Táo Bón Ở Trẻ Em

Thông thường, trẻ dưới 3 tháng tuổi đang bú mẹ sẽ đi tiêu 3 lần/ngày còn trẻ bú bình sẽ đi tiêu khoảng 2 lần/ngày. Tần suất đi tiêu sẽ giảm dần theo độ tuổi, đến khi trẻ lên 3 thì số lần đi tiêu chỉ còn khoảng 1 lần/ngày. Táo bón ở trẻ em là hiện tượng trẻ đi đại tiện ít hơn bình thường kèm theo các triệu chứng như phân rắn khô, chướng bụng, cứng bụng, khó đi ngoài,... Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ em là do hoạt động nhu động ruột diễn ra không thường xuyên. Trẻ em có nguy cơ bị táo bón cao hơn nhiều lần so với người lớn. Thống kê y khoa cho thấy, nước ta có ít nhất 30% trẻ bị táo bón và trẻ bị táo bón mãn tính chiếm phần lớn là trong độ tuổi từ 2 - 4.

Bệnh táo bón là triệu chứng rất dễ cải thiện thông qua việc điều chỉnh lại thói quen ăn uống và sinh hoạt hàng ngày. Nhưng nếu để tình trạng này diễn ra kéo dài sẽ khiến hậu môn bị nứt rách và gây ra tình trạng đau đớn, chảy máu. Lúc này, trẻ sẽ hình thành thói quen nhịn đi tiêu để giảm bớt cảm giác khó chịu khi đi tiêu. Nhưng chính điều này lại khiến cho bệnh táo bón trở nên ngày càng trở nên tồi tệ hơn.

Bố mẹ cần đặc biệt chú ý đến tình trạng sức khỏe của trẻ để sớm phát hiện ra bệnh lý và có biện pháp xử lý đúng cách, tránh để bé bị táo bón kéo dài gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cũng như sự phát triển của cơ thể. Chuyên gia cho biết, trẻ được xác định bị táo bón nếu có các dấu hiệu sau đây:

• Đi đại tiện ít hơn 3 lần/ngày, bị són phân mất kiểm soát
• Phân đào thải ra bên ngoài có kích thước to, rắn và trông như phân dê.
• Phân cứng khi đào thải ra ngoài gây tổn thương đến hậu môn với các triệu chứng như nứt hậu môn, chảy máu hậu môn.
• Trẻ hay quấy khóc, khó chịu và căng thẳng mỗi khi đi đại tiện.
• Trẻ đã từng có tiền sử táo bón, hay nín nhịn đi đại tiện hoặc rặn nhiều.
• Trẻ biếng ăn, đau quặn bụng vùng quanh rốn, chướng bụng.

Cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đi thăm khám chuyên khoa nếu có các dấu hiệu sau đây:

• Táo bón diễn ra kéo dài trên 2 tuần
• Trẻ bị táo bón khi mới sinh
• Bị gầy sút cân, suy dinh dưỡng
• Buồn nôn và nôn
• Đại tiện ra máu

• Đau Bụng Táo Bón
• Đi Ngoài Ra Máu

Táo bón có thể xảy ra ở trẻ em do rất nhiều nguyên nhân khác nhau, việc xác định chính xác nguyên nhân sẽ giúp việc điều trị táo bón ở trẻ diễn ra thuận lợi hơn. Đồng thời, bố mẹ cũng có thể chủ động hơn trong việc phòng ngừa bệnh cho trẻ. Dưới đây là tổng hợp các nguyên nhân gây táo bón ở trẻ em thường gặp bạn có thể tham khảo:

