Loãng Xương Ở Người Cao Tuổi

Loãng xương là một dạng rối loạn chuyển hóa của xương, bệnh xảy ra khi tốc độ phá hủy xương nhanh hơn tốc độ tái tạo xương. Khi bệnh loãng xương khởi phát ở người già thường rất khó kiểm soát và dễ phát sinh biến chứng. Lúc này, xương sẽ trở nên giòn, xốp và dễ gãy khi chỉ có tác động nhẹ. Tuổi tác càng cao thì nguy cơ mắc bệnh loãng xương càng tăng do ảnh hưởng của quá trình lão hóa tự nhiên diễn ra bên trong cơ thể.

Loãng xương ở người cao tuổi thường diễn ra âm thầm và kéo dài trong nhiều năm liền. Khi bệnh mới khởi phát ở giai đoạn đầu thường rất khó nhận biết do không có triệu chứng rõ ràng. Chỉ đến khi bệnh chuyển biến nặng, mật độ canxi trong xương bị suy giảm nghiêm trọng thì mới gây ra triệu chứng. Lúc này, việc điều trị và phục hồi xương sẽ khó khăn và kéo dài hơn bình thường. Một số triệu chứng của bệnh loãng xương nặng ở người cao tuổi là:

• Đau nhức tại đầu xương, đặc biệt là các khớp xương chịu nhiều áp lực như cột sống thắt lưng, xương cánh và cẳng tay, xương đùi, khớp cổ chân,... Cơn đau sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khi người bệnh vận động mạnh hoặc khi về đêm
• Xuất hiện cơn đau lưng cấp tính và mỏi bại hông, dáng đi hơi khom người, gù vẹo cột sống, chiều cao sụt giảm, xương dễ gãy khi vấp ngã hoặc chấn thương nhẹ
• Cột sống chèn ép lên dây thần kinh gây ra cơn đau nhức ở dây thần kinh tọa và dây thần kinh liên sườn.

Ngoài các triệu chứng tại chỗ ở trên, người bệnh còn phải đối mặt với một số triệu chứng toàn thân khác như ăn uống kém, gầy sút cân, cơ thể mệt mỏi, ớn lạnh, chuột rút, đau tức ngực và khó thở,...

Loãng xương ở người già là bệnh lý không gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nếu triệu chứng đau nhức diễn ra kéo dài sẽ khiến chất lượng cuộc sống hàng ngày bị suy giảm đáng kể và gây khó khăn khi vận động. Trường hợp loãng xương nặng còn gây nứt, vỡ và gãy xương. Nếu tình trạng này diễn ra ở người già sẽ rất khó hồi phục tổn thương, làm gia tăng nguy cơ tàn phế.

• Đau Cột Sống Lưng
• Đau Nhức Xương Khớp

Loãng xương ở người già là hiện tượng mật độ xương giảm thấp. Lúc này, xương sẽ trở nên giòn, xốp và dễ gãy chỉ với tác động nhẹ từ bên ngoài. Chuyên gia cho biết, bệnh loãng xương ở người già có thể khởi phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:

