Đau Cổ Chân

Đau cổ chân là hiện tượng khớp cổ chân bị đau ở mức độ nhẹ đến trung bình. Một số người chỉ bị đau âm ỉ trong thời gian ngắn, cơn đau không quá rõ ràng và biến mất trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp than phiền về tình trạng đau cổ chân dữ dội hoặc đau nhói kéo dài làm ảnh hưởng đến việc đi lại.

Hiện tượng đau cổ chân thường không xuất hiện đơn độc mà đôi khi còn kèm theo các triệu chứng khác như:

• Cổ chân sưng phù, nóng đỏ
• Cứng khớp cổ chân, nhất là vào buổi sáng
• Tê chân
• Yếu cơ
• Khớp cổ chân phát ra tiếng kêu khi cử động
• Khó cử động, không thể thực hiện được các động tác như uốn cong, xoay cổ chân như bình thường.
• Việc đi lại cũng trở nên khó khăn và khiến cơn đau cổ chân trở nên nghiêm trọng hơn.
• Sốt hoặc không sốt
• Ớn lạnh
• Cơ thể mệt mỏi...

Khớp cổ chân là một khớp lớn ở chi dưới và đóng vai trò quan trọng đối với hoạt động đi lại, giữ thăng bằng cho cơ thể. Chính vì vậy, sự xuất hiện của các cơn đau dù nặng hay nhẹ đều có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Một số bệnh nhân thậm chí bị đau tới mức không thể đi lại được.

Các nguyên nhân dẫn đến hiện tượng đau cổ chân bao gồm:

• Hoạt động khớp quá nhiều: Các cử động lặp đi lặp lại ở khớp cổ chân có thể dẫn đến một cơn đau cấp tính.
• Chấn thương: Các chấn thương như bong gan, giãn dây chằng, đứt dây chằng, rách sụn, rạn nứt xương... xảy ra ở cổ chân thường khiến khu vực này bị đau một cách đột ngột, dữ dội. Người bệnh có thể nghĩ đến nguyên nhân này nếu gặp các triệu chứng như sưng đau cổ chân, bầm tím da sau khi té ngã, chơi thể thao hay gặp tai nạn.
• Béo phì: Khớp cổ chân là nơi phải gánh chịu gần như toàn bộ trọng lượng cơ thể đè nén xuống. Tình trạng béo phì sẽ làm gia tăng áp lực lên vùng cổ chân, từ đó dẫn đến các cơn đau nhức khó chịu và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về xương khớp.
• Tuổi tác: Chứng đau cổ chân cũng ảnh hưởng đến nhiều người già, người cao tuổi do ảnh hưởng của quá trình lão hóa tự nhiên. Lúc này hệ thống các cơ, dây chằng bị suy yếu, lớp sụn trong khớp cổ chân bị ăn mòn và không còn khả năng tái tạo khiến cho các đầu xương ma sát mạnh với nhau khi hoạt động. Đây chính là lý do khiến người lớn tuổi thường xuyên phải chịu đựng những cơn đau nhức khó chịu ở cổ chân.
• Thoái hóa khớp cổ chân: Căn bệnh này ảnh hưởng chủ yếu đến người già nhưng những đối tượng trẻ tuổi cũng có thể bị thoái hóa khớp cổ chân do chấn thương, lao động nặng nhọc hoặc ăn uống không đầy đủ chất dinh dưỡng. Bệnh xảy ra khi lớp sụn trong khớp bị ăn mòn, tổn thương và các mô sụn mới không được tái tạo để bù đắp vào phần bị mất. Người bệnh sẽ cảm nhận cơn đau rõ ràng hơn mỗi khi đi lại, leo cầu thang hoặc bẻ cong khớp cổ chân. Cơn đau thuyên giảm khi nghỉ ngơi. Một số triệu chứng khác cũng có thể xuất hiện như cứng khớp, khớp cổ chân phát ra tiếng "lạo xạo" khi cử động, teo cơ, yếu cơ...
• Bệnh gout: Tình trạng rối loạn chuyển hóa axit uric kéo dài có thể dẫn đến bệnh gout. Căn bệnh này có thể ảnh hưởng đến nhiều khớp trên cơ thể, bao gồm cả khớp cổ chân. Khi bị gout, cổ chân thường bị đau nhức một cách đột ngột và có tính chất dữ dội, thường là vào ban đêm. Ngoài ra, khớp bị bệnh còn có dấu hiệu sưng phù, nóng đỏ khiến người bệnh gặp khó khăn khi đi lại. Trường hợp bị gout nặng có thể xuất hiện các cục u nhỏ ngồi cổ chân được hình thành từ các tinh thể muối urat, còn gọi là tophi.
• Hội chứng kích thích khớp cổ chân: Hội chứng này xảy ra khi có sự chèn ép ở dây chằng và các dây thần kinh quanh khớp cổ chân. Người bệnh thường bị đau mãn tính kèm theo nhiều triệu chứng khác như sưng khớp, cứng khớp, tê hoặc ngứa ran cổ chân.

