Ngứa Hậu Môn

Ngứa hậu môn là một tình trạng da liễu phổ biến, có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau. Cơn ngứa thường trở nên nghiêm trọng hơn vào ban đêm hoặc sau khi người bệnh đi đại tiện. Việc gãi ngứa có thể gây kích ứng da và khiến các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn. Bên cạnh đó, gãi bằng móng tay có thể dẫn đến tổn thương da, dẫn đến nhiễm trùng, đau nhức, bỏng rát và khó chịu kéo dài.

Có hai dạng ngứa hậu môn chính, bao gồm:

• Nguyên phát: Đây là tình trạng ngứa hậu môn phổ biến nhất và hông có nguyên nhân cơ bản.
• Thứ phát: Đây là tình trạng ngứa da do nhiễm trùng, viêm da tiếp xúc, bệnh lý toàn thân hoặc các yếu tố sức khỏe khác.

Ngứa hậu môn là tình trạng phổ biến, theo ước tính có thể ảnh hưởng từ 1 - 5% dân số. Tình trạng này có nguy cơ xảy ra ở nam giới cao gấp 4 lần nữ giới. Ngoài ra, hầu hết các trường hợp ngứa hậu môn là vô căn, chiếm khoảng 50 - 90% các trường hợp.

Ngứa hậu môn rất phổ biến, tuy nhiên trong nhiều trường hợp người bệnh có thể khắc phục các triệu chứng tại nhà bằng cách thay đổi phong cách sống. Trong các trường hợp ngứa da kéo dài hoặc không đáp ứng các biện pháp tự chăm sóc, người bệnh nên đến bệnh viện để được hướng dẫn và có kế hoạch xử lý phù hợp.

Một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến ngứa vùng da xung quanh hậu môn là do kích ứng da. Nếu người bệnh chà xát da hậu môn quá nhiều, da có thể bị viêm và ngứa. Bên cạnh đó, một số loại xà phòng, thuốc mỡ, kem hoặc các sản phẩm khác cũng có thể dẫn đến kích ứng và ngứa da.

Phân không được làm sạch hoàn toàn cũng có thể dẫn đến ngứa da ở hậu môn. Một số loại thực phẩm, thức ăn cũng có chứa thành phần gây kích ứng và gây ngứa da.

Ngoài ra, đôi khi ngứa hậu môn có thể liên quan đến một số tình trạng và vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như:

1. Tình trạng da

Ngứa da có thể liên quan đến một số bệnh viêm da hoặc các tình trạng da nhất định. Trong đó có hai nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Các bệnh viêm da: Có một số tình trạng da có thể dẫn đến da ở bất cứ vị trí nào trong cơ thể, bao gồm da ở hậu môn. Nếu đã được chẩn đoán bệnh viêm da hoặc bệnh vẩy nến, thì điều này có thể là nguyên nhân dẫn đến ngứa.
• Vệ sinh: Nếu người bệnh vệ sinh hậu môn quá nhiều, đặc biệt là chà xát với giấy thô, có thể làm khô da, kích ứng và dẫn đến ngứa da. Ngược lại, nếu không vệ sinh hậu môn đúng cách, điều này có thể khiến phân đọng lại trên da, dẫn đến kích ứng và ngứa.

2. Nhiễm trùng

Nhiễm trùng nấm, vi khuẩn hoặc virus có thể dẫn đến ngứa da ở hậu môn. Các dạng nhiễm trùng phổ biến bao gồm:

• Nhiễm trùng nấm men: Đây là một dạng nhiễm trùng phổ biến có thể dẫn đến ngứa và mềm da. Nhiễm trùng thường bắt đầu từ âm đạo và lan rộng, đến hậu môn và dẫn đến ngứa ngáy.
• Nhiễm ký sinh trùng: Có nhiều loại ký sinh trùng có thể dẫn đến các triệu chứng ngứa xung quanh hậu môn, chẳng hạn như giun kim (một loại giun ký sinh đường ruột phổ biến).
• Nhiễm trùng lây qua đường tình dục: Có một số bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục, chẳng hạn như mụn cóc sinh dục, có thể dẫn đến ngứa.

