Đau Khớp Ngón Tay Trỏ
Đau khớp ngón tay trỏ có thể do lạm dụng ngón tay, chấn thương hoặc cũng có thể liên quan đến các bệnh lý về xương khớp mà chúng ta không được chủ quan. Tùy tình trạng mà người bệnh có thể được chỉ định dùng thuốc, vật lý trị liệu hay đôi khi cũng cần phải phẫu thuật để loại bỏ tình trạng này nhanh chóng và an toàn nhất.
Định nghĩa
Đau khớp ngón tay trỏ là tình trạng đau nhức tại các khớp ngón tay trỏ. Tình trạng này thường kèm theo các triệu chứng cứng khớp, tê đầu ngón tay, khó chuyển động ngón tay hoặc nêu phải tác động đến ngón tay sẽ vô cùng đau nhức. Ban đầu cơn đau chỉ âm ỉ nhưng càng về sau sẽ càng nghiêm trọng hơn làm ảnh hưởng đến quá trình sinh hoạt và làm việc thường ngày của người bệnh.
Nguyên nhân
Có rất nhiều nguyên nhân gây đau khớp ngón trỏ, tùy theo mức độ và tình trạng mà mức độ nguy hiểm được biểu hiện khác nhau. Cụ thể
Các nguyên nhân cơ học
Nếu liên quan đến các nguyên nhân cơ học thường liên quan đến việc sinh hoạt hay vận động sai cách hay do các tác động từ bên ngoài làm ảnh hưởng. Hầu hết các triệu chứng liên quan đến các nguyên nhân này thường biểu hiện nhanh và rõ ràng, có thể sớm phát hiện và cải thiện và thường cũng không quá nguy hiểm.
Các nguyên nhân cơ học gây đau khớp ngón tay cái thường gặp như
- Lạm dụng cơ quá mức: nếu bạn cùng ngón tay xách các vật nặng trong một thời gian dài hoặc làm các công việc phải dùng ngón tay quá nhiều, như IT hay biên tập phải gõ bàn phím liên tục thì cũng rất dễ có cảm giác đau nhức khớp ngón tay.
- Do chấn thương: các chấn thương ngón tay hay bàn tay cũng có thể gây ra tình trạng này. Chẳng hạn như ở người chơi các bộ môn bóng rổ, bóng chuyền hay ở những người bị té ngã nhưng chạm bàn tay xuống mặt đất đầu tiên.
- Yếu tố thời tiết: ở những người già, người lớn tuổi cũng dễ gặp tình trạng đau nhức khớp, tê tay, nhức mỏi các khớp đặc biệt vào những ngày trời trở lạnh. Nguyên nhân thường do xương khớp thoái hóa, máu huyết kém lưu thông hơn nên dễ xảy ra tình trạng này.
Nguyên nhân bệnh lý
Các bệnh lý gây đau khớp ngón tay cái thường có xu hướng tiến triển âm thầm, cơn đau khi âm ỉ nhưng cũng có lúc bùng lên khá nghiêm trọng. Hầu hết ở giai đoạn đầu của các bệnh này thường khá khó phát hiện đồng thời phải bắt buộc điều trị y tế nên mức độ nguy hiểm cũng thường cao hơn rất nhiều.
Những bệnh lý có thể liên quan đến tình trạng này bao gồm
- Hội chứng Raynaud: là tình trạng co thắt mạch của bàn tay làm cho mạch máu đảm nhiệm việc đi đến các mô bị thuyên giảm. Hội chứng này thường gây ra tình trạng đau nhức, khó cử động, da chuyển màu trắng/ xanh ở một hay nhiều ngón tay, bao gồm cả ngón tay trỏ. Nguyên nhân gây ra tình trạng này thường liên quan đến stress, căng thẳng hay khi gặp lạnh. Bệnh xuất hiện nhiều hơn ở nữ giới. Các triệu chứng nếu kéo dài trong vài giờ có thể làm tổn thương mô nên cũng khá nguy hiểm.
- Hội chứng ống cổ tay: do sự chèn ép các dây thần kinh ngoại biên ở ống cổ tay và gây ra tình trạng đau nhức, khó cử động, có thể khó vận động, đánh rơi đồ vật hoặc rối loạn cảm giác trên vùng da thuộc chi phối của dây thần kinh giữa chính là các ngón tay trỏ, ngón cái, ngón giữa và một nửa ngón áp út. Nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể do có các khối u, biến dạng khớp, bệnh gout, suy giáp hoặc đôi khi cũng không tìm ra nguyên nhân.
- Viêm khớp dạng thấp: đây là một bệnh tự miễn xảy ra bất thường do có liên quan đến các yếu tố di truyền, béo phì hay thuốc lán, người đã từng có tiền sử nhiễm vi khuẩn, virus. Các triệu chứng của bệnh thường có xu hướng xuất hiện ở các khớp nhỏ như khớp ngón tay trỏ, khớp sưng, ấn vào thấy mềm và nóng kèm theo da có các hạt lốm đốm phía dưới. Đây là một bệnh mãn tính nguy hiểm, việc đau khớp ngón tay trỏ có thể chính là triệu chứng ban đầu của bệnh.