• Thói quen nhịn đi ngoài: Đây là nguyên nhân gây táo bón ở trẻ em thường gặp nhất. Việc nhịn đi đại tiện sẽ khiến nước trong phân bị đường ruột hút đi, nhịn đi đại tiện càng lâu sẽ khiến phân càng trở nên khô cứng. Khi trẻ đi tiêu sẽ phải rặn mạnh để đẩy phân từ bên trong ra ngoài hậu môn và dễ gây tổn thương đến niêm mạc. Nếu tình trạng này diễn ra kéo dài sẽ khiến trẻ có nguy cơ bị táo bón mãn tính khá cao. Một số thời điểm trẻ có nguy cơ bị táo bón mà bố mẹ cần lưu ý là là tập ngồi bô, tập ngồi bồn cầu và giai đoạn đi học.
• Chế độ ăn thiếu chất xơ: Trẻ em thường rất lười ăn rau xanh cũng như các loại rau củ quả, điều này đã khiến cơ thể không được cung cấp đầy đủ chất xơ để làm xốp phân. Chính vì thế mà phân của trẻ thường khô cứng và dễ bị táo bón.
• Cơ thể bị thiếu nước: Khi cơ thể trẻ bị thiếu nước sẽ khiến phân trở nên khô cứng và khó đào thải ra bên ngoài. Một số nguyên nhân khiến trẻ bị thiếu nước có thể nói đến lầ trẻ đang cai sữa mẹ, trẻ uống ít nước, chuyển từ chế độ ăn lỏng sang ăn đặc,...
• Uống sữa công thức: Cho trẻ uống sữa công thức không đúng cách sẽ khiến trẻ rất dễ bị táo bón. Ngoài ra, táo bón còn có thể xảy ra nếu trẻ sử dụng sữa công thức giàu đạm, sắt, canxi và photpho nhưng lại thiếu chất xơ.
• Lười vận động: Trẻ có thói quen lười vận động, hay chơi điện tử hoặc nằm xem tivi sẽ khiến hoạt động của nhu động ruột bị ảnh hưởng rất lớn. Lâu dần, chức năng tiêu hóa của đường ruột sẽ bị suy yếu và gây ra tình trạng táo bón.
• Tác dụng phụ của thuốc: Nếu trẻ sử dụng một số loại thuốc Tây y như thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau, thuốc trị hoa, thuốc trị tiêu chảy,... cũng sẽ khiến phân trở nên khô rắn và khó đào thải ra bên ngoài.
• Rối loạn cảm xúc: Trẻ rất dễ bị rối loạn cảm xúc nếu sống trong gia đình có không khí căng thẳng, bị ba mẹ tạo áp lực trong việc học hoặc gia đình có thêm em bé mới. Rối loạn cảm xúc cũng gây ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của hệ tiêu hóa và làm gia tăng nguy cơ bị táo bón.
• Do bệnh lý: Nếu trẻ bị táo bón kéo dài kèm theo một số triệu chứng bất thường thì rất có thể là do bệnh lý gây ra. Ở trường hợp này, trẻ cần được điều trị dứt điểm bệnh lý thì triệu chứng táo bón mới thuyên giảm. Một số bệnh lý gây táo bón ở trẻ em thường gặp là phình đại tràng bẩm sinh, rối loạn nhu động ruột, bệnh nội tiết chuyển hóa, hẹp hậu môn,...

Một số biến chứng có thể xảy ra khi trẻ bị táo bón kéo dài là:

• Nếu tình trạng táo bón diễn ra kéo dài sẽ chuyển biến sang giai đoạn mãn tính và làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như kẹt phân, đau do nứt kẽ hậu môn, sa trực tràng,...
• Việc phân ứ đọng lâu ngày trong ống hậu môn do táo bón sẽ khiến độc tố trong phân bị cơ thể hấp thụ ngược lại. Lâu dần sẽ khiến cơ thể bị nhiễm độc và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
• Táo bón kéo dài khiến trẻ dần cảm thấy biếng ăn và bỏ bữa. Nếu tình trạng này diễn ra kéo dài sẽ khiến cơ thể không được cung cấp đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu. Chính điều này đã gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ của trẻ.

Khi trẻ bị táo bón, mẹ nên đưa trẻ đi thăm khám chuyên khoa xác định nguyên nhân, để từ đó bác sĩ mới có thể đưa ra phương án điều trị phù hợp. Dưới đây là quy trình điều trị táo bón an toàn cho trẻ em bạn có thể tham khảo:

1. Tháo phân: Sau khi đã xác định được nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành tháo phân để làm rỗng đại tràng bằng cách cho bé sử dụng thuốc nhuận tràng hoặc massage bụng. Một số loại thuốc được sử dụng phổ biến là thuốc tạo khối, thuốc làm mềm phân, thuốc thẩm thấu, thuốc bôi trơn,...
2. Phục hồi chức năng tiêu hóa: Bác sĩ sẽ hướng dẫn cho mẹ cách phục hồi chức năng tiêu hóa tự nhiên cho trẻ. Cụ thể là bổ sung đầy đủ dưỡng chất thiết yếu cho bé thông qua việc ăn uống giúp làm phân tơi xốp. Từ đó trẻ có thể đi đại tiện dễ dàng và lấy lại phản xạ đại tiện hàng ngày.
3. Phòng ngừa táo bón: Táo bón là triệu chứng rất dễ tái phát trở lại, sau khi trẻ đã đi tiêu dễ dàng bác sĩ sẽ tư vấn cho mẹ các phương pháp phòng ngừa táo bón. Ví dụ như cân bằng lại chế độ dinh dưỡng của trẻ, tập cho trẻ thói quen đi đại tiện đúng giờ,...

