Giãn Dây Chằng Háng
Giãn dây chằng háng gây ra triệu chứng đau nhức rất khó chịu và ảnh hưởng đến khả năng vận động. Tình trạng này xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bạn cần thăm khám chuyên khoa để xác định nguyên nhân và được hướng dẫn cách xử lý. Bài viết dưới đây là tổng hợp những thông tin cần biết về tình trạng giãn dây chằng háng bạn có thể tham khảo.
Định nghĩa
Giãn dây chằng háng là hiện tượng dây chằng quanh khớp háng bị căng giãn quá mức nhưng không thể tự phục hồi. Điều này đã khiến cho hoạt động của khớp háng bị ảnh hưởng. Một số triệu chứng mà bạn phải đối mặt khi bị giãn dây chằng háng là cứng khớp, đau nhức tại khớp, khó vận động khớp,... Các triệu chứng này khiến người bệnh cảm thấy rất khó chịu và gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày. Với những trường hợp nghiêm trọng sẽ gây tổn thương khớp háng với triệu chứng sưng đỏ tại khớp.
Giãn dây chằng háng có thể khởi phát ở bất kỳ đối tượng nào nhưng thường gặp nhất là người lớn tuổi, vận động viên thể thao, người thường xuyên vận động sai tư thế, tính chất công việc nặng nhọc hoặc phải dùng khớp quá mức. Tình trạng này xảy ra khá phổ biến với mức độ không quá nghiêm trọng, sẽ thuyên giảm nhanh chóng nếu bạn nghỉ ngơi và áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp.
Ngược lại, nếu bạn chủ quan trong việc chăm sóc và điều trị sẽ khiến mức độ giãn dây chằng tăng lên nhanh chóng. Lúc này, bạn sẽ có nguy cơ đối mặt với các biến chứng như đứt dây chằng khớp háng, đau nhức mãn tính, suy giảm khả năng vận động, teo cơ chân, giảm chức năng dây chằng, khởi phát các bệnh lý xương khớp khác,... Để phòng ngừa các biến chứng này và giúp tổn thương nhanh chóng phục hồi, bạn nên có các biện pháp chăm sóc và điều trị phù hợp ngay khi có các dấu hiệu của bệnh.
Hình ảnh
Triệu chứng
Giãn dây chằng háng là tình trạng không quá nguy hiểm nhưng bạn cũng không được chủ quan trong việc điều trị. Khi có các dấu hiệu của bệnh, bạn cần thăm khám chuyên khoa để được hướng dẫn điều trị đúng cách, tránh ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Bạn có thể dễ dàng nhận biết ra tình trạng này thông qua các dấu hiệu điển hình sau đây:
- Bị đau nhức nhiều ở vùng hông. Đôi khi sẽ có thêm triệu chứng tê buốt kéo dài từ khung chậu xuống bên chân tổn thương.
- Khi bệnh mới khởi phát, người bệnh không thể đứng lên và có cảm giác đau nhói khi xoay người nhẹ nhàng
- Nếu cố tình vận động vùng dây chằng bị căng giãn sẽ gây đứt dây chằng, tụ máu nhiều và gây khó khăn cho việc điều trị sau đó.
- Nếu người bệnh đi lại nhiều, vận động mạnh hoặc khi trời trở lạnh thì triệu chứng đau nhức và tê buốt sẽ trở nên nghiêm trọng hơn.
- Cảm giác căng cứng ở vùng khớp háng khiến bạn gặp khó khăn khi thực hiện các cử động tại khớp. Ở một số trường hợp, ổ khớp háng sẽ trở nên rời rạc và lỏng lẻo hơn.
- Sưng viêm các khớp lân cận, vùng da xung quanh khu vực bị tổn thương có dấu hiệu sưng đỏ hoặc bầm tím.
- Cơn đau sẽ phát triển lan rộng sang vị trí xung quanh khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi và đau nhức toàn thân. Gặp khó khăn khi ngồi và khó chịu mỗi khi đứng lâu.
Giãn dây chằng háng cần được điều trị càng sớm càng tốt. Nếu để lâu sẽ khiến khớp trở nên lỏng lẻo hơn. Đây là điều kiện thuận lợi cho các bệnh lý tại khớp khởi phát như viêm khớp háng, thoái hóa khớp,...