- Thoái hóa khớp ngón tay: đau khớp ngón tay trỏ cũng có thể là triệu chứng của thoái hóa khớp thường gặp ở người trung niên và người già. Các khớp dần mất đi độ linh hoạt, căng cứng nhiều hơn nên dễ bị đau nhức và khó khăn khi vận động, cầm nắm.
- Bệnh gout: các triệu chứng bệnh gout cũng hoàn toàn được thể hiện ở bàn tay và các ngón tay. Nguyên nhân gây bệnh là do rối loạn chuyển hóa acid uric từ lối sống thiếu khoa học, lạm dụng rượu bia, nội tạng động vật hay các món ăn muối chia. Tình trạng đau khớp ngón tay trỏ thường kèm theo sưng viêm ở giữa các khớp, da ngứa ngáy, dễ lở loét nhiễm trùng, xuất hiện các cục tophi trắng ngay tại khớp bị sưng viêm. Bệnh cũng chưa thể loại bỏ hoàn toàn gây ra rất nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống hằng ngày của người bệnh.
- Bệnh lupus ban đỏ: căn bệnh này cũng gây ra tình trạng làm đau nhức các khớp, trong đó có thể gây đau khớp ngón tay trỏ. Một vài triệu chứng khác liên quan đến căn bệnh này như khớp ngón tay nóng, có thể bị biến dạng, phát ban da hình cánh bướm.. Đây là bệnh bệnh tự miễn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm nên cũng không được chủ quan.
Nếu liên quan đến các tác nhân này có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm như biến dạng khớp, hoại tử khớp.. Khớp ngón tay trỏ dù chỉ là một khớp nhỏ nhưng cũng cũng rất quan trọng với việc vận động, cầm nắm hàng ngày. Vì vậy nếu đang gặp các vấn đề này thì bạn tuyệt đối không nên chủ quan mà cần nhanh chóng đến bệnh viện thăm khám để có hướng điều trị càng sớm càng tốt.
Chăm sóc tại nhà
Tình trạng đau khớp ngón tay trỏ đôi khi cũng chỉ lo lạm dụng cơ ngón tay quá nhiều nên bạn cũng không cần quá căng thẳng. Một vài biện pháp đơn giản sử dụng nhiệt có thể giúp cải thiện triệu chứng ngày nhanh chóng, hiệu quả trên cả nguyên nhân cơ học và nguyên nhân bệnh học lại không gây ra bất cứ tác dụng phụ nào nên bạn có thể áp dụng.
Tham khảo ngay những phương pháp đơn giản nhưng cực hiệu quả trong việc giảm đau khớp ngón tay trỏ sau đây
- Chườm lạnh: nếu liên quan đến các chấn thương đột ngột thì việc chườm lạnh sẽ nhanh chóng loại bỏ các cơn đau thông qua việc ứng chế dây thần kinh dẫn truyền cảm giác đau tới não bộ. Bạn có thể dùng đá chườm quanh ngón tay hoặc nhúng ngón tay vào một ly nước đá trong khoảng 15 phút thì các triệu chứng này sẽ thuyên giảm nhanh.
- Chườm nóng: nhiệt nóng có tác dụng kích thích máu huyết lưu thông ổn định, giãn nở các cơ nên cũng có tác dụng giảm căng cứng và đau nhức hiệu quả. Bạn có thể ngâm cả bàn tay vào nước ấm để thư giãn toàn bàn tây, rất tốt cho những người phải làm việc bằng tay nhiều như dân văn phòng hay người lái xe tải. Bạn có thể kết hợp thêm cùng các thảo dược như gừng, sả, bạc hà hay hoa cúc để làm nước ngâm tay thư giãn cũng rất tốt.
- Massage ngón tay: cùng bàn tay còn lại nắm ngón tay và massage nhẹ nhàng cũng sẽ giúp giảm đau khớp ngón trỏ khá hiệu quả. Để tăng thêm hiệu quả bạn nên kết hợp cùng các loại dầu nóng, rượu xoa bóp hay một số loại gel massage khác.
- Đắp thuốc: bạn cũng có thể sao các dược liệu như lá lốt hay ngải cứu với một ít muối hạt, đợi cho nguội bớt rồi đắp quanh ngón tay, có thể dùng băng gạc cuộn lại trong 15p cũng giúp thư giãn khớp và giảm đau.
Tất nhiên đây chỉ là các phương pháp tạm thời, dùng khi các triệu chứng đau xuất hiện đột ngột. Nếu cơn đau khớp ngón tay kéo dài với mức độ nghiêm trọng hơn các biện pháp này hầu hết chỉ cải thiện phần nào, không mang tác dụng đáng kể.