3. Bệnh trĩ

Bệnh trĩ là hiện tượng tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng dưới bị sưng lên, dẫn đến đau đớn, khó chịu, ngứa ngáy và chảy máu trực tràng. Tùy thuộc vào vị trí, bệnh trĩ được chia thành trĩ nội (búi trĩ ở bên trong hậu môn) và trĩ ngoại (búi trĩ hình thành bên ngoài hậu môn).

Nguyên nhân chính dẫn đến bệnh trĩ là do áp lực tác động lên hậu môn từ bên trong, chẳng hạn như rặn khi đi đại tiện, táo bón, thai kỳ hoặc quan hệ tình dục thông qua hậu môn. Phụ nữ mang thai và người lớn tuổi là các đối tượng dễ bị bệnh trĩ nhất.

Các triệu chứng phổ biến của bệnh trĩ bao gồm chảy máu hậu môn khi đi đại tiện, ngứa ngáy, khó chịu hoặc sưng tấy ở hậu môn.

Hầu hết các trường hợp bệnh trĩ không nghiêm trọng và có thể được điều trị bằng cách thay đổi lối sống. Người bệnh có thể bổ sung chất xơ trong chế độ ăn uống, uống nhiều nước, sử dụng chất làm mềm phân hoặc đi đại tiện ngay khi cần thiết để cải thiện các triệu chứng.

4. Nhiễm giun kim

Nhiễm giun kim là loại nhiễm ký sinh trùng đường ruột phổ biến có thể dẫn đến ngứa quanh hậu môn. Giun kim là một loại giun mỏng, màu trắng, có chiều dài khoảng 6 - 13 mm. Khi người bệnh ngủ, giun kim sẽ đẻ hàng nghìn trứng vào các nếp da xung quanh hậu môn. Do đó, nhiễm giun kim có thể dẫn đến ngứa hậu môn, đặc biệt là vào ban đêm và khiến người bệnh ngủ không yên.

Nhiễm giun kim thường phổ biến ở trẻ em trong độ tuổi đi học. Tình trạng này rất dễ lây lan từ người này sang người khác nếu ăn phải thực phẩm nhiễm ký sinh trùng (thường có trong phân). Do đó, cách tốt nhất để ngăn ngừa nhiễm giun kim là sử dụng thực phẩm sạch và rửa tay trước khi ăn.

Nhiễm giun kim thường được điều trị thuốc và thông thường thuốc được chỉ định cho toàn bộ người trong gia đình để ngăn ngừa tái nhiễm.

5. U sợi bì

U sợi bì là tình trạng phát triển một tế bào da quá mức nhưng thường lành tính và không phải ung thư. Tình trạng này không đau và phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới.

U sợi bì thường là những nốt sần nhỏ, có đường kính dưới 1 cm, tuy nhiên cũng có thể lớn hơn. Các u sần này không gây đau nhưng có thể gây ngứa, kích ứng hoặc chảy máu, đặc biệt là khi bị kích ứng với quần lót hoặc giấy vệ sinh.

Hầu hết các trường hợp, u sợi bì không nguy hiểm và không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu khối u gây ngứa ngáy, khó chịu hoặc ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, người bệnh nên đến bệnh viện để được hướng dẫn cụ thể.

6. Ảnh hưởng của chế độ ăn uống

Một số thói quen ăn uống có thể dẫn đến ngứa hậu môn bao gồm:

• Chất gây kích ứng: Có một số loại thực phẩm, chẳng hạn như sản phẩm từ sữa, thức ăn cay, các loại hạt có thể gây kích ứng khi đi đại tiện và gây ngứa.
• Thói quen ăn uống: Một số thói quen ăn uống, chẳng hạn như ít chất xơ, nhiều chất béo, có thể dẫn đến táo bón, bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn và dẫn đến ngứa ngáy, khó chịu.

7. Các điều kiện khác

Có một số điều kiện sức khỏe có thể làm tăng nguy cơ dẫn đến tình trạng ngứa hậu môn, chẳng hạn như:

• Bệnh tiểu đường: Tiểu đường có thể làm tăng nguy cơ nhiễm nấm Candida ở hậu môn và dẫn đến ngứa. Trong một số trường hợp, người bệnh tiểu đường cũng có thể bị ngứa hậu môn do các chất kích ứng có trong phân.
• Bệnh viêm ruột: Một số bệnh viêm ruột, chẳng hạn như viêm đại tràng hoặc bệnh Crohn, có thể dẫn đến ngứa.
• Nứt kẽ hậu môn: Nứt kẽ hậu môn có thể gây chảy máu hậu môn, dẫn đến ẩm ướt, khó chịu và ngứa ngáy.
• Rối loạn đại trực tràng - hậu môn: Sa trực tràng, bệnh trĩ nội, trĩ ngoại, loét hậu môn hoặc rò hậu môn, có thể dẫn đến ngứa.
• Són phân hoặc tiểu không kiểm soát: Trẻ em và người cao tuổi dễ gặp tình trạng đại tiện hoặc bàng quang không kiểm soát. Điều này có thể dẫn đến ngứa ngáy và khó chịu ở hậu môn.
• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như dầu khoáng hoặc colchicine (thuốc điều trị gout) có thể dẫn đến ngứa .
• Yếu tố tâm lý: Căng thẳng, stress hoặc lo lắng quá mức có thể dẫn đến ngứa ngáy ở hậu môn.

Ngoài ra, mặc dù không phổ biến, tuy nhiên ngứa da có thể là dấu hiệu ung thư. Các dấu hiệu ung thư khác bao gồm chảy máu nhẹ, đau hoặc tiết dịch bất thường ở hậu môn.

Ngứa ngáy ở hậu môn thường không nguy hiểm, tuy nhiên cũng có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề nghiêm trọng, bao gồm ung thư. Do đó, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và có kế hoạch chăm sóc phù hợp.

Người bệnh có thể áp dụng nhiều biện pháp đơn giản tại nhà để cải thiện các triệu chứng ngứa hậu môn, chẳng hạn như:

• Giấm táo: Giấm táo có đặc tính kháng khuẩn, có thể hỗ trợ tiêu diệt nấm men gây ngứa. Người bệnh có thể thêm một thìa cà phê giấm táo vào một cốc nước, dùng uống hai lần mỗi ngày để cải thiện các triệu chứng. Ngoài ra, người bệnh có thể thêm một cốc giấm táo vào bồn nước ấm, sau đó ngâm hậu môn trong 20 phút.
• Tỏi: Tỏi có thể hỗ trợ loại bỏ giun, hỗ trợ kháng khuẩn và tiêu diệt các loại nấm gây ngứa. Người bệnh có thể ăn sống 2 - 3 nhánh tỏi mỗi ngày trong vòng 1 tuần hoặc thêm tỏi vào chế độ ăn uống.
• Dầu dừa: Dầu dừa có tác dụng làm dịu da, kháng khuẩn, kháng nấm và tiêu diệt ký sinh trùng dẫn đến ngứa ngáy, khó chịu. Người bệnh có thể ăn 2 - 3 thìa dầu dừa nguyên chất mỗi ngày hoặc thêm dầu dừa vào công thức nấu ăn để cải thiện các triệu chứng. Ngoài ra, thoa dầu dừa ấm xung quanh hậu môn cũng có thể giảm ngứa và bỏng rát.
• Nha đam: Nha đam có đặc tính làm dịu da và chống ngứa. Người bệnh có thể lấy gel của lá nha đam tươi sau đó thoa xung quanh hậu môn trong 5 phút để chống ngứa, giảm đau và viêm.

Ngứa hậu môn đôi khi có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng cần được điều trị y tế. Do đó, người bệnh nên đến bệnh viện ngay khi nhận thấy các  triệu chứng như:

• Chảy máu hoặc mủ từ hậu môn hoặc khu vực lân cận;
• Tiêu chảy ra máu;
• Xuất hiện búi trĩ hoặc khi hậu môn bị căng phồng hoặc lồi ra ngoài;
• Da hậu môn xỉn màu.

• Cồn Ruột Buồn Nôn
• Đi Ngoài Ra Nước Màu Xanh
• Đi Ngoài Ra Máu Ở Trẻ
• Ngứa Hậu Môn Vào Ban Đêm
• Đi Ngoài Ra Chất Nhầy Màu Vàng
• Đau Vùng Thượng Vị Về Đêm
• Đau Bụng Táo Bón
• Đau Thượng Vị Ở Bà Bầu
• Đau Bụng Tiêu Chảy Ra Nước
• Đau Thượng Vị Lan Ra Sau Lưng
• Đau Vùng Thượng Vị Từng Cơn
• Tiêu Chảy Kèm Sốt
• Ngứa Hậu Môn