Khi cho trẻ uống thuốc nhuận tràng để tháo phân mẹ cần phải lưu ý những điều sau đây:

• Với trẻ dưới 1 tuổi thì mẹ chỉ nên cho trẻ sử dụng thuốc trong thời gian ngắn theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Nếu trẻ trên 1 tuổi thì có thể kéo dài thời gian sử dụng thuốc lên đến vài tháng, thời gian điều trị duy trì nên kéo dài ít nhất 6 tháng.
• Việc tăng giảm liều lượng thuốc cần có chỉ định của bác sĩ. Khi tình trạng bệnh đã thuyên giảm, bác sĩ sẽ yêu cầu cắt giảm liều lượng thuốc trong vài tháng rồi sau đó ngừng hẳn. Trong thời gian này cần thường xuyên chú ý đến tình trạng của bé, nếu bệnh chuyển biến tốt thì không cần cho bé sử dụng thuốc nữa.

Khi trẻ bị táo bón, bên cạnh việc dùng thuốc theo đơn kê mẹ thì bố mẹ cũng cần phải chăm sóc trẻ đúng cách. Cách này có tác dụng làm tăng công dụng của thuốc và hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh. Dưới đây là hướng dẫn chăm sóc trẻ bị táo bón bạn có thể tham khảo và thực hiện theo:

• Nên bổ sung các loại thực phẩm giàu chất xơ vào trong thực đơn ăn uống hàng ngày của trẻ như ngũ cốc nguyên cám, rau xanh, trái cây tươi,... Không nên nấu thức ăn quá kỹ khiến thành phần dưỡng chất bên trong thực phẩm bị mất đi. Nếu cho trẻ ăn món canh hay súp, mẹ nên cho bé ăn cả nước và cái.
• Không cho trẻ ăn các loại đồ ăn dễ gây áp lực lên hệ tiêu hóa và khiến tình trạng táo bón trở nên tồi tệ hơn. Cụ thể là đồ ăn cay nóng, thực phẩm chiên xào nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm nhiều đường,...
• Bổ sung đủ nước cho cơ thể trẻ mỗi ngày bằng cách khuyến khích trẻ uống nước lọc, sữa, nước trái cây tươi hoặc nước canh. Trẻ đang trong giai đoạn ăn dặm cần uống đủ 600ml nước/ngày, trẻ từ 1 - 3 tuổi cần bổ sung 900ml nước/ngày, trẻ từ 3 - 5 tuổi uống khoảng 1200ml nước/ngày và trẻ trên 10 tuổi là 1500 - 2000ml nước/ngày.
• Khuyên bé không nên nhịn đi vệ sinh, thay vào đó hay đi ngay khi có nhu cầu. Tập cho bé thói quen đi đại tiện vào một giờ cố định trong ngày giúp cơ thể hình thành phản xạ có điều kiện. Cách này giúp hạn chế được tình trạng bé nhịn đi đại tiện khi đi học.
• Hướng dẫn trẻ cách đi vệ sinh đúng tư thế, nên để cho đầu gối cao hơn hông hoặc ngồi xổm. Mẹ cũng nên theo dõi việc đi vệ sinh hàng ngày của trẻ để sớm phát hiện vấn đề và có biện pháp xử lý kịp thời.

• Ở những trẻ hay đi ngoài phân khô rắn và gây đau rát vùng hậu môn, mẹ có thể thoa một ít kem dưỡng ẩm vào hậu môn giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn. Cần rửa sạch và lau khô hậu môn trước khi bôi kem.
• Khuyến khích trẻ tham gia các vận động ngoài trời hoặc chơi thể thao giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, tránh để bé ngồi một chỗ trong thời gian dài. Nếu tình trạng táo bón xảy ra ở trẻ sơ sinh, mẹ có thể tập các động tác nhẹ về tay chân cho bé giúp đường ruột hoạt động tốt hơn như nắm hai cổ chân đẩy về phía bụng trẻ,...

• Thụt Mật Ong Trị Táo Bón Cho Trẻ Sơ Sinh
• Chữa Táo Bón Cho Trẻ Sơ Sinh Bằng Mồng Tơi
• Cách Xoa Bụng Chữa Táo Bón
• Bài Thuốc Dân Gian Chữa Táo Bón
• Cách Bấm Huyệt Chữa Táo Bón
• Điều Trị Táo Bón Bằng Đông Y
• Cách Trị Táo Bón Tại Nhà
• Trái Cây Trị Táo Bón

• Trẻ ăn dặm bị táo bón