• Nhiễm trùng: Vi khuẩn có thể tấn công vào khớp cổ chân thông qua vết thương hở ngoài da, theo đường máu hoặc nhiễm trùng sau khi làm phẫu thuật, tiêm khớp bằng dụng cụ không được tiệt trùng sạch sẽ. Bệnh viêm khớp cổ chân do nhiễm trùng thường gây sốt, ớn lạnh, sưng đỏ, đau nhức cổ chân. Các triệu chứng trên có thể thuyên giảm sau khi điều trị bằng kháng sinh.
• Viêm khớp dạng thấp: Đây là một dạng viêm khớp mãn tính do rối loạn miễn dịch. Trường hợp này, hệ miễn dịch mẫn cảm quá mức và sản sinh ra nhiều kháng thể tấn công vào sụn, màng hoạt dịch, xương dưới sụn hay gân cơ, từ đó gây sưng đau cổ chân, khô khớp, cứng khớp hoặc nóng ra ở khu vực bị ảnh hưởng. Một số bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp còn có biểu hiện mệt mỏi, sốt cao, tê chân.
• Viêm gân: Căn bệnh này gây sưng và đau nhức, nóng rát cổ chân. Bệnh ảnh hưởng chủ yếu đến các vận động viên thể thao hoặc người lao động nặng nhọc.
• Khô khớp cổ chân: Khớp cổ chân bị thiếu dịch bôi trơn khiến cho các đầu xương ma sát mạnh với nhau khi vận động, từ đó dẫn đến cảm giác đau.
• Viêm bao hoạt dịch khớp cổ chân: Bao hoạt dịch là một túi chứa chất lỏng có tác dụng bôi trơn, giảm sóc cho khớp. Khi bộ phận này bị viêm, cổ chân có thể sưng to, đau nhức và vận động kém linh hoạt.
• Hội chứng ống cổ chân: Sự khởi phát của hội chứng ống cổ chân có liên quan đến tình trạng chèn ép các dây thần kinh trong ống cổ chân. Người bệnh thường có cảm giác đau, bỏng rát hoặc châm chích như có kiến bò ở cổ chân, phía sau mắt cá, mặt gan bàn chân hay các ngón chân. Cơn đau tăng nặng khi đứng dậy đi lại.
• Các nguyên nhân khác: Không khởi động kỹ trước khi chơi thể thao, vận động quá mức, đi lại nhiều, đứng lâu, uống nhiều bia rượu, mang giày dép có kích cỡ không phù hợp, tiểu đường, rối loạn chuyển hóa lipid máu, trật khớp, gãy xương cổ chân, loãng xương, đi giày cao gót...

Phương pháp điều trị đau cổ chân được lựa chọn tùy theo nguyên nhân và mức độ đau. Bao gồm các mẹo giảm đau tự nhiên hay các giải pháp điều trị từ y tế.

Chườm lạnh hoặc chườm nóng giảm đau cổ chân

Đây là những phương pháp giảm đau đơn giản nhưng cho hiệu quả tốt. Người bệnh có thể chườm lạnh trong trường hợp mới bị chấn thương hoặc sưng viêm khớp cổ chân cấp tính. Phương pháp này có tác dụng gây tê liệt tạm thời ở dây thần kinh, làm co các mô bị sưng, xoa dịu cơn đau nhanh chóng.

Trong khi đó, chườm nóng lại thích hợp với những cơn đau mãn tính. Phương pháp này cũng được áp dụng sau khi tình trạng sưng đau ở cổ chân đã thuyên giảm nhờ chườm lạnh. Nhiệt độ cao có tác dụng giảm co thắt cơ, làm thư giãn khớp và dây thần kinh, đồng thời tăng cường tuần hoàn máu đem oxy cùng các dưỡng chất đến nuôi dưỡng, tái tạo tổn thương ở cổ chân.

Mỗi ngày bạn có thể chườm nóng hoặc chườm lạnh nhiều lần nhưng thời gian giữa hai lần chườm phải cách nhau ít nhất 2 tiếng. Không áp vật trường trực tiếp vào da làm tăng nguy cơ bị bỏng nhiệt.

Massage cổ chân

Massage nhẹ nhàng cho vùng cổ chân và khu vực xung quanh có thể giúp làm thư giãn các cơ, giảm kích thích thần kinh, tăng cường lưu thông máu, qua đó giảm cảm giác đau nhức, khó chịu ở cổ chân.

Cách massage giảm đau cổ chân như sau:

• Bệnh nhân ngồi trên sàn tập hoặc trên giường
• Co đầu gối bên chân bị đau lại sao cho vừa tầm với của tay
• Xoa hai lòng bàn tay với nhau để làm nóng
• Dùng tay xoa bóp cổ chân với lực vừa phải rồi di chuyển xuống bàn chân hay lên bắp chân.
• Thời gian massage khoảng 15 phút. Tránh xoa bóp quá mạnh khiến cơn đau và tình trạng tổn thương ở cổ chân trở nên nghiêm trọng hơn.

