Đau Khớp Ngón Tay Cái
Đau khớp ngón tay cái khiến bạn gặp khó khăn khi thực hiện một số cử động và gây ra nhiều phiền toái trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. Khi gặp phải tình trạng này bạn cần xác định nguyên nhân gây đau nhức để có thể đưa ra phương án xử lý đúng cách. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây đau nhức khớp ngón tay cái cùng với cách điều trị phù hợp thì bạn hãy cùng tôi theo dõi bài viết bên dưới đây.
Định nghĩa
Đau khớp ngón tay cái thường xảy ra khi lớp sụn ở đầu xương ngón tay bị bào mòn. Khi bạn thực hiện các cử động cầm nắm, đầu xương sẽ cọ xát vào nhau gây đau nhức, sưng tấy và giảm khả năng vận động. Theo thời gian, triệu chứng này sẽ trở nên ngày càng nghiêm trọng hơn. Nếu không điều trị đúng cách có thể gây liệt khớp và mất vận động bàn tay.
Chuyên gia cho biết, đau khớp ngón tay cái là tình trạng xảy ra khá phổ biến ở người cao tuổi, nhân viên văn phòng dùng máy tính nhiều, vận động viên thể thao có thực hiện các động tác cầm nắm ở tay,...
Nguyên nhân
Một số nguyên nhân gây đau khớp ngón tay cái có thể kể đến là:
Nguyên nhân cơ học
Đây là nguyên nhân gây đau khớp ngón tay cái phổ biến nhất. Ở trường hợp này, bạn chỉ cần xử lý đúng cách thì triệu chứng đau nhức sẽ nhanh chóng được cải thiện. Một số nguyên nhân cơ học gây đau khớp ngón tay cái có thể kể đến là:
- Lạm dụng ngón tay cái quá mức: Nếu bạn quá lạm dụng ngón tay cái hoặc vận động ngón tay cái quá mức sẽ gây ra tình trạng đau nhức ở khớp ngón tay cái. Ngoài ra, bạn còn phải đối mặt với một số triệu chứng đi kèm khác như tê ngón tay, sưng viêm, ngứa ran,...
- Bong gân ngón tay cái: Đây là hiện tượng dây chằng hỗ trợ hoạt động của ngón tay cái bị căng quá mức hoặc bị rách. Tình trạng này thường xảy ra khi ngón cái bị tác động lực mạnh khiến chúng bị bẻ cong ra phía sau. Bạn có thể nhận biết ra tình trạng này thông qua các dấu hiệu như sưng đau, bầm tím dọc bên trong ngón tay, vận động ngón tay khó khăn,...
- Chấn thương ngón tay cái: Đau nhức khớp ngón tay cái cũng có thể xảy ra khi ngón tay cái bị chấn thương. Các loại chấn thương thường gặp là trật khớp ngón cái, gãy xương gốc ngón tay, gãy xương bên ngoài khớp,... Lúc này, cơn đau nhức sẽ diễn ra ở mức độ rất dữ dội. Ngoài ra, bạn còn phải đối mặt với một số triệu chứng khác như biến dạng ngón tay, bầm tím hoặc tái xanh, tê buốt, sưng to,...
- Do thời tiết: Đau khớp ngón tay cái do thời tiết thường xảy ra ở người già. Hệ xương khớp của người già bị ảnh hưởng rất lớn vào những ngày trời chuyển biến lạnh hoặc vào những thời điểm giao mùa trong năm. Vào những ngày trời trở lạnh, triệu chứng đau nhức tại khớp rất dễ khởi phát, khi trời càng lạnh thì cơn đau nhức cũng càng tăng.
Nguyên nhân bệnh lý
Khi bị đau nhức khớp ngón tay cái do bệnh lý, bạn không được chủ quan trong thăm khám và điều trị để tránh phát sinh biến chứng. Các bệnh lý gây đau khớp ngón tay cái thường gặp là:
- Viêm khớp ngón tay cái: Bệnh lý này thường khởi phát do ảnh hưởng từ quá trình lão hóa, chấn thương hoặc là hệ quả của các bệnh lý xương khớp khác (viêm khớp, viêm khớp ngón tay). Các triệu chứng điển hình của bệnh lý này là sưng đau và cứng ngón tay cái, khó cầm nắm đồ vật, hình thành gai xương ở gốc ngón tay,...
- Ngón tay lò xo: Đây là hiện tượng bao gân cấp ngón tay bị thoái hóa hoặc viêm. Lúc này, bao gân sẽ trở nên chít hẹp gây khó khăn khi thực hiện các động tác gấp duỗi ngón tay. Ngón tay lò xo rất dễ khởi phát sau khi ngón tay cái bị chấn thương hoặc thực hiện lặp lại một động tác ở ngón tay cái quá nhiều lần.