Nguyên Nhân
Chuyên gia cho biết, tình trạng giãn dây chằng háng có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Bạn cần xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh để hỗ trợ cho việc điều trị và phòng ngừa. Một số nguyên nhân gây giãn dây chằng háng thường gặp là:
- Lão hóa: Dây chằng cũng sẽ bị lão hóa khi bạn bước sang độ tuổi trung niên. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là cơ thể giảm sản sinh collagen tự nhiên, khiến mô liên kết sẽ không được cung cấp đủ dưỡng chất để nuôi dưỡng. Theo thời gian, dây chằng sẽ trở nên suy yếu, không còn dẻo dai như trước và dẫn đến tình trạng căng giãn quá mức.
- Chấn thương: Chấn thương do tai nạn giao thông, chơi các bộ môn thể thao tiếp xúc, bị ngã mạnh,... là nguyên nhân gây giãn dây chằng háng thường gặp. Chấn thương thường gây tổn thương đến khớp xương và khiến dây chằng bị kéo giãn quá mức, với trường hợp nặng có thể gây đứt dây chằng. Nếu bị giãn dây chằng háng do chấn thương sẽ gây ra tình trạng căng cứng và đau nhức đột ngột tại khớp háng, khiến người bệnh không thể tự đứng lên hoặc di chuyển. Sau vài tiếng chấn thương, vùng da xung quanh sẽ bị bầm tím và sưng đỏ.
- Vận động sai tư thế: Vận động sai tư thế sẽ khiến dây chằng ở vùng khớp háng bị kéo căng quá mức. Ở trường hợp này, triệu chứng đau nhức sẽ xảy ra một cách đột ngột với mức độ khá nghiêm trọng. Nếu người bệnh xoa bóp nhẹ nhàng hoặc dành thời gian nghỉ ngơi thì triệu chứng đau nhức sẽ dần thuyên giảm.
- Thói quen sinh hoạt xấu: Lao động quá sức, mang vác vật nặng thường xuyên, lạm dụng khớp, thường xuyên lặp lại một động tác tại khớp,... là những thói quen xấu gây áp lực lớn lên khớp háng. Nếu tình trạng này diễn ra kéo dài sẽ khiến dây chằng quanh khớp háng trở nên nhạy cảm hơn bình thường và mất đi độ dẻo dai vốn có. Điều này đã dẫn đến tình trạng căng giãn dây chằng quá mức nhưng không thể phục hồi. Lúc này, bạn phải đối mặt với triệu chứng căng cứng và đau nhức khớp khá khó chịu.
- Mang thai: Khi mang thai, cơ thể sẽ tăng sinh hormone relaxin để nới lỏng khớp và dây chằng, tạo không gian cho thai nhi phát triển. Điều này cũng đã khiến cho khớp háng mất đi tính ổn định vốn có. Đồng thời, sự phát triển của thai nhi còn gia tăng áp lực lên khớp háng và hệ thống cơ xung quanh. Vì thế, căng giãn khớp háng quá mức là tình trạng rất dễ xảy ra ở phụ nữ mang thai, đặc biệt là những tháng cuối của thai kỳ.
- Viêm dây chằng: Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng giãn dây chằng háng thường gặp. Viêm dây chằng là hiện tượng dây chằng bị sưng viêm và tổn thương. Bệnh lý này thường xảy ra do chấn thương, nhiễm trùng hoặc thoái hóa khớp háng. Khi phản ứng viêm xảy ra, dây chằng sẽ trở nên nhạy cảm hơn rất nhiều, giảm dần tính đàn hồi và gây ra tình trạng căng giãn quá mức.
- Viêm màng hoạt dịch: Viêm màng hoạt dịch là hiện tượng viêm xảy ra ở lớp màng hoạt dịch bên trong khớp. Triệu chứng đặc trưng của bệnh lý này là đau nhức, sưng đỏ và cứng khớp. Khi bệnh viêm màng hoạt dịch khởi phát, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc vận động khớp, gây tổn thương đến xương và dây chằng. Giãn dây chằng háng sẽ xảy ra nếu tình trạng viêm màng hoạt dịch gây tổn thương đến khớp háng.
Phòng ngừa
Giãn dây chằng háng khiến khả năng vận động của khớp háng bị ảnh hưởng đáng kể và gây ra nhiều phiền toái trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. Khi mắc phải bệnh lý này, bạn cần lưu ý những điều sau đây để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa tái phát bệnh trở lại:
- Loại bỏ các thói quen xấu gây ảnh hưởng không tốt đến dây chằng quanh khớp háng như lao động và tập luyện quá sức, mang vác vật nặng, lặp lại các động tác xấu thường xuyên, mở rộng hoặc xoay hông đột ngột,...
