp dùng thuốc Tây đều mang lại hiệu quả chỉ sau một vài ngày. Tuy nhiên điều này cũng còn phụ thuộc và mức độ bệnh và chỉ định kê đơn của bác sĩ. Một số loại thuốc thường dùng bao gồm:

Thuốc đường uống:

• Thuốc kháng sinh
• Thuốc kháng Histamin
• Thuốc corticoid đường uống
• Các loại vitamin A, C, E,...

Thuốc dạng bôi ngoài da:

• Thuốc corticoid dạng bôi: Có tác dụng ngăn chặn các phản ứng viêm ngoài da, tình trạng bong tróc da, vảy trên da,... Một số loại thuốc thường gặp: Clobetason, Betamethason, Dexamethason,...
• Thuốc chống bong sừng: Công dụng chính là làm mềm vảy sừng trên da. Người bệnh lưu ý không dùng thuốc cho vùng da đang có vết thương hở. Thị trường hiện tại khá phổ biến các dòng thuốc: Diprosalic, Betnovate, Dibetalic,...
• Thuốc chống nấm: Ngăn chặn sự tấn công của nấm men: thuốc mỡ Nizoral, dẫn xuất Imidazol,...
• Thuốc ức chế miễn dịch: Tacrolimus, Pimecrolimus,...
• Các loại kem dưỡng làm mềm da, dưỡng ẩm da,...

Tuy bệnh á sừng không quá nguy hiểm nhưng việc dùng thuốc tân dược ít nhiều cũng cần đặc biệt chú ý một vài vấn đề như sau:

• Không nên lạnh dụng thuốc hoặc sử dụng thuốc không đúng theo liều chỉ định của bác sĩ, bởi các loại thuốc tây y có thể gây hại cho gan, thận và nhiều cơ quan phủ tạng khác,...
• Thuốc bôi ngoài da có thể gây ra một vài tác dụng phụ không mong muốn, ở một số thể trạng người bệnh thuốc có thể gây nên tình trạng hoại tử da.
• Tuyệt đối không nên mua thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ da liễu.
• Khi dùng thuốc nếu phát hiện có bất kỳ phản ứng bất thường nào cần ngay lập tức ngừng dùng thuốc và kịp thời đến các cơ sở y tế gần nhà để được xử lý.
• Nên dùng thuốc đều đặn để có hiệu quả tốt nhất, không dừng thuốc khi bệnh chưa khỏi hẳn và chưa hết liệu trình.

Dân gian lưu truyền rất nhiều mẹo hay ho giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh ngoài da. Đây là những cách điều trị lành tính, dễ thực hiện nên đa số người bệnh đều sử dụng trước khi tìm đến các loại thuốc đặc trị.

• Dùng dầu dừa: Với khả năng dưỡng ẩm tốt của mình, dầu dừa có thể giúp làm mềm vùng da bị sần, cứng, cung cấp những dưỡng chất tốt để nuôi dưỡng tế bào da. Khi dùng dầu dừa, người bệnh nên dùng với một lượng vừa phải và massage đều. Nên dùng 3 - 4 lần mỗi ngày để nhanh chóng cải thiện bệnh.
• Dùng củ tỏi: Tỏi có tính kháng khuẩn rất mạnh nên có thể sử dụng để làm giảm các triệu chứng viêm da, á sừng. Nước ép củ tỏi có thể sử dụng để thoa trực tiếp lên vùng da bị á sừng, sau khoảng 10 phút thì dùng khăn mềm lau đi.
• Dùng lá trầu không: Nước đun lá trầu không dường như mang lại hiệu quả đối với tất cả các bệnh lý da liễu. Người bệnh mắc á sừng có thể đun nước lá trầu để rửa tay hoặc xay nhuyễn lá trầu chắt lấy nước và thoa lên tay.
• Dùng lá lốt: Lá lốt cũng có chứa những thành phần kháng viêm kháng khuẩn rất tốt lại vô cùng lành tính nên người bệnh á sừng không nên bỏ qua. Người bệnh có thể tham khảo cách sử dụng lá lốt đã rửa sạch với nước muối, đun sôi và dùng ngâm tay từ 5 - 10 phút.

Các mẹo trên đây có thể phù hợp với người này nhưng lại không có tác dụng với người khác. Do đó, người bệnh khi dùng cũng nên nhận định rằng hiệu quả của chúng chỉ có thể ở mức tương đối, không nên quá kỳ vọng.

• Chữa Bệnh Á Sừng