- Viêm bao gân De Quervain: Hiện tại, nguyên nhân gây ra bệnh lý này vẫn chưa được y học xác định chính xác. Khi mắc phải bệnh lý này bạn sẽ có triệu chứng sưng đau ở gốc ngón tay cái, khó cử động cổ tay hoặc ngón tay, đau nhức lan rộng đến các cơ quan xung quanh,... Nếu bạn thực hiện các cử động lặp lại ở bàn tay hoặc cổ tay sẽ khiến riệu chứng của bệnh trở nên tồi tệ hơn.
- Hội chứng ống cổ tay: Hội chứng này xảy ra khi dây thần kinh trung gian chạy qua cổ tay bị chèn ép quá mức dẫn đến viêm. Lúc này, bạn sẽ có cảm giác ngứa ran hoặc nóng rát ở ngón tay, cảm giác tê bì giảm sức mạnh tay, khó thực hiện một số vận động, đau lan tỏa khắp cánh tay,... Hội chứng ống cổ tay thường khởi phát ở phụ nữ hoặc nhân viên văn phòng.
- U nang hoạt dịch: Đây là hiện tượng dịch lỏng bôi trơn khớp bị tích tụ lại và hình thành nên khối u nang tại khớp. Các vị trí dễ xuất hiện u nang hoạt dịch là khớp bàn tay, khớp cổ tay, khớp bàn chân, đầu gối,... Khi khối u này phát triển ở gần ngón tay cái sẽ gây ra triệu chứng sưng đau khớp ngón tay cái, cứng khớp, không thể uốn cong ngón tay,...
Chăm sóc tại nhà
Các mẹo giảm đau tại nhà có các thực hiện khá đơn giản và an toàn đối với sức khỏe. Nếu cơn đau diễn ra ở mức độ trung bình hoặc nhẹ, bạn có thể tự cải thiện theo hướng dẫn bên dưới đây:
- Nên để khớp nghĩ ngơi, hạn chế thực hiện các vận động ở khớp ngón tay cái. Nghĩ ngơi nhằm mục đích làm thư giãn khớp và hạn chế gây áp lực lên dây thần kinh. Sau khi cơn đau đã kiểm soát tốt, bạn có thể cử động nhẹ nhàng hoặc tiến hành xoa bóp giúp cải thiện tuần hoàn máu, không nên để bất động ngón tay trong thời gian dài.
- Sử dụng nẹp hoặc băng chun để cố định ngón tay cái đang bị tổn thương, hạn chế các cử động không cần thiết. Đây là một cách giảm đau khá hiệu quả và giúp quá trình tự chữa lành tổn thương diễn ra tốt hơn.
- Tiến hành chườm lạnh nếu ngón tay cái có triệu chứng sưng viêm, nhiệt độ lạnh sẽ làm tê liệt dây thần kinh tạm thời và mang lại hiệu quả giảm đau. Tiến hành chườm nóng nếu bị đau nhức kèm theo cứng khớp và khó vận động, nhiệt độ ấm nóng có tác dụng giải phóng chèn ép và làm thư giãn gân cơ, tăng tuần hoàn máu để chữa lành tổn thương.
- Bạn cũng có thể tiến hành massage ngón tay cái bị tổn thương giúp đẩy lùi triệu chứng đau nhức. Lúc này, bạn chỉ cần dùng ngón tay cái không bị tổn thương day nhẹ nhàng vào vùng đau nhức theo chuyển động tròn trong vài phút là được, tuyệt đối không được dùng lực ấn mạnh vào.
- Sử dụng các loại thảo dược lành tính trong tự nhiên để cải thiện triệu chứng đau nhức. Được áp dụng phổ biến là chườm ngải cứu rang muối hạt, uống nước sắc lá lốt, thoa rượu thuốc rễ trinh nữ,... Các bài thuốc này cần được áp dụng đều đặn mỗi ngày trong một khoảng thời gian nhất định mới mang lại hiệu quả.
Cách chẩn đoán
Đau khớp ngón tay cái là tình trạng không quá nghiêm trọng và rất nhiều người mắc phải. Nhưng cũng có nhiều trường hợp, đây là dấu hiệu cho thấy xương khớp đang gặp vấn đề. Nếu không điều trị đúng cách có thể gây ra các biến chứng không mong muốn như nhiễm trùng khớp, áp xe khớp, biến dạng khớp, yếu cơ, tê liệt,...
Vì thế, khi bị đau khớp ngón tay cái kéo dài mà không xác định được nguyên nhân, bạn cần đến bệnh viện để được thăm khám. Lúc này, bác sĩ sẽ hỏi thăm một số vấn đề mà bạn đang mắc phải như đau ở đâu, đau bao lâu, có thêm triệu chứng đi kèm không, tiền sử bệnh lý hoặc chấn thương trước đó, chế độ ăn uống và vận động hàng ngày,... Sau đó, tiến hành kiểm tra triệu chứng lâm sàng tại khớp để đánh giá phạm vi chuyển động của ngón tay cái.