- Nên tiến hành cai thuốc lá nếu bị nghiện thuốc lá. Thành phần độc tố bên trong thuốc lá khi được cơ thể hấp thụ sẽ đẩy nhanh tốc độ thoái hóa khớp xương và dây chằng, làm gia tăng nguy cơ giãn dây chằng háng.
- Duy trì trọng lượng cơ thể ở mức an toàn, tiến hành giảm cân bằng cách ăn uống khoa học và tập luyện tích cực khi cần thiết. Khi bạn bị thừa cân béo phì sẽ làm gia tăng nguy cơ bị giãn dây chằng háng.
- Duy trì thói quen vận động và tập luyện thể dục đều đặn mỗi ngày. Nên ưu tiên các bài tập kéo giãn với cường độ phù hợp giúp cải thiện độ đàn hồi của dây chằng. Đồng thời, vận động cũng là một trong những cách giúp đẩy lùi triệu chứng cứng khớp và tăng tính linh hoạt cho khớp.
- Hình thành cho bản thân thói quen ăn uống lành mạnh và cân bằng các nhóm dưỡng chất nạp vào cơ thể để cải thiện sức khỏe hệ cơ xương khớp, giảm nguy cơ bị giãn dây chằng.
Biện pháp điều trị
Giãn dây chằng háng có thể dễ dàng chẩn đoán thông qua việc thăm khám triệu chứng lâm sàng. Nhưng để biết được chắc chắn hơn về tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ yêu cầu làm thêm một số xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết. Sau khi đã xác định chính xác tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh phương pháp điều trị phù hợp. Thông thường, người bệnh chỉ cần nghỉ ngơi và áp dụng các biện pháp giảm đau tại nhà ở những trường hợp bệnh nhẹ. Nếu bị đau nhức nhiều với mức độ ngày càng nghiêm trọng, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc để cải thiện.
Dùng thuốc
Đây là phương pháp điều trị bệnh được áp dụng phổ biến nhất do hiệu quả nhanh và tiện lợi khi sử dụng. Người bệnh cần dùng thuốc theo đúng đơn kê để mang lại hiệu quả tốt nhất và tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Các loại thuốc thường được kê đơn là:
- Thuốc giảm đau thông thường: Thích hợp sử dụng với những trường hợp bị đau ở mức độ nhẹ hoặc trung bình nhưng không kèm theo sưng viêm. Thuốc có tác dụng giảm đau nhanh chóng và ít phát sinh tác dụng phụ nên được ưu tiên sử dụng.
- Thuốc chống viêm không steroid: Được kê đơn với những trường hợp bị đau nhức ở mức độ trung bình kèm theo viêm sưng. Thuốc có tác dụng giảm đau nhức và viêm sưng. Sau khoảng 2 - 3 ngày dùng thuốc, các triệu chứng của bệnh sẽ thuyên giảm đáng kể. Tuy nhiên, đây là nhóm thuốc dễ phát sinh tác dụng phụ, bạn nên sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
- Thuốc giảm đau nhóm opioid: Đây là thuốc giảm đau gây nghiện, chỉ được kê đơn điều trị với những trường hợp đau nhức ở mức độ trung bình đến nặng và không đáp ứng điều trị với hai loại thuốc ở trên. Thuốc có tác dụng giảm đau nhanh chóng nhưng dễ gây nghiện nên cần được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu thường được áp dụng song song với quá trình dùng thuốc để có thể mang lại hiệu quả tốt nhất. Chuyên gia sẽ dựa vào tình trạng bệnh ở từng trường hợp cụ thể để hướng dẫn các bài tập trị liệu sao cho phù hợp.
Khi tập vật lý trị liệu, tuần hoàn máu sẽ diễn ra tốt hơn và mang lại hiệu quả giảm đau, giảm tê bì, giảm cứng khớp. Các bài tập trong vật lý trị liệu còn có tác dụng thư giãn và cải thiện độ đàn hồi của dây chằng. Đồng thời, sức mạnh và tính linh hoạt của khớp xương cũng tăng lên đáng kể. Từ đó, tình trạng giãn dây chằng háng sẽ hạn chế tái phát trong tương lai.