• Lão hóa: Tuổi tác càng cao thì quá trình lão hóa bên trong cơ thể diễn ra ngày càng mạnh mẽ. Lúc này, quá trình tái tạo xương sẽ suy giảm còn quá trình phá hủy xương thì ngày càng mạnh mẽ. Điều này đã dẫn đến tình trạng mất cân bằng, mật độ xương dần suy giảm và dẫn đến loãng xương. Đa số các trường hợp loãng xương ở người già đều khởi phát do ảnh hưởng từ quá trình lão hóa tự nhiên bên trong cơ thể
• Bệnh lý: Bệnh loãng xương cũng rất dễ khởi phát ở những người cao tuổi mắc phải các bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, tiểu đường, cường giáp, suy giảm chức năng gan thận, ung thư, đa u tủy xương, bệnh Celiac,...
• Tác dụng phụ của thuốc: Tuổi tác cao đồng nghĩa với việc sức khỏe ngày càng suy giảm và gây ra nhiều bệnh lý. Lúc này, người già phải sử dụng nhiều loại thuốc để trị bệnh. Nếu người cao tuổi sử dụng thuốc corticoid, heparin, thuốc lợi tiểu và thuốc chống động kinh trong thời gian dài sẽ có nguy cơ loãng xương rất cao.
• Chế độ dinh dưỡng: Chuyên gia dinh dưỡng cho biết, cơ thể chúng ta cần khoảng 1.200mg canxi và 800IU vitamin D mỗi ngày để có thể duy trì độ chắc khỏe của xương khớp. Nếu người cao tuổi có chế độ dinh dưỡng không đảm bảo, không cung cấp đủ hai yếu tố vi lượng này cho cơ thể sẽ gây thiếu hụt canxi trong xương và dẫn đến loãng xương. Ngoài ra, bệnh cũng có thể khởi phát ở người già bị nghiện rượu bia và thuốc lá.
• Sinh hoạt thiếu lành mạnh: Người già thường hay bị đau nhức xương khớp nên họ rất ngại vận động cũng như đi ra ngoài. Điều này đã khiến cho xương khớp trở nên kém linh hoạt và ngày càng suy yếu. Ngoài ra, bệnh loãng xương cũng có thể xảy ra nếu người già ăn uống không đủ bữa, ngủ không đúng giờ và đủ giấc,...
• Nguyên nhân khác: Bệnh loãng xương cũng có thể khởi phát ở người cao tuổi do một số nguyên nhân khác như thừa cân béo phì, di truyền, bị còi xương khi còn nhỏ,...

Tầm soát loãng xương cần được thực hiện ở những người trên 50 tuổi kèm theo các yếu tố sau đây:

• Cân nặng dưới 40kg.
• Gầy sút cân không rõ nguyên nhân.
• Từng có tiền sử gãy xương.
• Nghiện rượu bia và thuốc lá.
• Sau 30 tuổi chiều cao giảm hơn 3 cm.
• Sử dụng thuốc corticoid và heparin trị bệnh trên 3 tháng.
• Phụ nữ sau mãn kinh hoặc đã từng phẫu thuật cắt buồng trứng.

Bên cạnh việc thực hiện điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, người cao tuổi cũng nên điều chỉnh lại thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống hàng ngày sao cho phù hợp. Cách này có tác dụng hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh loãng xương ở người cao tuổi khá tốt. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể về cách thực hiện bạn có thể tham khảo:

• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học giúp bổ sung đa dạng các nhóm dưỡng chất cho cơ thể. Nên tăng cường sử dụng các loại thực phẩm giàu canxi và vitamin D như sữa, chế phẩm từ sữa, rau xanh đậm, hải sản, cá béo,...
• Tập thể dục đều đặn mỗi ngày giúp tăng cường độ chắc khỏe và dẻo dai của xương khớp. Nên ưu tiên các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, dưỡng sinh,... Thói quen này còn mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe của người già
• Người già nên phơi nắng từ 15 - 20 phút vào mỗi buổi sáng giúp da có thể tự tổng hợp vitamin D và cung cấp cho cơ thể. Duy trì cân nặng ở mức độ vừa phải, tránh tình trạng thừa cân béo phì gây áp lực không tốt lên hệ xương khớp. Cần cẩn trong trong các hoạt động hàng ngày, tránh để vấp ngã dẫn đến gãy xương
• Bổ sung đủ 2.5 lít nước cho cơ thể mỗi ngày giúp tăng cường trao đổi chất. Từ đó, quá trình hấp thụ vitamin D và canxi bên trong cơ thể sẽ diễn ra tốt hơn. Nói không với rượu bia và thuốc lá, đây là nhóm thực phẩm gây hại đến sức khỏe và làm gia tăng nguy cơ mất xương.
• Tiến hành thăm khám sức khỏe định kỳ nếu bạn có nguy cơ loãng xương cao, cách này giúp bạn sớm phát hiện ra bệnh lý và có biện pháp tầm soát phù hợp. Cần kiểm soát tốt các bệnh lý làm gia tăng nguy cơ mất xương như như viêm ruột, tiểu đường, viêm khớp dạng thấp,...