Ngoài ra người bệnh cũng cần dành thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn, tránh vận động tay hay cử động ngón tay quá nhiều. Một số người có thể phải đeo nẹp ngón tay để đưa ngón tay về trạng thái cân bằng, giảm đau cũng như hạn chế một vào tác động khác có thể xuất hiện khi ngủ.
Điều trị
Các vấn đề liên quan đến đau khớp ngón tay trỏ hầu hết đều liên quan đến các vấn đề về xương khớp nên bệnh nhân có thể đến các chuyên khuya này để thực hiện các xét nghiệm kiểm tra cần thiết. Hoặc tốt hơn bạn có thể đến các bệnh viện đa khoa, nếu có nghi ngờ liên quan đến các bệnh lý khác thì cũng tiện lợi cho việc thăm khám và tìm ra chính xác nguyên nhân gây bệnh hơn.
Người bệnh có thể thực hiện các xét nghiệm như chụp CT, chụp X quang, nội soi hay MRI để tìm chính xác tác nhân gây ra cơn đau. Tùy từng tình trạng sẽ có hướng điều trị khác nhau, có thể chỉ cần dùng các biện pháp nhiệt đơn giản nhưng cũng có thể phải dùng thuốc, trị liệu hay phẫu thuật để phòng tránh các biến chứng nguy hiểm xuất hiện.
Như đã nói, nếu có liên quan đến các chấn thương hay bệnh lý sẽ bắt buộc phải thực hiện các biện pháp điều trị y khoa mới có thể loại bỏ được cơn đau, ngăn ngừa các biến chứng khác xảy ra. Mỗi bệnh lý có thể được chỉ định các nhóm thuốc khác nhau nên người bệnh cần thực hiện theo chỉ định của bác sĩ, không nên tự ý dùng bất cứ loại thuốc nào vì đều có thể gây nguy hiểm ngược lại.
Thông thường bác sĩ có thể chỉ định các nhóm thuốc giảm đau ( như Paracetamol, Tylenol); thuốc chống viêm (ibuprofen, Naproxen, Aspirin) hoặc dùng Corticosteroid dạng tiêm hay uống ở trường hợp đau nặng nếu có liên quan đến các bệnh lý về xương khớp.
Vật lý trị liệu có thể được chỉ định cho những người có liên quan đến các biến chứng nặng làm mất khả năng cử cộng hay cầm nắm thông thường. Việc thực hiện liệu pháp này cần có sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn tại các phòng vật lý trị liệu chuyên dụng, có đầy đủ thiết bị hỗ trợ nên người bệnh hãy tìm đến những bệnh viện uy tín để thực hiện.
Trong các trường hợp khớp hư hỏng, biến dạng nặng, đã điều trị bằng thuốc trong 12 tuần liên tục mà không có dấu hiệu thuyên giảm bác sĩ có thể phải chỉ định phẫu thuật thay khớp để đảm bảo chức năng vận động, cầm nắm duy trì ổn định. Dù vậy thường các chi phí liên quan đến thay khớp thường khá đắt đỏ nên bạn cần cân nhắc kỹ trước khi thực hiện.
Phòng ngừa
Ai cũng có thể là đối tượng bị đau khớp ngón tay trỏ nên tốt nhất bạn không nên chủ quan với tình trạng này mà cần có hướng phòng tránh càng sớm càng tốt. Cụ thể tham khảo những biện pháp sau đây
- Khi cầm nắm nên cầm nắm bằng cả bàn tay với trọng lượng phù hợp, tránh cùng ngón tay xách đồ hay cầm những vật quá sức trong thời gian dài
- Những người làm việc trên bàn phím nhiều nên luyện gõ bằng 10 ngón tay thay vì tạo áp lực lên 1 ngón duy nhất
- Ngâm tay với nước nóng cùng các thảo dược hằng ngày để các cơ, khớp được thư giãn và thả lòng tốt hơn
- Có có điều kiện bạn có thể đi massage tay chân tại các spa, cơ sở đông y để thư giãn cơ khớp
- Luyện các bài tập giúp tăng cường sức mạnh và độ linh hoạt cho khớp
- Tránh sử dụng thuốc lá, rượu bia hay chất kích thích vì dễ làm gia tăng tình trạng viêm và các vấn đề khác ở xương khớp
- Duy trì thói quen luyện tập thể dục thể thao hằng ngày sẽ đem đến rất nhiều lợi ích cho sức khỏe toàn diện
- Tăng cường bổ sung các thực phẩm tốt cho xương khớp như rau xanh, hải sản, các loại hạt..
Đau khớp ngón tay trỏ hầu hết đều không quá nguy hiểm, có thể cải thiện tại nhà nhưng không nên vì vậy mà chủ quan. Nếu thấy các triệu chứng sức khỏe bất thường bạn nên sớm tiến hành thăm khám với bác sĩ để phát hiện chính xác nguyên nhân và có hướng điều trị kịp thời nhất.