Mẹo chữa đau cổ chân bằng cách ngâm chân vào nước nóng

Ngâm chân vào nước nóng không chỉ giúp giảm đau cổ chân mà còn có tác dụng giữ ấm khớp, thư giãn thần kinh, cải thiện chất lượng giấc ngủ cho người bệnh. Phương pháp này được áp dụng mỗi tối trước khi đi ngủ cũng giúp ngăn ngừa các cơn đau tái phát vào ban đêm.

Cách thực hiện:

• Pha một chậu nước ấm khoảng 40 - 45 độ. Có thể cho thêm vào ít muối hoặc gừng giã nát để tăng công dụng giảm đau.
• Nhúng cả hai chân vào sao cho lượng nước vừa ngập đến cổ chân là được
• Ngồi yên khoảng 15 - 20 phút rồi lau khô chân.

Nâng cao chân khi nằm

Người bị sưng đau cổ chân được khuyến cáo nên kê gối nâng cao chân khi nằm. Điều này có thể giúp làm giảm lượng máu tích tụ trong khớp, ức chế phản ứng sưng viêm và giải phóng áp lực chèn ép lên dây thần kinh. Nhờ vậy, cổ chân sẽ dễ chịu hơn, đảm bảo cho bệnh nhân có một giấc ngủ ngon hơn mà không bị cơn đau đánh thức vào giữa đêm.

Thực hành các bài tập giảm đau cổ chân

Nghỉ ngơi tại chỗ là điều cần thiết khi bị đau cổ chân nặng. Tuy nhiên, khi cơn đau và tình trạng sưng viêm ở khớp đã thuyên giảm, người bệnh nên đi lại, vận động nhẹ nhàng để máu lưu thông tốt, giảm cứng khớp, ngăn ngừa teo cơ. Kết hợp tập luyện các bài tập dưới đây để tăng cường sức mạnh cho các cơ, giúp khớp cổ chân nhanh hết đau và có khả năng vận động linh hoạt.

Bài tập 1: Xoa khớp cổ chân

• Người bệnh ngồi trên ghế hoặc trên giường
• Xoay bàn chân để mũi chân hướng ra ngoài trong vài giây
• Sau đó lại xoay ngược chiều sao cho mũi chân hướng vào trong.
• Động tác này nên được thực hiện một cách từ từ trong giới hạn chịu đựng của khớp. Nếu thấy đau nhiều hơn thì nên ngừng lại.

Bài tập 2: Căng cơ bắp chân

• Ngồi duỗi thẳng chân
• Kéo bàn chân ra phía sau và phần thân trên hơi nghiêng về phía trước. Giữ cho gót chân luôn chạm sàn. Người bệnh sẽ thấy các cơ bắp ở mặt sau của chân được kéo căng.
• Giữ nguyên tư thế trên trong 30 giây, thả lỏng bàn chân và lặp lại 3 lần liên tục.

Đau cổ chân có nguy hiểm không?

Những cơn đau xuất hiện thoáng qua ở cổ chân thường không nguy hiểm. Tuy nhiên, người bệnh nên thận trọng nếu bị đau cổ chân kéo dài bởi đây có thể là triệu chứng cảnh báo các bệnh lý tiềm ẩn cần được chẩn đoán và điều trị sớm.

Ở mức độ nặng, cơn đau thường khiến người bệnh không thể đi lại và vận động khớp bình thường. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt cũng như khả năng lao động, học tập của người bệnh.

Một số biến chứng cũng có thể xảy ra khi tình trạng đau khớp cổ chân diễn ra trong thời gian dài bắt nguồn từ tình trạng chấn thương hay các vấn đề về xương khớp. Bao gồm:

• Teo cơ chân
• Biến dạng khớp cổ chân
• Tàn phế do khớp bị tổn thương nghiêm trọng và không thể phục hồi.

Mặc dù không đe dọa trực tiếp đến tính mạng nhưng tình trạng đau cổ chân có thể làm giảm chất lượng sống của người bệnh. Một số trường hợp còn bị rối loạn giấc ngủ do lo lắng quá mức hoặc bị đau vào ban đêm.

Nếu cơn đau kéo dài trong vài ngày mà không có dấu hiệu thuyên giảm dù đã nghỉ ngơi hoặc cổ chân bị sưng viêm, đau nhức dữ dội, người bệnh nên tìm đến bác sĩ để sớm được chẩn đoán và điều trị.

• Đau Lưng Khi Nằm Ngửa Là Bị Gì?
• Nhức Mỏi Chân Tay Vào Ban Đêm
• Đau Lưng Khi Nằm Nhiều
• Đau Buốt Thắt Lưng
• Đau Bụng Kèm Đau Lưng Buồn Nôn
• Đau Đốt Sống Lưng Cuối
• Đau Lưng Ra Huyết Nâu Kèm Đau Bụng
• Đau Nhức Xương Khớp Toàn Thân
• Đau Nhức Xương Khớp Ở Người Già
• Khớp Gối Đau Nhức Về Đêm
• Khớp Gối Kêu Lục Cục
• Khớp Cổ Chân Kêu Răng Rắc
• Đau Cổ Chân