Người cao tuổi cần đến bệnh viện thăm khám để được chẩn đoán ngay khi có dấu hiệu của bệnh loãng xương. Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi người bệnh về triệu chứng lâm sàng, tiền sử bệnh lý, các loại thuốc đang sử dụng, chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng,... Sau đó, yêu cầu người bệnh tiến hành đo mật độ xương và chụp x-quang để xác định chính xác mức độ bệnh trạng.

Sau khi đã đánh giá được tổng thể bệnh trạng, bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị với từng trường hợp cụ thể. Thông thường, bác sĩ sẽ yêu cầu người cao tuổi dùng thuốc Tây y kết hợp với lối sống và chế độ dinh dưỡng khoa học giúp cải thiện triệu chứng và phòng ngừa biến chứng. Thông thường, quá trình điều trị bệnh loãng xương sẽ kéo dài từ 3 - 5 năm. Dưới đây là các cách điều trị loãng xương ở người cao tuổi bạn có thể tham khảo:

+ Dùng thuốc Tây y:

Các loại thuốc Tây y được kê đơn điều trị loãng xương cho người già đều nhằm mục đích giảm đau nhức, làm chậm quá trình phá hủy xương và cải thiện mật độ xương. Việc dùng thuốc trị bệnh cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn sử dụng của bác sĩ chuyên khoa, nếu sử dụng sai liều lượng có thể gây ra hậu quả khôn lường. Các loại thuốc thường được kê đơn điều trị loãng xương ở người cao tuổi là:

• Thuốc giảm đau (Paracetamol, Calcitonine): Được kê đơn điều trị với những trường hợp đau nặng. Thuốc có tác dụng giảm đau giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.
• Thuốc chống hủy xương Biphosphonate (Alendronate, Calcitonine): Công dụng chính của nhóm thuốc này là chống hủy xương và làm tăng mật độ xương. Loại thuốc này có thể dùng bằng đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch. Dựa vào tình trạng bệnh cũng như độ tuổi, bác sĩ sẽ điều chỉnh liều lượng sao cho phù hợp.
• Thuốc điều hòa chọn lọc estrogen (Raloxifene): Thuốc được kê đơn điều trị đối với nữ giới bị loãng xương do suy giảm hormone estrogen. Công dụng chính của thuốc là duy trì mật độ xương ở mức ổn định, hỗ trợ điều trị và phòng ngừa loãng xương.Tuy nhiên, việc dùng thuốc Raloxifene trị loãng xương ở người già sẽ làm gia tăng nguy cơ đông máu, bạn cần hết sức cẩn thận.
• Thuốc thúc đẩy phát triển xương (Teriparatide, Abaloparatide, Romosozumab): Thuốc có tác dụng kích hoạt hình thành xương mới. Liều lượng và thời gian sử dụng thuốc ở mỗi đối tượng sẽ có sự khác nhau.
• Viên uống bổ sung canxi và vitamin D

+ Vật lý trị liệu:

Vật lý trị liệu cũng có thể áp dụng để điều trị bệnh loãng xương  ở người cao tuổi. Vật lý trị liệu có tác dụng đẩy lùi tình trạng đau nhức và kích thích khả năng phục hồi tổn thương tại xương. Việc thực hiện vật lý trị liệu ở người cao tuổi cần phải có sự hướng dẫn của chuyên gia để tránh các rủi ro không mong muốn.

• Cách Chữa Bệnh Còi Xương Ở Người Lớn