Để có thể đưa ra chẩn đoán xác định, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thực hiện thêm một số xét nghiệm cần thiết khác như:
- Xét nghiệm hình ảnh: Chụp x-quang, chụp cộng hưởng từ, chụp cắt lớp vi tính, siêu âm.
- Xét nghiệm máu.
- Kiểm tra phản xạ của thần kinh.
Dựa vào kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây đau, mức độ tổn thương tại ngón tay cái cũng như bệnh lý mà bạn đang mắc phải. Sau đó, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn phương pháp điều trị phù hợp nhất và lên phác đồ.
Điều trị
Với những trường hợp đau khớp ngón tay cái do bệnh lý, bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp cụ thể, giúp giải quyết dứt điểm nguyên nhân và phòng ngừa cơn đau tái phát trở lại. Hầu hết các trường hợp đau nhức ngón tay cái đều cải thiện tốt bằng cách dùng thuốc Tây y. Thành phần dược tính trong thuốc có tác dụng giảm nhanh triệu chứng đau nhức, tránh gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Các loại thuốc được dùng phổ biến là thuốc giảm đau thông thường, thuốc chống viêm không steroid hoặc thuốc cortisone. Dựa vào mức độ đau nhức, bác sĩ sẽ kê đơn điều trị sao cho phù hợp. Người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ theo hướng dẫn dùng thuốc của bác sĩ chuyên khoa để tránh phát sinh tác dụng phụ gây hại đến sức khỏe.
Ngoài dùng thuốc theo đơn kê, bác sĩ còn yêu cầu người bệnh thực hiện thêm các bài tập vận động trị liệu để hỗ trợ giảm đau và cải thiện phạm vi chuyển động của ngón tay cái. Việc thực hiện vật lý trị liệu cần có sự hướng dẫn của chuyên gia để có thể mang lại hiệu quả tốt nhất, tránh các chấn thương không mong muốn.
Với những trường hợp đau nhức nghiêm trọng gây phá hủy khớp hoặc gân, bác sĩ sẽ yêu cầu làm phẫu thuật để sửa chữa tổn thương hoặc thay khớp mới. Sau phẫu thuật, triệu chứng đau nhức sẽ thuyên giảm và khả năng vận động của người bệnh cũng được cải thiện. Tuy nhiên, phẫu thuật trị bệnh có chi phí cao và tiềm ẩn nhiều rủi ro không mong muốn nên chỉ được áp dụng khi thực sự cần thiết.
Phòng ngừa bệnh
Đau khớp ngón tay cái khiến bạn cảm thấy rất khó chịu và gây ảnh hưởng không tốt đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Để quá trình điều trị nhanh mang lại hiệu quả và phòng ngừa bệnh tái phát trở lại thì bạn cần phải lưu ý những điều sau đây:
- Tiến hành điều trị bệnh theo đúng phác đồ mà bác sĩ chuyên khoa đã đưa ra, không tự ý thay đổi liều lượng hay loại thuốc điều trị khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
- Vận động nhẹ nhàng mỗi ngày giúp làm thư giãn gân cơ và cải thiện độ chắc khỏe của xương khớp. Đồng thời, cách này còn có tác dụng tăng cường sức đề kháng của cơ thể, giúp phòng ngừa bệnh lý. Bạn có thể tập dưỡng sinh, bơi lội, yoga,...
- Hạn chế thực hiện các vận động gây ảnh hưởng không tốt đến xương và khớp ở tay như bưng bê vật nặng, tác động lực mạnh vào tay, làm việc bằng tay liên tục trong nhiều giờ liền,... Với nhân viên văn phòng phải làm việc với máy tính hoặc công nhân lái xe, nên dành thời gian nghỉ ngơi giữa giờ để làm thư giãn khớp và xương ngón tay.
- Điều chỉnh lại chế độ ăn uống hàng ngày sao cho khoa học. Nên tăng cường bổ sung vào trong thực đơn ăn uống hàng ngày các loại thực phẩm tốt cho xương khớp như thịt cá, rau xanh, trái cây tươi,... Nói không với các loại thực phẩm gây tác động xấu đến quá trình điều trị bệnh như đồ uống có cồn, thuốc lá,...
Bài viết trên đây là tổng hợp những thông tin cần biết về tình trạng đau khớp ngón tay cái bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn. Hy vọng, chúng sẽ giúp ích cho bạn trong việc sớm phát hiện ra bất thường tại tay để có thể đưa ra biện pháp can thiệp kịp thời và đúng cách. Với trường hợp đau nhức do bệnh lý, bạn tuyệt đối không được chủ quan trong việc điều trị chuyên khoa để tránh phát sinh biến chứng.