Phẫu thuật
Phẫu thuật rất hiếm khi được chỉ định thực hiện để điều trị giãn dây chằng háng do hầu hết các trường hợp bệnh đều đáp ứng tốt với phương pháp điều trị nội khoa. Với những trường hợp giãn dây chằng háng có dấu hiệu đứt rách hoặc không thuyên giảm sau 3 tháng điều trị nội khoa, bác sĩ sẽ cân nhắc và chỉ định làm phẫu thuật. Sau phẫu thuật, người bệnh vẫn phải tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng.
Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà
Các triệu chứng của bệnh giãn dây chằng háng sẽ nhanh chóng thuyên giảm khi bạn có các biện pháp chăm sóc tại nhà đúng cách. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể, bạn có thể tham khảo và thực hiện theo:
- Nghỉ ngơi: Bạn nên dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi và tiến hành thả lỏng cơ thể giúp xoa dịu cảm giác đau nhức ở khu vực bị ảnh hưởng. Tốt nhất, bạn nên nằm ngửa hoặc nằm nghiêng người sang bên không đau. Không nên cố gắng vận động khiến tổn thương tại khớp háng và dây chằng xung quanh trở nên tồi tệ hơn. Chú ý, không nằm bất động trong thời gian dài mà phải đứng lên đi lại nhẹ nhàng khi cơn đau đã thuyên giảm để tránh bị cứng khớp.
- Xoa bóp: Khi nghỉ ngơi, bạn nên kết hợp xoa bóp nhẹ nhàng để hỗ trợ cải thiện triệu chứng đau nhức. Xoa bóp có tác dụng kích thích tuần hoàn máu bên trong cơ thể, làm thư giãn dây thần kinh và dây chằng bị tổn thương, giảm nhẹ tình trạng sưng viêm và cứng khớp. Cách thực hiện rất đơn giản, bạn chỉ cần xoa bóp nhẹ nhàng từ hông xuống dưới chân từ 10 - 20 phút mỗi lần và thực hiện khoảng 2 lần/ngày là được.
- Chườm lạnh: Chườm lạnh cũng có thể thực hiện để xoa dịu triệu chứng đau nhức, sưng viêm và co cứng do giãn dây chằng háng gây ra. Nhiệt độ lạnh còn có tác dụng hỗ trợ làm co dây chằng trở về trị trí ban đầu. Nếu bạn áp dụng phương pháp chườm lạnh kết hợp massage sẽ làm tăng hiệu quả mang lại. Tốt nhất, bạn nên tiến hành chườm lạnh khoảng 4 tiếng/lần và mỗi lần nên kéo dài khoảng 15 phút cho đến khi cơn đau thuyên giảm hoàn toàn. Tuyệt đối không áp dụng phương pháp chườm nóng khi bị giãn dây chằng, tránh để tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
- Tập yoga: Người bệnh cũng có thể tập một số động tác nhẹ nhàng trong yoga để phục hồi chức năng của dây chằng. Tập yoga có tác dụng giảm đau nhức, cải thiện độ chắc khỏe của dây chằng và khớp xương, tăng cường tuần hoàn máu bên trong cơ thể. Nếu bạn tập yoga thường xuyên còn mang lại hiệu quả duy trì khả năng vận động khớp, giảm nguy cơ giãn dây chằng háng tái phát trong tương lai.
- Chế độ ăn uống: Người bệnh nên hình thành cho bản thân thói quen ăn uống lành mạnh và cung cấp đầy đủ các nhóm dưỡng chất cho cơ thể, đặc biệt là vitamin và chất chống oxy hóa. Khi cơ thể được hấp thụ các dưỡng chất này sẽ mang lại hiệu quả giảm sưng đau và ngăn ngừa tình trạng viêm tiếp tục tiến triển. Một số loại thực phẩm tốt cho quá trình điều trị giãn dây chằng mà bạn nên bổ sung vào thực đơn ăn uống là cá béo, sữa, thịt, trứng, trái cây tươi, các loại đậu,...
Câu hỏi thường gặp
Nên chườm lạnh ngay sau khi bị giãn dây chằng, kết hợp với chế độ nghỉ ngơi và cố định khu vực bị tổn thương. Chườm lạnh giúp giảm sưng viêm và đau nhức tại khớp. Chườm nóng không nên áp dụng ngay sau chấn thương, vì nó có thể làm tăng sưng tấy và không tốt cho quá trình lành tổn thương. Chườm nóng thích hợp khi có đau nhức do căng cơ, cứng khớp, hoặc tê buốt.
Xem chi tiết- Chuyên gia
- Cơ sở